واریز یارانه نقدی از یک دهه پیش به حساب مردم آغاز شد. یارانه نقدی در تمام این مدت با یک مبلغ به مردم ارائه شده است. یارانه نقدی در طی این سال‌ها چندین بار در جهت رعایت عدالت اصلاح و هدفمند شده است. یارانه نقدی برخی افراد طبقات بالاتر جامعه در این سال‌ها حذف شده است. مبلغ یارانه نقدی قرار است که به زودی تغییر کند.
به گزارش جام جم آنلاین پس از پرداخت یارانه‌ها دو سامانه جهت رفع ایرادات در پرداخت راه‌اندازی شد. یکی از این سامانه‌ها برای ثبت اعتراض که محدود به گروه خاصی است و دیگری برای ثبت‌نام که محدودیتی برای ورود ندارد.
به نقل از ایسنا، فضای یارانه‌ای از ۱۹ اردیبهشت ماه سال جاری، متفاوت و البته پرماجرا پیش رفته است و بعد از واریز یارانه جدید ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی، افراد بسیاری درگیر این جریان بوده‌اند.
در این میان دو سامانه در دسترس مردم قرار گرفته که امور یارانه‌ای خود را در آن انجام دهند که کاربرد متفاوتی از یکدیگر دارد؛ سامانه ثبت اعتراض و درخواست بازبینی و دیگری سامانه ثبت‌نام از جاماندگان یارانه.
این در حالی است که برخی متقاضیانی که از قبل یارانه آنها قطع شده و یا یارانه‌ای دریافت نمی‌کردند به سامانه ثبت اعتراض وارد شده‌اند، در حالی که برای آنها چنین کارایی نداشته و فقط باید به سامانه ثبت‌نام مراجعه کنند.
تا پیش از این، حدود ۷۸ میلیون نفر در جمع یارانه‌بگیران ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی قرار داشتند که بیش از ۶۰ میلیون نفر از آنها یارانه معیشتی (ناشی از اصلاح قیمت بنزین) هم دریافت می‌کردند اما یارانه جدید، شامل حدود ۷۲ میلیون نفر شد.
مابقی را وزارت رفاه در قالب دهک دهم حذف کرد؛ این یارانه برای ۹ دهک پرداخت شد؛ به‌طوری‌که برای سه دهک اول هر نفر ۴۰۰ هزار و شش دهک بعدی ۳۰۰ هزار تومان واریز شد، در این میان بخشی از حذف شدگان و البته کسانی که دریافت کرده بودند، نسبت به دهک‌بندی صورت گرفته، اعتراض داشتند.
بر این اساس سامانه hemayat.mcls.gov.ir از سوی وزارت رفاه، در دسترس قرار گرفت که ورود به آن برای عموم نیست بلکه تنها افرادی می‌توانند نسبت به ثبت اعتراض و درخواست بازبینی در آن اقدام کنند که تا فروردین امسال یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی و یا یارانه معیشتی ۵۵ تا ۲۰۵ هزار تومانی را دریافت می‌کردند و یا هر دو را داشتند.
به عبارتی یارانه‌بگیر بوده‌اند و یارانه مرحله ۱۳۴ (فروردین) را هم دریافت کرده بودند ولی دیگر مرحله ۱۳۵ و ۱۳۶ یعنی برای اردیبهشت و خرداد که یکجا واریز شد را دریافت نکرده و حذف شدند.
همچنین افرادی می‌توانند به این سامانه وارد و درخواست بازبینی داشته باشند که حتی یارانه جدید را دریافت کرده‌اند ولی نسبت به دهک‌بندی انجام شده، معترض هستند. کلیه افراد یارانه‌بگیر و آنهایی که دریافتی ندارند، می‌توانند با ورود به همین سامانه hemayat.mcls.gov.ir و یا از طریق شماره گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ از وضعیت دهک خود مطلع شوند.
این در حالی است که با دستور رئیس جمهوری برای پیگیری اعتراض صورت گرفته، سازمان هدفمندی یارانه‌ها تاکنون به حساب افرادی که اعتراض کرده و درخواست بازبینی داشته‌اند، واریز یارانه جدید را انجام داده ولی فعلا مسدود است تا بعد از بررسی وتائید وضعیت آنها برای دریافت یارانه، در دسترشان قرار گیرد.
