روزهداری علاوه بر آثار روحی و معنوی، فواید جسمانی نیز دارد، اما برای برخورداری از فواید جسمانی آن، باید تغذیه در وعدههای افطار، شام و سحر منطبق با یک رژیم متعادل، متناسب و متنوع باشد.
متاسفانه برخی سفرههای افطاری در طول این ماه با انواع غذاهای چرب و شیرین مثل حلوا، کاچی، خرما، شله زرد، شیربرنج چرب و شیرین و زولبیا و بامیه رنگین میشود و در نهایت، برخی روزهداران پس از یک ماه روزهداری، نه تنها وزن کم نمیکنند، بلکه با چند کیلو اضافه وزن مواجه میشوند. این در حالی است که چاقی از عوامل زمینهساز بیماریهای مزمن مانند افزایش فشارخون و چربی خون، دیابت، بیماریهای قلبی عروقی و بعضی از انواع سرطانهاست.
بنابر اعلام واحد آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، برای پیشگیری از این عوارض ناشی از خوردن مواد غذایی نامناسب در افطار باید یکسری نکات تغذیهای را رعایت کنید:
- یک افطار مناسب بهتر است مانند یک وعدۀ صبحانه کامل یا یک وعده شام باشد. مثلا نان و پنیر و سبزی، انواع کوکو و کتلت که زیاد چرب نباشد، برای افطار مناسب است.
- از آنجا که معده در طول روز برای مدت زیادی خالی بوده، بهتر است افطار را با خوردن یک مایع گرم (نه داغ) مانند چای، سوپ رقیق یا شیر گرم شروع کنیم. آشهای سنگین برای وعده افطاری و بازکردن روزه اصلا مناسب نیستند.
- با توجه به روزهای بلند تابستان و افت قند خون در طول روزهداری، بهتر است برای شروع افطار، پس از مصرف مایعاتی مانند آب گرم یا شیرگرم، از شیرینیهای طبیعی مانند خرما، انجیر، کشمش و ... استفاده کنید.
- از آنجا که دستگاه گوارش برای مدتی طولانی خالی بوده، لازم است هنگام غذاخوردن در وعده افطار، آرامش داشته باشید و به آرامی و بسیار مختصر غذا بخورید تا دستگاه گوارشتان دچار آسیب نشود.
- استفاده از غذاهای سادهای مانند نان تازه، پنیر و مغز گردو، سبزی خوردن، خیار و گوجه فرنگی در وعده افطاری مناسب است. این مواد گرسنگی را به آرامی رفع کرده و باعث میشوند بتوانید یک ساعت بعد، مقداری میوه بخورید و نیم ساعت بعد شام میل کنید. در وعده شام هم میتوانید از مواد غذایی پروتئیندار مانند برنج با انواع خورش استفاده کنید.
- بهتر است علاوه بر وعدههای افطاری و سحری، در زمان بین افطاری و سحری نیز آب کافی بنوشید. معمولا در ماههای گرم سال در هر روز، هرکس حدود ۱۰ لیوان آب و الکترولیت از دست میدهد. به همین دلیل بد نیست علاوه بر آب چند لیوان شربت آبلیمو یا خاکشیر کم شیرین یا آبمیوه های تازه و طبیعی نیز بنوشید.