مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اواخر پارسال گزارشی درباره ایرانیان مقیم خارج از کشور منتشر کرد و اعلام کرد که هفت مانع اساسی برای بازگشت این گروه از هموطنان به داخل ایران و تعامل اقتصادی با آن وجود دارد که یکی از این موانع، آشنا نبودن با قوانین ایران و سایر کشورهاست.

اهمیت اقتصادی ارتباط با ایرانیان خارج‌نشین، در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه و سیاست‌های کلی جمعیت مورد توجه قرار گرفته که محور‌های اصلی آن تشویق ایرانیان خارج از کشور برای حضور در ایران و سرمایه‌گذاری، ایجاد فرصت در جهت جلب سرمایه و جذب ایرانیان خارج از کشور و سرمایه‌گذاران خارجی با ایجاد انگیزه و مشوق‌های لازم است.

ایرانیان خارج از کشور درصورت فراهم شدن امکان سرمایه گذاری در داخل کشور، می‌توانند ظرفیت‌های مهمی برای ورود ارز به کشور ایجاد کنند

بنا به نوشته کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس، یکی از اولویت‌های جذب و ارتباط با جوامع ایرانی خارج‌نشین، موضوعات اقتصادی است. این گروه از هموطنان می‌توانند ظرفیت‌های مهمی برای ورود ارز به کشور از طریق سرمایه‌گذاری‌های مستقیم در طرح‌های داخلی و کمک به راه‌اندازی مشاغل جدید داشته باشند.

ثروت ایرانیان مقیم خارج در سال ۸۶ حدود ۱۳۰۰ میلیارد دلار بوده است.سال ۹۴، اما سرمایه ایرانی‌های خارج از کشور به حدود ۳ تا ۴ هزار میلیارد دلار افزایش می‌یابد که حدود ۱۰ برابر تولید ناخالص داخلی ایران است.

بخش زیادی از این سرمایه‌ها در کشور‌های حوزه خلیج فارس مانند امارات متحده عربی، کویت، قطر و عمان جذب شده اند.

مقایسه گوشه‌ای از سرمایه ایرانیان خارج از کشور

 با شاخص‌های اقتصادی ایران

آخرین گزارش از سازمان ملل درباره سرمایه ایرانیان مهاجر نیز نشان می‌دهد که ارزش سرمایه آن‌ها ۳ تا ۴ هزار میلیارد دلار است و این رقم به اندازه ۴ برابرصادرات نفت دریک قرن است.

با این وجود ایرانیان مقیم خارج با مشکلات حقوقی بسیاری در زمینه تابعیت، اقامت، امور مالیاتی، گذرنامه، عبور و مرور از مرز‌ها و زندان در کشور‌های مقصد مواجه هستند که در این باره معاون امور بین الملل قوه قضاییه، بهمن پارسال گفته بود «حدود ۳۸۰۰ ایرانی زندانی در خارج از کشور زندانی هستند که فقط دو هزار نفر از آنان در زندان‌های ترکیه به سر می‌برند.»

به گفته کاظم غریب آبادی، «ایرانیانی که در زندان‌های کشور‌های دیگر به سر می‌برند، به علت مجرم بودن و یا ناعادلانه بودن حکم در این شرایط قرار گرفته اند و یا به بهانه سیاسی از جمله دور زدن تحریم‌ها در حبس هستند، که حمایت از آنان ضروری است و ما درحال پیگیری این موضوع با بنیاد تعاون زندانیان نیز هستیم.»

سامانه میخک به منظور روان سازی خدمات کنسولی خارج از کشور و تسهیل تعامل ایرانیان خارج از کشور با داخل راه اندازی شده است

بر همین اساس وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای  تسهیل خدمات کنسولی و تعامل ایرانیان خارج از کشور با داخل، سامانه اینترنتی "مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی" (میخک) را راه اندازی کرده که  خدماتی نظیر صدور و تجدید انواع گذرنامه ها، رسیدگی به وضعیت عابرین غیر مجاز، صدور برگ عبور، درخواست مهر خروج مشمولین، کلیه امور دانشجویی: (تشکیل پرونده دانشجویی - تایید گواهی اشتغال به تحصیل - تایید مدرک فارغ التحصیلی)، درخواست مهر خروج دانشجویی و برخی امور سجلی (امور مربوط به شناسنامه و خدمات مرتبط با آن) را به این دست از هموطنان ارائه می‌کند.

