جعفر قناد باشی با تاکید بر این موضوع که «نوری المالکی» خیلی زودتر از «مقتدی صدر» نسبت به ترکیب و حاضران در پارلمان اعتراض کرده بود، می‌افزاید: نوری المالکی و گروه‌هایی که از وی حمایت می‌کنند عملاً خواستار خروج عراق از بحران و بن بست سیاسی بدون توسل به هرج و مرج و دست یازیدن به راهکارهای غیر قانونی هستند در این میان «مقتدی صدر» گویی حیات و ممات سیاسیِ خود را به رسیدن به همه‌ی خواسته‌های خود گره زده و همین مسئله، عراق را به قهقرا هدایت می‌کند!
> ادامه بحران سیاسی در عراق
رئیس ائتلاف الوطنیه و نخست‌وزیر اسبق عراق خواستار ازسرگیری روند برگزاری جلسات پارلمان کشورش برای انتخاب رئیس جمهور و نخست‌وزیر شد. در همین حال، رئیس ائتلاف «النصر» نیز از جریان صدر و چارچوب هماهنگی شیعیان خواست که برای انجام اصلاحات در عراق با یکدیگر همکاری کنند. به گزارش الفرات نیوز، ایاد علاوی، رئیس ائتلاف الوطنیه و نخست‌وزیر اسبق عراق در سخنانی در واکنش به تحولات و بن بست سیاسی این کشور اظهار کرد: ما از سال 2010 همیشه خواستار گفت‌وگوی ملی بوده‌ایم؛ چراکه آن را راه‌حل بحران‌ها و غلبه بر هرج‌ومرج و می‌دانیم. وی افزود: ما همچنین خواستار تشکیل شورای عالی سیاست‌های راهبردی بوده‌ایم و اکنون نیز خواستار تشکیل «شورای حکما» هستیم، اما متاسفانه به درخواست ما پاسخ نداده‌اند. علاوی ادامه داد: بنابراین، تنها راه موجود احترام به زمان‌بندی قانون اساسی با برگزاری جلسات پارلمان در هر نقطه از عراق با حضور رئیس شورای عالی قضائی و رئیس دادگاه فدرال برای انتخاب رئیس جمهور و تشکیل دولت است، دولتی که زمینه برگزاری انتخابات زودهنگام را فراهم کند. وی همچنین گفت: در غیر این صورت وضعیت بدتر خواهد شد و عواقب ناگواری را به همراه خواهد داشت و ما تنها می‌توانیم نسبت به پیامدها و خطرات مرحله فعلی کشور هشدار دهیم. از سوی دیگر، حیدر العبادی، رئیس ائتلاف «النصر»، با انتشار بیانیه‌ای از حامیان جریان صدر و چارچوب هماهنگی شیعیان عراق خواست که با همکاری یکدیگر برای اصلاح اوضاع و خدمت به شهروندان و مبارزه با فساد و مفسدان حتی اگر از نزدیکانشان باشند تلاش کنند. وی گفت: ما خواستار دولت عدالت و خدمت هستیم، معیشت و مصلحت و امنیت شهروندان را محدود نکنید. العبادی همچنین از معترضان خواست که از اموال و اماکن دولتی و خصوصی فاصله بگیرند.
> بحران عراق و نزدیک شدن به یکسالگی!
از حدود 10 ماه گذشته یعنی پس از اعلام نتایج انتخابات زودهنگام پارلمانی در عراق، بحران سیاسی در این کشور ادامه دارد و روند تشکیل دولت متوقف شده و شاهد بن بست سیاسی است.
جعفر قناد باشی در همین زمینه به آفتاب یزد می‌گوید: رسیدنِ «مقتدی صدر» به آن چه در سر می‌پروراند به منزله‌ی «کودتا» و زیر سوال بردن تمامی چارچوب‌ها و قوانین و ساختارهای سیاسی در عراق است و این مسئله حتی به نفع جریان صدر نیز نخواهد بود.
