بین الملل تابناک: نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، امروز دوشنبه ۲۴ مرداد ماه ۱۴۰۱ برگزار شد و ناصر کنعانی به سوالات خبرنگاران داخلی و خارجی پیرامون مسائل مختلف سیاست خارجی پاسخ داد.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امورخارجه ضمن تسلیت ایام ماه محرم و همچنین تبریک روز خبرنگار گفت: ۱۷ مرداد روز خبر و اطلاع‌رسانی نامگذاری شده است که روز تلخی بود و در تاریخ انقلاب اسلامی ما از این جهت که با کمال تاسف در روز ۱۷ مرداد ۲۴ سال پیش در بحبوبه تحولات ناگوار داخلی افغانستان و در پی ورود نیروهای طالبان به شهر مزارشریف متاسفانه بر خلاف همه تعهدات قانونی و اخلاقی و انسانی و کنوانسیون‌ها و معاهدات بین‌المللی نمایندگی جمهوری اسلامی در مزار شریف مورد حمله قرار گرفت و در این حمله ناجوانمردانه تعدادی از دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران به همراه خبرنگار شهید ما شهید صارمی در خون خود غلتیدند و به رحمت ایزدی پیوستند که نام و یاد ایشان را گرامی می‌داریم.

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ما به آن‌ها ادای احترام می‌کنیم، به دلیل زحماتی که برای کشور ملت و برای ملت برادر و دوست و همسایه ما افغنستان کشیدند. من این روز را که به نام روز خبرنگار نامگذاری شده به شما عزیزان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم و ارج می‌نهیم زحمات شما را در حوزه رسانه و اطلاع‌رسانی حقیقت امر این است که نقش شما نقش بسیار مهم و اثرگذار و بی‌بدیلی در عصر روشنگری و در عرصه ایجاد تعامل سازنده میان ملت‌ها و همچنین ارتباط تنگاتنگ و نزدیک میان دولت‌ها و ملت‌هاست. اطلاع‌رسانی نقش بااهمیتی است و نقش شما تجسم امانت، مسئولیت و تعهد و وظیفه و انجام وظیفه برای وجدان‌های بیدار جامعه بشری است؛ به نوبه خودم به عنوان همکار کوچک این جمع از شما سپاسگزاری می‌کنم.

وی همچنین ۲۳ مرداد و روز مقاومت اسلامی لبنان را در جنگ ۳۳ روزه گرامی داشت و افزود:‌ روزی است که به تعبیر مقام معظم رهبری، حزب الله لبنان به جهان عرب و اسلام عزتی دوباره بخشید و هیمنه رژیم صهیونیستی فروریخت. اهمیت این روز در تحقق یک راهبردی است که حضرت امام (ره) پایه گذاری کردند و در دوران رهبری مقام معظم رهبری امتداد یافت و این‌که مقاومت تنها گزینه حل مساله فلسطین است.

کنعانی بیان کرد: یاد شهدای مقاومت اسلامی و مردمی لبنان را گرامی می‌داریم و یاد و نام بلندآوازه شهدای مقاومت و مدافع حرم و سردار شهید قاسم سلیمانی و یار دیرین آن شهید همدانی را گرامی می‌داریم.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اینکه در ساعات آینده شاهد توافق در وین خواهیم بود، گفت: در یک روندی قرار داریم که ادامه گفت‌وگوهای مستقیم و غیرمستقیم تیم‌های مذاکره کننده برای موضوع رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ایران است. ما در ادامه گفت‌وگوهایی که هم سابقا در وین و بعد در دوحه انجام شده بود، نشست دیگری را اخیرا در وین شاهد بودیم که در استمرار گفت‌وگوهای گذشته و به ویژه گفت‌وگوهای دوحه بود. تیم هسته‌ای ما در این مذاکرات با انگیزه جدی دستیابی به توافق خوب، قوی و ماندگار که بتواند منافع اساسی ملت را تامین کرده و رفع کننده تحریم‌های ظالمانه علیه ایران و ملت ایران باشد، شرکت کردند.

وی عنوان کرد: گفت وگوهای سنگین و حساسی بود. پیشرفت‌های نسبی و قابل توجهی داشتیم و حرکت به سمت جلو بود. در بعضی از زمینه‌ها که مورد مطالبه ما بود، پیشرفت‌های نسبی حاصل و بخشی از انتظارات ما تامین شد و تیم مذاکره کننده ما به صورت جدی و با حداکثر تلاش در گفت‌وگوها ظاهر شد و انتظارات و توقعات ایران را جدی و قاطع منتقل کرد. پیشرفت‌های نسبی حاصل شد، ولی این پیشرفت ها کامل تامین کننده مطالبات قانونی ایران نبود و انتظارات دیگری از طرف مقابل داشتیم که معتقد بودیم باید تامین شود. ماحصل گفت‌وگوها این بود که هماهنگ کننده اتحادیه اروپا به عنوان میانجی گفت‌وگوها از ماحصل گفت وگوهای قبلی در وین و دوحه و گفت‌وگوهای اخیر جمع بندی جدیدی را به طرف‌های مذاکره کننده ارائه کرد. این مسائل نیاز به مشورت‌های بیشتری داشت. قرار شد تیم‌ها به پایتخت‌ها برگردند.

