چند هفته‌ای است رسانه‌های آمریکا به نقل از افراد نزدیک به بایدن اعلام کرده‌اند که او به زودی نامزدی خود در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا را اعلام خواهد کرد. در این میان برخی از تحلیلگران با اشاره به این موضوع در نوشتار خود به چالش‌های بایدن و همچنین کاهش محبوبیت وی و معاونش یعنی کامالا هریس اشاره دارند و معتقدند او در این دور از انتخابات با مشکلات خاص خود روبه‌رو است.
در سوی دیگر این میدان، تمام نگاه‌ها به دونالد ترامپ دوخته شده است. او که هم‌اکنون با اتهامات زیادی در دادگاه نیویورک روبه‌رو شده، اگرچه نامزدی خود برای انتخابات ۲۰۲۴ ریاست جمهوری را اعلام کرده اما به زعم بسیاری از مفسران سیاست داخلی ایالات متحده، ممکن است او توسط هم‌حزبی‌های خود مانند ران دیسانتیس به چالش کشیده شود. بر این اساس برای بررسی ابعاد اعلام نامزدی بایدن و وضعیت فعلی در دو اردوگاه دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان به گفت‌وگو با کوروش احمدی، دیپلمات پیشین و کارشناس ارشد مسائل آمریکا پرداختیم که به شرح زیر از نظر می‌گذرد:
اخیراً رسانه‌های مطرح آمریکا و برخی از مقام‌های نزدیک به تیم جو بایدن اعلام کرده‌اند که او به زودی نامزدی خود برای انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ را اعلام خواهد کرد. اگر فرض را بر این بگذاریم که اخبار مربوطه صحت داشته باشد، اعلام نامزدی در این برهه زمانی به چه معنا خواهد بود؟
خبر درست است. بایدن طی یکی دو سال گذشته معمولاً از قصدش برای کاندیدا شدن مجدد سخن گفته است. در این اواخر بحثی که مطرح شده این است که اعلام رسمی کاندیداتوری چگونه و در چه تاریخی اعلام شود. برای این منظور اعلام در فوریه مطرح بود. آوریل و اواخر آوریل هم مطرح است و برخی نیز تا ماه جولای را برای این منظور مطرح می‌کنند. یکی از فاکتورهای مهم در این رابطه جمع‌آوری کمک‌های مالی است. به این معنی که اعلام در زمانی انجام شود که همراه با آن بیشترین کمک جذب شود. میزان کمکی که در گام اول جذب می‌شود، از نظر نمایش قدرت کمپین تاثیر زیاد دارد.
بر اساس تقویم سیاسی ایالات متحده، انتخابات ریاست جمهوری در ۵ نوامبر ۲۰۲۴ برگزار خواهد شد و رئیس‌جمهوری نهایتاً ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ راهی کاخ‌سفید می‌شود. در این مدت آیا دونالد ترامپ می‌تواند به عنوان نماینده جمهوری‌خواهان وارد میدان رقابت‌ها شود یا اینکه حزب متبوع وی به صورت کلی و باید توجه به پرونده قضایی وی از او عبور خواهد کرد؟
دونالد ترامپ هم اکنون رسما وارد انتخابات شده است. او کاندیداتوری رسمی خود را در اواسط نوامبر در مارلاگو اعلام کرد. پرونده قضایی او نیز ظاهرا و حداقل تاکنون مشخص است که تاثیری در کاندیدا بودن او نداشته و بعید است داشته باشد. البته سیر دادگاه و محتوای اتهامات که به تدریج اعلام خواهد شد می‌تواند کم یا زیاد بر موقعیت او نزد رأی دهندگان تاثیر داشته باشد. اینکه حزب جمهوریخواه چه خواهد کرد شاید خیلی موضوعیت نداشته باشد، چون روال تعیین کاندیدای نهایی هر حزب در جریان انتخابات مقدماتی در همه ایالت‌های آمریکا انجام می‌شود و طی آن اعضا و طرفداران هر حزبی در هر ایالتی از بین چندین کاندیدای حزبی یکی را انتخاب می‌کنند و در نهایت کاندیدایی که در بیشترین ایالت‌ها انتخاب شده، در کنوانسیون حزب رسماً کاندیدا می‌شود. برای انتخابات عمومی یعنی برای رقابت با کاندیدای حزب رقیب که او نیز طی همین پروسه انتخاب شده است. به عبارت دیگر، مقام‌های حزبی تقریبا در این روند هیچ‌کاره‌اند.
جدیدترین نظرسنجی که توسط خبرگزاری رویترز و موسسه نظرسنجی ایپسوس برگزار شده نشان می‌دهد که تنها ۳۹ درصد از شرکت‌کنندگان عملکرد جو بایدن را تایید می‌کنند. به نظر شما چالش‌های عمده بایدن در انتخابات ۲۰۲۴ (از حیث داخلی و خارجی) چه خواهد بود؟
میزان تایید عملکرد بایدن در نظرسنجی‌ها بعد از شروع ریاست جمهوری‌اش به‌طور مستمر رو به کاهش بوده و در اواسط ۲۰۲۲ به کمترین یعنی ۳۶ درصد رسید. ماه گذشته در همان نظرسنجی که شما به آن اشاره کردید ۴۲درصد بود و این ماه به ۳۹ درصد کاهش یافت. شاید درصد عدم تایید عملکرد باید مهمتر باشد که در حد ۵۴ درصد است. البته ترامپ هم که فعلاً رقیب اصلی بایدن به شمار می‌رود تقریباً در تمام دوره ریاست جمهوری‌اش عملکرد ضعیفی داشت و در مقطعی حتی به ۳۳ درصد هم رسید.
