به گزارش خبرنگار ایرنا، ازدواج به عنوان یکی از دستورهای الهی در دین اسلام بر هر زن و مرد مسلمانی واجب بوده و در آموزه‌های اسلامی بر ازدواج به هنگام و بر اساس منطق و شرایط تاکید شده است که می‌تواند یک فرمول برای ازدواج موفق و تشکیل خانواده‌ای سالم و رو به رشد باشد.

نخستین روز از آخرین ماه قمری(ذی الحجه)، سالروز ازدواج فرخنده حضرت فاطمه (س) و حضرت علی (ع) است که به عنوان روز ازدواج نامگذاری شده و فرصت خوبی برای ترویج فرهنگ ازدواج و فراهم آوردن شرایط ازدواج آسان برای جوانان است.

در سال‌های اخیر تمایل به ازدواج به دلیل مشکلات متعدد نظیر رسوم بسیار زیاد، افزایش چشم و هم‌چشمی، تعیین جهیزیه و مهریه سنگین و مشاهده زندگی‌های ناموفق  کاهش یافته است.

به گفته کارشناسان، کشور ما در حال گذر از یک جامعه سنتی به صنعتی و مدرن است که به هر حال تغییراتی را در پی دارد و مواجهه با آن اجتناب ناپذیر خواهد بود.

این عده معتقدند، بالا رفتن سن ازدواج، این روزها به نگرانی بسیاری از خانواده‌ها و دغدغه‌ای برای جامعه تبدیل شده و برای موفقیت در آن باید ملاک‌های فراوانی در نظر گرفته شود.

ازدواج به هنگام، آسان و آگاهانه، زمینه ساز یک زندگی موفق برای جوانان است

محمد حسین کاظمی یک دانشجوی مقطع دکتری است که درباره ازدواج به خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر بیکاری و نداشتن شغل مناسب و دائمی عامل اصلی بی رغبتی جوانان به ازدواج است و تا زمانی که شغلی مناسب و در شان یک جوان تحصیلکرده مهیا نباشد نمی‌توان انتظار تشکیل خانواده را از او داشت.

وی اظهار داشت: در گذشته ازدواج و تشکیل خانواده یک موضوع عادی محسوب می‌شد و دختران و پسران جوان، این مرحله از زندگی را به دنبال رسیدن به سن مشخصی طی کرده و بدون دردسر و مشکلات مختلف زندگی جدید خود را آغاز می‌کردند.

کاظمی افزود: تا زمانی که یک جوان به ویژه پسر، کار و شغل درست و حسابی نداشته باشد نمی‌تواند ازدواج کند و مسوولان باید شرایط اشتغالزایی آنها را در جامعه بیش از پیش فراهم کنند تا بتوانند بدون هیچگونه دغدغه و استرسی ازدواج کنند.

یک فرهنگی استان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه وسواس و ترس از تعهد، مهم‌ترین عوامل ازدواج نکردن دختران امروزی است، گفت: در حال حاضر اجتماعی بودن، وارد شدن به بازار کار و داشتن تحصیلات عالیه، عامل افزایش اعتماد به نفس زنان و مانع ازدواج کردن آنها شده است.

مهسا ابراهیمی اظهار داشت: برخی از زنان تصور می‌کنند پس از ازدواج کردن بخش بزرگی از برنامه‌ها، کارها و آزادی عملشان را از دست می‌دهند.

ابراهیمی افزود: دختران امروزی دیگر نمی‌خواهند فقط نقش زن خانه دار و مادر را ایفا کنند و برای رسیدن به جایگاه اقتصادی و اجتماعی در پی ادامه تحصیل تا مدارج بالا هستند و ازدواج را در این مسیر یک مانع در نظر می‌گیرند.

یک خانم خانه دار که دارای دو فرزند مجرد است در این خصوص گفت: در حال حاضر عوامل اقتصادی و داشتن درآمد کافی برای تشکیل زندگی ضروری است و مسکن و شغل مناسب یکی از نیازهای اجتناب ناپذیر به شمار می‌رود.

مریم کلانتری افزود: یکی از مشکلات جامعه امروز ترویج ایده آل گرایی است و جوانان ما می‌خواهند همیشه و در هر شرایطی به آنها خوش بگذرد و معتقدند با ازدواج محدود شده و از خوشی‌های زندگی لذت نمی‌برند.

