شناسهٔ خبر: 56238877 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه ستاره‌صبح | لینک خبر

کارنامه گشت ارشاد سیاه شد

صاحب‌خبر -

سید محمد خاتمی:
 از شیوه و رفتارهای خلاف قانون، منطق و شرع دست برداشته شود
سید محمد خاتمی دراین‌باره نوشت: آیا این فاجعه و رویدادهای پرتکرار مشابه آن کافی نیست که برای خدا، برای آبروی اسلام و رعایت انتظارات به حق مردم و حال بدی که در تنگناهای معیشتی و مواجهه با انواع فسادهای ویرانگر و ناکارآمدی‌ها دارند از این شیوه و رفتارهای خلاف قانون، منطق و شرع دست برداشته شود و بیش از این زمینه مشوه شدن چهره اسلام و نظام را فراهم نیاورند و با پدیدآورندگان این حوادث برخورد مناسب صورت گیرد؟

آیت‌الله محقق داماد:
 معروف نقد قدرت حاکمه است نه دخالت در حریم خصوصی شهروندان
آیت‌الله محقق داماد با اشاره به مرگ مهسا امینی نوشت: «پاسخگوی اصلی در پیشگاه الهی و سپس ملت شریف ایران نسبت به این‌گونه حوادث تلخ کسانی هستند که روزی به نام امربه معروف، تهمت و افترا و دروغ‌پردازی و هتک حرمت و سلب کرامت و حقوق انسانی را حلال و مجاز و حتی فریضه دانستند و ازین رهگذر عالمان را ملجم و جاهلان را مکرم ساختند.
مرگ جانسوز هم‌وطن عزیزمان «مهسا امینی» موجب جریحه‌دار شدن قلوب مردم شریف ایران شد. این‌جانب ضمن عرض تسلیت این مصیبت به خاندان داغدار و عموم ملت سوگوار، رخصت می‌طلبم که به چند نکته تأکید و تصریح نمایم؛
۱- در وقوع این حوادث به دنبال خاطی گشتن و حتی به مجازات خاطیان رده‌های پایین بسنده کردن نه درد و سوز عمومی را تسکین می‌بخشد و نه امیدی به عدم تکرار نظیر آن ایجاد می‌کند زیرا این حوادث معلول است و باید در جستجوی علت‌ها بود.
۲- در حادثه ننگین زندان کهریزک سال ۸۸ به رغم وقوع جنایتی هولناک ننگین سرانجام به مجازات چند مباشر ضعیف منتهی شد و اسباب اقوی نه تنها عفو بلکه برخی در مقامات برتر منصوب شدند درحالی‌که به‌یقین حادثه مزبور دال بر بی‌کفایتی و سوء مدیریت آنان بود و چنانچه شایسته‌سالاری انجام می‌شد از تکرار آن جلوگیری به عمل می‌آمد.
۳- امربه معروف ونهی از منکر به معنای صحیح و منطبق با تعلیمات اسلامی را هرگز کسی انکار نمی‌کند. ولی به‌یقین این دو فریضه الهی شرایطی دارد و در رأس آنها نه تنها آشنایی بلکه آگاهی کافی و عمیق مجریان با معروف و منکراست. تشکیل این نهاد و دادن ان به دست افراد ناآگاه انحرافی است روشن از تعالیم اسلامی و راهی است برای سلب آزادی‌های قانونی و شرعی شهروندان.
 ۴-مظهر کامل معروف تذکر خیرخواهانه و نقد قدرت حاکمه است ونه دخالت در حریم خصوصی شهروندان و منحرف ساختن افکار عمومی از وظایف اصلی آنان.
۵-در جامعه‌ای که فساد و سوءاستفاده و رانت و اختلاس و ارتشا هرروز خبرش حتی از رسانه ملی بگوش می‌رسد و ارقامش حیرت‌آور است به‌یقین نهی از منکر معنای دیگری می‌یابد و موارد اهمی خواهد یافت و ترجیح اهم بر مهم روش خردمندان است.
۶-تأمین امنیت شهروندان اصلی‌ترین وظیفه قدرت حاکم است. قدرت حاکم نمی‌تواند با به‌کارگیری افراد ناآگاه و دادن لقب ارشاد و مرشد به آنان‌ موجبات سلب آسایش گردد. این‌گونه القاب شایسته صالحان علمی و عملی است.
۷-جرم انگاری و تعیین مجازات نسبت به اعمال و رفتار شهروندان کار بسیار دقیقی است و در جوامع پیشرفته جهان امروز همواره توسط متخصصان دانش حقوق و علوم اجتماعی و روانشناسی انجام می‌گیرد و در جامعه ما نیز آنچه جنبه فقهی دارد بایستی توسط فقیهان عالی‌رتبه و واجد درجه اجتهاد مسلم انجام شود تا مبادا موضوعی که اصل و یا حدود و ثغورش جای سؤال و تردید دارد صرفاً به خواسته و نظر گروه و یا فردی بر جامعه تحمیل گردد و موجبات تنفر و انزجار از شریعت سهله و سمحه احمدی را فراهم آورد. »

