به گزارش ایرنا، امروزه در دنیا از زباله به عنوان طلای کثیف یاد می شود، به گونه ای که با روش هایی همچون کمپوست، می‌توان ارزش افزوده ایجاد کرد و از سوی دیگر کارشناسان حوزه انرژی معتقدند با دور ریختن زباله، علاوه بر آلودگی محیط زیست، بخش عظیمی از منابع تجدید پذیرمان نیز از بین می رود. این درحالیست که در کشورهای توسعه یافته، از صنعت بازیافت به عنوان یکی از راهکارهای ایجاد ارزش افزوده و بهره وری بیشتر بهره گرفته می شود.

اما در گیلان سایه زباله و پسماند همواره بر دیگر مشکلات و محرومیت های استان فائق آمده است و به عنوان مهمترین معضل و چالش این استان سبز شناخته می شود. با وجود اینکه چندین دهه منطقه سراوان رشت میزبان زباله مرکز گیلان و بیش از ۱۷ شهر اطراف آن بوده، اما هیچگاه آینده نگری برای معضل این دفن گاه نشد که این امر مشکلات زیادی را برای مردم منطقه و همچنین در بخش آلودگی محیط زیست و بیماری هی عفونی بدنبال داشت.

حدود ۳۸ سال منطقه سراوان رشت محل دفن زباله است و با وجود اینکه عمر مفید هر دفن گاه حدود ۲۵ سال است، میتوان دید بیش از ۱۳ سال از عمر استاندارد و قانونی آن گذشته، اما به دلیل عدم تحقق وعده های مدیریتی دولت های پیشین و مدیران شهری همچون احداث نیروگاه زباله سوز، همچنان این منطقه میزبان بخش عمده ای از زباله استان است به طوری که دیگر از ظرفیت و گنجایش آن چیزی باقی نمانده است.

تولید شیرابه‌که باعث آلوده کردن سفره‌های زیر زمینی، محیط زیست و تغذیه دام و طیور، آلوده سازی رودخانه ها، تالاب انزلی و دریای خزر، آلوده ساختن مزارع برنج و باغ‌های میوه، ایجاد بیماری‌های پوستی در مناطق مجاور برای ساکنین، بوی تعفن، هجوم مگس ها و انواع حشرات به زندگی اهالی بخشی از تبعات وعده های محقق نشده مدیران سابق و بی تدبیری آنان است. 

در واقع باید گفت نفس جنگل‌های سرسبز منطقه سراوان شهرستان رشت که بیش از سه دهه است با انبوهی از زباله انباشته شده، به شماره افتاده و باید هشدار داد که کوه زباله سراوان، نه تنها سرسبزی  و ادامه حیات جنگل این منطقه را با تهدید روبرو کرده، بلکه سلامتی اهالی این منطقه را نیز به خطر انداخته است.

کوه زباله سراوان خسته از وعده

یکی از مهمترین معضلات همیشگی منطقه سراوان رشت که ارتفاع زباله در آن به حدود ۱۰۰ متر رسیده و حدود یک میلیون تن زباله در این منطقه انباشت شده است، وعده‌های مسئولان ارشد کشور ، گیلان و همچنین مسئولان شهرستان رشت است که عملی نشد. وعده هایی که چندین دهه مردم منطقه را در رنج بی حد و حصر این دفن گاه رهاساخته است.

از معاون رئیس جمهور گرفته تا استانداران، شهرداران و فرامانداران رشت، روسای کمیسیون بهداشت و محیط زیست شورای اسلامی کلانشهر رشت، مدیرعاملان سازمان مدیریت پسماند شهرداری کلانشهر رشت و دیگر مسئولان طی ۲ دهه اخیر وعده هایی داده شد که هیچگاه تحقق نیافت.

با این وجود، به دلیل نارضایتی مردم و ساکنین بومی منطقه سراوان رشت که طی چندین دهه اخیر میزبان اصلی زباله سراسر استان گیلان به خصوص شهرستان رشت بودند، طی حدود ۲ هفته اخیر با مسدود کردن راه فعلا هیچگونه زباله‌ای به این منطقه ارسال نمی‌شود که البته این مسئله در انجام عملیات بهسازی منطقه نیز اثری سوء گذاشته است.

جمعی از اهالی سراوان رشت طی روزهای اخیر در اعتراض به وضعیت نامناسب محل دفن زباله از یکشنبه گذشته، ورود خودروهای حمل زباله به این منطقه جلوگیری کرده و خواستار تعیین تکلیف و رسیدگی به مشکلاتشان شدند. 

مردم این منطقه معتقدند که مسئولان مربوطه برای رفع مشکل در محل دفن زباله در سراوان رشت از سالهای گذشته هر بار وعده هایی داده اند اما تاکنون محقق نشده‌ است. البته اعتراضات مردمی در سالهای گذشته به خصوص در سال ۹۶ نیز سابقه داشته که هیچگاه از سوی مسئولان وقتشنیده نشد و همچنان در حد وعده باقی ماند.