وی با تاکید بر این موضوع که صدر هم سقوط پارلمان را می‌خواهد هم انتخابات زودهنگام اما انتخاباتی که برگزارکننده‌ی آن «منصور الکاظمی» باشد اظهار می‌دارد: نوری المالکی و جریان‌های هم سو نیز تا بخش‌هایی با مقتدی صدر هماهنگ هستند اما معتقدند:
- اولاً انحلال پارلمان حتماً باید از مسیر قانون صورت بپذیرد که به نظر نمی‌رسد پارلمان رای به انحلال خود بدهد یا حداقل در این اوضاع و احوال چنین خواستهای اجابت شدنی نیست
- ثانیاً در صورت انحلال پارلمان و موافقت با برگزاری انتخابات زودهنگام در عراق، برگزارکننده‌ی آن انتخابات شخصی به جز مصطفی الکاظمی باشد.
آن طور که قناد باشی می‌گوید می‌توان به این نتیجه رسید که بن‌بست سیاسی در عراق نه راه حل سیاسی دارد نه راه حل قانونی زیرا:
- پارلمان حاضر به کناره‌گیری نیست
- صدر به جز الکاظمی با هیچ نخست وزیر منتخب دیگری از جمله اسلودانی قرار نیست کنار بیاید
- جریان المالکی نیز حاضر نیستند تن به خواسته‌های نامشروع مقتدی صدر بدهند.
> در این که پارلمان آئینه‌ی تمام نمای همه‌ی جریان‌های سیاسی
در عراق نیست تردید نکنید!
جعفر قناد باشی در بخش دیگری از این گفت و شنود با اشاره به ترکیبی که پارلمان عراق دارد علی رغمِ خروج صدری ها، خاطرنشان می‌کند: نه مقتدی صدر که نوری المالکی و دیگر جریان‌های سیاسی در عراق نیز معتقدند این پارلمان آن طور که باید و شاید نشان‌دهنده‌ی همه‌ی واقعیت‌های سیاسی در عراق نیست و طبیعتاً نمی‌تواند برآوردکننده‌ی همه‌ی خواست‌ها باشد.
این تحلیلگر مسائل جهان عرب می‌افزاید: طبیعتاً صدری‌ها قرار نیست کوتاه بیایند و همین مسئله می‌تواند گرهِ کور بحران سیاسی در عراق را روز به روز وخیم‌تر کند و اگر نتوانند در نهایت به یک جمع‌بندی برسند یکی از بهترین امیدواری ها، وساطت آیت الله سیستانی
است که آن نیز مباحثی به دنبال دارد.
جعفر قنادباشی در واکنش به این موضوع که: اگر مقتدی صدر به وساطت آیت الله سیستانی روی خوش نشان ندهد چه خواهد شد؟ می‌گوید: در این که مقتدی صدر ممکن است نظر آقای سیستانی را نپذیرد ممکن و ناممکن‌هایی وجود دارد اما در این که برخی می‌گویند با نپذیرفتنِ نظر آقای سیستانی، جایگاه این مرجع شیعی متزلزل خواهد شد اصلاً این گونه نیست به این دلایل:
نخست این که: صدر آدم غیر قابل پیش‌بینی است و این یعنی اتخاذ هر رویکردی از سوی این چهره‌ی رنگین کمانی سیاست در عراق ممکن است و خیلی جامعه‌ی سیاسی - اجتماعی عراق را
شوک زده نخواهد کرد
دوم این که: جایگاه آیت الله علی سیستانی یک جایگاه معنوی است و در هرم قدرت در عراق مانند ایران دارای جایگاهی نیست که پذیرفتن و نپذیرفتن آراء ایشان به بحرانی دیگر مبدل شود.
سوم این که: دخالت آیت الله سیستانی با توجه به رویکردی که طی سال‌های اخیر داشته‌اند بسیار بعید به نظر می‌رسد.
> مقتدی صدر و مرجعیت؟! شوخی است!
قناد باشی در قسمت دیگری از این گفتگو به آفتاب یزد گفت: من هم در برخی تحلیل‌ها خوانده و شنیده‌ام که مقتدی صدر نیم نگاهی نیز به مرجعیت در عراق دارد که این مسئله بیشتر به یک شوخی شبیه است و محلی از اعراب برای بحث ندارد زیرا، بحث مرجعیت در عراق بسیار پیچیده است و صرفاً از مسیر حوزه و به دور از مسائل سیاسی باید عبور کند که صدر تقریباً حائز هیچکدام از شرایط نیست و بعید می‌دانم با آن که خودِ او نیز از خانواده‌ی مرجعیت است چنین سودایی در سر داشته باشد!