سید حسن خمینی: 
نیروی انتظامی باید پاسخگو باشد
سید حسن خمینی با اشاره به ماجرای «مهسا امینی»، نوشت: «عدم برخورد به هنگام و قانونی، و عدم توقف روندهای معیوبی که هر از چندی موجب بروز حادثه می‌شود، بیم تکرار این قبیل فجایع را بالا می‌برد. سید حسن خمینی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: در آستانه اربعین سید مظلومان اباعبدالله الحسین (ع) خبر به کما رفتن خانم مهسا (ژینا) امینی پس از حضور در مجموعه نیروی انتظامی، احساسات جامعه ما را جریحه‌دار دار و اذهان را مشوش کرده است. بدون شک مسئولان نیروی انتظامی باید به صورت شفاف و دقیق نسبت به آنچه به نام «توجیه و آموزش» بر این دختر ۲۲ ساله رفته است، پاسخگو باشند. قوه قضاییه نیز با توجه به مسئولیت ذاتی خود، و نیز رویکرد دوره جدید که مبتنی بر پیگیری حقوق عامه و پاسخگویی به افکار عمومی عنوان‌شده است، با مقصران این حادثه تلخ برخورد فوری و قاطع کند.»

عذرخواهی ظریف
وزیر خارجه سابق برای درگذشت مهسا امینی پیام تسلیت داد. محمد جود ظریف، نوشت: دوستان سلام و تسلیت، به سهم خود شرمنده و عذرخواهم و از زبان مولانا به خودم می‌گویم: شیررا بچه همی ماند بدو؛ تو به پیغمبر بچه‌مانی بگو»

مجمع نیروهای خط امام: روش مبارزه با بی‌حجابی غلط است
شورای مرکزی مجمع نیروهای خط امام درباره مرگ مهسا امینی بیانیه داد و نوشت:
«خبر ناگوار درگذشت غیرطبیعی دختری جوان که به نام ارشاد و هدایت، در بازداشت بوده است، موجب تأسف و تأثر و حیرت گردید.
به‌راستی این چگونه هدایت و ارشادی است که سلامت جسمی و روحی و روانی جوانی با صدها امید و آرزو را خدشه‌دار کرده و از زندگی محروم می‌کند؟

