شناسهٔ خبر: 54360413 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: شبستان | لینک خبر

فرش خودرنگ ایل سنگسری از اصیل‌ترین فرش‌های دست‌باف جهان

فرش خودرنگ ایل سنگسری با قدمت و پیشینه دیرسال و چند هزار ساله، یکی از مهمترین صنایع دستی شهرستان مهدیشهر و ایل عشایری سنگسر است.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از سمنان؛ شیرزنان سنگسری در گذشته توانسته اند با زاویه نگاه، از دنیای پیرامون خود نقوش و طرحهای بینظیری را خلق کرده و باذهن پویا و هنرمندشان فرشهای ذهنی بافت را خلق کنند.

 

فرش خودرنگ ایل سنگسری با قدمت و پیشینه دیرسال و چند هزار ساله، یکی از مهمترین صنایع دستی شهرستان مهدیشهر و ایل عشایری سنگسر است.

 

تنوع در عین سادگی، جذابیت بالای بصری، تولید کاملا ارگانیک، درهم‌تنیدگی طرح‌ها و نقش‌های به کار رفته با طبیعت منطقه ،توجه به شاخص‌های هنری در تولید، کاربردی بودن و…همه و همه از ویژگی‌های این دست‌بافته قدیمی است.

 

 از طرفی تنوع جاذبه‌های طبیعی ،تاریخی و گردشگری در منطقه و گردشگر پذیر بودن منطقه نیز انگاره مهم دیگری است که می‌تواند به معرفی بیش از پیش این صنایع دستی کمک کند.

 

بی‌تردید فرش خودرنگ مهدیشهر به عنوان یکی از صنایع دستی منحصربه فرد ایل سنگسری، از ظرفیت و توانمندی بالایی برای جهانی شدن دارد.

 

منحصربه فرد بودن این دست‌بافته ،پیشینه و قدمت بالا و ریشه داشتن آن در فرهنگ و زندگی هزاران ساله مردمان این دیار که زیست اجتماعی و فرهنگی آنها همواره با الهام بخشی از طبیعت و جغرافیای منطقه، منشا خلق آثار یگانه‌ای از گذشته تاکنون بوده؛ همه و همه می‌تواند به معرفی بیش از پیش این دست‌بافته کهن و چه بسا باستانی کمک کند.

 

فرش های سنگسری معمولا خودرنگ هستند و نخ‌هایی که در بافت فرش استفاده می‌شوند مثل بقیه فرش‌ها رنگرزی نشده‌اند.

 

 بله این فرش‌ها که در برخی نقاط استان سمنان همچون سنگسر و شهمیرزاد و … بافته می‌شوند از نخ‌هایی است که نیاز به رنگ شدن ندارند.

 

فرش خودرنگ مهمترین نماده فرهنگی ایل سنگسری

شیردل فرش خودرنگ را مثابه یکی از مهمترین نمادهای فرهنگی ایل سنگسری دانست وگفت: برپایی رویداد فرهنگی «فرش خودرنگ ایل سنگسر» فرصت مناسبی برای یادآوری و بازشناخت این میراث و نماد مهم فرهنگی است.

 

«مهدی شیردل» درخصوص برگزاری رویداد فرهنگی «فرش خودرنگ ایل سنگسر» گفت: برپایی این رویداد فرهنگی سبب می شود که نسل امروز بیش از بیش به ابعاد هنری و جلوه‌های این دست‌بافته ارزشمند آشناشود.

 

فرماندار مهدیشهر از «فرش خودرنگ»را به مثابه یکی از مهمترین نمادهای فرهنگی ایل سنگسری عنوان کردوافزود: برپایی این رویداد فرهنگی فرصت مناسبی برای یادآوری و بازشناخت این میراث و نماد مهم فرهنگی است.

 

وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در راستای احیای فرش خودرنگ سنگسری اظهارداشت: باید جدای از معرفی این فرش منحصربه فرد، همزمان بستر را برای توسعه و گسترش بافت این فرش و معرفی آن به بازارهای جهانی فراهم کنیم تا از معبر احیای این اندوخته فرهنگی و هنری، به بهبود اقتصاد عشایر و بافنده‌ها نیز کمک شود.

 

شیردل  نقش رسانه‌ها را در معرفی این میراث گران‌بها مهم دانست وافزود: رسانه‌ها پنجره قضاوت مردمند و از همین رو شما رسانه‌ها می توانید نقش بسیار مهمی در معرفی داشته‌های فرهنگی و اقتصادی و...شهرستان داشته باشید.

 

فرماندار مهدیشهر برپایی نمایشگاه فرش خودرنگ سنگسری را یک فرصت برای معرفی دیگر داشته های شهرستان مهدیشهر خواند و گفت: این نمایشگاه 16 لغایت 20 خردادماه در عمارت تاریخی «خیل‌خان» برگزار خواهد شد.

 

وی از فرش خودرنگ به عنوان یکی از برندهای مهم ایل سنگسر نام برد و گفت: باید همه توان خود را برای معرفی بیشتر این برند مصروف کنیم.

 

بافت فرش با نخ‌های ریسیده شده از رنگ طبیعی پشم گوسفندان

دبیر کارگروه فرش خودرنگ سنگسری،ارگانیک بودن به واسطه عدم وجود رنگ‌های شیمیایی و گیاهی و نوع بافت را از شاخصه‌های اصلی فرش خودرنگ سنگسری عنوان می کند ومی گوید: به واسطه بافت فرش با نخ‌های ریسیده شده از رنگ طبیعی پشم گوسفندان دلایل اصلی منحصر بفرد بودن این نوع  فرش سنگسری است.

