باران زرین قلم
پوشاک دیگر اولویت خانواده‌های ایرانی نیست. این را می‌توان از وضعیت بازار شب عید پوشاک و کیف و کفش دریافت. پایان سال همواره فصل داغ خرید پوشاک تلقی می‌شود، اما امسال نیز مانند یکی، دو سال گذشته، فروشندگان پوشاک با رکودی چشمگیر مواجه بودند.
این روزها بیشتر واحدهای صنفی عرضه‌کننده پوشاک با مشکلات متعددی روبرو هستند. مهمترین مشکل این گروه نبود مشتری کافی است. آنها می‌گویند اغلب مشتریان نیز ترجیح می‌دهند به جای خرید لباس بهاره نسبت به خرید لباس‌های زمستانی تخفیف‌دار اقدام کنند. از این رو بسیاری از فروشندگان برای تامین نقدینگی مورد نیازشان بعضا تحفیف‌های مناسبی را بر لباس‌های زمستانی گذاشته‌اند.
بسیاری از فعالان این صنف می‌گویند تداوم چند ساله رکود سبب شده است نه تنها قدرت تولیدکنندگان پوشاک تحلیل برود، بلکه فروشندگان پوشاک نیز در بسیاری از موارد قادر به تداوم فعالیت خود نباشند.
یک فروشنده پوشاک در پاسخ به این پرسش که آیا حجم فروش شب عید کاهش داشته است یا خیر به «توسعه ایرانی» گفت: حجم فروش ما شاید نسبت به دو ماه پیش افزایش داشته باشد، اما در قیاس با فروش شب عید بسیار کاهش داشته است.
وی با تاکید بر اینکه از سال 1399 که ایران درگیر جولان کرونا بود ما با کاهش شدید فروش روبرو شدیم، گفت: وضعیت امسال اما فرق دارد. مردم دیگر کم‌کم از کرونا فارغ شده‌اند و طبیعی است دید و بازدیدهای معمول از سر گرفته شود، اما با توجه به اینکه، شرایط عادی شده است، شاهدیم که کسی پوشاک نمی‌خرد. این یعنی مردم اولویت خودشان را خرید اقلام ضروری‌تر از پوشاک تعریف کرده‌اند و کاهش قدرت خرید به حدی است که پوشاک نیز در سبد خانوار به کالایی لوکس تبدیل شده است.
پوشاک چقدر گران شد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت البسه در بازار تهران افزایشی در محدوده 30 تا حتی 100 درصد را تجربه کرده است. قیمت پوشاک خارجی تحت‌تاثیر رشد قابل توجه نرخ دلار با افزایش قابل‌توجه روبروست، اما پوشاک ایرانی نیز با رشد قیمت مواجه شده است.
عضو هیأت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران با بیان اینکه رکود نسبی بر بازار پوشاک شب عید حاکم است، گفته است: قیمت پوشاک شب عید امسال نسبت به سال گذشته ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش داشته که نسبت به نرخ تورم، کمتر بوده است.
در عین حال حسین آقاکوچکی، رئیس اتحادیه صنف پیراهن‌دوزان و پیراهن‌فروشان تهران درخصوص وضعیت بازار پوشاک و صنف خود گفته است: معمولا از ابتدای اسفند ماه جنب و جوش‌ها در بازار پوشاک بیشتر از ماه‌های دیگر سال می‌شود البته باتوجه به وضعیت اقتصادی کنونی و کاهش توان خرید افراد جامعه، مردم اغلب سعی می‌کنند اقلام خوراکی (مرغ، گوشت و برنج و...) را برای شب عید تهیه کنند تا البسه و پیراهن و... هر چند لباس نسبت به سایر اقلام چندان هم گران نشده، اما باز هم خریدها محدود است.
