به گزارش خبرنگار ایمنا، اگر تاریخ چند هزارساله‌ی ایران را ورق بزنید، می‌بینید که هر چیزی از دیرباز آداب‌ورسوم دیرینه‌ای داشته که باگذشت زمان این آیین ها یا کمرنگ شده یا از بین رفته‌اند. مثل آداب‌ورسوم ماه مبارک رمضان، دورهمی ها رمضانی از دیرباز در گوشه و کنار ایران با آداب‌ورسومی خاص برگزار می‌شد؛ وجه مشترک همه این آیین های رمضانی از قدیمی تا امروزی‌شان تقویت همدلی و درک بهتر تجربه‌های معنوی از این ماه بوده است اما متأسفانه امروزه بخشی از آیین ها به دلیل تغییرات فرهنگی و سبک زندگی فراموش‌شده است.
ازاین‌رو خبرگزاری ایمنا در جهت معرفی و احیای این آیین های ارزشمند در ماه مبارک رمضان هرروز به آیین های فراموش‌شده و یا در حال فراموشی سه استان کشور می‌پردازد.
آیین «کلوخ اندازان»
منصور قربانی، رئیس دفتر تخصصی هنرهای ملی و آیین ی شهرداری اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: ایران یکی از معدود کشورهای مسلمان است که با تنوع آیین های مختلف روبه‌رو است که بخش اعظمی از این تنوع به آیین های ماه مبارک رمضان اختصاص پیدا می‌کند، اما متأسفانه با روند جهانی‌شدن بسیاری از این آیین ها در طول زمان فراموش‌شده و یا روبه فراموشی هستند.
وی ادامه داد: یکی از آیین ها «آیین کلوخ اندازان» است که مربوط به مردم یزد می‌شود، مردم این شهر این آیین را برای استقبال ماه مبارک رمضان به‌جا می‌آوردند درواقع «آیین کلوخ اندازان» در روزهای پایانی ماه شعبان برای استقبال ماه مبارک رمضان توسط مردم شهر یزد صورت می‌گرفت.
رئیس دفتر تخصصی هنرهای ملی و آیین ی شهرداری اصفهان تصریح کرد: بر اساس مطالعات مردم‌شناسی علت نام‌گذاری این آیین مشخص نیست اما در این آیین مردم به دامن طبیعت رفته و با طبخ آشی به نام «شولی» ضمن به‌جا آوردن صله‌رحم این آیین را به‌جا می‌آوردند.
آیین «قاصد درکردن»
وی گفت: آیین دیگر که بازهم مربوط به شهر یزد می‌شود آیین «قاصد درکردن» است این آیین یکی از قدیمی‌ترین آیین ماه مبارک رمضان در یزد است. در قدیم مردم برای رؤیت هلال ماه مبارک رمضان بالای منارهای مسجد رفته و آسمان را رصد می‌کردند اما در صورت ابری بودن هوا و یا دلیل دیگر رؤیت ماه امکان‌پذیر نبود، افرادی به نماینده مردم شهر یزد به روستاها و شهرهای اطراف رفته و آنجا آُمان را رصد می‌کردند.
قربانی اضافه کرد: یکی از آیین ماه مبارک رمضان که امروزه از بین رفته است، «آیین حلبی بران» بود که این آیین مربوط خطه مازندران است در قدیم رسم بوده افرادی که تمایل به فرزند پسر داشتند نذر می‌کردند که در طول ماه رمضان مردم را برای سحری بیداری کنند که این کار توسط پیت حلبی و زدن چوب به آن صورت می‌گرفت.
وی افزود: درگذشته در مازندران رسم بود افرادی که فرزند پسر می‌خواستند نذر می‌کردند که در طول ماه مبارک رمضان مردم را برای خوردن سحری بیدار کنند، به این صورت که یک پیت حلبی خالی به گردن خود می‌آویختند و با چوب به آن ضربه می‌زدند تا مردم برای سحری بیدار شوند که البته این رسم‌ها هم‌اکنون از بین رفته است.
آیین «روزه سری»
رئیس دفتر تخصصی هنرهای ملی و آیین ی شهرداری اصفهان بابیان اینکه یکی دیگر از آیین های رو به فراموشی خطه مازندران «روزه سری» است، تصریح کرد: در این آیین روزه اولی‌ها بر سر سفره افطار تا زمانی که از جانب بزرگان هدیه‌های ارزشمندی تحت عنوان «روزه‌سری» همچون طلا برای دختران و یا نقره برای پسران دریافت نمی‌کردند، افطار خود را باز نمی‌کردند.
وی با اشاره به آیین ماه مبارک رمضان در استان کرمان، افزود: یکی از آیین های فراموش‌شده ما مبارک رمضان در کرمان آیین «کلید زنی» است این آیین که در شب‌های ماه مبارک رمضان صورت می‌گرفت زنی داخل یک سینی آینه، سرمه‌دان و یک جلد کلام‌الله مجید قرار داده به منازل اهل محل می‌رود و درحالی‌که صورت خود را با چادر پوشانده با کلید به سینی می‌زد.
آیین «کلیدزنی»
قربانی اضافه کرد: صاحب‌خانه پس از باز کردن درب خانه، آینه داخل سینی را بر می‌داشت و چهره خود را می‌نگریست، سپس مقداری شیرینی، یا پول داخل سینی قرار می‌داد. کلیدزن این عمل را با نیت از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهد و صاحب‌خانه به او می‌گوید هر مراد و نیتی داشته باشی خداوند آن را برآورده سازد. در پایان خوراکی‌ها یا پول جمع‌آوری‌شده را به مستمندان می‌دادند.
آیین «الله رمضونی»
وی گفت: آیین دیگر در استان کرمان آیین «الله رمضونی» است که این آیین از شب سوم ماه مبارک رمضان آغاز می‌شد و در آن عده‌ای از جوانان با رفتن به محله‌های اطراف محل زندگی خود و خواندن سرودی که پایان هر بیت آن جمله صلی علی محمد صلوات بر محمد را تکرار می‌شد از صاحب‌خانه تقاضای مبلغی برای کمک به مستمندان و نیازمندان شهر می‌کردند.
رئیس دفتر تخصصی هنرهای ملی و آیین ی شهرداری اصفهان تأکید کرد: متأسفانه بسیاری از آداب‌ورسوم قدیمی ماه مبارک رمضان در استان کرمان در حال فراموشی است که می‌توان به آیین های کلیدزنی، الله رمضونی و سایر موارد اشاره کرد.
نظر شما