 

«علی صفائی» با بیان اینکه  با بررسی فرش های خودرنگ بافته شده در سایر نقاط کشور و دنیا نهایتا با ۴تا ۵ رنگ عملیات بافت انجام شده  است افزود: بافندگان فرش خودرنگ سنگسری از ۱۳ رنگ در بافت فرش‌های خود استفاده کرده‌اند و این یکی از شاخصه‌های اصلی بافندگی در این منطقه است که  که می‌تواند قوم بزرگ سنگسر را به عنوان مهد فرش خودرنگ دنیا معرفی کند.

 

صفائی تصریح کرد: با پژوهش‌ها و اقداماتی که صورت گرفته رنگ‌های فرش خودرنگ مهدیشهر تا ۳۲ رنگ نیز افزایش یافته است.

 

وی با اشاره به اینکه در نقش مایه ها و طرح‌های گذشته فرش خودرنگ سنگسری ، بجز قوش، گل و گیاه که مرسوم‌ترین نقوش فرش ایرانی هستند از نقاشی مینیاتوری هم استفاده شده است اظهارداشت: تنها کشوری که در جهان فرش خودرنگ دارد ایران است و ۸۰ درصد فرش خودرنگ کشور مربوط به این منطقه است است.

 

نمونه فرش خودرنگ سنگسری در موزه‌های فرش دنیا یافت نمی‌شود

مسئول معرفی فرش خودرنگ سنگسری تصریح کرد: تاکنون بیش از ۲۰۰ فرش خودرنگ سنگسری شناسایی شده که در آنها نقوش اعداد، مناسک و مینیاتور کار شده است.

 

«پویا خادمیان» با بیان اینکه بازار صادراتی برای فرش خودرنگ سنگسری در کشورهای مختلف مانند کانادا، آلمان، انگلیس، ایتالیا و استرالیا پیدا شده است گفت: فرش خودرنگ، فرشی ارگانیک است که از پشم طبیعی گوسفند به دست می‌آید.

 

وی با تأکید براینکه این محصول منحصر به فرد عشایر ایل سنگسر به لحاظ بافت از تراکم ریزی برخوردار و در دنیا بی‌نظیر است و نمونه آن در موزه‌های فرش دنیا یافت نمی‌شودادامه داد:خوشبختانه تعداد زیادی از این فرش‌ها در طی سال‌های گذشته جمع‌آوری ‌شده و پس از نگهداری در موزه فرش خودرنگ سنگسر، در سایر موزه‌های جهان نمایش داده می‌شود.

 

مسئول کارگروه فرش خودرنگ انجمن توسعه مهدیشهر از فرش خودرنگ ایل سنگسری به عنوان یکی از اصیل‌ترین فرش‌های دست‌باف جهان نام برد و گفت: این فرش کاملا ارگانیک در بازارهای خارجی خریداران زیادی دارد.

 

وی از خرید تضمینی این فرش در مهدیشهر استان سمنان از سوی دپارتمان فرش خودرنگ این شهرستان خبر داد و افزود: به هر میزان طرح فرش، نخ و فرش دستباف خودرنگ تولید شود آمادگی برای خرید آن در شهرستان وجود دارد.

 

خادمیان با اشاره به قدمت بالای فرش خودرنگ در مهدیشهر و منطقه خاطرنشان کرد: ایل سنگسری دارای سبک زندگی خاص خود است و فرش خودرنگ نیز از دل این سبک زندگی می‌آید.

 

مسئول معرفی فرش خودرنگ سنگسری عدم برندسازی و ناشناخته ماندن این فرش را به عنوان یکی از دلایل به فراموشی سپردن این دست‌بافته در گذشته نام برد و افزود: در همین راستا آموزش‌های متعددی برای پرورش نسل جدیدی از بافنده‌ها در شهر مهدیشهر و چندین شهر همجوار صورت گرفته و با خرید تضمینی نخ، فرش و تابلوفرش‌ها و..به دنبال توسعه و تولید این صنایع دستس ارزشمند هستیم.

 

فرش خودرنگ سنگسری، تک و منحصربه فرد است

وی تصریح کرد: نخ به کاررفته در این فرش مربوط به پشم بره سنگسری است که در ارتفاع بیش از ۲۰۰۰متری از سطح دریا پرورش یافته و پشم آن بعد از استفاده از علوفه‌های بهاری در اول تابستان چیده شده است و از همین رو نخ به کار رفته در فرش خودرنگ کاملا منحصربه فرد است چرا که طول الیاف پشم این گونه از گوسفند سنگسری در تیرماه به بلندترین و نازک‌ترین اندازه خود می‌رسد.

 

خادمیان با بیان اینکه فرش خودرنگ سنگسر، تک و منحصربه فرد است گفت: اگرچه در دو سه کشور دیگر نمونه‌هایی از فرش خودرنگ وجود دارد اما به هیچ عنوان این فرش‌ها چه از نظر طرح و نقش و چه از نظر تنوع رنگ قابل مقایسه با فرش خودرنگ مهدیشهر نیستند.

 

مسئول معرفی فرش خودرنگ سنگسری با بیان اینکه فرش خودرنگ که منحصر به منطقه مهدیشهر و مناطق زندگی ایل سنگسر است نمونه مشابهی در هیچ جای جهان ندارد اضافه کرد: این فرش به عنوان یک فرصت برای توسعه اقتصادی منطقه باید در نظر گرفته شود.

پایان پیام/276

نظر شما