گروه اجتماعی
موج هفتم کرونا آغاز شده و ۵۰ شهر کشور هم به رنگ قرمز و نارنجی درآمده است. با افزایش مراجعه به مراکز درمانی و رشد میزان بستری‌ها،‌ روند مرگ‌های کرونایی هم افزایش می یابد. وزیر بهداشت هم تأيید کرده است که افزایش مراجعان و بستری‌ها و انتقال بیماران بدحال به‌ ICU، آمار مرگ‌و‌میر را بالا می برد و آنچه می تواند در کنترل این روند مؤثر باشد، تداوم واکسیناسیون و رعایت پروتکل های بهداشتی است. 
عباس شیراوژن، سخنگوی ستاد ملی کرونا در صفحه شخصی خود در توییتر بر استفاده از ماسک در تمامی فضاها چه باز و چه سر پوشیده در شهرهای قرمز و نارنجی تأکید و استفاده از ماسک در شهرهای آبی و زرد در نقاط سرپوشیده یا پرازدحام و پرتردد را ضروری خوانده است. 
شیراوژن خبر داده که وزارت بهداشت تعداد و ساعات خدمت رسانی مراکز واکسیناسیون را افزایش داده و همچنین با توجه به ابتلای فراوان در کشورهای همسایه، مراقبت‌های بهداشتی در مرزها تقویت شده است. علیرغم آنکه تصور می شد، اوج گیری کرونا در فصل پاییز خواهد بود، اما سویه های جدید اُمیکرون همه را غافلگیر کرد. پیش تر برخی از متخصصان بیماری های عفونی و اعضای کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا تأکید کرده بودند که باید بدانیم چه اتفاقی در کشورمان از نظر اپیدمی رخ می‌دهد، درحالی که عمدتا اپیدمی را خاتمه یافته تلقی کرده و دچار غافلگیری می شویم. آسیب این غافلگیری به مردم می‌رسد و بار عظیمی را به جامعه تحمیل می‌کند. اظهاراتی که بارها از زبان دکتر حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شنیده ایم. 
 او بارها توجه جامعه علمی و مسئولان را به این نکته مهم جلب کرده که حتی در صورت احتمال ضعیف برای بازگشت اپیدمی، بازهم نیاز است دارای آمادگی لازم باشیم و جامعه را به طور مرتب از نظر اپیدمیک رصد کنیم. آن هم نه فقط بر پایه مرگ و بستری. زیرا مرگ و بستری شاخص‌های گمراه‌کننده‌ای هستند و ممکن است ما را دچار خوش‌بینی کاذب کند. بر این اساس باید رصد کنیم که لود ویروس چقدر است، گردش ویروس در جامعه چگونه است، سطح ایمنی و ابتلای مردم چگونه است و وقتی تعداد تست‌هایمان در روز بسیار کاهش می‌یابد، قطعا نمی‌توانیم استنتاج درستی از شرایط اپیدمی در جامعه داشته باشیم. 
این روزها، با تغییر چهره کرونا و تلقی عموم مردم در مورد پایان کرونا که بیشتر حاصل اطلاع رسانی و برداشت‌های نادرست بود، دوباره به دام غافلگیری گرفتار شدیم و مطابق گفته های وزیر بهداشت «این فکر که کرونا تمام شده، کاملا  اشتباه است؛ کرونا ویروسی است که تا سال‌ها باقی می‌ماند. مشکلی که در زمینه کنترل کرونا وجود دارد، این است که دنیا در قبال این بیماری به صورت یکسان عمل نمی‌کند. در حال حاضر میزان واکسیناسیون در دنیا در برخی کشورهای آفریقایی ۶ تا ۸ درصد
است و ویروس در این کشورها پایدار است. بنابراین وقتی ویروس وجود دارد، جهش پیدا کرده و همه کشورها را متأثر می‌کند. با توجه به آمار، فکر می‌کنم کشور ما هم وارد موج هفتم کرونا شده است. به عنوان مثال، سویه اُمیکرون از آفریقای جنوبی شروع شد. کشورهایی هستند که واکسیناسیون درستی نداشته‌اند و ایمنی افراد در این کشورها پایین است. بنابراین وقتی ویروس وجود دارد، جهش پیدا کرده و همه کشورها را متأثر می‌کند. با توجه به آمار فکر می‌کنم کشور ما هم وارد موج هفتم کرونا شده است.»