> گفت‌وگو برای عبور از بن‌بست سیاسی عراق
به دنبال تظاهرات حامیان چارچوب هماهنگی شیعیان عراق، رهبر ائتلاف «دولت قانون» در سخنانی خواستار گفت‌وگو برای خروج از بن‌بست سیاسی در این کشور شد. در همین حال، دبیرکل عصائب اهل الحق نیز خواستار برگزاری جلسات پارلمان شد. به نوشته روزنامه القدس العربی، نوری المالکی، رهبر ائتلاف «دولت قانون» در بیانیه‌ای در واکنش به تظاهرات جمعه حامیان چارچوب هماهنگی شیعیان عراق اظهار کرد: توده‌های ملت عراق با شرکت در تظاهرات، همگی برای دفاع از مشروعیت کشور و حمایت از دستگاه‌های قانون‌گذاری و قضائی ایفای نقش کردند. وی گفت: تظاهرات حامیان چارچوب هماهنگی شیعیان عراق پیامی را به همه تشکل‌های سیاسی در عراق ارسال کرد که همگی برای عبور از بحران به سخن مشترک (گفت‌وگو) روی بیاورند. المالکی تاکید کرد: عبور از بحران، تعطیلی روند تشکیل دولت جدید و پارلمان تشکیل شده طبق قانون اساسی را پایان می‌دهد و موانع بر سر برگزاری جلسات پارلمان را
کنار می‌گذارد.
در همین حال، قیس الخزعلی، دبیرکل عصائب اهل الحق عراق نیز در واکنش به این تظاهرات اظهار کرد: امروز شما قلب عراقی‌ها و شهید ابومهدی المهندس، نایب رئیس حشد شعبی را شاد کردید. شهید المهندس وقتی می‌بیند فرزندانش با شجاعت و آگاهی از عراق و منافع مردم و دولت دفاع می‌کنند، خوشحال می‌شود. وی افزود: امروز ثابت کردید که مردمانی آگاه و منسجم هستید و ما با شما عهد می‌بندیم که راه سازندگی و دفاع از کشور و همچنین تسریع در روند تشکیل دولت برای ارائه خدمات را ادامه دهیم. الخزعلی در بخش دیگری از اظهاراتش خواستار ازسرگیری روند برگزاری جلسات پارلمان عراق برای بررسی مسائل مختلف و در راس آن‌ها پرونده بودجه عراق شد.
> تغییر نظام سیاسی در عراق از راه تظاهرات خودکشی است!
جعفر قنادباشی در بخش پایانی گفتگوی خود با آفتاب یزد می‌گوید: این که مقتدی صدر به جای گفتگو، حامیانِ خود را به خیابان آورد اشتباه بزرگی مرتکب شد. او شاید اگر در پارلمان می‌ماند بهتر می‌توانست به خواستهای مشروع و قانونی خود بدون درگیر کردنِ آحاد مردم برسد اما با آوردن حامیانش به خیابان عملاً همه‌ی راه‌ها را به بن بست منتهی کرد و حال نه راه پس دارد و نه راه پیش!
این کارشناس تاکید می‌کند: عراق در یکی از سخت‌ترین دورانِ خود از بعدِ سقوط صدام به سر می‌برد که از منظر چالش‌های سیاسی و تعارضات گروه ها، یکی از عملی‌ترین درس‌های سیاست داخلی است که می‌توان روی آن مطالعه کرد و آموختنی‌ها آموخت.
قناد باشی به این مسئله نیز اشاره می‌کند که علی رغم همه‌ی سختی‌ها و پیچیدگی‌ها معتقدم تنها راه حل، گفتگو و تاسی به قانون است چون رسیدن به خواستهای جناحی از مسیر تظاهرات، بدعتی خطرناک است که همواره عراق را به صحنه‌ی اختلافات داخلی تبدیل خواهد کرد!
