در دنیای بزرگ گوشی‌های هوشمند، تنها دو شرکت، یعنی گوگل و اپل، به‌صورت کامل کنترل سخت‌افزار و نرم‌افزار دستگاه‌هایشان را دراختیار دارند. سری پیکسل که نخستین نسل آن‌ها در سال ۲۰۱۶ عرضه شد، به‌لطف یکپارچگی عمیق سخت‌افزار و نرم‌افزار، تجربه‌ی کاربری و عکاسی لذت‌بخشی را به‌ارمغان آورده‌اند؛ اما همواره از نظر طراحی و کیفیت ساخت از بهترین‌های بازار جا مانده‌اند. بیراه نیست اگر بگوییم گوگل و تمایل بی‌پایانش برای متمایز شدن از رقیبان تاکنون به ضررش تمام شده است.

اما حالا که به عرضه‌ی سری پیکسل ۷ نزدیک می‌شویم، به نظر می‌رسد گوگل بالاخره از ایده‌های عجیب‌وغریب و نه‌چندان عقلانی خود دست کشیده و استراتژی متفاوتی را برای گوشی پرچم‌دار خود انتخاب کرده است. پیکسل ۷ و پیکسل ۷ پرو که پیش‌نمایش غافل‌گیرانه‌ای از آن‌ها را برای اولین بار در کنفرانس I/O 2022 مشاهده کردیم، زبان طراحی نسل گذشته را حفظ کرده‌اند و قرار است در جریان رویدادی در ۱۴ مهر با همان نوار شیشه‌ای محدبی مشکی که زیرش دوربین‌ها با مشخصات فنی مشابه پنهان شده‌اند و همان حفره دوربین سلفی درون نمایشگر معرفی شوند؛ احتمالاً جذاب‌ترین تغییر برای گوشی‌های پیکسل جدید پشتیبانی از شارژ سریع ۳۰ واتی باشد.

گوگل بالاخره در طراحی پرچم‌دار خود به جایی رسید که بتوانیم بگوییم تشخیص سری پیکسل ۷ از نسل گذشته به‌سختی ممکن است؛ درست همان حرف‌هایی که سال‌ها است درباره‌ی آیفون می‌زنیم و از یکنواختی طراحی آن دلسرد شده‌ایم. اما با نگاه به تجربه‌ی پیکسل، این یکنواختی اتفاق بدی نیست؛ شاید این دقیقاً همان چیزی است که گوگل برای سر پا نگه داشتن سری پیکسل به آن نیاز دارد.

کوله‌بار مشکلات سری پیکسل

وقتی به سخت‌افزار نسل‌های قدیمی پیکسل نگاه می‌کنیم، بی‌علاقگی گوگل به حرکت در یک مسیر ثابت و منسجم به‌راحتی خود را نشان می‌دهد. هر نسل جدیدی که از سری پیکسل عرضه می‌شد، بیشتر شبیه یک نسخه‌ی آزمایشی بود تا بخشی از خط محصولی منسجم با استراتژی بلندمدت. انگار که گوگل تصمیم‌گیری درباره‌ی ویژگی‌های جدید هر سری از گوشی‌های پیکسل را با شیر یا خط انجام می‌داد.

تمایل گوگل به غافلگیری کاربران در حوزه‌ی سخت‌افزاری سری پیکسل در حالی است که معمولاً در حوزه‌ی نرم‌افزاری و به‌ویژه سیستم‌عامل اندروید، ثبات‌قدم بیشتری نشان داده است. اما این غافلگیری‌های سخت‌افزاری برخلاف آنچه در برداشت اول به نظر می‌رسد، به نفع گوگل و کاربران نبوده است؛ چراکه درنهایت به مشکلات متعددی انجامیده است که فرصتی برای برطرف شدن نداشته‌اند. از مشکلات میکروفون و بوت‌لوپ در نخستین سری پیکسل گرفته که گوشی را در یک حلقه‌ی بی‌پایان از بوت شدن گیر می‌انداخت تا جدا شدن کاور پشتی پیکسل ۳ و ۴؛ انگار که گوگل همراه‌ با عرضه‌ی هر نسل جدید از گوشی‌های پرچم‌دار خود، فهرست تازه‌ای از مشکلات بسیار جدی را نیز به آن‌ها اضافه می‌کرد.

مهندسان مانتین‌ویو بارزترین نمونه از این بی‌‌ثباتی در استراتژی را در سری پیکسل ۴ به نمایش گذاشتند؛ زمانی‌که حسگر اثر انگشت پشت گوشی پیکسل ۳ را به‌همراه دوربین سلفی دوگانه و دوربین تکی اصلی کنار گذاشتند و سراغ حسگر سه‌بعدی تشخیص چهره، دوربین سلفی تکی و ماژول دوگانه دوربین پشتی متشکل از دوربین اصلی و تله‌فوتو‌ رفتند.