وی اظهار داشت: بسیاری از دختران جوان معتقدند، نسل مردان خوب منقرض شده و آنها با این باور رو به رو هستند که نمی‌توانند مرد ایده آل خود را پیدا کنند.

پرهیز از تجملات باعث تسهیل امر ازدواج می‌شود

یک کارشناس مذهبی در قزوین با تاکید بر ضرورت تشویق جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده، بیان کرد: پرهیز از تجملات موجب تسهیل امر ازدواج می‌شود.

حجت الاسلام احمد موسوی افزود: ازدواج در اسلام و قرآن بسیار سفارش شده و بر اساس قوانین اسلام سن ازدواج همزمان با سن بلوغ است یعنی به این معنا که پسر و دختری که به حد بلوغ می‌رسند در واقع شایستگی ازدواج را دارند.

وی  با بیان اینکه ازدواج در قرآن بسیار مورد ترغیب و تشویق قرار گرفته است، افزود: در برخی روایات آمده که فردی که ازدواج نکرده است زمانی که روی زمین راه می‌رود فرشتگان وی را نفرین می‌کنند.

حجت الاسلام موسوی اظهار داشت: امام صادق (ع) فرموده هر کس از ترس فقر ازدواج نکند نسبت‌ به لطف خداوند بدگمان شده است.

این استاد حوزه و دانشگاه، آداب و رسوم غلط در امر ازدواج را زمینه‌ساز بروز مشکلات متعدد عنوان کرد و افزود: امروزه برخی از خانواده‌ها اصل ازدواج را آنقدر پیچیده می‌کنند که زوج جوان از همان اولین روز ازدواجشان باید به‌دنبال بدهی و مشکلاتی باشند که به‌علت آداب و رسوم غلط برای خود ایجاد کرده‌اند.

یک روانشناس و مدرس دانشگاه: دلایل مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی در بالا رفتن سن ازدواج جوانان تأثیرگذار است و مشکلات تهیه وسایل زندگی و مسکن، مهریه سنگین، بیکاری، رفاه زدگی برخی از جوانان و فقر خانوادگی، مهم‌ترین دلیل تأخیر در ازدواج جوانان عنوان شده است.

سن ازدواج یکی از مهمترین شاخصه‌های سلامت جسمی و روانی جامعه است

یک روانشناس تربیتی و مدرس دانشگاه در قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: سن ازدواج یکی از شاخصه‌های مهم برای ارزیابی میزان سلامت و بهداشت جسمی و روانی افراد یک جامعه محسوب می‌شود.

اقدس اعرابیان با بیان اینکه ازدواج اولین قدم جهت ایجاد زندگی مشترک بین زن و مرد است، افزود: در صورتی که این گام در زمان مناسب خود و به صورت سنجیده برداشته شود، پیامدهای مثبت و سازنده آن در طول زندگی و در جامعه مشهود خواهد بود.

وی اظهار داشت: زمان مناسب برای ازدواج اوایل جوانی است چرا که زوجها از لحاظ رشد و بلوغ روانی و عاطفی و شناختی به درجه ای رسیده‌اند که بتوانند روابط نتیجه بخش و سالمی را ایجاد کنند.

اعرابیان تاکید کرد: اوایل جوانی، اوج دوستی و برقراری روابط عاطفی است و زمانی که فردی در این دوره ازدواج نکند از روابط عاطفی این دوره محروم مانده و در مواجهه با مشکلات از حمایت همسر بی بهره خواهد بود.

وی تصریح کرد: همچنین با توجه به نیازهای جنسی جوانان، در صورت ازدواج نکردن، زمینه بروز رفتارهای غیر اخلاقی رواج خواهد یافت که تبعات آن افزایش اختلالات روانی، بیماری‌های مقاربتی، افزایش فرزندان شیرخوارگاه‌ها، اشاعه فحشا، طرد فرد از خانواده و اعتیاد می‌شود.

این روانشناس ادامه داد: از جمله عوارض تأخیر در ازدواج و یا ازدواج در سن بالا تشکیل خانواده‌های بدون فرزند یا فرزندان دارای اختلالات کروموزومی است.

