گرانی قیمت کارخانه‌ای خودرو بسیار ناامید‌کننده است، مثلاً خودروی تارا با ۳۸۵ میلیون تومان افزایش قیمت همراه بود.
کاهش ۱۱درصدی قیمت خودرو نسبت به مصوبه هفته گذشته شورای رقابت ثابت کرد مصوبه نخست غیرکارشناسی بوده و متولیان صنعت و شورای رقابت می‌خواستند منافع تولیدکننده را فدای مصرف‌کننده و مردم کنند، اما با فشار افکار عمومی و ورود دولت، مصوبه غیرمنطقی شورای رقابت باطل شد، البته به زعم برخی‌ها، این میزان افزایش نیز در شرایط فعلی اقتصادی فشار مضاعفی به مردم تحمیل خواهد کرد.
وزارت صمت به عنوان متولی تولید و صنعت خودرو در ماجرای افزایش قیمت خودرو‌ها ضعیف عمل کرد، چه آن زمانی که قرار بود قیمت نهایی را اعلام کند و چه زمانی که معاون اول رئیس‌جمهور وارد ماجرا شد و دستور تجدیدنظر داد. سیدرضا فاطمی‌امین در ۲۰ ماه گذشته از برنامه‌های خود در صنعت خودرو می‌گوید و به ثمر نشستن این صنعت را در سال ۱۴۰۴ نوید می‌دهد. برخورد اخیر فاطمی‌امین با ماجرای افزایش قیمت خودرو و تمکین وی به اصلاح مصوبه مشترک صمت- شورای رقابت، خودروسازان را به شدت ناامید کرد، به طوری که وزیر صمت را قهرمان چرخش سیاست‌های خودرویی نامیدند و از وی گلایه کردند.
بلاتکلیفی پنج روزه قیمت خودرو هم بازار آزاد خودرو را با افزایش قیمت مواجه و هم اینکه دست متولیان این صنعت را رو کرد؛ اینکه هیچ برنامه مدونی برای توسعه و پیشرفت صنعت خودرو ندارند و برنامه‌های‌شان همگی آمال و آرزوهای‌شان است که قرار است در پایان وزارت‌شان به بایگانی سپرده شود. همانطور که وعده تولید ۶/۱ میلیون دستگاه خودرو در سال گذشته عملی نشد یا وعده واردات خودرو‌های اقتصادی که به واردات خودرو‌های میلیاردی تغییر جهت داد، البته مردم به این وعده‌های توخالی عادت کرده‌اند. شاید فقط در ایران باشد که مردم برای پیش‌پرداخت خودرویی پول واریز می‌کنند که نه وارد مرز شده و نه در خط تولید خودروسازان قرار گرفته است. شاید ایران تنها کشوری باشد که خریدار از رقم قطعی خودرو بی‌اطلاع است چراکه نرخ پیش‌فروش‌ها باید با قیمت روز محاسبه و از مشتری اخذ شود. شاید ایران تنها کشوری است که متولیان قیمت‌گذاری می‌کنند، اما حاضر نیستند قیمت‌ها اعلام عمومی شود و مسئولیت کارشان را بپذیرند. زیان این بلاتکلیفی‌ها، حتی از افزایش هزار‌درصدی قیمت خودرو هم بالاتر است، زیرا نه تولیدکننده و نه مصرف‌کننده هیچ کدام از قیمت و کیفیت خودرو‌ها رضایت ندارند و بین بد و بدتر گزینه دیگری ندارند.
افزایش قیمت خودرو از ۴۰ به ۲۹درصد کاهش یافت
روز گذشته بالاخره مصوبه گرانی قیمت خودرو در شورای رقابت اصلاح شد و با عقب‌نشینی این شورا و وزارت صمت قیمت‌های جدید از سوی مدیر عامل گروه خودروسازی سایپا اعلام شد. ظاهراً محمدعلی تیموری نگرانی از بابت پذیرفتن مسئولیت افزایش قیمت خودرو نداشت و با حضور در رسانه ملی میانگین افزایش قیمت محصولات دو خودروساز ایران‌خودرو و سایپا را اعلام کرد. تیموری گفته است: آخرین افزایش قیمتی که روی خودرو‌های کارخانه سایپا و ایران‌خودرو اعمال شده بود، مربوط به آذرماه۱۴۰۰ بود و در سال۱۴۰۱ افزایش قیمت کارخانه‌ای نداشتیم. شورای رقابت و سازمان حمایت که دو نهاد تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز برای تعیین قیمت‌ها هستند چهار تا پنج بار قبل از عید امسال، کار کارشناسی مفصلی را انجام دادند و مبنای قیمت‌گذاری آن‌ها هم گزارش شش ماهه اول حسابرسی این دو شرکت بود که توسط سازمان حسابرسی انجام شده بود. به گفته وی، روش دوم که اتخاذ کردند و علمی هم بود، مقایسه سه خودروی وارداتی معادل خودرو‌های داخلی از نظر کیفیت و اندازه خودرو بود که این کار توسط دانشگاه خودرو انجام شد.
