به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، امروز۶ مرداد برابر با ۲۸ جولای تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.
وفات «غیاث‌الدین جمشید کاشانی» منجم و ریاضی‌دان (۸۳۲ ق)
غیاث‌الدین جمشید در حدود سال ۷۹۰ ق به دنیا آمد. وی طلبهٔ رصدخانه مراغه به شمار می‌رفت که به دست خواجه نصیرالدین طوسی دایر شده بود. غیاث الدین کاشانی در کاشان نیز سه خسوف رصد کرد. سپس به خاطر توجه شاهان مغول که به نجوم علاقه داشتند ترک دیار نمود و نزد آلغ‌بیک مغول به سمرقند رفت. وی در سال ۸۱۸ ق ابزار رصد تازه‌ای به نام «طبق المناطق» اختراع کرد و کتابی به نام نزهةالحدائق نوشت و آن را جام جم نامید. در سمرقند طرح و نقشهٔ رصدخانهٔ سمرقند را فراهم آورد. غیاث‌الدین از دست همکاران حسد پیشه، خون دل‌ها خورد تا مرگش رسید. «زیج خاقانی»، «زیج تسهیلات»، «سُلَمُّ السَّماء» (در حل اشکالی که برای پیشینیان در ابعاد و اجرام رخ داده است)، «مُحیطیّه» در باب استخراج نسبت مابین محیط دایره و قطر که امروزه آن را با «پی» یونانی می‌نویسند. رساله «وَتْر و جیب»، هم‌چنین تفسیر القرآن و کتب دیگر، از جمله تالیفات این ریاضی‌دان ایرانی می‌باشند. او اولین ریاضی‌دانی است که کسرهای اعشاری را وضع کرد.
پایان دوره ترور و وحشت در جریان انقلاب کبیر فرانسه (۱۷۹۴ م)
پس از اعدام لویی شانزدهم در ۲۱ ژانویه ۱۷۹۳ م، درگیری‌های داخلی در فرانسه ایجاد شد و اختلافات شدیدی میان وارثان حکومت شکل گرفت. در نهایتْ پس از حمله سازمان یافته افراطیون، نمایندگان مخالفْ دستگیر یا متواری شدند و از اول ژوئن ۱۷۹۳ م، قدرت به طور مطلق در اختیار رهبر تندروها به نام ماکسیمیلیان روبْسْپِیر قرار گرفت. به دنبال آن یک کمیته نجات ملی که روبسپیر در رأس آن قرار داشت زمام امور فرانسه را به دست گرفت. دوران حکومت کمیته نجات ملی که بیش از یکسال به طول انجامید، یکی از خون‌بارترین مراحل انقلاب فرانسه است که به دوران ترور یا وحشت معروف شده است. در دوران حکومت کمیته نجات ملی در فرانسه، در حدود سی‌صد هزار نفر بازداشت و حداقل ۱۷ هزار نفر اعدام شدند.
مقررات محاکمه و مجازات در این دوران تغییر یافت و دادگاه‌های انقلابی، دیگر الزامی به رعایت مقررات معمول قضایی نداشتند. حق استیناف و فرجام‌خواهی از میان رفت و احکام دادگاه‌ها، قطعی و لازم الاجرا شد. دادگاه‌های پاریس در عرض یک ماه، ۱۳۰۰ حکم اعدام صادر کردند و دستگاه‌های گیوتین در چند نقطه شهر، هر روز به طور متوسط سر چهل نفر را از تن جدا می‌کردند. در دوران حکومت ترور در فرانسه، شورش ایالت‌ها نیز با خشونت و بی‌رحمی بسیار سرکوب گردید و سر هزاران نفر زیر گیوتین رفت؛ اما این حکومت دوام زیادی نداشت و پس از یکسال و اندی به دنبال قیام علیه روبْسپیر و اعدام او در ۲۷ ژوئیه، دوران حکومت ترور پایان یافت. در نهایت، مردم پاریس در شب بیست و هشتم ژوئیه ۱۷۹۴ م پایان حکومت وحشت را جشن گرفتند و زندانیانِ در بندِ کمیته نجات ملی فرانسه را آزاد ساختند.