وی بیان کرد: گفت‌وگوهای تکمیلی در پایتخت‌ها انجام و مبتنی بر آن، نظرات تکمیلی به طرح نهایی و جدید بورل ارائه شود. مشورت‌های جدی در عالی ترین سطوح در تهران انجام شد و در حال انجام است. ما در مرحله پیشرفت قرار داریم اما این‌که بگوییم به توافق نزدیک هستیم و این دور از گفت‌‌وگوها می تواند به توافق منتهی شود، معطوف به انتظارات برحق ایران از طرف مقابل و مشخصا طرف آمریکایی است. معتقدیم حتما زمینه برای توافق وجود دارد، مشروط بر اینکه خطوط قرمز ایران رعایت و منافع اصلی کشور تضمین شود. در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد، حتما زمینه برای امضای توافق در آینده بسیار نزدیک وجود دارد و امیدواریم در سایه واقع بینی که امیدواریم در طرف مقابل شکل بگیرد، به زودی شاهد این رخداد باشیم.

وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره سالروز خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بیان کرد: سالروز خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و ثمره این اشغال غیرقانونی و نظامی گری نامشروع در افغانستان، چیزی جز خرابی و ویرانی زیرساخت‌ها و کشتار نبود و این وضعیت اسفباری است که این اقدام نامشروع دولت آمریکا در افغانستان به بار آورد. ما از آن چیزی که در ۲۰ سال اخیر در افغانستان گذشت، به عنوان همسایه افغانستان رنج بردیم و معتقدیم بعد از خروج غیرمسؤولانه نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان، این کشور همچنان به عنوان یک دولت اشغالگر نسبت به آن چیزی که در افغانستان است، از جمله جبران خرابی‌ها و قتل و غارت مسئولیت دارد و خروج آمریکا به معنای پایان مسؤولیت آمریکا نیست.

وی ادامه داد: معتقدیم آن چیزی که می‌تواند به بازگشت ثبات و آرامش و امنیت در افغانستان کمک کند و به ایجاد یک ثبات پایدار بینجامد، تشکیل دولت فراگیر متشکل از همه اقوام و جریان‌های سیاسی حاضر در این کشور است؛ دولتی که کل ملت افغانستان و مردم این کشور را نمایندگی کند؛ مهمترین و اصولی ترین موضعی که ایران از ابتدای خروج نیروهای اشغالگر آمریکا از افغانستان اتخاذ کرد و معتقد است راهکار بازگشت ثبات کامل به افغانستان تشکیل یک دولت مردمی فرارگیر در این کشور است. خود را در کنار ملت افغانستان می‌دانیم و ثبات و امنیت در افغانستان هم تامین کننده ملت افغانستان و هم همسایگان از جمله ایران است. در کنار مردم افغانستان هستیم، تعامل سازنده را با حاکمیت موقت افغانستان برقرار کردیم و گفت‌وگوها در سطوح مختلف با هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان ادامه دارد.

وی ادامه داد: تلاش خواهیم کرد در کنار مردم افغانستان باشیم و همچنان نقش سازنده خود را برای تشکیل دولت مردمی و فراگیر در این کشور ایفا کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره اعزام سفیر کویت به تهران نیز بیان کرد: شاهد تحول جدید در مسیر ارتقای مناسبات و همکاری‌های ایران و کویت هستیم و سطح روابط به سطح سفیر ارتقا یافت و مناسبات و همکاری‌های ما با کویت دوستانه و توام با احترام متقابل بوده است. کشورهای منطقه به دلیل پیچیدگی‌هایی که در حوزه مشترک ما وجود دارد ممکن است در برخی موضوعات دچار سوءتفاهماتی شوند و اختلاف نظرهایی رخ دهد، ولی رابطه دو کشور توام با احترام متقابل بوده و در شرایط جدید این انگیزه شکل گرفت که روابط را به سطح سفیر ارتقا دهند؛ البته سفیر ما در کویت حضور داشت و کویت سفیر جدید خود را به ایران اعزام کرد و این می‌تواند گام جدیدی در ارتقای روابط دو کشور باشد و ظرفیت‌های موجود را به فعلیت برساند و باعث شود در حوزه منطقه شاهد ارتقای روابط با کشورهای همسایه در حوزه خلیج فارس باشیم.