پیکسل ۴

تصمیم گوگل به استفاده از فناوری اختصاصی تشخیص چهره‌‌ی خودش که آن را برای رقابت با Face ID اپل معرفی کرد و حتی مدعی شد سریع‌ترین فناوری تشخیص چهره در بین گوشی‌های هوشمند است، در نهایت به ناتوانی در عرضه‌ی پیکسل ۴ در برخی از بازارها از جمله بازار هند منجر شد؛‌ چراکه از فناوری مبتنی‌بر رادار موسوم به Soli برای تشخیص ژست‌های حرکتی استفاده می‌کرد که فرکانس آن در هند ممنوع بود.

پیکسل ۵ نیز وضعیت مشابه‌ای داشت؛ برخلاف چهار نسل ابتدایی، نسل پنجم پیکسل با استراتژی کاملاً متفاوتی تولید شد و دیگر با تعریف ما از دستگاه‌های پرچم‌دار هم‌خوانی نداشت؛ چراکه در آن خبری از تراشه‌ی بالارده، نمایشگر پروضوح یا دوربین چند-۱۰ مگاپیکسلی نبود. گوگل علاوه‌بر تغییر ترکیب دوربین‌های پشتی از اصلی/تله‌فوتو به اصلی/اولترا واید، دستگاهی با مشخصات میان‌رده روانه‌ی بازار کرد که به‌جای تراشه‌ بالارده از خانواده‌ی Snapdragon 800، با تراشه‌ی Snapdragon 765G از خانواده‌ی میان‌رده‌ی Snapdragon 700 به‌فروش می‌رسید.

پیکسل ۵

با پیکسل ۶، گوگل پس از سال‌ها این گوشی را با ظاهری پرچم‌دارگونه عرضه و با بریدگی زمخت در نمایشگر Pixel 3 XL، حاشیه‌ی نامتقارن Pixel 4 XL یا بدنه‌ی فلزی با روکش پلاستیکی Pixel 5 خداحافظی کرد. پیکسل ۶ با تغییرات به‌جایی از جمله بدنه‌ی شیشه‌ای و فلزی و حفره‌ی کوچک دوربین سلفی در لبه‌ی بالایی نمایشگر همراه بود، اما مشکلات ناشی از استراتژی نامنسجم گوگل دامن‌گیر سری کنونی پیکسل نیز شد.

پیکسل ۶

از جدی‌ترین مشکلات پیکسل ۶ می‌توان به داغی بیش‌ازحد و افت فاحش عملکرد تراشه‌‌ی اختصاصی گوگل موسوم به تنسور (Tensor) اشاره کرد؛ تراشه‌ای که گوگل مدعی بود قابلیت‌هایی را دراختیار کاربران قرار می‌دهد که سایر گوشی‌های هوشمند از ارائه‌شان ناتوان هستند. از سوی دیگر، تنسور در بررسی‌های زومیت اگرچه تا ۵۰۰ درصد سریع‌تر از گذشته عمل می‌کند، این برای رقابت با بهترین‌های بازار کافی نیست. به‌طور دقیق‌تر، پرچم‌دار گوگل با اختلاف ۴۹ و ۴۵ درصدی در عملکرد GPU و CPU عرصه را به آیفون ۱۳ پرو مکس می‌بازد.

در کنار مشکلات مربوط به تراشه، اتصال ضعیف وای‌فای پیکسل ۶، همراه با اشکالات نرم‌افزاری مربوط به حسگر اثر انگشت، تماس‌های تلفنی، بلوتوث و موارد دیگر صدای بسیاری از کاربران را درآورده است.

چرا طراحی تکراری پیکسل ۷ اتفاق خوبی است

برخلاف نسل‌های گذشته، به‌ نظر می‌رسد سری پیکسل ۷ از استراتژی توسعه‌ی منسجم‌تری برخوردار باشد و شاید بتوان گفت نقطه‌ی پایانی برای تلاش‌ گوگل به بازطراحی پرچم‌دار خود از صفر است. ممکن است این اتفاق برای دوستدارن نوآوری و تحول، دلسردکننده باشد، اما برای شرکتی که به‌شدت نیاز دارد به‌جای معرفی قابلیت‌های جدید و تغییر مداوم ظاهر گوشی، ابتدا مشکلات پیشین را برطرف کند، این استراتژی می‌تواند نویدبخش اتفاقات مثبتی برای آینده‌ی پیکسل باشد.

بدیهی‌ترین دلیل برای این پیش‌بینی این است که با رها شدن از دغدغه‌ی نوآوری، گوگل این فرصت را پیدا می‌کند تا تمام تمرکز خود را بر رفع مشکلات سری پیکسل ۶ بگذارد. همین که گوگل طراحی پیکسل ۷ را از صفر شروع نکرده بدین معنی است که زمان زیادی را برای توسعه‌ی سخت‌افزار جدید یا بازطراحی کلی این گوشی صرف نکرده است. شاید حتی در خوشبینانه‌ترین حالت بتوانیم امیدوار باشیم که گوگل در این یک سال، مشغول پیدا کردن راهی برای کاهش داغی بیش‌ازحد و افت عملکرد تراشه‌ی تنسور در پیکسل ۶ بوده باشد.

