بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی ایران در گفتگو با مهر درباره آخرین روند فعالیت‌های هسته‌ای و حاشیه‌سازی‌های غرب که تازه‌ترین آن از سوی یک رسانه دروغ‌پرداز امریکایی صورت گرفت، توضیحاتی بیان کرده است. بخش‌هایی از این پرسش و پاسخ در ادامه می‌آید.
با توجه به تلاش برای ایران‌هراسی، ادعای غنی‌سازی ۸۴درصد مطرح شده است. انتشار چنین ادعا‌هایی با چه هدفی انجام می‌شود؟
دیده شدن ذرات اتمی ۸۴درصد در یک فرایند غنی‌سازی امری طبیعی است، یعنی ممکن است ما ۵درصد تولید کنیم و ذرات ۱۱درصد را ببینیم یا ۲۰درصد تولید کنیم، اما ذره ۳۷درصد ببینیم، در گذشته هم این موارد بوده است. وقتی ذره می‌گوییم، یعنی ذره اتمی که زیر میکروسکوپ هم دیده نمی‌شود. طبیعتاً چنین ذره‌ای در فعل و انفعالاتی که غنی‌سازی می‌شود، امری عادی است، یعنی وقتی که خوراکی تزریق می‌کنید، اگر زیاد باشد، بیشتر غنی می‌شود. محصول نهایی مهم است که ۶۰درصد است. چیزی که برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مهم است، موضوع موادی است که در انتها جمع شود نه ذره‌ای که دیده می‌شود. این موضوع که اصلاً مهم نیست و بحثی فنی و عادی است که در رسانه‌ها (بلومبرگ) درج پیدا کرده است. ما در گذشته در مواردی آژانس را مقصر می‌دانستیم که می‌گفت ما گزارش تهیه می‌کنیم، در اختیار همه کشور‌های عضو قرار می‌دهیم، لذا ممکن است کشوری آن را به رسانه‌ها بدهد، بنابراین امکان کنترل ندارد. اگر در دفعه‌های قبل آژانس می‌توانست بهانه‌های اینچنین بیاورد که البته از نظر ما مورد قبول هم نبود، این دفعه دیگر نمی‌تواند چنین بهانه‌هایی بیاورد، چراکه اصلاً به ما گزارشی نداده است و فقط نامه‌ای را نوشته‌اند و ما هم پاسخ نامه داده‌ایم، بنابراین اگر قرار باشد مطلبی منتشر شود، هم باید موضع آن‌ها و هم پاسخ ما منتشر شود، اما وقتی به این شکل مطالب به بیرون می‌آید، مفهومش این است که فضاسازی‌هایی با هدف خاصی انجام می‌شود.
الان دیگر مردم عادی هم می‌توانند تشخیص دهند که وجود یک ذره در داخل صد‌ها کیلو مواد نمی‌تواند نشان‌دهنده غنی‌سازی بالای ۶۰درصد باشد. ما اگر بخواهیم غنی‌سازی بالای ۶۰درصد داشته باشیم، به لحاظ پادمانی مشکلی نداریم و این کار را می‌کنیم و اعلام هم می‌کنیم، اما متأسفانه نحوه انتشار موضوعات در رسانه‌ها به دنبال ارائه تصویر مخدوش از ایران است که گاهی در مورد حقوق بشر و گاهی تروریسم است.
با توجه به بدعهدی‌هایی که از سوی غربی‌ها در مذاکرات انجام می‌شود، آیا ایران انگیزه سیاسی برای افزایش غنی‌سازی دارد؟
مبنای ما برای غنی‌سازی بر اساس نیاز کشور است که در «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» مقدار آن مشخص شده است. به طور مثال اگر ماهانه باید به ظرفیت ۵۰۰کیلوگرم برسانیم یا غنی‌سازی بالای ۲۰درصد داشته باشیم، یک تکلیف است، صرف‌نظر از اینکه الان چه مقدار از آن مورد نیاز است یا اینکه ما نمی‌توانیم بگوییم سوخت برای رآکتور تهران نداشته باشیم و در آن واحد بخواهیم پاسخ نیاز‌های یک‌میلیون بیمار را در کشور بدهیم. یک‌میلیون بیمار در کشور برای تشخیص و درمان نیاز به پزشکی هسته‌ای دارند که رادیودارو را ما تأمین می‌کنیم.
یک شرکتی به نام «پارس ایزوتوپ» در کشور داریم که عمده این کار‌ها را انجام می‌دهد که این شرکت را در لیست تحریم‌ها گذاشته‌اند. در حالی که ما پیشنهاد کردیم شما بنویسید که ما تأمین‌کننده دارو هستیم که این کار را هم کردند چراکه نباید شرکت‌های مواد غذایی و دارو جزو تحریم باشند. اول جواب دادند که در دست بررسی است و سپس گفتند شما با سازمان انرژی اتمی ارتباط دارید. به هر حال آن شرکت که نمی‌تواند برود برای خودش رآکتور تأسیس کند، لذا باید از این تأسیسات استفاده کند، در تمام دنیا این‌طور است، بنابراین تمام این موارد بهانه و هدف‌شان ایجاد کمبود رادیودارو در کشور است تا مردم به دولت فشار آورند. اگر خودمان تولیدکننده نبودیم، چطور باید جواب مردم را می‌دادیم. این کشور‌ها برای اینکه به دولت فشار وارد کنند، حاضر هستند مردم را در بدترین شرایط قرار دهند.