ثبت‌نام برای همه کسانی که یارانه نمی‌گیرند
اما سامانه دیگر، my.gov.ir است که برای ثبت‌نام از جاماندگان یارانه در دسترس قرار گرفته و مسئولیت آن بر عهده سازمان هدفمندی یارانه‌ها است.
برای ورود به این سامانه محدودیتی برای هیچ گروه متقاضی یارانه نیست یعنی چه افرادی که در قالب دهک دهم حذف شده‌اند و چه کسانی که در سال‌های گذشته یا اصلا در لیست یارانه بگیران نبوده‌اند و یا اینکه قبلا حذف و یا انصراف داده بودند.
برای ثبت درخواست در هر دو سامانه hemayat.mcls.gov.ir و همچنین my.gov.ir ، فعلا محدودیت زمانی وجود ندارد.
حجت‌الله عبدالملکی گفت: از هفت‌ونیم میلیون نفری که یارانه دریافت نمی‌کردند، ۴ تا ۵ میلیون نفر آنها بعد از ثبت‌نام، یارانه به آنها تعلق می‌گیرد.
وی ادامه داد: دهک دهم هم به‌دلیل غیرشفاف بودن اطلاعات اقتصادی خانوار مشمول یارانه نشدند که بسیاری از این افراد در سامانه حمایت درخواست بازنگری کردند و برای این افراد هم به‌صورت علی‌الحساب یارانه واریز شد.
او ادامه داد: تا شفاف شدن اطلاعات اقتصادی مشمولان این مبلغ قابل برداشت نیست.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: ۹۰ درصد مردم ایران مستحق دریافت یارانه هستند وهر ایرانی که جزو ۹۰ درصد باشد قطعاً حتی یک نفر هم حقش ضایع نخواهد شد و پول همه در حساب سازمان هدفمندی یارانه‌ها موجود هست.
وی افزود: افرادی که پرونده یارانه خود را جدا نکردند، باعث شدند کل درآمد سرپرست خانوار بالا تخمین زده شود و جزو دهک دهم قرار گیرند.
وزیر کار ادامه داد: درصورت درست بودن اعتراض ها، امکان برداشت مبلغ یارانه برای آنها فراهم شود و تا چند روز دیگر امکان ارسال پیامک سامانه حمایت فعال می‌شود.
وی تصریح کرد: اگر فردی در ماه‌های خرداد، تیر و یا مرداد مشخص شود که مستحقق دریافت یارانه است، پول ماه‌های قبل هم برای این فرد واریز خواهد شد.
سه روز بعد از این واریزی، خانوارهای واجد صلاحیت توانستند واریزی اردیبهشت را خرج کنند اما یارانه نقدی خرداد همچنان مسدود است.
زمان دقیق برداشت واریزی ماه خرداد معلوم نیست اما دولت قصد دارد با روشن کردن وضعیت جاماندگان به همه واجدان دریافت حمایت‌های جدید امکان خرج کردن یارانه خرداد را بدهد.
با این حال از زمان شروع ماه خرداد، اغلب مردم یک پرسش داشتند: چه زمانی می‌توانیم یارانه خرداد را خرج کنیم؟
به صورت کلی غالب مخاطبان این اخبار چند دسته بودند، یکی کسانی که خواستار خرج کردن واریزی جدید بودند، یک گروه هم بر ادامه پرداخت نقدی آن تاکید داشتند.
بخش عمده نظرات به کاربرانی اختصاص داشت که پیگیر جدی زمان آزاد شدن واریزی خرداد ماه هستند.
– « تروخدا یارانه معیشتی بزارین برداشت کنیم خدا شاهده نیازداریم».
– « خواهشا پیگیری کنید که هرچه زودتر پولی که ریختن ولی نمیشه برداشت کرد رو بشه برداشت کنیم بخدا گرفتاریم».
– « آخه بر چه اساسی تو میگی آخر این ماه وقتیکه خود دولت قبلا تاریخ های ۱۰ و ۲۰ رو تو کارنامه ش داره تو این آخر ماه رو از کجا آوردی».
