از این رو، تامین کالاهای اساسی در جهان با چالش همراه شد. ایران که برای کالاهای اساسی، ارز ترجیحی یا همان دلار 4200 تومانی می‌پرداخت، به دلیل کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ ارز در بازار آزاد و ایجاد فاصله قیمتی با کشورهای همسایه، دچار پدیده قاچاق معکوس شد به طوری‌که دارو و کالاهای اساسی که با ارز ارزان وارد کشور می‌شد، پس از مدت کوتاهی سر از کشورهای دیگر درمی‌آورد. همین موضوع باعث شد، دولت دست به جراحی اقتصادی بزند و مانند تشکیل صفوف مرغ، مورد نقد قرار بگیرد.

گشتی در بازارهای کالاهای اساسی نشان می‌دهد، گران شدن کالاها با افزایش عرضه در بازار همراه شده و برخلاف کشورهایی مثل آمریکا، انگلیس، آلمان، مالزی، ایتالیا و... قفسه‌های خالی مشاهده نمی‌شود. مرغ که تا سال گذشته با دو نرخ در بازار و مرغ دولتی با ایستادن چند ساعته در صف، به دست مصرف‌کننده می‌رسید، اکنون در بازار به وفور وجود دارد.

پیش از تغییر نظام یارانه‌ای در کشور گفته می‌شد قیمت مرغ 30هزار تومانی به 150هزار تومان افزایش می‌یابد اما نرخ مصوب آن 60هزار تومان اعلام شد.

از سوی دیگر، قیمت مرغ اکنون در عمده‌فروشی‌ها به کمتر از 40 هزار تومان رسیده و با قیمت حدود 45 تا 48 هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسد. البته قیمت ران مرغ به طور متوسط 65هزار تومان، سینه 85هزار تومان، فیله 105هزار تومان و کتف و بال 65هزار تومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.

هرچند برخی فروشندگان اعلام می‌کردند مرغ‌ها دور ریز زیادی دارند و اگر قیمت قطعه‌بندی مرغ بالاست، به دلیل پاک شدن و خرید گوشت تمیز شده است اما تعدادی از آنها از فروش مرغ کامل خودداری می‌کردند. در مقابل، هر چه به مناطق جنوب شهر تهران می‌رسیدیم، مرغ قطعه‌بندی کمیاب می‌شد و فروشندگان مرغ که قبلا مرغ را به صورت رایگان خرد می‌کردند و تحویل مشتری می‌دادند، اکنون برای هر کیلو 4000 تومان دریافت می‌کنند تا مرغ را هشت تکه کنند.

وفور کالاها

تخم‌مرغ، ماکارونی و روغن، کالاهایی بودند که از ارز ترجیحی بهره می‌بردند اما هر چند ماه یکبار، فروشگاه‌ها خالی از این کالاها می‌شدند اما به نظر می‌رسد این دوران به پایان راه خود نزدیک شده است. بازدید میدانی از میادین میوه و تره‌بار و چند فروشگاه زنجیره‌ای در سطح شهر نشان می‌دهد کالاهای مذکور با قیمت جدید راهی بازار شده‌اند.

در میان بررسی میدانی‌ای که انجام می‌دادیم با برخی فروشگاه‌ها در سطح شهر برخورد کردیم که کالاها را با قیمت درج شده آن عرضه می‌کردند. به بیان بهتر، ماکارونی که سازمان‌های قیمت‌گذار و نظارتی اعلام کرده بودند، عرضه‌های قبلی هم با قیمت جدید فروخته شود، فروشندگان سطح شهر با بیان این‌که به دلیل خرید با قیمت ارزان‌تر، کالاها با قیمت قبل از گرانی عرضه می‌شود.

داستان روغن و شکر

اواخر سال 99 روغن در بازار کمیاب شد. درست وقتی، دولت بودجه سال 1400 را ارائه کرد و مجلس اصرار داشت ارز ترجیحی باید حذف شود. برخی مدیران آن زمان به دلیل اخلال در بازار بازداشت شدند اما ارز 4200 تومان همچنان باقی ماند. اوایل سال 1400 نیز دوباره روغن در بازار کمیاب شد و پس از مدتی به آرامش رسید. امروز اما قفسه روغن فروشگاه‌های زنجیره‌ای و سطح شهر دیگر خالی نیست و به گفته برخی مسؤولان، احتکار خانگی کاهش یافته و مدیریت تقاضا شکل گرفته است.

چند روزی است شکر در برخی مناطق شهر با اختلال عرضه مواجه شده که البته این کمبود به صورت موردی در برخی مراکز فروش دیده می‌شود.به گفته مسؤولان با افزایش عرضه شکر در بازار به نرخ مصوب، بازار به تعادل خواهد رسید. این در حالی است که یارانه شکر سال 98 حذف شده و ارز ترجیحی دریافت نمی‌کرد.

محصولات شوینده با همان قیمت قبلی

قیمت محصولات شوینده همچنان بر مدار گذشته است اما برخی شیطنت‌ها به دنبال جوسازی برای افزایش قیمت آنها هستند. این تلاش‌ها از سوی ستاد تنظیم بازار تاکنون به در بسته خورده است.

به دستور معاون اول رئیس‌جمهور، هرگونه تغییر قیمت همه محصولات و کالاها با هماهنگی ستاد تنظیم بازار و پس از اعلام این ستاد خواهد بود.

جداول قیمتی انواع موادشوینده از جمله پودرهای شوینده دستی و ماشینی، مایعات دستشویی و ظرفشویی، شامپو، صابون و خمیر دندان در فضای مجازی، غیرمستند و غیرواقعی است.

گفتنی است، نامه منتشر شده در این زمینه که حاکی از افزایش ۳۰تا ۸۰درصدی انواع محصولات یاد شده است، فاقد تاریخ، امضا و مهر بوده و به نظر می‌رسد فضاسازی برخی اعضای این انجمن، به منظور دریافت مجوز افزایش قیمت باشد.

گروه اقتصاد روزنامه جام جم