سال ۲۰۲۲ را می‌توان سال به‌روزرسانی جزئی گوشی‌های هوشمند دانست. به‌جز گوشی‌هایی اندک، تمامی پرچم‌دارهای امسال از قاعده‌ی یکسانی پیروی کردند که خودداری از ایجاد تغییر در محصولات محبوب و پرفروش قبلی بود؛ درنتیجه، تمام سال را با گوشی‌های پرچم‌داری سپری کردیم که صرفاً مدل‌های اصلاح‌شده و بهبودیافته‌ی نسل قبلی بودند. انتظار داریم این روند نه‌تنها در سال ۲۰۲۳ ادامه پیدا کند؛ بلکه تقویت نیز شود. باوجوداین، قبل از آنکه برای مُردن خلاقیت در گوشی‌های هوشمند جدید تأسف بخورید، باید بدانید که این موضوع چندان هم بد نیست.
بلوغ گوشی‌های هوشمند
روند اصلی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری گوشی‌های هوشمند امسال بر محور بلوغ بوده است. ارتقای اندروید 12 به 13یکی از تغییرات جزئی و کسلکنندهی سیستم‌عامل در سال‌های اخیر بود؛ درحالی‌که با مهاجرت اندروید 11 به 12 تغییرات چشمگیری مثل طراحی جدید Material You و تم‌های Monet را شاهد بودیم. مهم‌ترین ویژگی اندروید 13 سیستم جدید مجوزدهی به اعلان‌ها بود که درمقایسهبا Material You بسیار ناچیز به‌نظر می‌رسد.
درمقابل، iOS 16 اپل تغییرات محسوس‌تری در لاکاسکرین و نحوه‌ی نمایش اعلان‌های گوشی‌های آیفون به‌وجود آورد؛ اما صرف‌نظر از لاکاسکرین و نحوه‌ی جدید نمایش درصد باتری در نوار وضعیت، به‌سختی می‌توان تغییر دیگری در سیستم‌عامل اپل پیدا کرد.
امسال از‌نظر سخت‌افزاری نیز سال کسلکنندهی وحشتناکی داشتیم. گوشی‌های جدید به‌خودی‌خود عالی بودند؛ ولی اگر آن‌ها را با نسل قبلی‌شان مقایسه کنید، تفاوت چشمگیری احساس نمی‌کنید. آیا باید بهترین و گران‌ترین مدل را خرید یا با انتخاب محصولی که فقط یک سال قدیمی‌تر است و امکانات مشابهی دارد، از تخفیف خوبی بهره‌مند شد؟
دستگاه‌هایی مثل گلکسی S22 و گلکسی S22 پلاس سامسونگ، تنها امتیازات محدود و بدون رنگ‌ولعابی درمقایسهبا سری گلکسی S21 داشتند. بااین‌حال، گلکسی S22 اولترا با ادغام S Pen در قابی مشابه با سری نوت سامسونگ اندکی هیجانانگیزتر بود؛ اما گلکسی S21 اولترا نیز از S pen پشتیبانی می‌کرد و نسل جدید صرفاً شاهد اصلاح و یکپارچه‌سازی بود.
این موضوع درباره‌ی گوشی‌های تاشو نیز صدق می‌کند که بسیاری آن را آینده‌ی گوشی‌های هوشمند می‌دانند. گوشی‌های گلکسی زد فولد 4 و گلکسی زد فلیپ 4 درمقایسهبا گلکسی زد فولد 3 و گلکسی زد فلیپ 3 تنها بهبودهایی را تجربه کردند. سامسونگ نیز با آگاهی از این مسئله، تخفیفات و پیشنهادهای اغواکننده‌ای برای واداشتن کاربران به به‌روزرسانی گوشی‌های خود ارائه کرد.
بسیاری از گوشی‌های دیگر، به‌ویژه مدل‌های فروخته‌شده در بازارهای غربی، نیز داستان مشابهی داشتند. وان پلاس 10 پرو مدل ارتقایافته‌ی وان پلاس 9 پرو بود. گوشی‌های پیکسل 7 و پیکسل 7 پرو نیز درمقایسه‌یا نسل قبی پیکسل 6 و 6 پرو تغییرات سخت‌افزاری جزئی به خود دیدند.