– « یارانه واریزی دوم رو هم ازاد کنید خرداد ماه هست این یارانه تو حساب هست ولی قابل برداشت نیست تو رو خدا ازادش کنید که مردم به درد و زخمش بزنه».
– « مگه مردم تو خرداد نان نمیخورند خیلی ها مثل من با یارانه و معیشتی میگذرانند. صداشان از جای گرم در میاد».
– « تا الان سه ماه یارانه واریز شده ولی برای کسانیکه معترض هستند فقط یکماه واریز کرده شده که قابل داشت هم نیست این اختلاف کی بر طرف خواهد شد».
– « این چه کاری است پولو میریزم ولی مردم نمیتونن بردارن چرا مثل بچه ها عمل می‌کنید چرا درد مردم رو بیشتر می‌کنید ،چرا میخواین فقط برای یک لحظه مردم رو شاد کنید ،چرا چرا چرا ؟».
به جای کالابرگ پول بدین!
دسته دیگر نظرات عمده به مخاطبانی اختصاص داشت که برایشان پرداخت نقدی یارانه جدید بر موعد امکان حق برداشت واریزی خرداد اولویت داشت.
– « تو رو خدا آقای رئیسی کالابرگ ندین بجاش پول بدهید بخدا ما بیشتر به پولش نیاز داریم چون قسط میدم بخدا کمرم عمل کردم نمیتونم کار کنم بخدا خسته شدم تورو خدا به جای کالابرگ همون پول را واریز کنید».
– « این اولشه ووقتی که بصورت دیجیتالی و الکترونیکی بشه که مثل همون کوپن سابق شک نکنید بعد از یکی دو سال قطعش میکنن و دیگه کلا یارانه ای در کار نیست چه نقدی و چه بصورت کالابرگ الکترونیکی».
– «مردم خیلی به این پول نقد نیاز دارند کالا برگ نمیخوان فقط پول مردم لازم دارن از رییس جمهور خواهش میکنیم که کالا برک را حذف کنه به جاش همون پول نققد واریزکنه چون ملت ایران خیلی محتاج این پول نقد دارن».
– « خواهشمندم یارانه مردم رو قطع نکنین ما بیچاره ها دلمون به همین خوشه بتونیم ماهانه مبلغیو که ولریز میکنن برداریم».
– « جان جدتون کالابرگ ندین مردوم گناه دارن قصددارن کرایه خونه داریم هزاربدبختی داریم جان بچهاتون کالاندین».
در حالی که قرار بود در سال جاری کالابرگ الکترونیک جایگزین یارانه نقدی شود، به دلیل آماده‌نیودن زیرساخت‌ها، دولت تصمیم گرفت دو مرحله ابتدایی یارانه جدید را به صورت نقدی به ۹ دهک بپردازد. اکنون اما ابهامات فراوانی در رابطه با طرح کوپن الکترونیکی وجود دارد. بهویژه آنکه هنوز مشخص نیست کالابرگ به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
در آخرین اظهار نظر، امروز وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد کرد که ۹۰ درصد مردم مستحق دریافت یارانه هستند. اما آیا این سخن به معنای اعطای کالابرگ به این ۹۰ درصد است؟ برای بررسی این موضوع می‌توان یک بررسی زمانی طی چند ماه اخیر انجام داد.
طی طرحی کـه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بـه معاون اول رئیس جمهوری ارائه داد، قرار بود کالابرگ جهت تامین کالای اساسی در اختیار عموم قرار گیرد. همچنین حجت‌ا… عبدالملکی از سیاست‌های این وزارتخانه درباره کالا کارت اعلام کرد: به‌زودی این کارت جهت تامین کالای اساسی بـه تمام مردم اعطا می‌شود.
گرچه وزارت رفاه چندین بار دیگر اعلام کرد که آمادگی دارد تا کالا کارت را برای کل کشور اجرا کند، اما مسئولان این وزارتخانه چند بار گفته‌اند که قرار است دهک‌های پایین‌تر جامعه این کوپن‌های الکترونیکی را دریافت کنند.
برخی معتقدند دهک‌ها پایین منظور همان افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و در واقع سه دهک اول هستند که ۱۰ میلیون نفر تخمین زده می‌شوند.
