پس از امریکا که ایران را عامل اصلی طولانی شدن مذاکرات هستهای معرفی کرده بود، این بار نوبت اروپاییها بود تا به تبعیت از ارباب خود ایران را به کارشکنی در مسیر توافق متهم کنند. اروپاییها که همه سیاستهای خود را با امریکا هماهنگ میکنند و بدون اجازه آن آب نمیخورند، در بیانیهای بار دیگر سناریوهای نخنما شده خود را تکرار کرده و توپ را به زمین تهران انداختند تا برای رسیدن به توافق در مواضع خود بازنگری کند. در بیانیه تروئیکای اروپا ادعا شده که ایران فرصت حیاتی دیپلماتیک را مغتنم نشمرده و برنامه هستهای خود را فراتر از توجیه غیرنظامی ادامه داده است.
به گزارش «جوان» درحالی که ایران در هفتههای اخیر پاسخ نهایی خود را به درخواستهای اتحادیه اروپا و امریکا ارسال کرده و گفته از خط قرمزهای خود عدول نخواهد کرد، اما رهبران اروپایی که تا چند روز پیش مسیر توافق را در فاصله میلیمتری میدانستند که هر لحظه احتمال توافق بین تهران و واشنگتن وجود دارد، اکنون ۱۸۰ درجه مواضع خود را تغییر دادهاند و به لفاظیهای تکراری خود علیه ایران ادامه میدهند. سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) روز شنبه در بیانیهای ادعاهای خود را درباره مذاکرات هستهای با ایران تکرار کردند. به نوشته خبرگزاری رویترز، در بیانیه مشترک این سه کشور آمده است: «ما دولتهای فرانسه، آلمان و انگلیس در کنار دیگر اعضای این توافق و ایالات متحده از ماه آوریل ۲۰۲۱ با حسننیت با ایران درباره احیا و اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مذاکره کردیم». این بیانیه میافزاید: «در این بسته نهایی، هماهنگکننده تغییراتی ایجاد کرد که ما را به منتهای انعطافپذیری قابل انجام رساند. متأسفانه انتخاب ایران این بود که این فرصت حیاتی دیپلماتیک را مغتنم نشمرد. ایران در عوض به تداوم برنامه هستهای خود فراتر از توجیه غیرنظامی ملموس ادامه داد». این سه کشور اروپایی که در تمام طول اجرای برجام تعهدات خود را نادیده گرفته بودند، ادعا کردند: «هنگامی که در حال نزدیکتر شدن به یک توافق بودیم، ایران مسائل جداگانهای را دوباره باز کرد که به تعهدات الزامآور قانونی تحت معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی (NPT) و توافق پادمانی انجام شده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی مربوط است». در این بیانیه با تکرار تلاشها برای انداختن توپ در زمین ایران آمده است: «این درخواست اخیر تردیدهایی جدی در قصد و تعهد ایران برای رسیدن به نتیجه موفقیتآمیز درباره برجام ایجاد کرده است. موضع ایران با تعهدات الزامآور قانونی در تناقض بوده و چشمانداز احیای برجام را تضعیف میکند.»
ادعای جدید اروپاییها برای متهم کردن ایران درحالی است که جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیشتر گفته بود که درخواستهای ایران معقول و منطقی بوده است و امریکا باید زودتر در این مورد تصمیم بگیرد. اما اکنون اروپاییها در همسویی با امریکا ساز مخالف خود را مجدداً کوک کردهاند تا تهران را مقصر هرگونه شکست احتمالی در میز مذاکرات معرفی کنند. درحالی که تهران همواره در مسیر دیپلماتیک بوده و این امریکاییها بودند که به بهانههای واهی و اینکه ایران خواستههای فرابرجامی دارد میز مذاکرات را ترک کردند. در ادامه بیانیه ادعاهای تروئیکای اروپایی آمده است: «در ماه ژوئن، شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با رأی اکثریت قاطع قطعنامهای را تصویب کرده و از ایران خواست که اقدامات فوری برای پاسخ دادن به سؤالات بیجواب آژانس انجام دهد. سه ماه بعد، طبق تأیید مدیرکل آژانس در جدیدترین گزارش خود، ایران هیچ گامی در این زمینه برنداشته است.»
سه کشور اروپایی عضو برجام افزودند: «موضع ما روشن و استوار است. ایران باید بهطور کامل و بدون تأخیر و با حسن نیت با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند. بر عهده ایران است که پاسخهای فنی موثقی را به سؤالات آژانس درباره محل تمامی مواد هستهای در قلمرو خود فراهم کند. در خاتمه این اتهامزنیهای یکجانبه آمده است: «نظر به ناتوانی ایران در رسیدن به جمعبندی درباره توافق روی میز، با شرکای بینالمللی خود درباره بهترین شیوه رسیدگی به تداوم تشدید برنامه هستهای ایران و عدم همکاری با آژانس در زمینه توافق پادمانی مشورت خواهیم کرد.»