 افزایش سه برابری مبتلایان
طبق اعلام وزارت بهداشت، تا ظهر یک‌شنبه (۲۶ تیر ۱۴۰۱) هفت میلیون و ۲۷۸ هزار و ۴۷۸ نفر به کرونا مبتلا شده و تا این روز ۱۴۱ هزار و ۴۹۹ نفر جانشان را براثر ابتلا به این ویروس از دست داده اند. بررسی های خبرگزاری ایسنا با استناد برآمارهای وزارت بهداشت موید آن است که در بازه زمانی ۱۷ تا ۲۶ تیرماه، به طور میانگین در هر ساعت ۱۴۱ نفر به کرونا مبتلا شده‌اند که در مقایسه با۱۰ روز قبل از آن، افزایش سه برابری را نشان می دهد. بنابر اعلام وزارت بهداشت تا ظهر دوشنبه، (۲۷ تیرماه) ۵۶۸۷ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۱۴ بیمار نیز جان خود را از دست دادند. 
دوهفته‌ است که روند ابتلا و مراجعات سرپایی به بیمارستان‌ها و بستری‌ها افزایش یافته و سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا از صعودی بودن روند ابتلا به کرونا خبر داده و گفته است: این هفته نسبت به هفته گذشته ۲/۵ برابر تعداد بستری‌های کرونایی و ۴۰ درصد تعداد فوتی‌های هفتگی افزایش داشته است.
عباس شیراوژن با تأکید بر ضرورت آمادگی در مقابله با موج جدید بیماری، اظهار امیدواری کرده که این افزایش‌ها به‌اندازه موج‌های گذشته نباشد و زودتر از زمان پیک بگذریم. روند صعودی ابتلا در کشورهای همسایه نیز، روند نزولی به خود گرفته است. از جمله این کشورها، بحرین است که قله را پشت سر گذاشته و قطر و امارات هم به حالت افقی روند بیماری رسیده و در حال نزول هستند. مسعود یونسیان، دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته علمی کشوری مقابله با کووید۱۹ می گوید: این کشورها  بدون اینکه به قله خیلی بزرگی برسند، در روند سرازیری قرار گرفتند. 
یونسیان این احتمال را مطرح کرده که روند بیماری در کشور ما هم از این فرآیند تبعیت کند: «اگرچه این روند در کشورمان صعودی است، اما این شیب صعود خوشبختانه خیلی کمتر از شیب پیک اُمیکرون و دلتاست. یکی از دلایل آن این است که موج‌های قبلی با یک واریانت جدید بودند، اما اکنون با یک ساب‌واریانت مواجهیم که می‌تواند شدت ابتلا و شدت عوارض را کمتر کند.» 
پیش بینی می‌شود که در روزهای آینده باز هم موارد سرپایی، بستری و مرگ های کرونایی افزایش یابد و اما مشخص نیست که چه زمانی به قله این موج می رسیم. 
  آمار کرونا در جهان
علاوه بر ایران، روند افزایش آمار ابتلا به بیماری کووید ۱۹ در جهان نیز ادامه دارد و این بیماری همچنان در دنیا قربانی می‌گیرد. 
تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در جهان، تا صبح شنبه (۲۵ تیر) به بیش از ۵۶۶ میلیون و ۵۵۹ هزار نفر رسید و تعداد قربانیان این ویروس نیز از ۶ میلیون و ۳۸۶ هزار نفر فراتر رفت. آمریکا با بیش از ۹۱ میلیون و ۱۷۰ هزار مبتلا، از نظر مجموع تعداد مبتلایان در رده اول قرار دارد و کشورهای هند، برزیل و فرانسه در رده‌های دوم تا چهارم ایستاده اند. کشور ما نیز از نظر تعداد مبتلایان کووید ۱۹ رده هفدهم را به خود اختصاص داده است.  
افزایش آمار مبتلایان به کرونا در جهان در شرایطی است که در ۸۳ کشور دنیا، غلبه زیرسویه «بی ای ۵» گزارش شده و نسبت به انواع قبلی از قدرت سرایت بالاتری برخوردار بوده و یک فرد مبتلا، ۱۸ نفر را درگیر می کند و بهتر می تواند خود را در برابر آنتی‌بادی مصون سازد. در کشور ما نیز سویه «بی ای ۵» غالب است و برهمین اساس معاون درمان وزارت بهداشت از آماده‌باش کامل تمامی بیمارستان‌های کشور با تجهیز امکانات و تقویت زیرساخت‌ها خبر داده و تأکید می‌کند‌: مشکلی در پذیرش بیمار نداریم. 