همچنین، تغییرات آیفون 13 و آیفون 14 آن‌قدر نامحسوس بود که بسیاری از کاربران به ارتقای دستگاه خود تمایلی ندارند و ارزش بیشتری برای پولشان قائل‌اند. شاید قابلیت‌های جدید آیفون 14 پرو درمقایسهبا آیفون 13 پرو روی کاغذ چشمگیرتر باشند؛ ولی در‌حقیقت، اکثر کاربران علاقه‌ی چندانی به قابلیت‌هایی مثل صفحه‌ی همیشه‌روشن و تصویربرداری با فرمت RAW برای پی‌بردن به قدرت دوربین جدید آن ندارند. به‌طور‌کلی، اگر ۲۰۲۱ گوشی جدید خریده‌اید، ۲۰۲۲ حرفی برای گفتن به شما نداشت.
صنعت گوشی‌های هوشمند در حال رسیدن به مرزهای پایانی قابلیت‌های جانبی است. در سال‌های اخیر، بودجه‌ی موردنیاز برای خرید گوشی هوشمند مناسب به‌شدت کاهش یافته است و دستگاه‌های میان‌رده توانایی برآورده‌کردن کامل نیازهای کاربران عادی را پیدا کرده‌اند. همچنین، بعید است دیگر در نیازهای رسانه‌ای و ارتباطی افراد تغییری ایجاد شود؛ چه کار جدیدی با گوشی‌تان انجام می‌دهید که پنج سال قبل امکانش وجود نداشت؟
بله، حالا محتوای روزانه‌ی بیشتری تولید و حجم بیشتری مصرف می‌کنیم. اکنون فناوری 5G را داریم و به سرعت خیره‌کننده دست پیدا کرده‌ایم؛ اما ایده‌ی استفاده از گوشی هوشمند به‌عنوان دستگاهی همه‌کاره با هزاران فناوری متفاوت ده‌سالگی‌اش را رد کرده است. حالا تفاوت در گوشی‌های هوشمند فقط در قدرت عملکردشان خلاصه می‌شود؛ وگرنه دستگاه‌های امروزی می‌توانند تقریباً تمامی نیازهایتان را برطرف کنند.
سخت‌افزار و نرم‌افزار به بلوغ رسیده‌اند و تنها مسئله‌ی باقی‌مانده هماهنگی بیشتر میان آن‌ها و هم‌افزایی ازطریق ایجاد اکوسیستمی مؤثر است که اپل از ابتدا آن را تشخیص داده بود. اینکه چنین دستاوردی مستقلانه یا ازطریق تقلید از شرکت چندتریلیون‌دلاری آمریکایی به‌دست می‌آید، جای بحث دارد.
مطمئناً شرکت‌های گوشی‌سازی که نتوانند چنین هم‌افزایی و اکوسیستمی را ایجاد کنند و آن را با بازی رندانه با کلماتی مثل بلاک‌چین و متاورس به‌خطر اندازند، به‌زودی دچار مشکل می‌شوند؛ زیرا طولی نمی‌کشد که غبارها کنار می‌رود و کاربران متوجه می‌شوند که با همان گوشی‌های هوشمند معمولی مواجه هستند.
۲۰۲۳؛ سال اصلاح و بهبود
مقاله‌های مرتبط:
- طراحی تکراری پیکسل ۷ شاید ناجی خانواده پیکسل باشد
- دختر استیو جابز طراحی تکراری آیفون ۱۴ را به سخره گرفت
اگر فکر می‌کنید ۲۰۲۲ سالی خسته‌کننده بود، خودتان را برای ۲۰۲۳ آماده کنید! قرار است با تغییرات عمده‌ی کمتری موسوم به «خلاقیت» و تمرکز روی اصلاحات مواجه شویم. اکثر تولیدکنندگان به‌جای ارتقای محض سخت‌افزاری، بیشتر روی تجربه‌ی نهایی کاربری متمرکز خواهند بود؛ البته فراهم‌کردن هم‌افزایی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که برای داشتن تجربه‌ی کاربری بی‌نقص ضروری است، به زمانی بیش از یک سال نیازمند است.
با حکمرانی اپل بر بازار محصولات ممتاز ازطریق اکوسیستم بی‌نظیرش، سایر تولیدکنندگان چاره‌ای جز تلاش برای ایجاد تجربه‌ی کاربری هماهنگ برای کاربران ندارند؛ بنابراین، خلاقیت و ریسک از دستگاه‌های پرچم‌دار شناخته‌شده‌ی بازار فاصله خواهد گرفت؛ چراکه هیچ‌کس نمی‌خواهد در این بخش دوباره چرخ را اختراع کند!