تظاهرات همزمان چارچوب شیعیان عراق و حامیان جریان صدر
حامیان «چارچوب هماهنگی شیعیان» عراق، ساعاتی پس از برگزاری نماز جمعه طرفداران جریان صدر در نزدیکی یکی از دروازه‌های منطقه سبز در مرکز بغداد، پایتخت عراق و همچنین نینوا و بصره تظاهرات کردند. به گزارش ایسنا، به نقل از القدس العربی، تظاهرات صدری‌ها و حامیان ائتلاف شیعیان عراق در پاسخ به فراخوان‌های «چارچوب هماهنگی» و «جریان صدر» درسایه بحران سیاسی حاکم بر این کشور برگزار شد. تظاهرات حامیان ائتلاف هماهنگی شیعیان با شعار «حمایت از مشروعیت و حفاظت از نهادهای دولتی» و چند ساعت پس از آن صورت گرفت که حامیان جریان صدر با اقامه نماز جمعه در مقابل منطقه سبز و پارلمان عراق خواستار انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام شدند. در تظاهرات حامیان ائتلاف شیعیان جمعیت کثیری از مناطق مختلف عراق پرچم‌های عراق و دست نوشته‌هایی با تصاویر حشد الشعبی و همچنین تصاویر آیت الله سید علی سیستانی مرجع عالیقدر شیعیان در دست داشتند. حاضران همچنین شعارهایی منطبق با خواسته‌های خود مبنی بر دفاع از کشور و قانون اساسی از جمله: «بله، بله به عراق، بله، بله، به قانون اساسی» سر دادند. «کمیته مسئول تظاهرات دفاع از دولت» با صدور بیانیه‌ای از تحصن علنی به منظور تحقق مطالبات عادلانه خبر داد و بر لزوم تسریع در تشکیل دولتی با اختیارات کامل تاکید کرد. این کمیته از احزاب سیاسی به ویژه گروه‌های کرد خواست تا به هر چیزی که مانع از انتخاب سریع رئیس جمهور و نخست وزیر می‌شود، پایان دهند. در پایان تظاهرات بغداد، سازمان دهندگان تظاهرات ائتلاف شیعیان، شروع به برپایی خیمه‌ها و غرفه‌ها در مقابل دیوارهای منطقه سبز به منظور آغاز تحصن کردند. کمی پیش از برگزاری تظاهرات حامیان چارچوب هماهنگی و همزمان با آغاز تجمع صدری‌ها، مقتدی صدر پیامی برای تظاهرکنندگان حامی چارچوب هماهنگی ارسال و تاکید کرد: ما و چارچوب هماهنگی بر سر وجود و فراگیر شدن فساد در کشور اختلاف نظر نداریم. صدر بر لزوم صلح‌آمیز بودن تظاهرات و حفظ صلح مدنی تاکید کرد. همچنین علاوه بر بغداد در سایر استان‌های عراق تظاهرات دیگری از سوی هواداران مقتدی صدر، رهبر جریان صدر برای تاکید بر خواسته‌های وی به خصوص برگزاری انتخابات زودهنگام و انحلال پارلمان و نیز حامیان ائتلاف هماهنگی شیعیان برگزار شد. در موصل در شمال عراق، صدها تن از هواداران چارچوب هماهنگی در این شهر تظاهرات کردند، در حالی که حامیان جریان صدر در شهرهای عماره و ناصریه در جنوب تجمع کردند. تظاهرات روز جمعه گذشته دومین تظاهراتی است که جریان صدر و چارچوب هماهنگی پس از یورش حامیان صدر به منطقه سبز در 30 ژوئیه در اعتراض به نامزدی محمد شیاع السودانی برای نخست وزیری برگزار می‌کنند. از حدود 10 ماه گذشته یعنی پس از اعلام نتایج انتخابات زودهنگام پارلمانی در عراق، بحران سیاسی در این کشور ادامه دارد و روند تشکیل دولت متوقف شده و شاهد بن بست سیاسی است. انتخابات ماه اکتبر 2021 انتخاباتی زودهنگام پس از موج بی‌سابقه اعتراضات در عراق در پاییز 2019 بود که در آن معترضان فساد اداری را محکوم کردند.
نظر شما