به گزارش ایسنا ، دانشمندان استرالیایی با استفاده از دارویی که قبلاً برای استفاده در انسان تایید شده است، روش جدیدی را برای بازگرداندن تولید انسولین در سلول‌های لوز المعده(پانکراس) نشان داده‌اند. این مطالعه می‌تواند یک پیشرفت بزرگ در جهت درمان‌های جدید برای بیماری دیابت باشد.

دیابت با مشکلات مربوط به انسولین مرتبط است؛ هورمونی که سطح گلوکز خون را تنظیم می‌کند و به سلول‌های بدن اجازه می‌دهد برای دریافت انرژی به آن دسترسی پیدا کنند. در دیابت نوع ۱، سلول‌های بتا در لوزالمعده(پانکراس) که به طور معمول انسولین تولید می‌کنند، اغلب به این دلیل که این سلول‌ها توسط سیستم ایمنی از بین رفته‌اند، نمی‌توانند به اندازه کافی برای پاسخگویی به نیاز بدن انسولین تولید کنند.

بنابراین سطح گلوکز خون توسط هورمون انسولین کنترل می‌شود که در سلول‌های بتا در پانکراس تولید می‌شود. با این حال، این سلول‌ها در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک شروع به از بین رفتن می‌کنند و در نتیجه تولید انسولین کم یا متوقف می‌شود. بدین ترتیب این بیماران بدون تولید انسولین، نیاز مادام‌العمر به تزریق انسولین برای مدیریت این بیماری دارند.

اکنون محققان دانشگاه "موناش" در یک مطالعه جدید، روش جدیدی را برای بازیابی تولید انسولین در پانکراس شناسایی کرده‌اند. این تیم در آزمایش‌های آزمایشگاهی روی سلول‌های بنیادی پانکراس از اهداکنندگان مبتلا به دیابت نوع یک توانست آنها را برای شروع بیان انسولین با قرار دادن آنها در معرض ترکیب دارویی به نام "GSK۱۲۶" فعال کند.

جالب اینجاست که این سلول‌های پیش‌ساز به طور معمول انسولین تولید نمی‌کنند، اما این دارو به آنها اجازه می‌دهد تا به طور عملکردی وارد سلول‌های بتایی شوند که از کار افتاده‌اند. در اصل، مصرف یک دوره از این نوع دارو در چند روز می‌تواند جایگزین نیاز به تزریق منظم انسولین در بیماران دیابتی شود.

این تیم تحقیقاتی می‌گوید که این درمان بالقوه و جدید نسبت به سایر روش‌هایی که در حال حاضر استفاده می‌شوند یا در حال توسعه هستند، چند مزیت دارد. پیوند لوز المعده موثر است، اما کمبود اهداکنندگان عضو و سایر عوارض مانند رد شدن پیوند وجود دارد. تیم‌های تحقیقاتی دیگر، سلول‌های پوست را به سلول‌های بنیادی تبدیل کرده‌اند و از آنها برای تولید سلول‌های بتای جدید استفاده کرده‌اند و اگرچه نتایج در موش‌ها امیدوارکننده بوده است، برای جلوگیری از رد شدن باید داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی تجویز شود.

همچنین محققان سوئدی چندی پیش کشف کردند که چگونه یک مولکول می‌تواند به بازسازی سلول‌های تولید کننده انسولین در بدن به عنوان یک درمان بالقوه جدید برای بیماری دیابت کمک کند. این راه نوظهور برای درمان دیابت، ترمیم یا جایگزینی سلول‌هایی در بدن است که به طور طبیعی هورمون انسولین تولید می‌کنند. محققان سوئدی مولکولی را شناسایی کرده‌اند که به تحریک رشد سلول‌های جدید تولیدکننده انسولین کمک می‌کند و نحوه عملکرد آن را کشف کرده‌اند که درمان‌های بالقوه جدیدی را به روی دیابت باز می‌کند.

این در حالی است که این درمان جدید بسیار سریع‌تر است و در عرض چند روز و بدون نیاز به جراحی عمل می‌کند. اما شاید بزرگترین مزیت آن این باشد که داروی "GSK۱۲۶" قبلاً توسط سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA) و سازمان‌های مربوطه‌ی سایر نقاط جهان به عنوان یک داروی کمکی برای درمان سرطان تأیید شده است و مشخصات ایمنی آن در حال حاضر در آزمایش‌های بالینی در حال ارزیابی است که می‌تواند موانع موجود در مسیر استفاده از آن در برابر دیابت را کاهش دهد.

با این حال، دانشمندان هشدار می‌دهند که هنوز روزهای اولیه این مطالعه است. آزمایش‌های اولیه بر روی سلول‌های موجود در محیط کشت آزمایشگاهی و نه حتی در حیوانات انجام شده است، بنابراین هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد. با این وجود، این روش، یک ابزار جدید و جذاب است.

دکتر "کیت الحسنی" یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: پیش از اینکه به استفاده از این دارو در بیماران دیابتی برسید، مسائل زیادی وجود دارد که باید حل شوند. کار بیشتری برای تعریف ویژگی‌های این سلول‌ها و ایجاد پروتکل‌هایی برای جداسازی و گسترش آنها مورد نیاز است.

وی افزود: من فکر می‌کنم این درمان بسیار دور از دسترس است، با این حال، این مطالعه نشان‌دهنده گام مهمی در مسیر ابداع یک درمان پایدار است که ممکن است برای بیماران مبتلا به همه انواع دیابت قابل اجرا باشد.

این مطالعه در مجله Signal Transduction and Targeted Therapy منتشر شده است.