در مورد چالش‌ها فکر می‌کنم نخست بحث سن است. او اکنون با ۸۰ سال سن مُسن‌ترین رئیس‌جمهوری تاریخ آمریکا محسوب می‌شود و اگر مجدداً انتخاب شود، در آخر دور دوم ۸۶ ساله خواهد بود که ممکن است برای برخی رأی‌دهندگان نگران‌کننده باشد. البته رقیب اصلی او یعنی دونالد ترامپ هم چندان جوان نیست و تنها چهار سال از بایدن کوچک‌تر است. چالش دوم، مساله اقتصاد است. البته پیش‌بینی شده که تورم ۸.۳ درصدی سال ۲۰۲۲ امسال به ۳.۳ و سال آینده یعنی در زمان برگزاری انتخابات به ۲.۴ درصد کاهش خواهد یافت که خبر خوبی برای بایدن است. شرایط از نظر رشد تولید ناخالص داخلی هم نسبتاً بد نیست (۲.۹ درصد در چهارماهه آخر سال ۲۰۲۲) اما افزایش نسبی شمار بیکاران جدید در یکی دو ماه گذشته، نگرانی دمکرات‌ها را از بابت اینکه اقتصاد در حال ضعیف شدن بوده، افزایش داده است.
در اردوگاه جمهوری‌خواهان کسانی مانند مایک پمپئو، نیکی هیلی، جان بولتون، تد کروز، ران دیسانتیس و غیره حضور دارند که برخی از آنها یا به صورت پنهان یا به صورت آشکار مورد حمایت ترامپ هستند. تا چه حد امکان دارد چنین چهره‌هایی به عنوان نامزد نهایی محافظه‌کاران معرفی شوند؟
فعلاً که ترامپ بیشترین اقبال را دارد و در نظرسنجی‌ها از بیشترین حمایت نسبت به بقیه برخوردار است. اما موقعیت او خیلی بهتر از ران دیسانتیس رقیب اصلی او نیست و در برخی ایالت‌ها موقعیت دیسانتیس بهتر بوده است. تاکنون نیکی هیلی رسما کاندیدا شده و هنوز دیسانتیس و مایک پنس (معاون ترامپ) اعلام کاندیداتوری نکرده‌اند. آنها ظاهرا منتظرند ببینند موقعیت ترامپ در داخل حزب چگونه خواهد بود و اینکه دادگاه و محاکمه ترامپ چگونه پیش خواهد رفت و در مجموع شانس او در داخل حزب برای پیروزی در انتخابات مقدماتی چگونه خواهد بود. احتمالاً رقابت اصلی برای کاندیداتوری حزب جمهوریخواه بین ترامپ و دیسانتیس خواهد بود.
با توجه به بالا بودن سن، مشکلات جسمی و حتی کارنامه سیاسی بایدن در این چهار سال، خصوصاً در عرصه اقتصادی، ممکن است اشخاص دیگری مانند کامالا هریس یا الیزابت وارن وغیره توسط دموکرات‌ها معرفی شوند که بتواند وی را با چالش جدی روبه‌رو کند؟
مادام که بایدن داوطلب باشد، بعید است، یک رقیب جدی از داخل دمکرات‌ها در برابر او قد علم کند. اصولاً سنت حزب دمکرات این نیست که کسی با رئیس‌جمهور هم حزبی خودش رقابت کند. تاکنون تنها دو دمکرات یکی رابرت کندی و دیگری ماریان ویلیامسون کاندیدا شده‌اند که نامزدهای جدی نیستند و در حاشیه حزب دمکرات و سیاست آمریکا قرار دارند. رابرت کندی یک پوپولیست است که از این نظر بی‌شباهت به ترامپ نیست و شهرتش بیشتر به خاطر کنشگری ضدواکسن کرونا بوده است.
او که پسر رابرت کندی و برادرزاده جان کندی به حساب می‌آید، مورد حمایت اکثر اعضای فامیل کندی نیست. ویلیامسون هم یک کنشگر اجتماعی است که به جناح چپ حزب دمکرات تعلق دارد. البته در نظر سنجی‌ها اکثر دمکرات‌ها گفته‌اند که ترجیح می‌دهند شخص دیگری به جای بایدن کاندیدای آن حزب در ۲۰۲۴ باشد، اما چهره‌های اصلی حزب دمکرات هنوز تمایلی به رقابت با بایدن نشان نداده‌اند. ضمن اینکه کامالا هریس موقعیتش در نظرسنجی‌ها بدتر از بایدن است و طی دو سال گذشته نیز انتقادات زیادی علیه او مطرح شده است.
∎
نظر شما