آقاکوچکی تصریح کرد: باتوجه به اینکه لباس‌ها براساس مد روز یا رنگ‌هایی که همان سال مد هستند دوخته می‌شوند تولیدکنندگان و فروشندگان هم برای فروش آنها فرصت زیادی ندارند و باید تلاش کنند تا این لباس‌ها را به هر طریقی شده و حتی زیر قیمت هم که شده به بازار و مردم عرضه کنند، اما این وضعیت را در بخش‌های دیگر و سایر صنف‌ها نمی‌بینیم به عنوان مثال؛ فردی که صفحه کلاچ یا قطعات خودرو تولید می‌کند ممکن است چهار سال بعد هم بتواند آن را بفروشد، اما در صنف پوشاک این‌گونه نیست.
فعالان صنف پوشاک می‌گویند تداوم چند ساله رکود سبب شده است نه تنها قدرت تولیدکنندگان پوشاک تحلیل برود، بلکه فروشندگان پوشاک نیز در بسیاری از موارد قادر به تداوم فعالیت خود نباشند
پوشاک در محاق اقلام خوراکی
سال 1401 سال سختی برای اقتصاد ایران بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم بالاتر از 44 درصد با رشد عجیب تورم غذا در ایران سبب شده است قدرت خرید در ایران به شدت آب برود. افزایش 70 درصدی تورم مواد غذایی در ایران، هزینه غذا را به شدت بالا برده است. اقتصاد ایران از سال 1397 درگیر تورم‌های بسیار بالاست و تداوم این وضعیت سبب شده است قدرت خرید خانوارهای ایرانی هر سال بیش از سال گذشته کاهش یابد.
رصد وضعیت بازار نیز نشان می‌دهد اقلام ضروری‌تر نظیر اقلام خوراکی این روزهای بیش از سایر اقلام خریداری می‌شود و بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند کالاهای ضروری سبد خانوار را تهیه کنند. در این مسیر پوشاک به اولویت دست چندم بسیاری از خانوارها تبدیل شده است. از سوی دیگر گرانی‌ها سبب شده است بسیاری از کسانی که قصد خرید پوشاک را دارند نیز از دستفروشانی که کالاهای ارزان‌تر ولو بی‌کیفیت‌تری را عرضه می‌کنند، خرید کنند.
فعالان صنف پوشاک معتقدند دلیل این تفاوت قیمت این است که دستفروشان مالیاتی پرداخت نمی‌کنند و در نتیجه قادرند کالای خود را ارزان‌تر بفروشند در حالی که واحدهای صنفی گذشته از هزینه مغازه و محل کسب باید نسبت به پرداخت مالیاتی و عوارض و ... نیز اقدام کنند و همین امر مشکلات را بیش از پیش افزایش می‌دهد.
حالا در شرایطی که افزایش نرخ‌ها پوشاک را از دسترس خانوارها خارج کرده است، پیش‌بینی‌ها بر رشد قیمت این کالا در ماه‌های آتی دلالت دارد.
افتخاری، عضو هیأـ مدیره اتحادیه نساجی و پوشاک ایران با بیان اینکه پوشاک همیشه پنج تا شش ماه از تورم عقب‌تر است، گفت: در حال حاضر پوشاک شب عید با نرخ ارز در کانال ۳۰ هزار تومانی تولید شده، چرا که مواد اولیه آن چند ماه پیش تامین شده است. بنابراین قیمت پوشاک فعلی با شرایط موجود برابری نمی‌کند.
به این ترتیب به نظر می‌رسد در ماه‌های پیش رو بهای پوشاک با نرخ‌های جدید دلار تطبیق یافته و در نتیجه این کالا بیش از گذشته از دسترس خانوارهای ایرانی خارج شود. خانوارهایی که فعلا در تامین هزینه غذا با مشکلات بسیار جدی مواجهند و اگر نرخ تورم در سال اتی همچنان در محدوده 40 درصدی باقی بماند، باید مهیای عقب‌نشینی بیشتر از استاندارها و تغییر شیوه و سبک زندگی خود باشند.