صاحب‌خبر - «سید کمال خرازی» رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در نشست ایران و جهان عرب در دوحه در پاسخ به سؤالی درباره برجام تصریح کرد: ما بدون وابستگی به بیگانه به فناوری هسته‌ای دست یافته‌ایم و توسعه فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز بومی را جزو منافع ملی‌مان می‌دانیم. دیگران مجاز نیستند تعیین کنند ایران حق دستیابی به فناوری هسته‌ای دارد یا خیر. ایران بارها اعلام کرده که فقط قصد بهره‌برداری صلح آمیز از انرژی هسته‌ای دارد. در مذاکرات فعلی بین ایران و کشورهای غربی موضوعات کمی باقیمانده است که باید حل شود. مورا، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا اخیرا به ایران آمد و راه ادامه مذاکرات هموار شد. گفتنی است؛ سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ۲۶ اردیبهشت ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران مذاکرات انریکه مورا در تهران را بسیار جدی و معطوف به نتیجه و همراه با ابتکارات خاص از سوی ایران عنوان کرد و گفت: برخی راه‌حل‌ها پیشنهاد شد و اگر آمریکا پاسخ دهد می‌توانیم به وین برگردیم. «یوسف بن علوی» وزیر سابق امور خارجه عمان هم به عنوان دیگر سخنران ویژه افتتاحیه این نشست با بیان اینکه همه ما سؤالات زیادی درباره مسائل منطقه داریم که هنوز برایش پاسخی نیافته‌ایم، بر تلاش‌های متعدد در دوران فعالیت حرفه‌ای‌اش در سمت وزیر امور خارجه تاکید کرد و گفت: مشکلات و موانعی هست که ممکن است دیگر طرف‌ها پیش روی ما بگذارند، چرا که نمی‌خواهند مسیر پیش رو هموار باشد. وی همچنین توجه به منافع کشورها در روابط با یکدیگر را عاملی برای استحکام روابط بین آن‌ها دانست و درباره نقش اعراب در به نتیجه رساندن برجام گفت: این پرونده بسیار مهم است. ایران با بومی‌سازی فناوری هسته‌ای و بر مبنای حقوق ملی به دستاوردی رسیده که غرب نمی‌تواند ایران یا دیگرانی را که مانند ایران باشند، مجبور کند از چنین حقی دست بکشند. دولت بایدن باید تصمیم‌گیری کند در همین رابطه،‌ پایگاه تحلیلی «المانیتور» در گزارشی نوشت که «انریکه مورا» مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای اتحادیه اروپا در حالی که هفته گذشته در تهران بود، با مقامات ارشد ایرانی دیدار کرد و احتمالاً این دیدار به توافق هسته‌ای ایران جان تازه‌ای بخشیده است. طبق این گزارش، سفر مورا به ایران با سفر شیخ «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر به ایران هم زمان شده بود. قطر نقش مثبتی در تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای برجام ایفا کرده است.طبق این گزراش، مورا در بازه زمانی ۱۰ تا ۱۳ می (۲۰ تا ۲۳ اردیبهشت ماه) به ایران سفر کرد و این در حالی است که امیر قطر روز ۱۲ می (۲۲ اردبیهشت) به ایران سفر کرد». بر اساس این گزارش، یک دیپلمات خارجی مستقر در تهران به المانیتور گفت که اولین روز سفر مورا از جمله دیدار او با «علی باقری کنی» معاون وزیر امور خارجه ایران دلگرم کننده نبود.این دیپلمات در ادامه افزود: «با این حال به نظر می‌رسد در روز دوم اوضاع تغییر کرده است و ایرانی‌ها پیشنهاداتی را به مورا ارائه کردند».بر اساس این گزارش، پایگاه تحلیلی المانیتور از منابع متعدد در تهران دریافته است که آنچه به این مقام اتحادیه اروپا ارائه شده بیش از پیشنهادات بوده است.المانیتور گزارش کرده است که یک منبع رسمی در تهران به این پایگاه تحلیلی گفته است: «طرف ایرانی، پیشنهادی را با ایده‌های بازبینی شده به مورا ارائه داده است».این منبع مدعی شده است: «موضوع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پیشنهاد جدید، یک موضوع محوری نیست. این موضوع همچنان بر جای خود باقی است اما موضوعاتی با اولویت بیشتر وجود دارد».طبق این گزارش، یک منبع آگاه در خصوص روند مذاکرات وین برای لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران و احیای برجام گفت بدون پاسخ صریح و روشن از سوی آمریکا، هیچ‌گونه ازسرگیری مذاکرات وجود ندارد. المانیتور گزارش کرد که یک منبع رسمی در تهران در این خصوص گفته است: «دولت بایدن باید تصمیم‌گیری کند، این کشور نمی‌تواند بین سیاست‌های [رئیس‌جمهور پیشین آمریکا دونالد] ترامپ و آن‌ چه [رئیس‌جمهور جو] بایدن در جریان مبارزات انتخاباتی تکرار کرد، باقی بماند».وی در ادامه افزود: « آن‌ها (آمریکایی‌ها) بر هنر ساده‌انگاری بیش از حد مسائل پیچیده و خارج کردن مسائل از متن مسلط هستند و این باعث ایجاد شکاف های بیشتر در مورد توافق هسته‌ای می‌شود. بازگشت به توافق ساده است اما دولت بایدن همه‌چیز را با هم می‌خواهد که این غیرممکن است».المانیتور با اشاره به این موارد ادامه داد که سفر امیر قطر به تهران، تأثیر مثبتی بر مأموریت مورا در ایران داشته است.بر اساس این گزارش، شیخ تمیم در خصوص حصول توافق میان ایالات متحده و ایران ابراز خوشبینی کرد و برای کمک در این زمینه ابراز آمادگی کرد. امیر قطر در جریان یک کنفرانس خبری روز ۲۰ می (۳۰ اردیبهشت ماه) با «اولاف شولتز» صدر اعظم آلمان در برلین گفت: « امیدواریم که بین طرف‌های برجام، توافق حاصل شود و قطر آمادگی دارد تا در حل این جدال، کمک کند».این وبگاه آمریکایی گزارش کرد که یک منبع دیپلماتیک خارجی در تهران فاش کرد که قطر و عمان به هموارسازی مسیر دستیابی به توافق هسته ای کمک می کنند و گفت: «طی چند ماه گذشته، دیپلمات‌های ارشد قطر و عمان از تهران بازدید کردند. هدف اصلی همچنان ایجاد بهترین شرایط برای احیای مذاکرات هسته‌ای است».اوایل این هفته، «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا با «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» وزیر امور خارجه قطر گفت‌وگو کرد و از «نقش سازنده دوحه در تلاش‌های ما برای حل موضوعات با ایران» قدردانی کرد.∎​