خواسته مردم سراوان در اعتراضات اخیر

پرونده پسماند سراوان روی میز دادسرای مرکز گیلان

با توجه به مشکلات به وجود امده طی چند سال اخیر برای دفن زباله در سروان رشت و اعتراضات مردمی به دلیل مشکلات موجود، دادستان عمومی و انقلاب مرکز گیلان از رسیدگی قضایی به موضوع پسماند سراوان در دادسرای عمومی و انقلاب رشت خبر داد.

سیدمهدی فلاح میری ۲۴ مهر سال گذشته با اشاره به تشکیل پرونده قضایی در رابطه با پسماند سراوان در شعبه بازپرسی استان گفت: پرونده ای در این خصوص تشکیل شده است و تمامی موضوعات مربوطه از جمله تصفیه خانه شیرابه، کود آلی، نیروگاه زباله سوز، قراردادها و نحوه مصرف بودجه اختصاص یافته به پروژه های ذیربط نیز در حال بررسی و رسیدگی قضایی می‌باشد.

وی اظهار داشت: تضییع حقوق عمومی در حوزه های مختلف به دلیل عدم انجام تکالیف قانونی توسط مدیران سازمان ها، ادارات و نهادهای عمومی در خصوص پسماند سراوان قطعی می باشد و از این رو دادسرای استان در چارچوب قانونی، برخورد قاطعانه با متخلفان را در دستور کار قرار داده است.

دادستان مرکز گیلان با بیان این که رویکرد دستگاه قضایی در گام نخست همکاری با دستگاه های اجرایی با نگاه پیشگیرانه و با هدف هم‌افزایی ، جلوگیری از وقوع تخلفات ، اخطار و تذکر خطاب به مدیران مربوطه است، افزود: حل معضل پسماند، مطالبه جدی مردم و نخبگان استان است.

میری ادامه داد: پرونده پسماند سراوان با ارجاع به هیئت کارشناسی و احضار بعضی مسئولان و متولیان امر و استماع اظهارات شهود و مطلعان، مسیر مناسبی را طی می کند و قطعا با هرگونه تخلف و ترک فعل یا سوء جریان دارای وصف مجرمانه بدون اغماض برخورد خواهد شد و نتیجه به اطلاع مردم استان خواهد رسید.

این در حالی است که  ۲۲ آذر سال ۹۵ نیز رئیس اسبق دادگستری گیلان، با اشاره به اینکه برخورداری از محیط زیست سالم جزو حقوق شهروندان است، گفت: رفع مشکل زباله های سراوان نیازمند عزم جدی و همکاری همه دستگاه هاست.

با این وجود و ورود دستگاه قضا به ماجرا و مشکلات سروان رشت، طی چند سال گذشته مسئولان وعده های زیادی را به مردم دادند که با توجه به عدم تحقق اکثر این وعده ها، مشکلات مردم منطقه سراوان رشت بیش از پیش شد و می توان گفت که عدم تحقق این وعده ها منجر شد که از سال ۹۵ تاکنون مردم منطقه سراوان در چند نوبت راه ورود کامیون‌های زباله را به این منطقه مسدود کردند. 

وعده پشت وعده

فرماندار سابق شهرستان رشت ۲۳ اسفند سال ۹۶ نیز با بیان این که معضل دفن زباله در منطقه سراوان رشت سیمای استان گیلان و رشت را دگرگون کرده، اظهار داشت: همه دستگاه های مربوطه بایستی در کنار هم دغدغه رفع مشکل این منطقه را داشته باشند.

سیدمحمد احمدی در جلسه کمیته برنامه ریزی برای تخلیه زباله سراوان رشت گفت: برای انجام کارهای خوب باید در کنار هم باشیم ، گرفتن عیب و ایرادهای همدیگر خیلی هنر نیست و درباره مشکل دفن زباله سراوان رشت باید واقعیت ها را بیان کنیم، این که چه اقداماتی انجام گرفته و چه محدودیت هایی داریم باید بیان شود.

فرماندار شهرستان رشت با اشاره به مشکلات در محل دفن زباله در سراوان رشت خاطر نشان کرد: شیرابه های این محل به محیط زیست آسیب می رساند، بنابراین رفع مشکلاتی این چنینی همت همه ما را می طلبد.

وی با ابراز عذرخواهی از مردم سراوان برای این معضل متذکر شد:همه بایستی کمر همت را برای رفع مشکلات سراوان و آرامش مردم این منطقه ببندیم.

حرف های زیبا و شعاری فرماندار وقت رشت نیز فقط به جلسه مذکور ختم شد و البته بارها به شیوه های مختلف و با محتوایی یکسان از تریبون یکطرف فرمانداری رشت بیان شد. اما این حرف های کلی و شعاری هیچگاه دردی از مردم سراوان حل نکرد. 