وی در پاسخ به این سؤال که چه عواملی باعث تأخیر در امر ازدواج جوانان می‌شود، گفت: دیر ازدواج کردن به دلایل مختلف از جمله بالا رفتن سطح تحصیلات، تغییر در وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نبود شغل مناسب و درآمد مکفی جهت تشکیل زندگی، سربازی پسران و بی اعتنایی والدین رقم می خورد.

اعرابیان با اشاره به گسترش فضای مجازی، افزود: توسعه فضای مجازی موجب استفاده ناصحیح از آن، برقراری روابط پوشالی و ترغیب برخی از جوانان (خصوصاً پسران) بر برطرف‌ نمودن نیازهای جنسی و عاطفی خود از راه‌هایی همچون پرسه زدن‌ها، دوستی‌ها و روابط مجازی در شبکه‌های اجتماعی شده است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: شبکه‌های مجازی باعث ایجاد عزت نفس کاذب و برطرف نمودن کاذب نیازهای جنسی و عاطفی جوانان شده و کم هزینه و وسوسه انگیز بودن این فضا موجب گرایش جوانان به آن شده است.

وی تاکید کرد: در دختران مساله کاهش قدرت باروری، هراس از تنهایی، حمایت عاطفی و اقتصادی نشدن و استرس سن ازدواج با توجه به دخالت و انتظارات والدین باعث مشکلات عدیده برای آنان و انتخاب ناصحیح می‌شود.

این روانشناس بالینی یادآور شد: برخی برداشت‌های غلط و افکار منفی راجع به زندگی مشترک چنان در ذهن جوانان رسوخ کرده که انگیزه ازدواج در آنان را از بین برده و برای همیشه از ازدواج منصرف‌شان کرده است.

وی خاطرنشان کرد: جوانان ما به دلیل نداشتن آموزش درست، مهارت‌های لازم برای ازدواج و مشکلات اقتصادی نیاز به زمان بیشتری برای رسیدن به بلوغ و پختگی جهت تشکیل خانواده دارند و جوانان باید بدانند از خود و زندگی خود چه می‌خواهند و چه کسی می‌تواند آنها را رشد داده و تکمیل کند.

اعرابیان افزود: تا زمانی که آمادگی لازم جهت تشکیل زندگی فقط در بلوغ جنسی خلاصه شود و والدین تأمین کننده هزینه زندگی زوجهای جوان باشند روزبه روز آمار طلاق و آسیب‌های آن افزایش می‌یابد.

وی یادآور شد: گاهی والدین آرزوهای بر باد رفته خود را در هنگام ازدواج به فرزندانشان تحمیل می کنند و با بهانه تراشی و گذاشتن شرط‌های سختگیرانه مثل تعیین مهریه‌های بالا، ایراد گرفتن به تحصیلات، قیافه، محل زندگی و گرفتن عروسی‌های آنچنانی ازدواج را از مسیر طبیعی آن خارج می‌کنند.

قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت باید دقیق اجرایی شود

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین با بیان اینکه قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت باید دقیق اجرایی شود، گفت: امروزه کاهش آمار ازدواج در کشور مشهود است که در رابطه با این مساله، علل‌ متعددی از جمله مسائل اقتصادی، مسکن و اشتغال وجود دارد.

کبری علیخانی افزود: از علل دیگر در این رابطه تغییر سبک زندگی، کاهش ازدواج‌های آسان، تجمل‌گرایی و ترویج تقیدات خاص در مراحل مختلف ازدواج است.

وی اظهار داشت: ارتباط‌ خارج از حدود با جنس مخالف قبل از ازدواج و پاسخ کاذب به این نیاز فطری که در نهایت به کاهش زیست عفیفانه منجر می شود از علل دیگر کاهش تمایل جوانان به ازدواج است.

علیخانی تصریح کرد: در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت درباره ازدواج در حوزه فرهنگی، اقتصادی، تأمین مسکن و اشتغال، تسهیلات و تشویق هایی در نظر گرفته شده است.

این مسوول اضافه کرد: کلیه دستگاه‌های اجرایی کشور به خصوص فرهنگ و ارشاد، صدا و سیما، سازمان تبلیغات، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، نهادها و مؤسسات عمومی و غیر دولتی مکلف شده‌اند فعالیت‌های مؤثر فرهنگی در این زمینه انجام دهند.