امضای معاهده «برلین» بین دول اروپایی (۱۸۷۸ م)
در پی امضای قرارداد سَن استِفانو که به جنگ‌های روس و عثمانی در اواخر قرن نوزدهم پایان داد و بر اساس آن بخش‌هایی از مناطق تحت حاکمیت عثمانی به روسیه واگذار شد، معاهده تاریخی برلین در پایان کنگره‌ای به همین نام، در ۲۸ ژوئیه ۱۸۷۸ م میان نمایندگان کشورهای روسیه، آلمان، فرانسه، انگلیس و اتریش به امضا رسید. دستور کار این کنگره، تجدیدنظر در پیمان سن استفانو بود و برنامه‌ریزی و مسئولیت آن هم برعهده بیسمارک، صدراعظم قدرت‌مند و آهنین آلمان قرار داشت. از تصمیمات این کنگره می‌توان به رسمیت شناختن استقلال صربستان، مونته نگرو و رومانی را نام برد. هم‌چنین تقسیم بلغارستان به سه قسمت و تجدیدنظر در مرزهای یونان و عثمانی از دیگر تصمیمات این کنگره بود.
در این راستا، منطقه بوسنی و هرزگوین نیز تحت اختیار و حاکمیت اتریش قرار گرفت. برگزاری کنگره برلین، یکی دیگر از موضوعاتی بود که به رهبری و سیادت بیسمارک در میان دولت‌مردان اروپایی دامن می‌زد. هم‌چنین با امضای این معاهده، قدرتِ سیاسی و نظامی آلمان به اوج رسید و زمینه برای توسعه‌طلبی این کشور فراهم شد. در واقع، انعقاد قرارداد برلین در سال ۱۸۷۸ م و ایجاد اختلافات جدید مرزی را می‌توان یکی از عوامل زمینه‌ساز جنگ جهانی اول دانست. چرا که بسیاری از امتیازهایی را که روس‌ها در نتیجه معاهده سن استفانو به دست آورده بودند در جریان معاهده برلین از دست دادند و آن امتیازها میان دولت‌های مدعی و معترض تقسیم گردید. این کار باعث خارج شدن روس‌ها از اتحاد امپراتوران سه گانه و زمینه‌ای برای دسته‌بندی کشورهای اروپایی، قبل از شروع جنگ جهانی اول شد.
وقوع زلزله دهشتناک در شرق چین (۱۹۷۶ م)
در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۶ م زمین لرزه شدیدی در شهر تانْگْ‌شان در شرق چین به وقوع پیوست. این زلزله، ۷/۹ درجه در مقایس ریشتر قدرت داشت و بیش از ۶۰۰ هزار نفر کشته و صدها هزار مجروح و آواره بر جای نهاد، هر چند مقام‌های چین تلفات این زلزله را نزدیک به ۲۵۰ هزار نفر ذکر کردند.
این دومین زلزله بزرگ چین در قرن بیستم و هم‌چنین بزرگ‌ترین زمین لرزه این کشور پس از زلزله سال ۱۵۵۶ م به حساب می‌آید که باعث مرگ ۸۳۰ هزار تن شده بود.
اعلان جنگ دولت اتریش به صربستان و آغازی بر جنگ جهانی اول (۱۹۱۴ م)
بهانه‌ای که باعث برافروختن آتش جنگ جهانی اول شد، قتل ولی‌عهد اتریش فرانسیس فردیناند و همسرش، در روز ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴ م در جریان سفر او به صربستان (یوگسلاوی) بود. تروریست ۱۹ ساله که پس از تیراندازی دستگیرشد در بازجویی به عضویت در یک گروه سیاسی و نیز ارتباط با یک گروه تروریستی در صربستان اعتراف کرد. گفته می‌شود دولت صربستان از توطئه قتل ولی‌عهد اتریش اطلاع نداشت ولی متهم به شرکت در این توطئه شد. از این رو، دولت اتریش ضمن آمادگی برای تهاجم نظامی به صربستان، روز ۲۳ ژوئیه ۱۹۱۴ م اولتیماتوم شدیداللحنی به دولت صربستان فرستاد.
صربستان برای احتراز از جنگ، قسمت اعظم شرایطی را که دولت اتریش در اولتیماتوم خود عنوان کرده بود پذیرفت، ولی اتریش که قصد تصرف صربستان و دفع خطر گروه‌های مخالف را داشت پاسخ صربستان را قانع کننده تشخیص نداد و در روز ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۴ م به این کشور حمله برد. روزی که نیروهای اتریش به صربستان حمله‌ور شدند، کمتر کسی تصور می‌کرد که جنگ اتریش و صربستان به یک جنگ عمومی در اروپا منجر خواهد گردید. در این جنگ علاوه بر اتریش و صربستان، کشورهای آلمان، روسیه، عثمانی، انگلستان، فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی، نه تنها قاره اروپا بلکه دیگر نقاط جهان را محل توسعه‌طلبی و افزون‌خواهی خود نمودند. جنگ جهانی اول، سرانجام در یازدهم نوامبر ۱۹۱۸ م پایان پذیرفت.
