به گزارش خبرنگار ایلنا، سعید خطیب‌زاده در نشست خبری صبح امروز ضمن اعلام خبر سفر وزیر امور خارجه به ترکیه و پس از ترکمنستان برای شرکت در نشست وزرای خارجه کشورهای حاشیه خزر و پس از ارائه گاهشمار دستگاه دیپلماسی در هفته گذشته، در پاسخ به این سوال که در سفر نخست وزیر عراق به ایران چه موضوعاتی مورد بررسی قرار گرفته است، گفت: سفر آقای الکاظمی از پیش تعیین شده بود. در خصوص نقش سازنده‌ای که بغداد میان ما و عربستان ایفا کرده است. در این سفر در موضوعات جدی اقتصادی که برخی معطل مانده و برخی در حال انجام است، توفقات خوبی شد و هم مراودات مردمی، رفت و آمدها و سایر موضوعات مورد بحث قرار گرفت. از آن جهت که روابط ایران و عراق چند لایه و چند بعدی است همواره این موضوعات در سطوح مختلف پیگیری می‌شود و این متعاقب سفری است که وزیر امور خارجه عراق به ایران داشتند. یکی از ابعاد دیگر این سفر نقشی است که عراق در گفت‌وگوهای ایران و عربستان ایفا می‌کند و این گفت‌وگو ها در بغداد انجام شده است. آقای الکاظمی نکاتی را از طرف عربستان به ما منتقل کرد. براساس آنچه ما شنیدیم این است که عربستان آمادگی خود را با برگزاری گفت‌وگو در سطح دیپلماتیک اعلام کرده است و در بغداد ادامه پیدا کند. همچنین توافقی بود که مقدمات سفر هیات‌های فنی برای بازدید از سفارت‌ها انجام شود که همه این‌ها طی روزهای آتی پیگیری خواهد شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا زمان و مکان نشست مذاکرات برجام مشخص شده است، گفت: هم زمان قطعی شده و هم مکان تقریبا قطعی شده است اما چند ساعت زمان دهید تا تصمیم نهایی اعلام شود. پیام‌ها رد و بدل شده و نظرات گفته شده است. یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس میزبان خواهد بود و زمان هم طی روزهای آتی در همین هفته خواهد بود. با این حال اجازه دهید تا پایان امروز مشخص‌تر شود چرا که پایم ها در حال رد و بدل شدن است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که به چه علت کشورهای ۴+۱ از نشست دور جدید حذف شده اند، گفت: هیچ کشوری حذف نشده است. آنچه در مذاکرات آتی در چند روز آینده انجام می‌دهیم درباره ابعاد هسته‌ای نیست و تنها درباره بخش‌های اختلافی است که در خصوص چند موضوع باقیمانده در حوزه رفع تحریم‌هاست و هیچ چیزی به توافقات انجام شده در وین افزوده نخواهد شد و چیزی هم کاسته نخواهد شد. بورل در نقش تسهیل گیری است. این مذاکرات صرفا غیرمستقیم است و صرفا درباره موضوعات اختلافی است که در آخرین جلسه وین باقیمانده بود. توپ در زمین واشنگتن است.
وی افزود: موقعی که بقیه کشورهای ۱+۴ وین را ترک کردند با این موضوع بود که آنچه باید گفته می‌شد گفته شده و چند موضوع اختلافی بین ایران و آمریکا باقیمانده است. تسهیل کننده برجام براساس خود برجام اتحادیه اروپاست و بورل جلسه‌ای هم با سفرای سه کشور اروپایی در ایران داشت. آنچه الان اتفاق می‌افتد ادامه وین است و درباره چند موضوع باقیمانده گفت‌وگو شود. آنچه صحبت خواهد شد فقط موضوعات رفع تحریمی و اختلافی است که در دوره قبل باقیمانده بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص سخنرانی رئیس جمهور در نشست نشست بریکس گفت: بریکس یک پیمان بین‌المللی نیست ولی سازوکار ابتکاری و دارای ابعاد مختلف است. ۳۰ درصد تولید ناخالص جهانی و ۴۰ درصد جمعیت جهان در حوزه بریکس تعریف می‌شود. سال ۲۰۱۵ که بانک پولی بریکس ایجاد شد حرکتی بر خلاف گروه هفت بود. وزیر خارجه ایران درخواست عضویت را اعلام کرده است و آیت‌الله رئیسی شرکت کرد.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که برخی رسانه‌های عربی اعلام می‌کنند که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حامل پیام جدیدی از آمریکا نبوده است، گفت: آقای بوررل پس از تماس‌های اخیر به ویژه قبل و بعد قطعنامه شورای حکام تلاش کردند مذاکرات ادامه پیدا کند و ما از نقش اتحادیه اروپا تشکر می‌کنیم. در تماسی آقای بوررل گفتند مذاکرات براساس بسته پیشنهادی ایران ادامه پیدا کند. آقای بوررل گفتند آمریکا تعهد داده به مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ عمل کند. اینکه در محتوا و شکل در هر دو حوزه توافقاتی شده را تائید می‌کنم اما براساس آن برنامه ریزی که آمریکا خواهد آمد و در عمل نشان می‌دهد که از میراث ترامپ فاصله گرفته است. ما با این تعهد می‌رویم که این موارد مورد بحث را در کمترین زمان ممکن رفع کنیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در خصوص موضع تهران به تنش میان دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان در رابطه با منابع گازی گفت: ما موضوعات داخلی عراق را با حساسیت پیگیری می‌کنیم اما این موضوعات به خود عراق مرتبط است. ما همواره خواستار همکاری و هم اندیشی طیف‌های مختلف عراق و دولت مرکزی با بخش‌های مختلف بوده‌ایم. امیدواریم این تنش‌ها کاهش یابد.