انتظار می‌رود دستگاه‌های میان‌رده و میان‌رده‌ی پرمیوم درمقایسهبا مدل‌های پیشرفته‌تر تلاش بیشتری برای آزمون و خطا و ارائه‌ی قابلیت‌های جدید داشته باشند. این موضوع را در گوشی ناتینگ فون 1 شاهد بودیم؛ گوشی هوشمندی که خود را پرچم‌داری حرفه‌ای نمی‌دانست. همچنین، دستگاه‌هایی مثل سری ویوو V23 و V25 از پنل‌های پشتی با قابلیت تغییر رنگ برخوردار بودند؛ ولی تاکنون در گوشی‌های پرچم‌دار شاهد به‌کارگیری آن نبوده‌ایم.
این روزها شایعه‌های زیادی درباره‌ی قابلیت‌های گوشی‌های پرچم‌دار بزرگ سال ۲۰۲۳ می‌شنویم؛ اما روزهای ظهور تغییرات چشمگیر در گوشی‌های جدید به پایان رسیده است و دیگر از ارائه‌ی قابلیت‌های جدید و خلاقانه‌ی سالانه در گوشی‌های نسل جدید خبری نخواهد بود.
پیش‌تر، شرکت‌ها با معرفی قابلیت‌هایی مثل نمایشگری با فناوری جدید، رزولوشن یا نرخ نوسازی بیشتر، حاشیه‌های باریک‌تر، مواد ساختنی بهتر، طراحی مدرن‌تر، دوربین باکیفیت‌تر و بیشتر و شارژ سریع‌تر سعی کرده‌اند محصولاتی خلاقانه برای جذب مشتریان عرضه کنند. حالا همه‌ی گوشی‌های پرچم‌دار از مشخصات حداقلی یکسانی برخوردارند و تولیدکنندگان در تلاش‌اند تاحدممکن از تغییرات بزرگ و غیرمنتظره خودداری کنند.
همچنین، روی‌آوردن تولیدکنندگان به بهبود و اصلاح محصولات به‌جای تولید مدل‌های جدید با تغییرات فراوان، به آن‌ها اجازه می‌دهد زمان بیشتری را برای انتخاب قطعات برای به‌روزرسانی‌های سالانه صرف کنند؛ کاری که گوگل و اپل با حسگر دوربین محصولاتشان انجام می‌دهند.
امسال اپل حتی طراحی داخلی آیفون 14 را بازنگری کرد تا تعمیرپذیری آن را افزایش دهد و امکان استفاده‌ی طولانی‌تر از دستگاه را فراهم کند. به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری مرتب نیز کاربران را به وفاداری بیشتر به محصولات خریده‌شده ترغیب و ارتقای تدریجی آن‌ها را از تعویض کامل گوشی بی‌نیاز می‌کند.
گوشی‌های هوشمند جدید؛ کسل‌کننده‌های هیجان‌انگیز
درست است که گوشی‌ها تکراری و کسل‌کننده شده‌اند؛ اما این موضوع عالی است و بلوغ فناوری و دسترسی همگانی به آن‌ها را نشان می‌دهد. افزون‌براین، دیگر بین پرچم‌داری ۱,۰۰۰ دلاری و میان‌رده‌ای ۵۰۰ دلاری تفاوت فاحشی وجود ندارد و بازار گوشی‌های هوشمند به‌تدریج به دنیای لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترها و دوربین‌ها شباهت پیدا می‌کند.
امروزه، بعید است کاربری مدل لپ‌تاپ خاصی را به‌یاد داشته باشد؛ ولی تجربه‌ی کاربری مناسب و رضایت‌بخشش را به نسلی از آن‌ها نسبت می‌دهد که سال‌به‌سال بهبود یافته است. چنین اتفاقی دقیقاً برای گوشی‌ها نیز در حال رخ‌دادن است و برای مثال، قابلیت‌های جدید پیکسل 8 دربرابر بهبودهایش در سالیان گذشته اهمیت کمتری پیدا می‌کند.
شاید مدل‌های تاشو و «اولترا» تب گوشی‌های پرچم‌دار را برای طرفدارانشان با جیب‌های پرپول داغ نگه دارند؛ ولی بقیه چطور؟ احتمالاً گوشی هوشمندی نظیر پیکسل 6a نیز برای اکثر ما کافی باشد. هیچ لزومی به خرید و ارتقای سالانه‌ی گوشی جدید وجود ندارد.