«بوریس جانسون» که خودش را فاتح برگزیت و جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا میخواند، روز پنجشنبه از سمت نخستوزیری انگلیس استعفا داد تا اوضاع اقتصادی و سیاسی این کشور سیاستزده همچنان غبارآلود دیده شود؛ سیاستی که بیشک میتوان آن را شبیه شکست سیاسی ترامپ در آمریکا توصیف کرد.
جانسون بالاخره کنارهگیری خود از رهبری حزب محافظهکار را روز پنجشنبه اعلام کرد و از این حزب خواست تا جانشینی برای وی انتخاب کند. نخستوزیر انگلیس در سخنرانی خود اعلام کرد که تا زمان تعیین جانشین وی بهعنوان رهبر حزب محافظهکار در سمت خود باقی میماند.
نخستوزیر مستعفی انگلیس در بخشی از سخنرانی خود تاکید کرد که واضح است که اراده حزب محافظهکار بر داشتن یک رهبر و نخستوزیر جدید قرار گرفته است.
جانسون ادامه داد که یک دولت جدید را منصوب خواهد کرد و تا انتخاب رهبر جدید حزب محافظهکار بهعنوان نخستوزیر انگلیس به کارش ادامه میدهد.
با اعلام استعفای رسمی جانسون از نخستوزیری انگلیس، حزب محافظهکار روند انتخاب جایگزین وی را از امروز کلید میزند؛ روندی که ممکن است هفتهها و شاید ماهها به طول بینجامد.
استعفاهای پیدرپی وزرای کابینه انگلیس، جانسون را مجبور به کنارهگیری از قدرت کرد. موج استعفاهای در کابینه انگلیس پس از آن به راه افتاد که جانسون بهدلیل سوءاستفاده جنسی یکی از اعضا ارشد کابینه تحت فشار قرار گرفت. «کریس پینچر»، معاون رییس حزب محافظهکار انگلیس و مسوول نظارت بر عملکرد نمایندگان محافظهکار در پارلمان این کشور اخیرا استعفای خود را بهدلیل آزار و اذیت جنسی ارائه کرده است.
در ادامه موج استعفاها در کابینه بوریس جانسون، «براندو لوئیس» از سمت وزیر امور ایرلند شمالی و «دامنیان هندز» از سمت وزیر امور مرزی و امنیت استعفا دادند. تا این لحظه ۵۰وزیر، معاون و مشاور وزیر از دولت جانسون کنارهگیری کردهاند.
پیش از این نیز «جو چرچیل»، وزیر محیطزیست انگلیس از جدیدترین مقامات دولتی است که از سمت خود استعفا داده بود. چرچیل ضمن استعفا از رویکرد غیرجدی و خودخواهانه جانسون انتقاد کرد.
حزب حاکم انگلیس در ماههای اخیر با یک رشته رسواییهای جنسی مواجه شده است. در اواسط ماه مه، یک نماینده مجلس به ظن تجاوز به عنف بهطور موقت بازداشت شد.
جانسون: تا زمان تعیین جانشین، نخستوزیر هستم
بعد از گمانهزنیهای رسانههای انگلیس درباره استعفای بوریس جانسون از منصب نخستوزیری بود که بوریس جانسون با برگزاری یک نشست خبری در مقابل خبرنگاران حاضر در شماره۱۰ خیابان داونینگ استریت (مقر نخستوزیری) اعلام استعفا کرد.
بوریس جانسون در ابتدای این سخنرانی گفت که برای او حالا مشخص شده است که اعضای حزب محافظهکار و نمایندگان این حزب خواهان رهبری جدید و نخستوزیری تازه هستند.
نخستوزیر انگلیس تاکید کرد که او تصمیم به استعفا از مقام خود گرفته اما تا زمان تعیین جانشین به انجام وظایف نخستوزیر خود ادامه خواهد داد.
بوریس جانسون در ادامه این سخنرانی ضمن قدردانی از «رأیدهندگان بریتانیایی» بابت محول کردن منصب نخستوزیری به خودش قدردانی کرد.
نخستوزیر مستعفی انگلیس همچنین تلاش کرد از کارنامه خود بهعنوان نخستوزیر این کشور دفاع کند و به مردم این کشور انجام اقداماتی از قبیل «برگزیت» (جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا) را یادآوری کرد.
بوریس جانسون در بخشی از سخنرانی خود خطاب به حامیان حزب محافظهکار و مردم انگلیس گفت: «من میخواهم شما این را بدانید که من از اینکه بهترین شغل جهان را دارم از دست میدهم، ناراحت هستم.
ناراحتی زلنسکی از استعفای جانسون
پس از اعلام این خبر بود که «ولودیمیر زلنسکی»، رییسجمهور اوکراین در تماس تلفنی با «بوریس جانسون»، از استعفای او از رهبری حزب محافظهکار و کنارهگیری قریبالوقوع از نخستوزیر انگلیس ابراز تاسف کرد.
