افزایش تولید چاههای کمبازده، بهینهسازی مصرف سوخت، جمعآوری گازهای همراه نفت، تکمیل زنجیره ارزش افزوده در صنعت پتروشیمی و نیازهای کالایی صنعت نفت که از خارج از کشور وارد میشود شاید خلاصهای از همه نیاز فناورانه صنعت نفت باشد، مردان نفتی در دولت سیزدهم معتقدند ثمره دانشبنیان شدن این صنعت کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری است.
به گزارش شانا، غرب به رهبری ایالات متحده آمریکا در ۴۴ سال اخیر هرچه در چنته داشته برای متوقف کردن موتور اقتصاد ایران یعنی صنعت نفت و گاز به کار گرفته، در سالهای اخیر با هدفمند شدن تحریمها بهخصوص از زمان خروج ترامپ از برجام، فشارها بر این صنعت دوچندان شده و همه تلاشها بر این است که تا این صنعت را به زانو در بیاورند که به همت کارکنان صنعت نفت و مدیریت هدفمند در سالهای اخیر آنها به هدف خود نرسیدهاند.
در این میان یکی از اقدامهای وزارت نفت به این تحریمها، حمایت از شرکتهای دانشبنیان و استفاده از روشهای مختلف تولید کالا و خدمات در داخل بود. به عبارت دیگر در این سالها هرچه تحریمها سختتر شده حمایتها از شرکتهای دانشبنیان و دانشگاهها هدفمندتر شده است؛ سالهاست که مدیران صنعت ۱۱۰ ساله نفت ایران به این نتیجه رسیدهاند آنچه میتواند این صنعت را در سایه تحریمهای ظالمانه، به خودکفایی و استقلال برساند حمایت همهجانبه از شرکتهای دانشبنیان و نخبگان کشور برای نوآوری در تولید تجهیزات، کالاها و نرمافزارها است، البته ناگفته نماند که تصویب قانون حمایتی از سوی مجلس شورای اسلامی در آبانماه ۱۳۸۹ مبنی بر مکلف شدن دولت و سازمانهای دولتی به حمایت از شرکتهای داخلی در این زمینه بیتأثیر نبود.
صنعت نفت شاگرد اول در تولید بار اول در ایران
دولت سیزدهم از ابتدای شروع بهکار خود همواره بر تقویت ساخت داخل و حمایت از شرکتهای دانشبنیان تأکید داشته است، بخش بزرگی از اقتصاد ایران بر دوش وزارت نفت است و مهمترین زنجیرههای ارزش را میتوان در شرکتهای زیرمجموعه این وزارتخانه یافت، بنابراین اهمیت تولید بار اول اقلام راهبردی و خنثیسازی تحریمها در کل زنجیره ارزش این صنعت بسیار مهم است، چندی پیش معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهوری نیز در این زمینه از وزارت نفت تقدیر کرد که با داشتن بیشترین همکاری به کسب رتبه نخست زنجیره ارزش نفت و گاز و وزارت نفت در دوره سوم اجرای برنامه «تولید بار اول اقلام راهبردی» منتج شد. بخشی از این اقدام مهم برای همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارتخانه نفت است که سبب تأمین تجهیزات و فناوریهای کلیدی موردنیاز صنایع کشور با تکیه بر توان شرکتهای دانشبنیان شده که یکی از راهبردهای اصلی برای تحقق اقتصاد مقاومتی، مقابله با تحریمهای ظالمانه غرب، رفع وابستگی و حفظ عزت و استقلال کشور است.
چندی پیش مقام معظم رهبری در بازدید که از نمایشگاه توانمندیهای تولید داخل از غرفه وزارت نفت داشتند، فعالیتهای وزارت نفت در زمینه ساخت بار اول محصولات راهبردی را کاری مهم قلمداد کردند و دیدگاههایشان را در زمینههای مربوطه به مسئولان این وزارتخانه فرمودند.
تبیین سیاستهای راهبردی قوی برای تحقق اقتصادی مقاومتی در وزارت نفت به رفع بخش عمدهای از وابستگیهای فناوری به کشورهای غربی در زمینه نیازمندیهای فناورانه تجهیزات صنعت نفت منجر شده است. این سیاستها توانسته به مقدار قابل ملاحظهای روی خنثی کردن تحریمهای بینالمللی مؤثر واقع شود.