۷٫۵ دهک کالابرگ می‌گیرد؟
اما شاید نزدیک‌ترین اظهارات به واقعیت اجرایی را چندی پیش عبدالرضا مصری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس مطرح کرد. بر اساس اعلام او، ۷٫۵ دهک جامعه مشمول دریافت کالابرگ الکترونیک می‌شوند. یعنی حدود ۶۰ میلیون نفر از افراد جامعه. بانک اطلاعاتی و مرجع شناسایی آنها سازمان هدفمندسازی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواهد بود.
شنیده‌های غیررسمی نیز حاکی از آن است که به تمام افرادی که مشمول دریافت یارانه نقدی شوند، کالابرگ هم تعلق می‌گیرد. همچنین برخی گمانه‌ها مبنی بر این است که به دلیل آماده‌نبودن زیرساخت‌ها پرداخت نقدی یارانه‌ها ادامه یابد.
دولت تاکنون دو مرحله از یارانه جدید ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی را به حساب سرپرستان خانوار واریز کرده است. مرحله اول این کمک معیشتی قابل برداشت شده و مرحله دوم هنوز نه.
اما سوالی که وجود دارد این است که آیا مرحله سوم یارانه جدید هم برای مردم واریز می‌شود و یا واریز نقدی متوقف می‌شود و قرار است به مردم کالابرگ داده شود؟
زمان پرداخت کالابرگ
از ابتدای کار قرار بود دولت دو مرحله یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی برای ۹ دهک درآمدی واریز کند تا زیرساخت‌های پرداخت کالابرگ فراهم شود. بعد از آن قرار بود این کمک نقدی، در قالب کوپن الکترونیک به خانوارها تعلق بگیرد.
کمی بعد گفته شد احتمالا زیرساخت‌های کالابرگ به زودی فراهم نمی‌شود و فعلا واریز یارانه نقدی ادامه دارد.
اما روز گذشته مدیرکل توزیع و فروش شرکت بازرگانی دولتی ایران از اجرایی شدن طرح کالا برگ الکترونیک در ماه آینده خبر داد. حجت براتعلی به تسنیم گفته است پرداخت یارانه نقدی تنها دو ماه اجرا می شود و بعد وارد اجرای فاز دوم که پرداخت کالابرگ است می‌شویم.
گفته این مقام مسئول به این معناست که یارانه نقدی در تیرماه حذف می‌شود و به جای آن کالابرگ پرداخت می‌شود.
سبد کالابرگ شامل چه کالاهایی است؟
به گفته براتعلی کالابرگ یا همان کوپن برای خرید کالاهای اساسی مانند نان، مرغ، تخم مرغ، لبنیات و روغن است. یعنی کالاهایی که یارانه آنها اصلاح شده است.
براتعلی گفت: بر این اساس افراد هنگام خرید مبلغ کالا را به قیمت قبل (یارانه‌ای) خریداری می‌کند و مابقی آن را دولت به حساب فروشنده پرداخت می‌کند یا اینکه مبالغ به کارت‌های بانکی افراد واریز می‌شود اما از آن تنها می‌توان کالاهای یاد شده را خریداری کرد.
بر این اساس اگر دولت بتواند ظرف یک ماه باقیمانده زیرساخت کالابرگ را فراهم کند، خانوارها در تیرماه نباید منتظر ریافت یارانه نقدی باشند و تنها می‌توانند کالابرگ را دریافت کنند.
۱۹ اردیبهشت ماه اولین مرحله از یارانه جدید ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به حساب سرپرستان خانوار واریز شد. یارانه‌ای که دو روز بعد یعنی در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ماه قابل برداشت شد.
همزمان با واریز کمک معیشتی اردیبهشت ماه، یارانه دوم خرداد هم به حساب برخی از خانوارها واریز شد اما برخی دیگر هنوز پیامک واریز نوبت دوم خرداد ماه را دریافت نکرده‌اند. البته شرایط برای هر دو گروه یکسان است چون یارانه خرداد هنوز قابل برداشت نیست و زمان دقیق برداشت یارانه خرداد ماه اعلام نشده است.
در پیامک ارسالی برای خانوارها اعلام شده بود که زمان دقیق برداشت کمک معیشتی توسط سازمان هدفمندی اعلام می‌شود.
∎