طرد یوگسلاوی از جامعه کمونیسم و ایجاد شکاف در بلوک شرق (۱۹۴۸ م)
پس از شکل‌گیری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، استالین کوشید با تأسیس کُمینفُرم یا دفتر اطلاعات احزاب کمونیست اروپا در اکتبر سال ۱۹۴۷ م و نیز انعقاد پیمان ورشو، در مقابل این عمل بایستد. با تشکیل کمین‌فُرم در ورشو پایتخت لهستان، بلگراد پایتخت یوگسلاوی به عنوان مرکز فعالیت این تشکیلات انتخاب گردید. هدف استالین از تعیین بلگراد به عنوان مرکز فعالیت کُمینفُرم، اعمال نفوذ بیشتر در امور این کشور و مقابله با استقلال‌طلبی و به تعبیر استالین، روش خودسرانه تیتو، رهبر یوگسلاوی در برابر مسکو بود.
ولی استالین از این تدبیر خود نتیجه‌ای نگرفت و تیتو که حکومت خود را مدیون استالین نمی‌دانست حاضر به تمکین در برابر خواسته‌های او نشد. استالین نخست از طریق تهدید و تمرکز قوای ارتش سرخ در مرزهای یوگسلاوی، درصدد رام کردن تیتو برآمد وچون باز هم نتیجه‌ای نگرفت، با تشکیل اجلاس فوق العاده کُمینفُرم در ماه ژوئن ۱۹۴۸ م، اخراج حزب کمونیست یوگسلاوی از این سازمان را تصویب نمود و تیتو رهبر یوگسلاوی، به تجدید نظرطلبی و انحراف از اصول مارکسیسم متهم شد. اخراج یوگسلاوی در ۲۸ ژوئیه همان سال عملی شد و طرد این کشور از بلوک کشورهای کمونیسم که نخستین شکاف در دنیای کمونیسم بعد از جنگ جهانی دوم به شمار می‌آمد.
مرگ «ونسان فان‌گوگ» نقاش شهیر هلندی (۱۸۹۰ م)
ونسان فان‌گوگ، نقاش برجسته هلندی در ۳۰ مارس ۱۸۵۳ م در هلند به دنیا آمد. او دارای جنون ادواری و افسردگی بود و این حالتِ خود را در اوقات نقاشی سپری می‌کرد و آثار ارزنده‌ای به وجود می‌آورد. فان‌گوگ به دلیل وسواس زیادی که در نقاشی داشت، اخلاقش تند و همراه با خشم و عصبانیت دائمی بود. با این حال از نقاشی دست نکشید و آثار متعددی به وجود آورد. نقاشی‌های فان‌گوگ در طی سال‌های ۱۸۸۰ تا ۱۸۸۵ م، بسیار تیره و تاریکند که شاید بازتابی از مصیبت‌های عاطفی باشد که با آن‌ها روبرو بوده است. وی در سال ۱۸۸۶ سفری به پاریس داشت.
فان‌گوگ در این سفر تحت تاثیر نقاشان سبک اِمپرسیونیست که در آن، حالات به وسیله رنگ‌های تجزیه شده به نمایش درمی‌آیند، قرار گرفت و از آن پس آثارشْ روشنی و صفای رنگ تازه پیدا کرد. مهم‌ترین خدمت فان‌گوگ به عالم نقاشی، مبارزه با اصول و قواعد رنگ‌آمیزی قدیمی در نقاشی بود و خود او نیز سبکی تازه و نو بدعت گذاشت. از فان‌گوگ آثارمتعددی برجای مانده که گل‌های آفتابگردان، شب ستاره و سیب‌زمینی خوران شهرتی جهانی دارند. وی در پنج سال آخر عمر خویش بیش از هشت‌صد تابلو ترسیم کرد تا این‌که سرانجام در ۲۸ ژوئیه ۱۸۹۰ م در ۳۷ سالگی خودکشی کرد.
نظر شما