افشای هزاران سند مربوط به فعالیت‌های روابط عمومی و لابی‌گری شرکت اوبر نشان می‌دهد چگونه رهبران و مقام‌های ارشد اتحادیه اروپا به اوبر برای موفقیت در چالش‌های قانونی و قضایی و همچنین مقابله با اعتراضات اتحادیه‌های تاکسیرانی کمک کرده‌اند.

 

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری کنونی فرانسه، یکی از رهبرانی است که نامش در این اسناد فاش شده و احتمالا باید منتظر واکنش خشمگین تاکسی‌داران فرانسوی باشد.

 

علاوه بر امانوئل مکرون، نام نیل کروس، رئیس سابق اتحادیه اروپا هم در این اسناد به عنوان مقامی که حامی اوبر بوده و حتی در مقطعی برای همکاری با این شرکت وارد مذاکره شده است، دیده می‌شود.

 

این اسناد همچنین نشان می‌دهد که چه طور رئیس سابق اوبر شخصا دستور داده بود که برای جلوگیری از دسترسی احتمالی پلیس به اسناد این شرکت، کارمندان مجاز باشند با یک کلیک تمامی اسناد را نابود و امحاء کنند.

 

اوبر در واکنش به فاش شدن این اسناد گفته «رفتار سابق ما همسو با ارزش‌هایی که هم اکنون سرلوحه ماست» نبوده است و امروز اوبر «کمپانی متفاوتی» شده است.

 

اسناد اوبر شامل ۱۲۴ هزار فایل اطلاعاتی است؛ از جمله ۸۳ هزار ایمیل و ۱۰ هزار سند و فایل که در حد فاصل سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ در این ابر شرکت مستقر در حومه سانفرانسیسکو، روی داده است.

 

این حجم بزرگ اسناد ابتدا به روزنامه بریتانیایی گاردین درز پیدا کرد و این رسانه سپس با کمک گرفتن از کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی که شامل چند رسانه از جمله برنامه تحقیقی پانوراما بی‌بی‌سی است، شروع به بررسی این اسناد کردند.

 

این بررسی‌ها از چگونگی فعالیت دپارتمان لابی‌گری اوبر که سالانه ۹۰ میلیون دلار بودجه داشته پرده برداشته و نشان می‌دهد این شرکت که از نمادهای موفقیت در سیلیکون ولی، دنیای استارت آپ‌ها و جهان فناوری مدرن است چه گونه تلاش می‌کرده با کارزارهای تبلیغاتی و رایزنی و همسو کردن مقام‌ها و نهادها، صنعت تاکسیرانی جهان را متحول کند و برای تسلط یافتن بر آن اقدام کند.

 

این اسناد نشان می‌دهد در همان ایامی که رانندگان تاکسی در فرانسه به اعتراضات خیابانی که در برخی موارد خشن هم بود دست می‌زدند، امانوئل مکرون که اکنون رئیس جمهوری فرانسه است به تراویس کالانیک، رئیس جنجالی و مناقشه‌برانگیز اوبر، گفته بود که برای تغییر قوانینی که فعالیت اوبر در فرانسه را تسهیل کند تلاش خواهد کرد.

 

گزارش درباره روش‌های کاری شرکت اوبر که بارها ظالمانه هم خوانده شده چیز تازه ای نیست اما این اسناد جدید کمک می‌کند برای نخستین بار به طور دقیق و مستند بتوان به عمق و وسعت تلاش‌های این شرکت برای رسیدن به اهدافش نگاه کرد.

 

این اسناد همچنین نشان می‌دهند نیل کروس، هنگامی که در پست رئیس بخش امور دنیای دیجیتال کمیسیون اروپا بوده (که یکی از مقام‌های ارشد اتحادیه اروپا محسوب می‌شود) چه طور در ماه‌های آخر دوره کاری خود برای اشتغال در اوبر با این شرکت وارد مذاکره شده بوده و مخفیفانه برای اوبر لابی‌گری می‌کرده است - رفتاری که می‌تواند نقض اصول اخلاق کاری در اتحادیه اروپا محسوب شود.