مجمع روحانیون مبارز: 
بانیان و حامیان و آمران این رویه شکست‌خورده، کنار گذاشته شوند
مجمع روحانیون مبارز در پی درگذشت مهسا امینی بیانیه صادر کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: «رسانه‌های ارتباط جمعی خبری منعکس نمودند که دختر مظلوم کردستانی در مرکز کشور عاشقان امام حسین توسط نهادی که نام گشت ارشاد بر خود نهاده دستگیر و پس از ساعاتی جسم بی‌جان او در مرای و منظر همگان قرار گرفت. تلخی و رقت‌بار بودن حادثه و تلخ‌کامی ملت را نمی‌توان توصیف کرد و با هیچ مقیاسی حزن و اندوه و مصیبت جانکاه خانواده مظلوم او را نمی‌توان اندازه‌گیری کرد عامل مرگ او هر چه باشد ترس، سکته، عارضه مغزی و... از بار مسئولیت عاملان و آمران این فاجعه که البته در نوع خود نمونه‌های دیگری هم داشته است نمی‌کاهد. به نام نهی از منکر مرتکب صدها منکر می‌شوند و به نام دین تیشه بر ریشه دین می‌زنند. آیا وقت آن نرسیده است تابانیان و حامیان و آمران این رویه شکست‌خورده که باعث ناامنی جامعه، بی‌اعتباری حکومت، و مشوه شدن چهره اسلام رحمانی و محمدی و عامل فرار مغزها، مهاجرت نخبگان و عصبانیت و عصیان عامه مردم می‌شود کنار گذاشته شود و بیش از این نمک به زخم مردم که با انواع مشکلات اقتصادی دست به گریبان‌اند نپاشند؟

مجمع روحانیون مبارز ضمن عرض تسلیت به خانواده داغدار خانم مهسا امینی و عموم ملت ایران نکاتی چند متذکر می‌شود.
1. مسئولیت را از آمران به مجریان و مباشران تنزل ندهید
متصدیان قوای سه‌گانه نگذارند خون مظلومانی مانند این دختر مظلوم هدررفته و توجیه گران حرفه ایی همچون موارد مشابه به توجیه گری و خود بی‌گناه پنداری یا بی‌گناه نمایی زنند جای ظالم و مظلوم را عوض کنند و یا در نازل‌ترین شکل آن مسئولیت را از آمران به مجریان و مباشران تنزل دهند.
2. تضییع حقوق اولیه شهروندان
 سال‌ها است از این شیوه بیگانه با محتوای شریعت و در تزاحم با حقوق اولیه انسان‌ها استفاده‌شده و علیرغم هشدار کارشناسان متعهد و دلسوز جامعه و ظهور و بروز نتایج زیان‌بار و نفرت زای آن معلوم نیست چه دست‌هایی در کار است تا با تداوم شیوه‌ها و رویه‌هایی این‌چنین حقوق اولیه شهروندان تضییع و بر اندام اسلام محمدی پوستینی وارونه بپوشانند و نسل طالب حقیقت را از حقیقت دین محروم نمایند.
3-بانیان و حامیان این رویه نامعقول و بی‌ثمر به جای پرداختن به معلول‌ها و برخورد با چند سرباز و درجه‌دار که آن هم در جای خود لازم است باید به علتها و بن‌مایه‌ها بپردازند و شیوه و رویه‌ای که سال‌هاست ناکارآمدی آن برملا شده است کنار بگذارند.
4- مجمع روحانیون مبارز خاضعانه از همه علماء و روحانیون به ویژه اساتید و فضلاء معزز حوزه‌های علمیه، اساتید با فضیلت دانشگاه‌ها و کارشناسان و خبرگان متعهد حوزه اجتماعی می‌خواهد تا در هر جایگاهی که قرار دارند این حادثه دل‌خراش را محکوم نموده با این خانواده مظلوم ابراز همدردی نمایند یکپارچه و یک‌صدا مسئولین امر را به تجدیدنظر در شیوه‌هایی که منجر به این حوادث می‌شود وادار نمایند.
خداوند به ما و آحاد جامعه‌ی ما توفیق شناخت معروف و منکر و توانایی در انجام عالمانه امر به معروف و نهی از منکر و فهم درست اولویت‌ها عنایت بفرماید.