وی ادامه داد: مواردی همچون گسترش مراکز مشاوره، آموزش مهارت‌های زندگی در مقاطع تحصیلی مختلف، اعطای وام‌ با ضمانت آسان به زوجین جوان، تسهیل ازدواج دانشجویی، تأمین و ایجاد خوابگاه‌های متاهلی در کلیه مراکز آموزش عالی برای دانشجویان بومی و غیر بومی، افزایش محدوده سنی در استخدام جدید و اعطای وام‌ برای ساخت یا خرید مسکن در نظر گرفته شده است.

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری قزوین تصریح کرد: مباحثی همچون افزایش مهارت‌های زندگی و نحوه ایجاد ارتباط مؤثر باید آموزش داده شود تا زوجین زمانی که وارد زندگی مشترک می‌شوند کمتر دچار مشکل شوند.

علیخانی ادامه داد: گاهی ازدواج‌هایی که بعد از هزینه‌های هنگفت آغاز می‌شوند در پنح سال اول منجر به طلاق می شود که نداشتن مهارت کافی در مدیریت شرایط جدید زندگی از علل اصلی آن است.

مجلس یازدهم به دنبال رفع موانع ازدواج جوانان است

نایب رییس کمیسیون مشترک جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی گفت: از ابتدای مجلس یازدهم، مطالبه گر قوانین مرتبط با جوانان و تسهیل در ازدواج جوانان بودیم که در این زمینه جلسات متعددی را با وزارت ورزش و جوانان و کارشناسان و دغدغه‌ مندان حوزه جوانان برگزار کردیم.

فاطمه محمد بیگی افزود: در راستای حمایت از جوانی جمعیت و تشکیل خانواده، وام‌ ازدواج در دو سال متوالی ۹۹ و ۱۴۰۰ در قانون بودجه‌ سالانه در سال اول ۲ برابر و سال دوم نیز مجددا ۲ برابر افزایش یافت.

رئیس فراکسیون جمعیت و حمایت از خانواده تاکید کرد: مواردی دیگری همچون افزایش وام‌های صندوق رفاه دانشجویی و افزایش حقوق سربازان در این مدت به تصویب مجلس یازدهم رسید تا جوانان بتوانند در مسیر تشکیل خانواده قدم بردارند.

محمدبیگی تصریح کرد: در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، بندی برای ایجاد خوابگاه متاهلی دانشجویی در نظر گرفته شد که طی آن باید ۱۰ درصد از بودجه عمرانی دانشگاه‌ها به تأسیس خوابگاه متاهلی اختصاص پیدا کند که هم اکنون آیین نامه‌های آن توسط وزارتخانه‌های بهداشت و علوم نوشته شده است و وزارت راه و شهرسازی نیز باید برای اجرا شدن این بند همکاری کند.

این مسوول اضافه کرد: هفته پیش وزیر بهداشت نامه‌ای برای رئیس جمهور تنظیم کرد تا امر ساخت خوابگاه‌های دانشجویی متأهلی در ردیف مصوبات سفر رییس جمهور به استان‌ها قرار گیرد.

وی افزود: همچنین طبق ماده ۱۶ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت حق عائله مندی ۲ برابر و به ازای هر فرزند سه برابر افزایش پیدا کرد که هم اکنون در حال مذاکره برای اجرای این بند هستیم.

نایب رئیس کمیسیون مشترک جوانی جمعیت و حمایت از خانواده با بیان اینکه در قانون حمایت از خانواده به موارد دیگری نظیر تسهیل در مجوزهای کسب و کار و جهش در تولید دانش بنیان در راستای اشتغالزایی پرداخته شده است، گفت: تلاش ما در مجلس یازدهم ایجاد شرایط و امکانات لازم برای تسهیل در امر ازدواج و تشکیل خانواده برای جوانان عزیز است تا این قشر، دغدغه کمتری در این راستا داشته باشند.

محمد بیگی یادآور شد: بی شک پس از این نیز بستر حمایت از تشکیل خانواده و ازدواج و فرزندآوری جوانان با قوت ادامه خواهد داشت چرا که معتقدیم خانواده باید محور قانونگذاری باشد.

رهاورد:

در شرایطی که به دلایل مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ... ازدواج برای جوانان جذابیت گذشته را ندارد، لازم است جامعه در بستر فرهنگی خود و با رعایت چارچوب‌های متعارف، فضا و زمینه را برای ازدواج جوانان فراهم کند.