 

در آن ایام، اوبر نه تنها یکی از برترین شرکت‌های جهان به لحاظ رشد و گسترش سریع بود، بلکه یکی از مناقشه برانگیزترین نام‌های بزرگ که دائما در دادگاه‌ها به دنبال رفع و رجوع شکایات صنفی و اتهام آزارجنسی کارمندان زن و همچنین رسوایی‌های مرتبط با سوءمدیریت اطلاعات شخصی مشتریان بود.

 

اوضاعی که در نهایت در سال ۲۰۱۷ سهامداران این شرکت را به برکناری تراویس کالانیک وادار کرد و کمی بعد دارا خسروشاهی جایگزین او شد.

 

اوبر می‌گوید آقای خسروشاهی با «ماموریت متحول کردن همه ابعادی که اوبر در آن فعالیت می‌کند» به این شرکت پیوسته و از زمان آغاز به کار «ضوابط و مکانیسم‌های جدی برای رعایت و کنترل ضوابط و قوانین وضع کرده» تا اوبر بتواند در چارچوب‌هایی که «یک شرکت سهامی عام فعالیت می‌کند» جلو برود.

 

«کمک عالی» مکرون

پاریس نخستین شهر اروپا بود که اوبر در آن گام گذاشت و خیلی زود با مقاومت سخت و گاها خشن رانندگان تاکسی روبرو شد. در آن ایام امانوئل مکرون، بانکدار جاه‌طلب و جوان به تازگی به عنوان وزیر اقتصاد فرانسه منصوب شده بود.

 

اسناد درز شده از اوبر نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۴ آقای مکرون به اوبر به عنوان یک فرصت عالی که به شدت برای افزایش اشتغال در فرانسه به آن نیاز است، نگاه می‌کرده و بر اساس همین دیدگاه هم در ماه اوت آن سال تمایل خود برای کمک به اوبر برای ورود به فرانسه را بروز داده است.

 

در ماه اکتبر همان سال (۲۰۱۴) امانوئل مکرون با تراویس کالانیک، رئیس وقت اوبر، و مدیران عامل تیم او و همچنین لابی‌گرهای این شرکت دیدار می‌کند.

 

این نقطه آغازی است بر روابط مناقشه‌برانگیز و مجموعه تلاش‌هایی که اوبر برای ترغیب و همراه کردن دولت‌ فرانسه با مقاصد خود کلید می‌زند. روابط و جلساتی که تاکنون اطلاع بسیار اندکی از آنها در عرصه عمومی منتشر شده بود.

 

مارک مک‌گان، از لابی‌گران ارشد اوبر در آن زمان جلسه ماه اکتبر با مکرون را «شاهکار» توصیف می‌کند و آن طور که اسناد نشان می‌دهد به مدیران اوبر وعده می‌دهد که «به زودی (از فرط شادی) با هم می‌رقصیم».

در متن ایمیل بالا مارک مک‌گان، از لابی‌گران ارشد اوبر در آن زمان جلسه ماه اکتبر ۲۰۱۴ با امانوئل مکرون را «شاهکار» توصیف می‌کند و به مدیران اوبر وعده می‌دهد که «به زودی (از فرط شادی) با هم می‌رقصیم»

 

بنابر اسناد درز شده، امانول مکرون - وزیر اقتصاد فرانسه - و تراویس کالانیک دست کم چهار بار دیگر هم با هم جلسه می‌گذارند؛ هم در پاریس و هم در حاشیه اجلاس اقتصادی داووس سوئیس، که دیدار در داووس تاکنون برملا نشده بود.

 

در یکی از این اسناد اوبر به آقای مکرون نوشته: «بی‌نهایت سپاسگزاریم». «تکریم و میزان پذیرشی که به ما نشان داده شد در قالب روابط میان دولت و بخش خصوصی بی‌سابقه است».