درخواست جبهه اصلاحات از مراجع تقلید
در بیانیه جبهه اصلاحات ایران آمده: فاجعه مرگ مهسا (ژینا) امینی در اثر برخورد خشن توسط گشت ارشاد چنان تکان‌دهنده و دل‌خراش است که هر واکنشی به آن کمتر از برچیدن کامل گشت‌های ارشاد غیرمسئولانه است.
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از جبهه اصلاحات، جبهه اصلاحات ایران در بیانیه‌ای خواستار برچیده شدن گشت‌های ارشاد، واکنش مؤثر مراجع تقلید و محاکمه آمران فاجعه مرگ مهسا امینی شد. در این بیانیه آمده: برخورد قهری گشت‌های ارشاد در زمینه پوشش زنان گذشته از این‌که ناقض حقوق و آزادی‌های اساسی شهروندان است، در جامعه‌ای که طبق نظرسنجی‌های معتبر داخلی اکثر شهروندان آن مخالف گشت‌های ارشاد و تحمیل پوشش‌اند، همیشه می‌تواند بستر تنش‌ها و زدوخوردهایی شود که به فاجعه‌ای مشابه مرگ دل‌خراش مهسا امینی بینجامد. جبهه اصلاحات ایران ضمن محکومیت شدید این برخورد مأموران گشت ارشاد که به مصیبت مرگ مهسا امینی انجامید، خواستار است:
بساط گشت‌های ارشاد که به خشم و نارضایتی عمومی و فاجعه می‌انجامند و ناقض کرامت شهروندان‌ است جمع شود؛ عاملان و آمران این فاجعه محاکمه علنی و محکوم شوند؛ و مراجع عظام تقلید و علمای اعلام صدای اعتراضشان را به این تحمیل‌های فاجعه خیز به نام اسلام که هم از جهت نقض حق‌الناس و هم طبق قاعده حرمت تنفیر از دین حرام شرعی‌اند بلند کنند و واکنش مؤثری نشان دهند.

سردار حسین علایی: 
جلوی خودروی گشت اضلال را بگیرید
باید پرسید آیا عملکرد گشت اجبار باعث افزایش علاقه خانم‌ها به پوشش بهتر شده است یا بعضی را به واکنش متقابل و به مخالفت با پوشش اجباری واداشته است؟ آیا اصولاً چنین روش‌هایی اسلامی و دینی است؟ پس ماجرای سخن امام علی علیه‌السلام درباره بیرون آوردن خلخال از پای یک زن یهودی چیست؟ با کشته شدن خانم مهسا امینی دختر جوان و مظلوم ایرانی در جریان دستگیری توسط نیروهای گشت اجبار، برای بسیاری از مردم این سؤال پدید آمده است که چرا بعضی از افرادی که به اتهام‌های گوناگون بازداشت می‌شوند، در زندان‌ها و در بازداشتگاه‌های مختلف جان خود را از دست می‌دهند؟ فاجعه کهریزک و ماجرای ستار بهشتی را همه به یاد دارند. همچنین فیلم مادری که جلوی خودروی گشت اضلال را گرفته و فریاد می‌زد که دخترم مریض است فراموش‌شدنی نیست! بعضی از جامعه شناسان نیز بر این باورند که این نوع رفتارهای خشن، باعث ایجاد شکاف اجتماعی و نیز توسعه عصبانیت و افزایش خشونت در بین اقشار مختلف جامعه می‌شود. طبیعی است که دل خانواده‌ها و اقوام بازداشت‌شدگان و به ویژه مقتولین نیز با مسببان آن فجایع صاف نخواهد شد.
باید توجه داشت که اصولاً مردم از آیات الهی مثل «لا اکراه فی والدین» و «انا هدیناه السبیل امّا شاکراً و امّا کفوراً» استقبال می‌کنند و فطرت همه انسان‌ها با حاکمیت زور و ظلم و اجبار مخالف است.
به هر حال خوب است نمایندگان محترم مجلس در قوانینی که باعث چنین رفتارها و فجایعی می‌شوند بازنگری کنند و پلیس نیز عملکرد واحد امنیت اخلاقی و اجتماعی و گشت ارشاد را ارزیابی کند تا عموم مردم و انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی و مؤمنین از دست چنین اتفاقات ناگواری رهایی یابند.
شاید بهتر باشد نیروی انتظامی، کارکنان گشت ارشاد را در مقابل دزدان خیابانی که آشکارا گوشی و کیف خانم‌ها را می‌ربایند بکار گیرد تا رضایت مردم به ویژه خانم‌ها را جلب نماید.