به گفته مسعود یونسیان، دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته علمی کشوری مقابله با کووید۱۹ ممکن است وضعیت کرونا در کشور ما با کشورهای همسایه و با کشورهای دیگری در قاره آفریقا که آغاز سویه های «بی ای ۴ و« بی ای ۵» از آنجا بود و روندشان نزولی شد و کشورهای قاره آمریکا که افقی شده متفاوت باشد و این ناشی از ملاحظاتی است که باید رعایت شود که اگر این ملاحظات را رعایت نکنیم، ممکن است سرنوشت متفاوتی نسبت به این کشورها داشته باشیم. یکی از این موارد تعطیلی مدارس و دانشگاه‌هاست که منجر به امتزاج متفاوت جمعیتی می‌شوند. به این صورت که افراد در کافه‌ها، سینماها، فرهنگسراها و… جمع می‌شوند، مسافرت‌هایی که قطعا در تابستان انجام می‌شود. مردمی که طی سال‌های اخیر خسته شدند، ممکن است امسال استقبال بیشتری از مسافرت‌ کنند، آن هم بدون توجه به مسائل پیشگیرانه.
وی در عین حال بر لزوم رعایت پروتکل‌ها در مراسم و تجمعات مناسبتی پیش‌رو تأکید و بیان کرده است: میزان رعایت نکات بهداشتی مهم است، تنوع زیادی در رعایت پروتکل‌ها وجود دارد؛ از رعایت بسیار خوب پروتکل‌های بهداشتی گرفته و حضور در فضاهای باز و با فاصله گرفته تا عدم رعایت پروتکل‌ها در فضاهای بسته و بدون توجه به فاصله‌گذاری که متأسفانه برخی افراد تعمدا توصیه‌ها را به سخره می‌گیرند. 
اظهارات حمیدرضا جماعتی، دبیر کمیته علمی کشوری کرونا نشان می دهد، حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد ویروس در گردش کشور، از نوع «بی ای ۵» است. جماعتی با تأکید بر قدرت سرایت زایی بسیار بالای این زیرسویه، اگرچه شدت بیماری زایی، میزان درگیری ریه و مرگ و میر آن را بر اساس گزارش‌های مجامع بین المللی، کمتر از سویه های قبلی از جمله دلتا عنوان کرده، اما با توجه به عوارض بعد از کرونا، بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ویژه استفاده از ماسک و تزریق نوبت یادآور واکسن تأکید کرده تا شدت بیماری افراد و گردش ویروس در جامعه کمتر شود. 
 زمان طلایی برای واکسن
متخصصان بیماری های عفونی در این وضعیت، تزریق دُز سوم را حیاتی می دانند، این در حالی است که حدود ۳۱ میلیون نفر با گذشت بیش از ۶ ماه از تزریق دُز دوم، هنوز نسبت به تزریق دُز یادآور سوم اقدام نکرده اند. گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت نشان می‌دهد، میزان تزریق این دُز خوب نبوده و تاکنون تنها ۲۸ میلیون نفر ۳ دُز واکسن خود را تکمیل کرده اند. 
بنا بر آمارهای منتشرشده، تاکنون ۶۴ میلیون و ۷۱۳ هزار و ۹۰۱ نفر دُز اول، ۵۸ میلیون و ۷۵ هزار و ۸۹۸ نفر دُز دوم و ۲۸ میلیون و ۵۲۹ هزار و ۹۹۳ نفر، دُز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده اند. 
میزان کم استقبال از دُز سوم در شرایطی است که به گفته پیام طبرسی، عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا، «اکنون مجددا روی شاخه بالارونده بیماری هستیم و به نظر می‌رسد این وضعیت، آغاز یک پیک باشد.» علت این ریزش استقبال به ضعف در اطلاع رسانی و اقناع مردم درباره اهمیت و ضرورت تزریق دُزهای بعدی واکسن باز
می گردد و مسئله دیگر، تردیدهایی است که درباره اثربخشی واکسن ایجاد شده و برخی به دلیل دریافت نکردن پاسخ مناسب برای سؤالات و نبود شفافیت در اطلاع‌رسانی واکسن‌ها از تزریق دُز سوم خودداری کرده اند
و این درحالی است که  در کمیته ملی واکسیناسیون بر تزریق دُز چهارم تأکید شده و تمامی افراد بالای ۱۸ سال صرف نظر از اینکه چند دُز واکسن دریافت کرده اند
 اگر ۶ ماه از دُز آخرشان گذشته، باید نوبت چهارم‌شان را دریافت کنند. برای افراد ۱۲ تا ۱۸ سال هم مطرح شده در صورتی که در گروه‌های پرخطر هستند، دُز یادآور را دریافت کنند. 
