«علی بیگدلی» کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اصابت موشک به خاک لهستان و انگشت اتهامی که ابتدا به سوی روسیه گرفته شد و سپس تصادفی بودن آن مشخص شد، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: قبل از اینکه بخواهم در مورد اصابت موشک به خاک لهستان و احتمالات موجود در آن صحبت کنم باید بگویم که به طور کلی احساس می‌شود فضای نظام بین‌الملل به سمت تحولات مثبت پیش نمی‌رود و در همین فضا، تنش علیه ایران هم افزایش پیدا کرده است. اینکه دیده می‌شود در مجامعی مانند نشست گروه ۲۰، کشورهای با نفوذ دنیا به دنبال برون‌رفت از دو بحران اساسی یعنی پرونده اوکراین و چالش اقتصاد جهانی هستند، به صورت کلی نشان‌دهنده وضعیت وخیم نظام بین‌الملل است. با این تفسیر، اینکه روس‌ها چه نوع موشکی به خاک لهستان شلیک کردند یا اینکه اعلام شد هیچ اقدامی از سوی مسکو علیه ورشو انجام نشده است، چندان اهمیتی ندارد؛ بلکه مسأله اصلی این است که ایالات متحده از ابتدا هم این حمله را از جانب روسیه ندانسته بود.

وی ادامه داد: بر اساس مستنداتی که آمریکا و روسیه مطرح کرده‌اند، موشک‌هایی که به خاک لهستان برخورد کردند به نوعی در تعقیب چند موشک روسی بوده‌اند و به دلایل فنی در لهستان به زمین میخورند. عده‌ای دیگر هم معتقدند اوکراینی‌ها برای تحریک غرب دست به این کار زدند. به هر ترتیب باید بگویم که نظام بین‌الملل از فقدان نظم نوین جهانی رنج می برد و این در حالی است که باید دانست لهستان یکی از اعضای مهم ناتو به حساب می‌آید. این کشور به نوعی مجرای خروج پناهجویان به اروپا و ورود تسلیحات غرب به اوکراین به حساب می‌آید و به نوعی آمریکایی‌ها آن را خط مقدم اروپا در جنگ روسیه با اوکراین می‌دانند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: اینکه چه جریان یا چه کشوری حمله مذکور را با چه نحوی انجام داده، هنوز به صورت دقیق مشخص نیست اما آمریکا و روسیه برخورد موشک به خاک لهستان را مربوط به اوکراین دانسته‌‌اند. اینکه ورشو با توجه به شرایط فعلی احساس خطر می‌کند و در نهایت بر اساس ماده چهارم و پنجم اساسنامه ناتو چگونه با این موضوع برخورد می‌کند، مسأله‌ای است که دارای پیچیدگی‌های خاص خود است. ماده چهارم منشور ناتو اعلام می‌کند که هرگاه یکی از اعضا احساس کند تمامیت ارضی، استقلال سیاسی و امنیتش به خطر افتاده می‌تواند درخواست نشست مشورتی کند. ماده پنجم منشور ناتو هم اعلام می‌دارد که هرگاه به خاک یک کشور عضو ناتو تعرضی صورت گرفت، وظیفه سایر اعضا حمایت از آن عضو در مقابل هرگونه تهدید است. بر همین اساس ممکن است نشست مشورتی برای شنیدن نگرانی‌های لهستان برگزار شود اما فعال شدن ماده پنجم منشور ناتو آن هم در شرایط فعلی که غرب درگیر پرونده‌ای به اسم اوکراین است، کمی بعید به نظر می‌رسد.

این مولفه‌ها در حالی کنار یکدیگر قرار می‌گیرد که صر اعظم آلمان و رئیس‌جمهوری فرانسه به دنبال سفر به مسکو و مذاکره با پوتین در بحث انرژی و همچنین مذاکره بر سر پرونده اوکراین هستند. به موازات این روند هم رئیس‌جمهوری اوکراین یک چراغ سبز از آمریکایی‌ها دریافت کرده تا آغاز کننده گفت‌وگو با روسیه باشد. همین دو موضوع نشان می‌دهد که ناتو همانند گذشته متحد و منسجم نیست و از نمای دیگر اگر این مسأله اثبات می‌شد که روسیه حمله به لهستان را ترتیب داده است، بدون تردید باید آن را یک نمایش قدرت می‌دانستیم و حتی ممکن بود چندی بعد به کشورهایی مانند لتونی، استونی و مابقی گوشه چشمی نشان دهد تا بتواند غرب را متوجه نیت خود کند.