تیموری گفت: میانگین افزایش قیمت که بعد از ۱۸ماه این دو خودروساز انجام دادند حدود ۲۹درصد اعمال شد، در گروه سایپا خودروی شاهین حدود ۱۸درصد و کوئیک اتومات حدود ۱۷درصد اعمال شد، در گروه ایران‌خودرو شامل پژوپارس و ۲۰۶، سمندسورن، دنا و تارا هر کدام میانگین ۲۹درصد افزایش قیمت داشتند. وی افزود: همه خودرو‌هایی که شورای رقابت تشخیص داد در آن‌ها زمینه رقابت وجود ندارد، در حیطه قیمت‌گذاری جدید قرار گرفت که امروز در سایت‌های سایپا و ایران‌خودرو جزئیات آن اطلاع‌رسانی می‌شود.
شاهین ۹۶میلیون تومان گران شد
تیموری درباره اعمال افزایش قیمت جدید بر خودرویی مانند شاهین گفت: قیمت کنونی کارخانه‌ای شاهین حدود ۳۰۴میلیون تومان و با احتساب عوارض ۴۰میلیون تومانی، حدود ۳۴۴میلیون تومان است که افزایش قیمت شامل عوارض آن نشده است، یعنی ۱۸درصد افزایش به ۳۰۴میلیون تومان اعمال شده است که با در نظر گرفتن عوارض، قیمت شاهین حدود ۴۰۰میلیون تومان خواهد شد که با قیمت ۶۷۰میلیون تومانی بازار تفاوت فاحش خواهد داشت. وی در پاسخ به این پرسش که آیا این قیمت‌ها همان قیمت‌های اولیه مصوب شورای رقابت است یا اصلاحی افزود: قیمت‌های اولیه که شورای رقابت تصویب کرد، بیشتر از این عدد بود و میانگین آن بالای ۴۰درصد بود، بعد از دستور معاون اول رئیس‌جمهور قیمت دوباره توسط سازمان حمایت و شورای رقابت پالایش شد و قیمتی مدنظر قرار گرفت که بتوانیم افزایش تولید خوبی را امسال محقق کنیم، زیرا همه نهاده‌های تولید اعم از فولاد، پتروشیمی و ارز، افزایش قیمت داشت و قیمت‌های کارخانه‌ای خودرو افزایش قیمت نداشته است.
تیموری در پاسخ به این پرسش که قیمت‌های جدید شامل پیش‌فروش‌های قبلی خودروسازان هم می‌شود یا خیر گفت: در قرارداد پیش‌فروش‌ها لحاظ شده که خودرو به قیمت روز جلوی در کارخانه عرضه می‌شود، از این رو کسانی که پیش‌ثبت‌نام کردند، با همین قیمت‌های جدید خودرو را تحویل خواهند گرفت.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه قیمت‌های جدید چه تأثیری در برنامه تولید خودروسازان دارد؟ گفت: همین که شورای رقابت و سازمان حمایت به بررسی و تجزیه و تحلیل قیمت اقدام کردند، جو بسیار خوبی در خودروسازان ایجاد شد، طوری که در هفته اول فروردین امسال ۳۲درصد افزایش تولید در مقایسه با هفته اول فروردین۱۴۰۱ در سایپا داشتیم و در زنجیره بیش از ۲هزار قطعه‌ساز کشور نیز امید‌ها ایجاد شد و این عدد تولید که با همکاری قطعه‌سازان در هفته اول فروردین محقق شده در ۱۰سال گذشته بی‌سابقه بوده است.
جمع‌بندی
با وجود کاهش قیمت اعلامی خودرو از سوی شورای رقابت، اما عملاً اقدامی به نفع مردم انجام نشده است، چه آنکه در سالی که مزین به نام مهار تورم است، مجدداً قیمت یک محصول گران‌تر شد تا مردم بیشتر در فشار قرار گیرند. به گفته یکی از کاربران، ماشینی که پارسال ١١٠میلیون تومان بود، امسال ٢۵٠میلیون تومان شده است، اما این به منزله افزایش سرمایه نیست، چون یک ماشینی که ٢٠٠ میلیون تومان بود، الان ۴٣٠میلیون تومان شده است. به عبارتی سال گذشته برای خرید یک ماشین ٩٠میلیون تومان کسر داشت ولی امسال ١٨٠میلیون کم دارد و این یعنی افزایش ۱۰۰ درصدی در برابر افزایش حقوق ٢٧درصدی!
نمای نزد‌یک
شتاب قیمت خودرو در سال۱۴۰۲
بازار خودرو سال جدید را هم صعودی و به عبارت بهتر، با انفجار قیمت‌ها آغاز کرد. حال بسیاری از افرادی که قصد خرید خودرو دارند، بیش از پیش نگران روند افزایشی قیمت خودرو شده‌اند، در حالی که ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم در ایام عید اعلام کرد برنامه اصلی وزارت صمت برای امسال کنترل و عادلانه کردن قیمت خودروهاست، اما در ۲۰ روزی که از سال ۱۴۰۲ می‌گذرد، قیمت‌ها هر روز با شتاب بیشتری به روند صعودی خود ادامه می‌دهند. پراید که شاخصی برای قیمت‌گذاری محصولات داخلی حساب می‌شود، در هفته‌ای که گذشت رکورد قیمتی ۳۵۰میلیون تومان را ثبت کرد. همچنین پژوپارس سال۱۴۰۰ در مدت مذکور کانال قیمتی ۵۰۰میلیون تومان را هم شکست و در محدوده ۵۲۰میلیون تومان معامله شد. سایر محصولات نیز روند چندان بهتری نداشتند.