اکنون زمان طلایی واکسیناسیون است و علیرضا زالی، فرمانده ستاد ملی مقابله با کرونا در کلانشهر تهران تأکید کرده است که باید قبل از استقرار کامل بیماری، واکسیناسیون را به صورت کامل انجام دهیم و ممکن است روزهای آینده برای ما بسیار مهم باشد؛ باید در این روزها که هنوز ویروس به‌طور کامل در جامعه چرخش نداشته از این فرصت طلایی برای انجام واکسیناسیون دُز یادآور استفاده کنیم و اگر کسی دو دُز واکسن تزریق کرده است برای دُز سوم و اگر فردی سه دُز واکسن تزریق کرده برای دریافت دُز چهارم واکسن اقدام کند. 
بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز این روزها بر تزریق واکسیناسیون به صورت جدی تأکید دارد. به گفته او، آنچه در موج ششم توانست به ما کمک کند و حاشیه امنی را برایمان ایجاد کند، همکاری مردم در واکسیناسیون بود. اکنون هم که هنوز با شدت بالایی دچار درگیری نشدیم، از مردم خواهش می‌کنم که حتما واکسن را به عنوان دُز یادآور تزریق کنند. افرادی که ۶  ماه از واکسن قبلی‌شان گذشته باشد، حتما باید واکسن یادآور تزریق کنند که منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. کسی که به اُمیکرون مبتلا شود، اگر واکسن تزریق کرده باشد، قطعا شدت بیماری‌اش کم خواهد بود و ما شاهد حوادث بد نخواهیم بود؛ به‌ویژه افراد بالای ۶۵ سال یا افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و … حتما واکسن دُز یادآور را تزریق کنند. 
  حجاج مراقب باشند
پیش‌بینی ها از احتمال افزایش فوتی در هفته‌های آینده حکایت دارد و چنانچه افزایش مراجعات ادامه یابد، به طور تقریبی، با دو – سه هفته تأخیر بستری ها و با یک ماه تأخیر، احتمال افزایش فوتی‌ها هم وجود دارد. تحقیقات اخیر که از زبان حمید سوری، اپیدمیولوژیست مطرح شده، نشان می دهد، برای مواجهه با ساب‌واریانت‌های «بی ای ۴» و« بی ای ۵»بحث ماسک و تهویه هوا، دو مداخله غیربالینی بسیار مهم در مقابل اپیدمی محسوب می‌شوند.
سوری تأکید می کند که تا حد ممکن باید با رعایت پروتکل های بهداشتی و تزریق واکسن سطح خطر را کاهش دهیم. به عنوان مثال تجمعاتی که در محیط‌های بسته است، می‌تواند خطرناک باشد. به ویژه در جایی که فاقد تهویه است. در عین حال در محیط بسته اگر فرد مبتلا یا مشکوکی وجود داشته باشد، آن فرد حتما باید حتی در مواجهه با اعضای خانواده‌اش از ماسک و مسائل حفاظتی استفاده کند و تا حد امکان از سایرین دور باشد.
این اپیدمیولوژیست، توصیه‌های مهمی هم برای حجاج دارد؛ اینکه حتما در مرزها غربالگری و از آنها تست گرفته شود. افرادی که علامت‌ دارند، حتما باید قرنطینه شده و افرادی هم که مشکوک به بیماری هستند، باید رصد و رهگیری شوند. 
سوری می گوید، حجاج حتی اگر بدون علامتند یا نتیجه تست‌شان مشخص نیست و حتی اگر تست‌شان منفی است، اما به خودشان مشکوک بوده یا ابتلایشان را به کرونا محتمل می‌دانند، طبیعتا نباید دید و بازدیدهای بعد از حج و ولیمه دادن و… را مانند سال‌های معمولی و بدون بیماری برگزار کنند. اکنون شرایط بسیار متفاوت است. نباید مهمانی‌هایی پر جمعیت بدهیم که خدایی نکرده به ابتلا یا مرگ افراد منجر شود. بنابراین توصیه من این است که دید و بازدیدهای بعد از حج به هیچ وجه نباید به صورت انبوه انجام شود. برگزاری مراسم تجمعی و ولیمه دادن و … اصلا در شرایط فعلی بیماری به مصلحت نیست و می‌تواند خطر ابتلا به بیماری را به سرعت افزایش دهد. باید توجه کرد که طول دوره بیماری می‌تواند بین ۲۰ تا ۲۱ روز طول بکشد. حجاج هم حداقل تا ۱۰ روز بعد از بازگشت از حج، مراقبت کنند.