عباس عبدی: این طرز اداره کشور نیست
عباس عبدی در حساب توییتر خود نوشت: درباره خانم مهسا امینی چه باید گفت که پیش‌تر و در موارد کمابیش مشابه گفته نشده باشد؟ یک‌کلام این طرز اداره کشور نیست. نه قانونش مربوط مطابق خواست عمومی است، نه در اجرا می‌توانند متعادل رفتار کنند، و نه قادرند که به شفافیت تن دهند. انتظار هم دارند که ادعاهایشان پذیرفته شود.

 مجتهد زاده، حقوقدان: پلیس در حال سلب مسئولیت از خود است
علی مجتهد زاده، حقوقدان و وکیل نوشت: در فاصله یک روز پس از سکته خانمی به نام مهسا امینی در ساعاتی که توسط گشت ارشاد بازداشت‌شده بود، مرکز اطلاع‌رسانی پلیس در رابطه با این اتفاق اطلاعیه‌ای منتشر کرده است. پلیس تهران در این اطلاعیه از خود سلب مسئولیت کرده و سکته خانم امینی را ناشی از عارضه قلبی ناگهانی دانسته است. به عبارتی پلیس با آوردن واژه‌هایی چون «توجیه» و «آموزش» حتی زیر بار مسئولیت بازداشت این فرد هم نرفته و در حال سلب مسئولیت کامل از خود است.
به عبارت دقیق‌تر روشن شدن ابعاد این موضوع و کشف حقیقت و تعیین و تکلیف میزان قصور عوامل مختلف در این ماجرا صرفاً به تشکیل دادگاه و تشخیص نهایی مراجع قضایی بستگی دارد و لا غیر.

محمود صادقی: بر اساس کدام قانون پلیس حق بازداشت شهروندان برای توجیه و آموزش را دارد؟
محمود صادقی، دبیر کل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها و نماینده پیشین مجلس نوشت: پیرو انتشار اخباری پیرامون بازداشت خانمی به نام مهسا امینی توسط گشت ارشاد و ابتلای او به عارضه قلبی و به کما رفتن او در محل بازداشت، که موجب نگرانی و آزردگی خاطر عامه مردم شد، مرکز اطلاع‌رسانی پلیس تهران در اطلاعیه‌ای اعلام کرده: «خانمی برای توجیه و آموزش به یکی از بخش‌های پلیس تهران بزرگ هدایت‌شده بود که در جمع سایر افراد هدایت‌شده به‌طور ناگهانی دچار عارضه قلبی شد. بلافاصله این خانم با همکاری پلیس و اورژانس به بیمارستان منتقل‌شده و تحت درمان و مداوا قرار دارد.»
 اولاً نیروی انتظامی بر اساس کدام مجوز قانونی حق بازداشت شهروندان و به تعبیر خود هدایت آنها برای توجیه و آموزش به مراکز پلیس دارد؟
ثانیاً با توجه به اقرار پلیس مبنی بر اینکه نامبرده هنگام بروز عارضه قلبی در اختیار یکی از بخش‌های پلیس تهران بوده، قطعاً مسئولیت حفظ جان و سلامتی او با نیروی انتظامی است.

نظر شما