خطیب‌زاده در واکنش به حضور معاون رئیس جمهور پیشین آمریکا در کمپ مجاهدین خلق و همچنین اینکه گفته شده اگر جمهوری خواهان مجددا به سر کار بیایند باز هم از برجام خارج خواهند شد، گفت: آمریکایی‌ها نه به حاکمیت کشورها احترام می‌گذارند و نه تروریستی بودن گروهک‌ها برای آنها مهم است و تنها نفع حزبی و شخصی برای آنها مهم است. ایران همواره از مسیرهایی که باید نقض ها را پیگیری کرده است. درباره تضامین آمریکا نشان داده که تا چه میزان غیرقابل اعتماد است و به آنچه امضا می‌کند و تعهد می‌کند پایبند نیست و نشان می‌دهد از همه ابزارها استفاده می‌کند که تعهدات را انجام ندهد.
وی ادامه داد: با قاطعیت و جدیت این مذاکرات را با فرض عدم اعتماد قطعی با طرف آمریکایی جلو بردیم. بزرگ‌ترین تضمین برای ملت ما توانمندی‌های خودشان است. طرف مقابل یک بار خروج انجام داد و دید در هیچ حوزه ای یک گام عقب نمی‌نشینیم و می‌توانیم قدم‌های بیشتری برداریم. اگر امروز قدم‌های بیشتری برنمی‌داریم از باب نخواستن است نه نتوانستن.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که با توجه به سخنان آقای الکاظمی در نشست مشترک با رئیس جمهور کشورمان آیا نخست‌وزیر عراق حامل پیامی از مصر به ایران یا بالعکس بوده است، گفت: ایران و مصر دو کوشر تاریخ ساز و تمدن ساز هستند. هرگونه ارتقای روابط میان تهران و قاهره انتفاع برای جهان اسلام خواهد داشت و ایران از پیشرفت و ارتقای روابط استقبال می‌کند.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا در جریان دور جدید مذاکرات اقداماتی در حوزه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد، گفت: تا همه چیز توافق نشود هیچ چیز توافق نمی‌شود. ما صبر می‌کنیم تا ببینیم در هفته‌های آینده چه تحولاتی رخ می‌دهد. همه اقدامات ایران بازگشت پذیر است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین تحولات مرتبط با کشتی ایرانی توقیف شده در یونان گفت: دادگاه یونان حکم اولیه را در مسیر درست عمل کرد و دزدی دریایی را متوقف کرد و امیدوار هستیم این مساله عمل شود و کشتی با نفت آزاد شده به مسیر خود ادامه دهد. در خصوص کشتی‌های یونانی هم مراحل قانونی در حال طی شدن است و دسترسی کنسولی به افراد حاضر در کشتی داده شده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که برخی اظهارات مقامات سعودی با روند کاهش تنش دوجانبه همخوانی ندارد، چشم‌انداز گفت‌وگوهای دو کشور با وجود این اظهارات چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: ما البته مقامات عربستان را همواره به عدم بیان اظهاراتی که در فضای خصوصی خلافش را می‌گویند دعوت کرده‌ایم. تا امروز هم این کشور به توافقات صورت گرفته عمل کرده است و پرونده های اختلافی هم مهم هستند و باید در جای خودش مورد بررسی قرار بگیرد.
خطیب‌زاده در پایان این نشست ضمن اعلام پایان ماموریت خود در سمت سخنگویی وزارت امور خارجه اعلام کرد که از جلسه آینده ناصر کنعانی وظیفه سخنگویی دستگاه دیپلماسی را به عهده خواهد گرفت.
∎