ایرانیان خارج از کشور می‌توانند به نشانی اینترنتی http://mikhak.mfa.gov.ir مراجعه کرده و ابتدا از طریق ارائه یک نشانی رایانامه (Email) معتبر و کد ملی، ثبت نام نموده و پس از تکمیل اطلاعات پروفایل، نام کاربری و رمز عبور ثابت تهیه کنند.

 رسیدگی به درخواست‌های ایرانیان خارج از کشوری که در فهرست خدمات سامانه میخک آمده، منوط به ثبت نام، اخذ کد رهگیری و مراجعه به سرکنسولگری به همراه اصل مدارک بارگذاری (Upload) شده در سایت است.

محیط پرسمان تردد سامانه میخک برای استعلام ورود و خروج از کشور طراحی شده است

اما جدای از راه اندازی سامانه میخک، وزارت خارجه در اقدامی تصمیم گرفت از ۸ صبح چهارشنبه ۸ دی پارسال در این سامانه محیط و امکانی را به عنوان پرسمان تردد برای ایرانیان خارج از کشور فراهم کند تا کاربران بتوانند با کمترین اطلاعاتی که به وزارت خارجه می‌دهند بپرسند آیا می‌توانند به راحتی بعد از ورودشان به ایران از کشور خارج شوند یا خیر؟ که وزارت خارجه کشورمان حداکثر ظرف ۱۰ روز به پرسش آن‌ها پاسخ می‌دهد.

در واقع محیط پرسمان تردد سامانه میخک به هموطنانی که دارای سوابق ممنوع الخروجی از بابت ثبتی، مالیاتی و حقوقی باشند، اطلاع رسانی می‌کند همچنین راهنمایی لازم را در رفع آن موانع ارائه می‌دهد.

بنابه آخرین آماری که معاونت امور بین‌الملل قوه قضائیه اعلام کرده در کمتر از دو ماه از ایجاد این سامانه، ایرانیان مقیم خارج از کشور استقبال خوبی از این خدمت جدید به عمل آوردند، به گونه ای که بیش از ۳۳۰۰ درخواست تا پایان اسفند پارسال در این سامانه ثبت گردید.

از زمان شروع به کار محیط پرسمان تردد سامانه میخک، بیش از ۳۳۰۰ درخواست در این سامانه ثبت گردیده است

از این تعداد ثبت درخواست، پاسخ بیش از ٢٥٠٠ متقاضی از طریق سامانه پس از بررسی فوری درخواست ها و استعلام از مراجع ذیربط، به هموطنان ارسال گردید و مابقی نیز در روند استعلام و پاسخگویی قرار گرفته است.

 حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان می‌گوید که وزارتخانه متبوعش تضمین می‌کند ایرانیان به راحتی می‌توانند به سرزمین مادری خود سفر کنند و نه یکبار بلکه ده‌ها بار در سال می‌توانند این سفر را تکرار کنند چراکه ایرانیان خارج از کشور صرف نظر از دین، گرایش سیاسی و اندیشه برای ما قابل ارزش هستند و ما در وزارت خارجه موظف هستیم به همه اتباع ایرانی بدون قایل شدن هیچ استثنایی خدمات ارائه دهیم.

این همان نکته ای است که رهبر انقلاب هم از سال ۷۶ بر آن تاکید داشته و در یکی از سخنان خود گفته اند«کاری نداشته باشید که (این گروه از هموطنان)، انقلابی است یا انقلابی نیست فرقی نمی‌کند، ایرانی است. در حوزه کاری خودتان هرجا مشاهده کردید که یک ایرانی مشکلی پیدا کرده که با دولت طرف است و تحت تعقیب قرار می‌گیرد، آن وقت شما جدا وارد شوید. همه دیپلماسی کشور، حتی بیشتر از دیپلماسی کشور را به کار بگیرند. گاهی ما مبادلات داریم، خرید و فروش داریم، داد و ستد می‌شود؛ همه این‌ها را بگذارید که از تبعه ایرانی دفاع بکنید.»