پیکسل ۷ و پیکسل ۷ پرو

تصمیم گوگل به اتخاذ رویکردی تکاملی به‌جای انقلابی برای خانواده‌ی پیکسل می‌تواند این شرکت را به بهبود عملکرد دوربین‌ها نیز سوق دهد. گوگل سال‌ها بود از حسگر ۱۲ مگاپیکسلی برای دوربین اصلی استفاده می‌کرد تا فرصت بیشتری برای بهبود فناوری پردازش تصویر در هر نسل جدید داشته باشد؛‌ تااینکه در سری پیکسل ۶ یک‌باره سراغ حسگر ۵۰ مگاپیکسلی رفت. شایعات حاکی از آن است که پیکسل ۷ نیز از همان حسگر ۵۰ مگاپیکسلی بهره می‌برد و می‌توان امیدوار بود ثابت بودن مشخصات فنی دوربین‌ها به این معنی است که گوگل در این مدت در حال بهبود الگوریتم‌ها و پردازش تصویر گوشی بوده است.

گوگل با این رویکرد می‌تواند منابع مالی و زمانی بیشتری برای به‌روزرسانی قابلیت‌های پیکسل داشته باشد. DNA مشترک سری ۶ و ۷ نیز می‌تواند به این معنی باشد که برخی از قابلیت‌های جدیدترین پرچم‌دار گوگل به نسل گذشته اضافه شود. در کل، گوگل با اتخاذ استراتژی مشابه اپل می‌تواند رشد آینده‌ی گوشی‌های خود را از حالا پایه‌ریزی کند.

فرصتی برای ترغیب جدی‌تر کاربران به خرید پیکسل

حتی اگر گوگل نتوانسته باشد تمام مشکلات جدی سری پیکسل ۶ را با عرضه‌ی پیکسل ۷ رفع کند، شانس بیشتری برای معرفی مؤثر دستگاهی دارد که بین کاربران جا افتاده است. بااینکه گوشی‌های گوگل از فناوری فوق‌العاده‌ی پردازش تصویر، استفاده از اندروید خالص، پشتیبانی چند ساله از به‌روزرسانی‌‌های منظم نرم‌افزاری و قابلیت‌های انحصاری و نوآوارنه‌ای از جمله Call Screening برای پاسخ‌دهی به تماس‌های ناشناس توسط گوگل اسیستنت بهره می‌برند، این شرکت هنوز موفق نشده کاربران را در مقیاسی گسترده به خرید سری پیکسل به جای گوشی‌های سامسونگ یا اپل ترغیب کند؛ اما به نظر می‌رسد این روند در حال تغییر است.

نشانه‌هایی وجود دارد که می‌گوید گوگل واقعاً در حال توسعه‌ی استراتژی منسجمی با محوریت تراشه‌ی تنسور است. واحد پردازشی این تراشه نیمه‌سفارشی سال ۲۰۱۶ به‌صورت اختصاصی برای شبکه‌های عصبی یادگیری ماشین معرفی شده بود و به مدت یک سال پیش از معرفی، در دیتا سرورهای گوگل به کار رفته بود. درواقع هدف گوگل از طراحی چیپ اختصاصی این بود که قابلیت‌های مدنظرش در زمینه‌ی هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای گوشی‌های پیکسل را به‌صورت شخصی‌سازی شده به‌اجرا درآورد؛ چراکه عقیده داشت پردازنده‌های عمومی همچون اسنپدراگون کوالکام به حد کافی برای پیاده‌سازی تلاش‌های این شرکت در زمینه‌ی هوش مصنوعی سفارشی‌سازی نشده‌اند.

گوگل از قدرت هوش مصنوعی تراشه تنسور برای قابلیت‌های ویژه‌ای همچون تشخیص صدا به‌صورت آفلاین، پاک‌کن جادویی Magic Eraser و Face Unblur برای رفع تاری چهره‌ی سوژه‌ی در حال حرکت استفاده می‌کند. به‌نظر می‌رسد نسل دوم تراشه‌ی تنسور موسوم به Tensor G2 با لیتوگرافی چهارنانومتری که قرار است در سری پیکسل ۷ به کار رود، با بهبود چشمگیر شبکه‌های عصبی و عرضه‌ی قابلیت‌های بیشتر مبتنی بر هوش مصنوعی همراه باشد.

یکی دیگر از نشانه‌ها درمورد استراتژی جدید گوگل برای سری پیکسل، به ظاهر پیکسل ۷ برمی‌گردد. زبان طراحی پیکسل ۷ تقریباً با نسل گذشته مطابقت دارد؛ اتفاقی که از سری پیکسل ۳ به بعد در این خانواده ندیده بودیم. طراحی پیکسل حالا به مرحله‌ای از پختگی و منحصر‌به‌فرد بودن رسیده که به‌راحتی خود را از رقیبان قدری از جمله سامسونگ و اپل متمایز کند.

شما چه فکر می‌کنید؟ به نظر شما تصمیم گوگل به اتخاذ استراتژی منسجم‌تر برای پیکسل با ثابت نگه داشتن طراحی و ویژگی‌های اصلی آن می‌تواند درنهایت به محبوب شدن بیشتر این خانواده بینجامد یا کاربران این استراتژی را به پای عقب‌نشینی گوگل در بحث نوآوری گذاشته و دلسرد خواهند شد؟