به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، حجم مبادلات تجاری قزاقستان و ترکیه در ماه‌های ژانویه - نوامبر سال گذشته میلادی به 5.9 میلیارد دلار رسیده که نسبت به کل سال 2021 میلادی به طور چشمگیری بیشتر است.
بر اساس گزارش پایگاه اطلاعاتی و تحلیلی «فینپروم»، جنگ در اوکراین، قزاقستان را مجبور کرده تا به دنبال تعادل جدیدی در روابط با روسیه، کشورهای غربی و چین باشد. آنان همه بازیگران کلیدی در منطقه هستند. به ویژه، ترکیه به دنبال گسترش حضور خود در آسیای مرکزی است و به رهبران این منطقه جایگزینی را ارائه می‌دهد که به دنبال آن بودند.
ترکیه روابط دیرینه‌ای با کشورهای آسیای مرکزی دارد و اغلب از این منطقه به عنوان بخشی از «جهان ترک» یاد و به میراث مشترک زبانی، فرهنگی و تاریخی اشاره می‌کند. ترکیه یکی از کشورهای بود که اعلامیه‌های استقلال 5 کشور آسیای مرکزی را به رسمیت شناخت و به زودی جایگاه خود را به عنوان شریک تجاری آنها محکم کرد.
با این حال، تجارت قزاقستان با ترکیه هنوز دو رقمی نشده است، اگرچه ترکیه یکی از 5 شریک بزرگ تجاری قزاقستان از نظر حجم تجارت است. شرایط فعلی فرصت‌های جدیدی را برای رشد فراهم می‌کند. به این ترتیب، در اکتبر سال 2022، رهبران هر دو کشور قصد خود را برای افزایش تجارت دوجانبه به 10 میلیارد دلار اعلام کردند.
برای مثال، در ماه‌های ژانویه – نوامبر سال 2022 حجم تجارت دوجانبه قزاقستان و ترکیه به 5.89 میلیارد دلار رسید که 4.8 درصد از کل گردش مالی قزاقستان طی این دوره را تشکیل می‌دهد.
بنابر سخنان «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه در ماه مه 2022، جنگ بار دیگر اهمیت همبستگی و همکاری بین کشورهای ترک را در سطح دوجانبه و در چارچوب سازمان کشورهای ترک نشان داد.
علاوه بر این، ترکیه قصد دارد از طریق طرح کمربند و جاده چین به جایگزین روسیه تبدیل شود که هدف آن انتقال کالا از چین از طریق آسیای مرکزی و روسیه به اروپا است. اکنون که تحریم‌های روسیه این مسیر را قطع کرده است، ترکیه می‌تواند راهی مناسبی برای دور زدن روسیه باشد.
علاقه سرمایه‌گذاران ترک به قزاقستان نیز رو به افزایش است. جریان سرمایه‌گذاری مستقیم ناخالص رو به صعود است، در سال 2021 میلادی در قیاس با یک سال 2020 (363.5 میلوین دلار) رشد تقریبا دو برابری داشت و به 688.1 میلیون دلار رسید. در 9 ماه سال گذشته این شاخص 344.5 میلیون دلار بوده است.
«علیخان اسماعیل اف»، نخست وزیر قزاقستان این شاخص‌های مثبت در زمینه اقتصاد را نشانه اعتماد زیاد به این کشور و بیانگر توجه ویژه «آستانه» برای بهبود فضای سرمایه‌گذاری خواند.
گرمی روابط قزاقستان و تمام آسیای مرکزی با دولت ترکیه تا حد زیادی به رهبر آن، اردوغان، بستگی دارد. تنها در اکتبر 2022، قزاقستان و ترکیه 6 توافقنامه همکاری در زمینه‌های مختلف، از جمله انرژی، حمل و نقل، حفاظت از طبیعت، مراقبت‌های بهداشتی و امنیت غذایی امضا کردند.
به نظر می‌رسد اردوغان علاقه شخصی به منطقه دارد و این در دیدگاه وی در مورد مسائل بین المللی موثر بر آسیای مرکزی مشهود است. به عنوان مثال، رئیس جمهور ترکیه به طور علنی حمایت خود را از قزاقستان در پس زمینه بحران ژئوپلیتیک فعلی و برخی اظهارات تحریک آمیز سیاستمداران روس، اعلام کرده بود.
اردوغان پس از دیدار با تاکایف در ماه اکتبر گفته بود که ما به حمایت از ثبات، صلح، تمامیت ارضی قزاقستان برادر ادامه خواهیم داد.
پیش از این، اردوغان سیاست پکن برای آزار و اذیت گروه‌های قومی بومی سین کیانگ را محکوم کرده و چین را به نسل کشی متهم کرده بود.
پایان پیام/ح