زلنسکی در این تماس تلفنی به جانسون گفت: «همه ما با اندوه با این خبر روبهرو شدیم. نهتنها من، بلکه تمام جامعه اوکراین با شما ابراز همدردی میکند. اوکراینیها از حمایت نخستوزیر لندن از زمان حمله روسیه سپاسگزار هستند.» جانسون بهعنوان یکی از سرسختترین و پرشورترین حامیان اوکراین در غرب دیده میشود.
«بوریس جانسون»، نخستوزیر انگلیس پس از رسواییهای اخیر کابینهاش و در پی کنارهگیری ۵۰وزیر و نماینده پارلمان از همکاری با او سرانجام استعفای خود را از مقام نخستوزیری اعلام کرد. زلنسکی که پس از اعلام کنارهگیری جانسون با او تلفنی گفتوگو کرد، همچنین گفت: «ما شک نداریم که حمایت لندن ادامه خواهد داشت اما رهبری شخصی شما آن حمایتها را خاص کرد.»
در این گزارش گفته شده که مقامات دو کشور همچنین درمورد همکاری نظامی و سیاسی و مذاکراتی که برای رفع انسداد صادرات غلات از بنادر اوکراین طراحی شده است، گفتوگو کردند.
با اعلام استعفای رسمی جانسون از نخستوزیری انگلیس، حزب محافظهکار روند انتخاب جایگزین وی را از امروز کلید میزند؛ روندی که ممکن است هفتهها و شاید ماهها به طول بینجامد.
شباهت سرنوشت جانسون به ترامپ
نیویورکتایمز: سرنوشت بوریس جانسون به پایان سیاسی ترامپ شباهت دارد. سیستم سیاسی بریتانیا برخلاف ایالاتمتحده پارلمانی است و نه ریاستجمهوری که یعنی مردم به حزب رأی میدهند و نه به فرد. روزنامه «نیویورکتایمز» در مقالهای به بررسی کارنامه بوریس جانسون، نخستوزیر مستعفی بریتانیا پرداخته و در آن رفتار جانسون در دوران منتهی به کنارهگیری خود را به دوران پایان کار دونالد ترامپ، رییسجمهوری پیشین ایالاتمتحده تشبیه کرده است.
به گزارش این روزنامه، باوجودیکه جانسون بهدلیل رسواییهای دوران نخستوزیری خود، در روزهای آخر کارش با شورش آشکار کابینه خود روبهرو شد و حمایت حزب محافظهکار را هم از دست داد اما زیر بار واقعیت نرفت و مانند ترامپ در پی باختن انتخابات ریاستجمهوری سال2020 به «خیرهسری» پرداخت، تا اینکه درنهایت مجبور شد استعفا دهد.
جانسون روزنامهنگاری بود که سیاستمدار شد و کارزار سیاسی خود را با طرفداری از «برگزیت» یا طرح خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا آغاز کرد. او از عوامل مهم پیروزی همهپرسی سال2016 برای ترک اتحادیه اروپا بود و هنگامی که مردم بریتانیا در سال2019 در انتخابات پارلمان پای صندوقهای رأی رفتند، جانسون توانست با وعده «انجام برگزیت» به دفتر نخستوزیری راه پیدا کند.
این بزرگترین پیروزی حزب محافظهکار از سال1987 بود. جانسون بعدها، هنگامی که بهدلیل رسواییهای اخلاقی مکرر در دوران صدارت خود مورد انتقاد قرار میگرفت، با ارجاع به آن پیروزی بزرگ اظهار میکرد که «14میلیون رأیدهنده»ای که وی را به دفتر نخستوزیری فرستادهاند، «مسوولیتی خطیر» برعهده وی گذاشتهاند.
بااینحال، به گفته «نیویورکتایمز»، سیستم سیاسی بریتانیا برخلاف ایالاتمتحده «پارلمانی» است و نه ریاستجمهوری. معنای آن این است که 14میلیون نفر مردم بریتانیا نه به شخص جانسون که به حزب محافظهکار متبوع وی رأی دادند و جانسون صرفا با نظر مثبت قانونگذاران حزب خود در مقام نخستوزیری خدمت میکرد و هنگامی که پشتیبانی حزب را از دست داد، طبیعتا باید از مقام خود کنارهگیری کند.
این روزنامه نتیجه میگیرد که نقش برجسته جانسون در آغاز کارزار ترک اتحادیه اروپا و سپس به انجام رساندن این کارزار، بهعلاوه رهبری وی بر بریتانیا در دوران همهگیری کرونا، بیتردید جایگاه وی بهعنوان یکی از نخستوزیران قابلتوجه بریتانیا را تضمین میکند.
بااینحال، با نظر به پیشینه رسواییهای دوران صدارتش، میراث سیاسی که جانسون از خود بر جای گذاشت، مملو از سوءظنهایی بر این مبناست که وی تصمیمات سیاسی بزرگ خود را نه لزوما براساس «باور راستین» که با نظر به «حسابگریهای سودجویانه» گرفته است.
جانسون از نخستوزیری استعفا داد
سقوط ترامپ بریتانیا
صاحبخبر -
∎
نظر شما