بازار؛ گروه بین الملل: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرده که میزان ذخائر اورانیوم‌غنی‌شده ایران ۱۸ برابر سقف مشخص‌شده در توافق هسته‌ای برجام است.

آژانس اتمی در گزارش جدید خود برآورد کرده میزان ذخائر اورانیوم غنی‌شده تا ۲۰ درصد ایران ۴۳۴.۷ کیلوگرم در قالب هگزافلوراید اورانیوم و ۳۷.۷ کیلوگرم در قالب اشکال دیگر است.

این گزارش همچنین ادعا می‌کند که میزان ذخائر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران به ۸۷.۵ کیلوگرم رسیده که ۲۵.۲ کیلوگرم بیشتر از زمان صدور گزارش قبلی در سه ماه پیش است.

آژانس همچنین گفته در حال انجام رایزنی‌هایی با ایران درباره منشأ ذرات اورانیوم ۸۴ درصدی کشف‌شده در تأسیسات هسته‌ای فردو است.

در گزارش آژانس اتمی تصریح شده ایران طی نامه‌ای در روز ۲۰ فوریه درباره وجود ذرات اورانیوم ۸۳.۷ درصدی در فردو گفته که ممکن است «نوساناتی ناخواسته در سطح غنی‌سازی» اتفاق افتاده باشد.

اشاره آژانس اتمی به گزارشی از وبگاه شبکه خبری بلومبرگ است که چند روز پیش مدعی شده بود که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذرات اورانیوم ۸۴ درصد در ایران پیدا کرده‌اند.

مقام‌های جمهوری اسلامی ایران ادعاهای بلومبرگ علیه ایران را بخشی از استفاده‌های سیاسی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اعمال فشار بر تهران ارزیابی کرده‌اند.

بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ساعاتی بعد از ادعای بلومبرگ در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری فارس، درباره این ادعای بلومبرگ اعلام کرد: «مایه تأسف است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان به عنوان ابزار سیاسی برای فشار بر جمهوری اسلامی ایران مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد.»

در گزارش جدید همچنین ادعا شده آژانس در تأسیسات فناوری اورانیوم اصفهان که از اواخر سال ۲۰۲۱ آماده استفاده بوده اما مورد استفاده قرار نگرفته بین میزان مواد هسته‌ای دریافت و حل‌شده و میزان اعلام‌شده از سوی ایران تناقض پیدا کرده است.

گزارش تصریح می‌کند که در جلسه فنی میان مقام‌های ارشد آژانس و مقام‌های ارشد ایران در تهران در روز ۲۳ فوریه، تهران این موارد اختلاف را پذیرفته و با همکاری با آژانس برای رفع آن موافقت کرده است.

از سوی دیگر مقرر شده است که «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز جمعه به ایران سفر کند. پیش از این سفر رافائل گروسی در اجلاس سران گروه تماس جنبش عدم تعهد در باکو به خبرنگاران گفت «حفظ تماس‌ها و گفت‌وگو با ایران در بالاترین سطح برای ما مهم است».

طبق این گزارش، وی ضمن این ادعا که «در حال ثبت تغییرات نگران‌کننده در فعالیت‌های هسته‌ای ایران در برخی نقاط هستیم»، افزود: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید برای بررسی وضعیت از نزدیک و رفع تردیدها که اخیراً گسترش یافته، دسترسی مستقیم به این نقاط داشته باشد.

مدیرکل آژانس اتمی افزود: این موضوع همچنین در دیدار با همکاران ایرانی مورد تاکید قرار گرفت.

در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.

*رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است روز پنجشنبه به ایران سفر کند. ارزیابی شما از این سفر چیست و دستور کار وی چه خواهد بود؟

با توجه به موضع گیری تند رافائل گروسی در قبال ایران و گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی، حداقل در آینده نزدیک هیچ پیشرفتی را در افق نمی بینم. بیانیه های معمول دیپلماتیک صادر خواهد شد و ممکن است یک کنفرانس مطبوعاتی برگزار شود اما هیچ دستاورد اساسی در نتیجه سفر آتی گروسی به تهران حاصل نخواهد شد.

*چند روز پیش خبرگزاری بلومبرگ در خبری اعلام کرد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران اورانیوم با غنای ۸۴ درصد را شناسایی کرده‌اند. ایران نیز اعلام کرد در فرایند غنی سازی این امر طبیعی است ولی در محصول نهایی ایران غنی سازی بالای ۶۰ درصد تولید نکرده است. ارزیابی شما چیست؟

من فکر می‌کنم این تحول اخیر لایه‌ای دیگر به رقص سیاسی پیچیده بین تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اضافه خواهد کرد. البته آنچه ایران گفته است از نظر فنی صحیح است، اما اگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تشخیص دهد که میزان اورانیوم ۸۴ درصدی کشف شده در ایران از آنچه در فرآیند غنی‌سازی اتفاق می‌افتد بیشتر است، گروسی باید با موضوعات بحث برانگیزتری نسبت به آنچه که قبلا بوده است مواجه شود.

*برخی استدلال می کنند سفر گروسی می تواند زمینه احیای برجام را فراهم آورد. با توجه به شرایط حاکم با این ارزیابی موافق هستید؟

نه، تردید دارم که با این ارزیابی موافق باشم. اگر برجام احیا شود، ناشی از تصمیمات E۳ و ایالات متحده خواهد بود، به ویژه اگر آنها در اجرای تعهدات خود ذیل توافق هسته ای ۲۰۱۵ جدی باشند. چیزی که آنها تقریباً از زمان آغاز به کار برجام نادیده گرفته اند.

*برخی کارشناسان معتقد هستد آمریکا در حال حاضر نیز پلن B را در قبال ایران به اجرا گذاشته است و حمله به صنایع نظامی اصفهان نیز احتمالا با هماهنگی آمریکا صورت گرفته است. با این دیدگاه موافق هستید؟

بله، من به طور کلی با این دیدگاه موافقم. با این حال، باید به خاطر داشته باشیم که به اصطلاح طرح B یک طرح ثابت نیست. بلکه بر اساس شرایط متحول و تغییر می کند و دارای مولفه های متعددی است که شاید یکی از آنها بعد نظامی طرح باشد.

*در کنار سفر گروسی رایزنی های غیر مستقیم میان ایران و امریکا در خصوص احیای برجام در جریان است. ایران اعلام کرده از طریق عراق پیامی از آمریکا دریافت کرده و آمریکا نیز گفته هیچ پیامی به ایران ارسال نکرده است. ارزیابی شما چیست؟

این بعد دیگری از بازی سیاسی واشنگتن و تهران است. از آنجایی که مذاکرات بین دو طرف اصلی از طریق واسطه‌های مختلف انجام می‌شود، هر یک از طرفین در صورت انطباق با منافع خود، این اختیار را دارد که از «گزینه انکار» استفاده کند.