آنچه اتحادیههای تولید گوشت قرمز از فراوانی گوشت و دام ادعا میکنند با واقعیتهای این روزهای بازار همخوانی ندارد. رئیس اتحادیه دام سبک معتقد است: افزایش نرخ گوشت بهانهای بهدست مافیا داد که مانع صادرات دام شوند تا اینگونه انحصار بازار گوشت در کشور را به دست بگیرند و به هر نرخی که آنها بخواهند از دامداران، دامشان را خریداری کنند. اکنون این سؤال مطرح است که اگر دام مازاد در کشور وجود دارد، چرا قیمتها بالا میرود؟
از ابتدای آذر ماه تاکنون قیمت گوشت قرمز بین ۲۰ تا ۵۰هزار تومان گران شده است. فعالان بازار میگویند تقاضای گوشت قرمز به سمت گوشت مرغ هدایت شده و بسیاری از قصابان از کاهش تقاضا در بازار سخن میگویند و معتقدند تداوم این وضعیت بازار دام سبک و سنگین کشور را دچار نابسامانی میکند. برخی از افزایش بیرویه صادرات دام به کشورهای عربی به ویژه کویت خبر میدهند و برخی ذینفعان از وجود مافیا و مخالفان صادرات دام سخن میگویند. واقعیت این روزهای بازار گوشت قرمز این است که با کاهش عرضه در دهه آخر آبان ماه قیمتها به یک باره روند صعودی پیدا کرد و طبیعتاً تقاضای گوشت قرمز به شدت کاهش یافت. مردم در انتظار اقدام جدی دولت هستند تا شاید قیمت گوشت اندکی ارزان شود، اما در این میان مدافعان و مخالفان صادرات دام جوسازی کردند و کنترل قیمتها را به دست گرفتند. به ادعای اتحادیههای تولیدکننده گوشت، افزایش نرخ گوشت، بهانهای به دست مافیا داد که مانع صادرات دام شوند تا کماکان انحصار بازار گوشت در کشور را به دست بگیرند، زیرا در این شرایط دامدار چارهای ندارد جز اینکه دام را به این افراد بفروشد و آنها دامدار را مجاب میکنند به هر نرخی که آنها بخواهند دامش را به آنها بفروشد.
در کشور سالانه ۸۵۰ تا ۹۰۰هزار تن گوشت تولید میشود، در حالی که نیاز کشور سالانه یکمیلیون تن است، اما آمارهای جدیدی وجود دارد که نشان میدهد سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور کاهش یافته است. منصور پوریان، رئیس شورای تأمین دام کشور روز گذشته گفت: سرانه مصرف گوشت قرمز در محدوده هفت تا ۹ کیلوگرم است. با استناد به صحبتهای این مسئول نیاز به گوشت قرمز در کشور ۶۰۰ تا ۷۶۵هزار تن میشود و با این حساب گفته اتحادیههای تولید مبنی بر وجود دام مازاد نزدیک به یقین است، آنها بارها گفتهاند کشور در تولید گوشت به خودکفایی رسیده است و دام مازاد هم وجود دارد، بنابراین به نظر میرسد خودکفایی در گوشت یا افزایش عرضه در بازار نه به دلیل افزایش تولید بلکه کاهش سرانه مصرف در کشور محقق شده است. بررسیها نشان میدهد سرانه مصرف از گوشت قرمز به سمت گوشت مرغ سوق یافته است چراکه مردم توان خرید گوشت ۲۵۰ تا ۳۰۰هزار تومانی را ندارند.
تضاد قیمت بازار با مازاد تولید از کجا ناشی میشود؟
حال سؤال این است که اگر مازاد عرضه در بازار وجود دارد چرا قیمتها به جای کاهش افزایش مییابد؟ مگر نه این است که قیمت گوشت را عرضه و تقاضا تعیین میکند و تنها محصول پروتئینی است که از قیمتگذاری دستوری ستاد تنظیم بازار مستثنی است. افشین صدردادرس، رئیس اتحادیه دام سبک، علت اصلی رشد قیمت گوشت قرمز را افزایش هزینههای تولید میداند و میگوید که بخش عمده هزینه تولید مربوط به خوراک دام است که در ماههای اخیر پس از حذف ارز ۴ هزارو ۲۰۰ تومانی تا پنج برابر افزایش یافت. دادرس در گفتگو با فارس تحلیلی از قیمت تمامشده دام زنده ارائه میکند و میگوید: به ازای هر هشت کیلو خوراک، گوسفند، یک کیلو گوشت اضافه میکند، به عبارت دیگر ضریب تبدیل خوراک به گوشت هشت به یک تا ۱۰ به یک است. اگر دام زنده کیلویی ۱۲۰هزار تومان شود، فقط جبرانکننده هزینه خوراک دام میشود. این فعال حوزه دامپروری ادامه داد: پرورش دام فقط به هزینه خوراک منتهی نمیشود و هزینههای دیگری، چون دستمزد کارگر، تلفات دام، واکسن و بهداشت، حمل و نقل علوفه و دام و اجاره محل اضافه میشود و باید ۱۰ درصد سود دامدار را حساب کنیم، اگر این هزینهها را به ۹۶هزار تومان یا ۱۲۰هزار تومان قیمت خوراک دام اضافه کنیم، به قیمت تمامشده دام زنده خواهیم رسید.
عوامل مؤثر بر گرانی گوشت بازار
بدیهی است دامدار به ازای هزینههایی که برای تولید کرده است، انتظار دارد حاشیه سودی هم داشته باشد و معتقد است با این قیمت گوشت قرمز در بازار، حاضر نیست دام خود را به قیمت ارزانتر در داخل بفروشد، در این میان دلالان و واسطهگران هم عامل گرانی شدهاند و گوشت از زمان خرید از دامدار تا رسیدن به دست مردم چندین بار بین آنها میچرخد، همچنین مشکلات زیادی هم در کشتارگاهها وجود دارد که همه این موارد موجب میشود با وجودی که مازاد در کشور وجود دارد، اما گوشت با قیمتی به دست مردم میرسد که گران است. با توجه به تناقضاتی که ذکر شد، مصرفکنندگان همچنان در انتظار تعیین تکلیف بازار و قیمت منطقی گوشت هستند.
دامدار و مردم ناراضی از قیمت فعلی گوشت!
روزنامه جوان
صاحبخبر -
∎
نظر شما