از جمله سیاستگذاریها و برنامهریزیهای مرتبط با تولید بار اول اقلام راهبردی در صنعت نفت تشکیل کارگروه تولید بار اول در سطح مدیران ارشد وزارت نفت بهمنظور تسهیل و رفع موانع اجرای قراردادهای ساخت بار اول در شرکتهای اصلی و تابع وزارت است، طی ابلاغ وزیر نفت درباره پروژههای تولید بار اول تعداد ۱۰۴ پروژه ساخت بار اول تعریف و به کارگروه تولید بار اول معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری از سوی وزارت نفت ارسال شده است که با اجرای آنها هزینه تأمین کالا به ۳۰ تا ۶۰ درصد نمونه خارجی کاهش مییابد، همچنین با به سرانجام رسیدن این طرحها سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون دلار صرفهجویی ارزی برای کشور حاصل خواهد شد که در شرایط تحریم رقم قابلتوجهی است. از ۱۰۴ پروژه یادشده تعداد
۳۷ پروژه به مبلغ ۳۲ میلیون دلار تا مهر ۱۴۰۱ قرارداد امضا شده و تعداد ۱۹ پروژه تأیید شده و در مرحله پیگیری امضا قرار دارد و بقیه از سوی کارگروه تولید بار اول در وزارت نفت در حال بررسی است.
تدوین دستورعملها و آییننامهها بهمنظور تسهیل ورود شرکتهای دانشبنیان به صنعت نفت و تخصیص امتیاز ویژه به شرکتهای دانشبنیان برای ورود به فهرست بلند منابع دستگاه مرکزی وزارت نفت و افزایش قابلتوجه شرکتهای سازنده و دانشبنیان در فهرست بلند منابع دستگاه مرکزی به ۲ هزار و ۱۱ شرکت سازنده و دانشبنیان از دیگر سیاستگذاریها و برنامهریزیهای مرتبط با تولید بار اول اقلام راهبردی در صنعت نفت است. اخیراً نیز معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری ابراز امیدواری کرده که با همت وزارت نفت، شاهد امضای موافقتنامه کلان ۲ میلیارد دلاری درباره ۱۵ قلم تجهیزات کاربردی و گلوگاهی باشیم.
افزایش ۳ برابری شرکتهای دانشبنیان در دولت سیزدهم
با گذشت بیش از یک سال از شروع به کار دولت سیزدهم، در زمینه خنثی کردن تحریمهای حوزه نفت و گاز کشور بیشترین اقدامها انجام شده است. مهمترین بخشی که باید به سمت خنثی کردن تحریم فروش اقلام راهبردی برود، همین صنعت نفت و گاز کشور است که مسئولیت تولید انرژی همچنین کالاهای مختلف شیمیایی را بر عهده دارد و بزرگترین بخش اقتصادی کشور را زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز کشور تشکیل میدهد. در یک سال و اندی که از استقرار دولت سیزدهم میگذرد، تعداد شرکت دانشبنیان در حوزه صنعت نفت از مرز ۵۵۰ عدد گذشته که این نشان از رشدی بیش از سه برابری دارد.
از دهههای گذشته تاکنون صنعت نفت تحریم را فرصت مناسبی برای توسعه ساخت داخل و بومیسازی تجهیزات نوآورانه دانسته و همواره به شرکتهای دانشبنیان داخلی نشان دهد که چه در دوران تحریم و چه در دوران پساتحریم، هدف و اولویت بومیسازی و خودکفایی تجهیزات و قطعات موردنیاز صنعت نفت است که بهتازگی با تصویب قانون جهش تولید دانشبنیان و اقدام ارزشمند هیئت وزیران برای ابلاغ آییننامه تولید، دانشبنیان و اشتغالزایی در صنعت نفت، در آیندهای نزدیک سند دانشبنیان شدن صنعت نفت به دیباچه افتخارات وزارت نفت افزوده خواهد شد.
نظر شما