 

در سال ۲۰۱۴، یکی از خدمات اوبر که به شدت رانندگان فرانسوی را خشمگین کرده بود «اوبرپاپ» نام داشت که طی آن به رانندگانی که پروانه نداشتند هم اجازه می‌داد مسافرکشی کنند اما با دستمزدی پایین‌تر.

 

دادگاه و مجلس فرانسه چنین اقدامی را ممنوع کرده بود اما اوبر با به چالش کشیدن منطق مصوبات این دو نهاد فرانسه، همچنان به اوبرپاپ ادامه داد.

 

اکنون اسناد درز شده از اوبر نشان می‌دهد در آن زمان اگرچه امانوئل مکرون معتقد بود که خدمات اوبرپاپ آینده روشنی نخواهد داشت اما موافقت کرده بود که با اوبر همکاری کند تا قوانین فرانسه را به نحوی که به اوبر اجازه فعالیت در فرانسه دهد، اصلاح کند.

 

یکی از ایمیل‌های تراویس کلانیک به امانوئل مکرون در آن زمان این است: «اوبر رئوس چارچوب قوانینی که به ارایه خدمات 'سواری‌مشترک' اجازه فعالیت می‌دهد را تدوین می‌کند و بعد تیمی که تشکیل خواهیم داد را مشغول تهیه طرحی خواهیم کرد که در نهایت بتواند به طور رسمی چارچوب کاری در فرانسه را تعیین کند».

 

در روز ۲۵ ژوئن سال ۲۰۱۵ و تنها یک هفته بعد از این که امانوئل مکرون در پیامکی به تراویس کالانیک وعده کمک داد، اعتراضات رانندگان تاکسی در پاریس رنگ و بوی خشونت به خود گرفت.

 

در این پیامک آمده بود: «من هفته آینده همه را دور هم جمع می‌کنم تا برای اصلاح و درست کردن قوانین دست به کار شوند».

اوبر دقیقا در همان روز از تعلیق اوبرپاپ در فرانسه خبر داد.

 

یک ماه بعد آقای مکرون حکمی را امضاء کرد که به تسهیل قوانین صدور پروانه برای رانندگان اوبر منجر می‌شد.

 

سطح همکاری امانوئل مکرون که اکنون رئیس جمهوری فرانسه شده با ابرشرکت اوبر که در آن زمان در تضاد و ناقض قوانین فرانسه فعالیت می‌کرد، تاکنون علنی نشده بود اما اکنون هزاران سند افشاء شده از اوبر جزییات این رابطه را آشکار کرده است.

 

در واکنش به این اسناد و اطلاعات درباره رابطه آقای مکرون با اوبر، یک سخنگوی رئیس جمهوری فرانسه گفته: «ماهیت طبیعی کار او (به عنوان وزیر اقتصاد) در آن زمان ایجاب می‌کرده که با بسیاری از شرکت‌هایی که در آن سال‌ها به دنبال تحول جدی در عرصه سرویس‌های خدماتی بودند دیدار و گفتگو کند و همچنین در رفع موانع قانونی و مقررات دست و پا گیر مرتبط را تسهیل کند».

 

همزمان اوبر هم می‌گوید «متوقف‌کردن خدمات اوبرپاپ در فرانسه به هچ وجه ربطی به اصلاح قوانین و مقرراتی که به نفع اوبر بوده باشد» نداشته و به زعم این شرکت قوانین سختگیرانه‌تری که در سال ۲۰۱۸ در فرانسه مرتبط با خدمات 'اشتراک‌سواری ' به اجرا گذاشته شد «به هیچ وجه به نفع اوبر» نبوده است.

 

در روزهای آینده جزییات بیشتری از اسناد درز شده اوبر منتشر خواهد شد.

مارک روته، نخست وزیر وقت هلند به همراه تراویس کالانیک - وسط - و نیل کروس در شرکت اوبر به سال ۲۰۱۶