گروه سیاسی/تلاش دیپلماتیک برای تعیین تکلیف مذاکرات احیای توافق هسته‌ای با سفر شب گذشته «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران وارد فاز تازه‌ای شده است. این سفر یک روز پس از برگزاری شام کاری سه نفره «بورل» و دستیارش «انریکه مورا» و «رابرت مالی»، مسئول هیأت دیپلماتیک امریکا انجام می‌شود که پنجشنبه شب گذشته در وین صورت گرفت. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که با انتشار توئیتی درباره سفرش به تهران، دیپلماسی را تنها راه بازگشت به اجرای کامل برجام و معکوس کردن تنش‌های فعلی خوانده است، در حالی امروز با مقام‌های دیپلماتیک کشورمان دیدار و گفت‌و‌گو می‌کند که روی نقشه، مذاکرات با وقفه‌ای طولانی روبه‌رو شده و امریکا به عنوان تصمیم گیرنده اصلی باید نسبت به وضعیت موجود تعیین تکلیف کند. اما بیرون از چنین روندی، فضای دیگری شکل گرفته که به نظر می‌رسد خیلی به نفع امریکا پیش نمی‌رود؛ مصافی که پاسخ بی‌تصمیمی امریکا و انفعال اروپا، سکوت ایران نیست. چه آنکه پیشرفت قابل ملاحظه در روند فعالیت‌های هسته‌ای مسالمت‌آمیز ایران معادلات صحنه را دستخوش تحولاتی کرده که امریکا، «بورل» را با پیشنهاد جدید راهی تهران کرده است؛ پیشنهادی که این مقام اروپایی باید نسبت به ابعاد همه جانبه آن در تحقق بخشیدن به منافع اقتصادی کشورمان وقوف داشته باشد. بویژه که تجربه توافق منعقد، مکتوب و امضا شده گذشته نشان داد که ممکن است با اراده یک طرف ماجرا، همه چیز روی کاغذ بماند یا بی‌اثر شود و در همین راستاست که حالا برای ایران «تضمین» امضاها از «تصمیم‌های سیاسی»، جدی‌تر تلقی و درخواست و عنوان شده است و ایران دیگر به وعده خالی دل نمی‌بندد.
این نخستین سفر «بورل» به تهران پس از روی کار آمدن دولت سید ابراهیم رئیسی به شمار می‌آید. «مورا» پیش از سفر به تهران عکسی از شام کاری به همراه جوزپ بورل و رابرت مالی، فرستاده ویژه امریکا در امور ایران را در بروکسل منتشر کرد و نوشت محور این جلسه بر سر ادامه‌ مذاکرات احیای برجام بوده است. نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین از قول «مالی» مدعی شد که ایالات متحده متعهد به بازگشت به معاهده برجام است.
ایستگاه‌های سخت
پس از قطعی شدن سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه که در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه میزبان «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه در تهران بود، در خلال یک نشست خبری مشترک با اعلام اینکه علی باقری، مذاکره‌کننده ارشد ایران با «مورا» و خود او نیز با «بورل» در تماس بوده است تا مذاکرات که در ریل درستی قرار دارد، حرکت کند، اعلام کرد: «قطار به ایستگاه‌های سخت برای نقطه پایان رسیده و ایجاب می‌کند که توقف در یک ایستگاه خاص را در نظر بگیریم.» وزیر خارجه روسیه هم در موضعی هدف از مذاکرات را تصحیح اشتباهی دانست که امریکا صورت داد.
امیرعبداللهیان همچنین در یک گفت‌و‌گوی تلفنی با «وانگ یی»، وزیر خارجه چین یادآور شد که ایران با حسن نیت آماده دستیابی به یک توافق پایدار است. وزیر خارجه چین نیز  گفت طرف امریکایی باید مسئولیت‌های خود را بشناسد و به خواسته‌های منطقی طرف ایرانی پاسخ مثبت دهد.
مذاکرات وین بین ایران و کشورهای 1+4 از اوایل سال گذشته با هدف رفع تحریم‌های یکجانبه امریکا و فراهم شدن بازگشت این کشور به این توافق آغاز شد اما بعد از گذر چند ماه و کمی پس از آنکه اعلام شد پیش‌نویس این توافق آماده شده است، طرف امریکایی از ارائه تضمین‌های لازم که نشان دهد امضای برجامی‌اش اثری بیشتر از روی کاغذ دارد، ممانعت کرد و علاوه بر این نسبت به رفع یک‌سری از تحریم‌هایی که این کشور بعد از خروج از برجام به بهانه‌های دیگری به تصویب رسانده بود، نیز خودداری کرد؛ مسأله‌ای که با تشدید فعالیت جریان‌های درونی مخالف دولت امریکا و تهدید به خروج مجدد از برجام در دولت‌های بعدی، حاکی از رفتار منطقی ایران در مطالبه تضمین است.  رد این دو موضوع مهم از سوی امریکا، باعث توقف مذاکرات در 20 اسفند ماه سال گذشته شد و از آن زمان تاکنون امریکا برای تصمیم‌گیری نهایی با تردید دست و پنجه نرم می‌کند. این در حالی است که «جو بایدن»، رئیس جمهور امریکا در زمینه ضمانت بخشی به تعهدات مورد بحث، حتی از ارائه ضمانت در دولت خود نیز شانه خالی می‌کند؛ امری که نشان می‌دهد چرا تهران باید نسبت به رویکرد خود در روند مذاکرات سرسختی نشان دهد و یادآور می شود که قطار مذاکره در مسیر درستی جریان دارد.