وی درباره اوضاع عراق بیان کرد: مسائل عراق برای ما مهم است و تحولات این کشور را با دقت و حساسیت دنبال می‌کنیم و در پرتو وجود ارتباطات مثبت و سازنده با جریان‌های مختلفل سیاسی عراق در تلاشیم کمک کنیم، دیدگاه های طرف های سیاسی این کشور به هم نزدیک شود. فارغ از اینکه بخواهیم در موضوعات داخلی عراق مداخله کنیم، همه جریان‌های سیاسی عراق را به احترام به قانون اساسی این کشور به عنوان منشور ملی دعوت می‌کنیم و همچنین پاسداشت نهادهای قانونی در این کشور و اینکه ثبات و آرامش در این کشور از طریق همفکری بین جریانات داخلی این کشور به دست می‌آید و منافع ملی بر منافع جناحی ارجحیت می‌یابد. لزوم توجه به منافع ملی می‌تواند باعث شود ثبات و استقرار به این کشور بازگردد. ارتباط با دوستان و برادران عراقی مستمر است و هیچ وقت منقطع و منفک نبودیم هم از طریق سفارت ایران در بغداد که تبادل هیأت‌ها انجام می‌شود و این ارتباط مثبت و سازنده وجود دارد.

وی درباره چاپ کاریکتاتوری از امام خمینی (ره) در رسانه‌های عربستان بیان کرد: انتظار داریم برادران در عربستان سعودی منطبق با اراده سیاسی شکل گرفته و مبتنی بر گفت‌وگوها و مصالح مشترک، به مبانی این گفت‌وگوها ملتزم باشند و از دست زدن به اقداماتی بر خلاف مسیر گفت‌وگوها اجتناب کنند. اهانت به امام خمینی از نظر ما مطرود است و برنمی‌تابیم و انتظار داریم دولت عربستان اهتمام و حساسیت خود را داشته باشد.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری بیان کرد: نگاه ما به عراق نگاه به یک کشور واحد است و ثبات این کشور برای ما بسیار مهم است و در پرتو ثبات سیاسی در این کشور هم توسعه اقتصادی رخ می‌دهد و هم امکان توسعه مناسبات اقتصادی با ایران بیش از گذشته و نیز ارتقای نقش منطقه‌ای عراق فراهم خواهد شد. در کنار همه برادران عراقی قرار داریم و بر توسل به قانون و قانون اساسی و انجام گفت‌وگوهای داخلی و پرهیز از نگاه به منافع حزبی و جناحی تاکید می‌کنیم.

وی درباره حمله به سلمان رشدی و اظهارنظر مقامات آمریکایی در این زمینه نیز اظهار داشت: در ماجرایی که در حمله به سلمان رشدی در آمریکا اتفاق افتاد هیچکس را غیر از او و حامیان او شایسته سرزنش و ملامت و حتی محکومیت نمی دانیم. سلمان رشدی با اهانت به مقدسات اسلامی و با عبور از خطوط قرمز بیش از یک و نیم میلیارد مسلمان و همچنین خطوط قرمز همه پیروان ادیان الهی، خودش را در معرض خشم و غضب مردمی قرار داد. نه تنها مسلمانان بلکه همه پیروان ادیان الهی از اینکه به مقدسات یک دین الهی و آسمانی و یک رسول الهی اهانت شود رنجور هستند. خشم و غضب در ابتدا صرفا مربوط به ایران نبود و میلیون‌ها نفر در کشورهای مسلمان واکنش خشمگینانه نشان دادند. کسی در این ارتباط حق ندارد ایران را متهم کند. اقدام و اهانتی که انجام و حمایتی که صورت گرفت اهانت به همه ادیان و پیامبران الهی بود و غیرقابل دفاع است. نکته ای که در ادبیات برخی کشورها از جمله آمریکا شاهدیم که به آزادی بیان اشاره می‌کنند، نمی‌تواند محملی باشد برای توهین به ادیان الهی.

کنعانی بیان کرد: نفرت پراکنی و توهین به مقدسات اسلامی که نمونه بارز آن اقدام سلمان رشدی است، از نظر حقوق بین‌الملل هم قابل دفاع نیست. محکوم کردن اقدام ضارب و حمله کننده و در مقابل تطهیر اقدام اهانت کننده به مقدسات دینی و اسلامی رفتار کاملا متناقضی است. در ارتباط با فردی که این اقدام را انجام داده، غیر از آنچه از سوی رسانه‌های آمریکایی شنیدیم چیزی ندیدیم.