اروپا در زمین امریکا
بیانیه ضد ایرانی تروئیکای اروپا پس از آن انجام شده که این کشورها با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا درباره ایران و روسیه در بروکسل، رایزنی کردند. وزارت امور خارجه امریکا با انتشار بیانیهای که روی وبسایت این وزارتخانه قرار گرفته، آورده است که آنها درباره آنچه چالشهای ایران عنوان شده است، رایزنی و بر تعهدشان برای رسیدگی به این چالشها تأکید کردهاند؛ بنابراین آنچه در این بیانیه قید شده است حرف خود اروپاییها نیست بلکه تصمیمات جدید واشنگتن است که به متحدان اروپایی آن دیکته شده است تا آنها نیز در قبال تهران موضعگیری کنند تا جامعه بینالمللی مجاب شود که این ایران است که در گفتگوهای هستهای جدی نیست. غربیها تحت فرمان امریکا میخواهند توپ را به زمین ایران انداخته و شکست هرگونه توافقی را که احیای آن با، اما و اگرهای زیادی همراه شده است و حتی خود اروپاییها هم به احیای برجام خوش بین نیستند، به گردن ایران بیندازند.
غربیها درحالی از ایران خواستهاند با آژانس اتمی همکاری کند که مقامات تهران بارها گفتهاند که همه فعالیتهای هستهای تحت نظارت آژانس انجام میشود. همچنین ادعای شفافیت درباره سه مکانی که آژانس اتمی قصد دارد درباره آن شفافسازی شود هم درحالی است که هیئت ایرانی گفته که برای رسیدن به توافق احیای برجام، باید پرونده این مکانها در آژانس بسته شود و این مسئله یکی از موراد اختلافی بین تهران و واشنگتن است و بر روند مذاکرات سایه انداخته است. ایران حاضر نیست از این مسئله عقبنشینی کند و مقامات کاخ سفید هم روی این مسئله پافشاری میکنند که تا زمانی که روی این مسائل اختلافی توافق نشود روی هیچ چیز توافق نشده است.
برخلاف ادعای رهبران اروپایی که میگویند خواهان احیای برجام هستند، اما در عمل چشم به دهان امریکاییها دوختهاند تا ببینند چه تصمیمی برای توافق هستهای میگیرد و با گوش جان بپذیرند. این بیانیه ضد ایرانی پس از آن انجام شد که مقامات واشنگتن مدعی شدند که درخواستهای ایران سازنده نبوده است و موارد اختلافی همچنان باقی مانده است که تهران باید تصمیم بگیرد که میخواهد توافق کند یا نه.
توافق احتمالی بعد از انتخابات کنگره
سناتور «لیندسی گراهام» که هفته گذشته به همراه هیئتی از سنا به سرزمینها اشغالی سفر کرده بود در مصاحبهای با نشریه «جویش اینسایدر»، پیشبینی کرد که توافق جدید با ایران تا پس از انتخابات میاندورهای آتی امریکا و اسرائیل نهایی نخواهد شد. او گفت: «من خواهان درگیری با ایران نیستم. من اصرار دارم که آنها سلاحی تولید نکنند. هر کاری که برای متوقف کردن آنها لازم باشد، من حاضرم انجام دهم.»این سناتور امریکایی در عین حال با تأکید بر اینکه دولت بایدن به شدت دنبال توافق با ایران است، گفت: «من فکر نمیکنم احتمالی وجود داشته باشد که توافق قبل از انتخابات ما یا انتخابات اسرائیل [که در اوایل نوامبر امسال برگزار خواهد شد]اعلام شود، زیرا اعلام توافق با ایران به نفع فضای سیاسی هیچ یک از دو کشور امریکا و اسرائیل در آستانه انتخابات نیست. اما، با وجود شکستهای تازه در آخرین دور مذاکرات، به گمان من دولت بایدن حتماً به توافقی با ایران دست خواهد یافت، چون به شدت دنبال یک توافق هستند.» این درحالی است که رسانههای صهیونیستی اخیراً مدعی شدند که مقامات کاخ سفید به رژیم صهیونیستی اطمینان خاطر دادهاند که در حال حاضر توافق با ایران را از روی میز برداشتهاند. در هفتههای اخیر برخی منابع گفته بودند که دولت جو بایدن تا انتخابات کنگره همچنان مذاکرات را ادامه خواهد داد.
نظر شما