از اجلاس سه روزهاي كه در خصوص يمن در ژنو برگزار شده است بيش از ايجاد يك آتش بس موقت انتظار چنداني نميرود. مسائل سياسي و ميداني يمن به حدي پيچيده است كه بايد براي حل آن نشستهاي متعددي برگزار شود. آنچنان كه دبيركل سازمان ملل گفته است اين نشست تنها بنا دارد تا طرفين را درباره يك چارچوب آتش بس در ماه مبارك رمضان متقاعد كند، در غير اين صورت براي رسيدن به راهحلي اساسي نياز به نشستهاي بيشتر است كه اين موضوع ممكن است نيازمند مشاركت بازيگران بيشتري فراتر از نمايندگان طرفين درگير در يمن باشد. ولي در ارزيابي نشست ژنو بايد متذكر شد همين كه طرفين در يك گام اوليه بعد از 80 روز به دور ميز مذاكره نشستهاند خود يك اتفاق مهم است.
عربستان در ابتدا براي مذاكرات يك خواسته غيرواقعبينانه داشت و آن عقبنشيني و خلع سلاح انصارالله بود. اما انصارالله اين برگ برنده را از دست نداد و طرف را ناگزير كرد كه بدون هرگونه پيششرطي در مذاكرات ژنو حاضر شود. در اين مدت انصارالله بسيار هوشمندانه عمل كرد و با نشست بينالمللي مخالفتي نكرد و حتي آگاهانه در برابر قطعنامه شوراي امنيت مقاومت نداشت. در مجموع به نظر ميرسد انصارالله به دنبال خريد زمان است چرا كه دريافته است عربستان توان كار زميني چنداني ندارد. در نتيجه زمان ميتواند برگ برندهاي براي انصارالله باشد.
از سويي ديگر حمايت مردم يمن از انصارالله به عنوان جرياني كه در برابر تجاوز عربستان مقاومت ميكند، در حال افزايش است. با اين حال انصارالله ميداند كه نميتواند نقش عربستان را در يمن ناديده بگيرد و يمن در شرايط كنوني نيازمند يك دولت ائتلافي با حضور تمامي گروهها است. عربستان در حال حاضر بهشدت نگران امنيت خود است و ناچار است هرچه سريعتر به تثبيت اوضاع امنيت در يمن تن دهد. در حال حاضر نيز رياض هزينه هنگفت و مشقت باري را متحمل شده است. از اين زاويه كه جنگي كه بين غنيترين كشور عرب و فقيرترين كشور عرب 80 روز است ادامه دارد و در اين نگرش طرف ثروتمند عربي شكست خورده است. در نتيجه عربستان به گروه منصور هادي چراغ سبز داده تا به ژنو برود و بدون هرگونه پيش شرطي با انصارالله مذاكره كند. همين موضوع ميتواند بسيار مثبت باشد. زيرا به نظر ميرسد عربستان به اين نتيجه رسيده كه تنها راهحل بحران يمن مذاكره و گفتوگو است.
با اين وجود عربستان تلاش خود را كرد تا با متوقف كردن هيات يمني در جيبوتي و تحقير آنها، طرف ديگر را از نظر رواني در جايگاه بالاتري قرار دهد. در مقابل نيز انصارالله قبل از رفتن به مذاكرات تاكتيكهاي خاص خودش را اعمال كرد. پيشتر ذكر شد انصارالله توانست پيششرطهاي طرف سعودي در مذاكرات را حذف كند. از سوي ديگر انصارالله درخواست داشت كه دبيركل سازمان ملل براي نمايندگان منصور هادي از لفظ نمايندگان حكومت قانوني پرهيز كند. بنابراين با اصرار انصارالله براي نمايندگان منصور هادي عنوان هيات رياض و براي نمايندگان انصارالله و علي عبدالله صالح عنوان هيات صنعا استفاده ميشود كه اين خود يك تاكتيك بسيار موثر در مذاكرات است.
اما اتفاق ديگري كه در پشت پرده در حال رخ دادن است اين است كه عربستان اكنون شاهد مذاكرات انصارالله با امريكا است. اين در حالي است كه تمام تلاش رياض حذف انصارالله از صحنه سياسي يمن بود.
هوشمندي انصارالله در مذاكرات
محمد ايراني
صاحبخبر -