تأسیسات هسته‌ای ما در چند نوبت از سوی دشمنان مورد ضربه و بعضاً تخریب قرار گرفت. در صورت امکان درباره آخرین وضعیت تأسیسات آسیب‌دیده و جبران کاستی‌های احتمالی توضیح بفرمایید.
هر جایی که آسیب دیدیم، بلافاصله آن را تعمیر کرده‌ایم، به طور مثال در حوزه سانتریفیوژ کارگاهی از ما را زدند و برخی از ماشین‌ها آسیب دید که ما بلافاصله چند کارگاه با امکانات پیشرفته‌تر تأسیس کردیم و سرعت تولیدمان بیشتر از قبل شده است. همچنین بر اثر انفجاری بعضی از ماشین‌های سانتریفیوژ ما را از بین بردند که خود بنده هم در آنجا آسیب دیدم، اما به فاصله دو ماه ماشین‌هایی گذاشتیم که بهتر از ماشین‌های قبل بود.
بنابراین همه این اقدامات باید تجربه‌ای برای غربی‌ها شود که نمی‌توانند با زور و فشار کاری را انجام دهند. دانش در این زمینه برای ما بومی شده است و به راحتی می‌توانند همه خسارت‌ها را جبران کنند، البته به لحاظ پدافندی هم وضعیت‌مان خیلی بهتر و آسیب‌پذیری‌مان کمتر شده است، اما نباید هرگز از دشمن غافل شویم. اگرچه الان دیگر برای‌شان این حجت تمام شده که ضربه‌های آن‌ها کاری نیست و پس از هر ضربه‌ای که وارد کرده‌اند، ما مصمم‌تر و قوی‌تر شده‌ایم، بنابراین در حوزه سایبری، پدافند تولید سانتریفیوژ و غنی‌سازی آسیب‌پذیری‌های‌مان به حداقل رسیده است، اما نباید هرگز از دشمن غافل بود. ظرفیت غنی‌سازی که الان داریم بیشتر از ۵/۲ برابر هر دوره‌ای در گذشته است. همچنین ماشین‌های بهروز جهت غنی‌سازی داریم.
امکان حل شدن پرونده پادمانی با مذاکره با آژانس وجود دارد؟ بهترین روش برای بسته شدن این پرونده چیست؟
اگر از تجربه من می‌پرسید، تجربه سیاسی و تجربه فنی را کنار هم بگذاریم، می‌گویم امکان حل کوتاه‌مدت هیچ چیزی وجود ندارد چراکه اراده‌ای در طرف مقابل وجود ندارد. مثلاً در موارد اخیر شاهد خروج ایران از کمیته حقوق زن بودیم که این‌ها همگی سازوکار‌های سیاسی دارند. در یک دوره‌ای یکی از بهترین گزینه‌ها برای سازمان بین‌المللی خواروبار کشاورزی گزینه ایرانی بود ولی به خاطر فشار‌های سیاسی برخی کشور‌های بزرگ که کرسی دائمی دارند، نگذاشتند این اتفاق بیفتد. اگر آژانس و شورای حکام سیاسی کاری نکنند، مسائل قابل حل است.
آخرین دلیلی که غرب برای توقف مذاکرات اعلام کرد این بود که ایران تاریخ بسته شدن پرونده پادمان را تغییر داده است. چقدر این ادعا صحت دارد؟
این‌ها بهانه‌های مختلفی است که مطرح می‌کنند. در آخرین دور مذاکرات در کلیات توافق کردند، اما لحظه آخر که باید یکی از تحریم‌ها را برمی‌داشتند، در روز جمع‌بندی و توافق چهار ماه به تأخیر انداختند، لذا برای ایجاد توازن، ایران پیشنهاد داد دو ماه زودتر انجام شود. موضوعاتی که ما مطرح کردیم با کشور‌های اروپایی و آژانس قبلاً توافق کرده بودیم. به نظر می‌رسد همان موقع می‌دانستند که اگر به این توازن دست بزنند، ما یک کاری می‌کنیم، لذا برای مقصر جلوه دادن ما این کار را کردند. مشکلی که ما داریم این است که آن‌ها رسانه قوی‌تری دارند و بلندگویی دارند که صدای‌شان به همه جای دنیا می‌رسد. متأسفانه وقتی آن‌ها خبر ساختگی را مطرح می‌کنند، دوستان ما در رسانه‌ها عجله می‌کنند که اگر سریع‌تر آن را نزنند، عقب می‌افتند و به این ترتیب خبر آن‌ها بازنشر داده می‌شود، بدون اینکه اصلاً آن‌ها هزینه‌ای کرده باشند. در حوزه رسانه دوستان باید مثل سرباز باشند و در میدان دشمن نیفتند. آن‌ها خبر‌هایی را که منتشر می‌کنند در واقع برای ایران است که ممکن است، حتی نشر آن در التهاب بازار ارز اثر بگذارد، اما متأسفانه خبرنگاران رسانه‌های خودمان آن را بازنشر می‌دهند.
نظر شما