صحبت فرماندار سابق رشت از همکاری همگانی برای عبور از معضل سراوان هیچگاه شفاف سازی نشد که منظور از "همه" کیست؟ شاید منظور فرماندار وقت از همه، مردم منطقه بوده است که در سیبل معضل سراوان قرار دارند و منظور ایشان از همکاری تحمل بیشتر مردم برای عبور ایشان از دوره مدیریتی بود.  

وعده های فرماندار و مدیران شهری رشت در حالی طی همان سالها فقط تا تریبون ختم می شد که در همسایگی گیلان، زباله سوز نوشهر و ساری در مسیر تکمیل بودند که هر دوی این پروژه ها با زباله سوز سرآوان اغاز به فعالیت کردند.

علاوه بر این واگذاری هفت هزار و ۵۰۰ مترمربع زمین در کنار سایت سراوان به شهرداری رشت برای ایجاد تصفیه خانه، اتصال شیرابه از رمپ به تصفیه خانه، مدیریت و کاهش بوی کود آلی، احداث سوله تخمیر، روند اجرا و بهره برداری پروژه توسعه آبرسانی روستای سراوان از موارد مورد بحث و بررسی در جلسه کمیته برنامه ریزی برای سایت تخلیه زباله سراوان رشت بود.

بودجه سراوان در کام پروژه‌های عوام فریب

اما در سال ۹۵ هنگام بستن راه ورود کامیونهای زباله به سراوان توسط مردم این منطقه ، عضو آن زمان شورای اسلامی کلانشهر رشت بار دیگر در پشت تریبون یکطرفه قرار گرفت و گفت: شورای اسلامی رشت در سال اول فعالیت خود برای بهسازی سراوان رشت (محل دفن زباله) بودجه مصوب کرده بود.

مجید رجبی ویسترودی افزود: مبلغ مصوب شورای اسلامی کلانشهر رشت برای بهسازی سراوان رشت در پیاده راه فرهنگی هزینه شده است و گرچه با اجرای پروژه پیاده راه فرهنگی رشت هیچ مخالفتی نداریم، اما شهردار مکلف به اجرای مصوبات شوراست و نباید شاهد انحراف بودجه باشیم.

این عضو شورای اسلامی کلانشهر رشت همچنین در ان جلسه اظهار داشت: پروژه هایی که اجرا کرده ایم ، عوام فریبی است، می توانستیم کارهای بهتری را برای مردم در رشت انجام دهیم.

وی با اشاره به برگزاری جشن هایی از جمله روز رشت، جشنواره گل های شمعدانی، خوراک شناسی، جشنواره جوکول و سفرهایی مانند سوئد، ایتالیا و آلمان از سوی شهرداری کلانشهر رشت تصریح کرد: می توانستیم خرج این مراسم ها و سفرها را برای لندفیل سراوان و رفع مشکلات مردم این منطقه هزینه کنیم.ما مردم را اذیت می کنیم ، بیشتر کارهای ما نمایشی است و مردم همه این ها را متوجه هستند.

رجبی ویسترودی با بیان این که کار در شورای چهارم انجام شده اما می توانست بهتر از این باشد، تصریح کرد: تعامل شورا و شهرداری برای رفاه حال مردم ضروریست.

صحبتهای این عضو سابق شورای شهر رشت نشان می دهد که بودجه ای که برای سایت دفن زباله سراوان رشت در نظر گرفته شده بود، در پروژه های دیگر هزینه شد تا همچنان مردم سراوان با مشکلات عدیده همراه باشند و از سوی دیگر انباشت زباله در این منطقه ، خسارات زیادی را به محیط زیست گیلان ایجاد کند. 

علاوه بر این بیش از هر چیزی این اظهارات عضو شورا بر رفتارهای عام فریبانه مدیران پیشین شهری رشت و همچنین اولویت آنها برای رفتارهای تجملی بجای حل معضل مردم بوده است.

متولی زباله به دنبال تدبیر از ناکجا!

اما مشکلات و وعده های مسئولان به همین جا ختم نمی شود و محمدعلی ثابت قدم شهردار سابق رشت ۱۵ آبان سال ۹۵ در مراسم افتتاح اولین سلول مهندسی بهداشتی دفن زباله در لندفیل سراوان رشت با بیان این که شاید ما بلد نیستیم که یک تهدید را به فرصت تبدیل کنیم، افزود: بایستی تدابیری اتخاذ شود تا تهدید در سراوان را به فرصت تبدیل کنیم.

وی اظهار داشت: دفن زباله در سراوان، تنها تهدید برای این منطقه نیست بلکه تهدیدی برای کل مسئله زیستی استان گیلان است. نگاه امروز به شهر انسان محور، زیست پذیری و سالم است و این نگاه قطعا در محدوده شهر رشت خلاصه نمی شود.

شهرداری سابق رشت همچنین با بیان این که راه اندازی اولین سلول مهندسی بهداشتی دفن زباله در لندفیل سراوان را نباید اقدامی کوچک بشماریم، تصریح کرد: این کار، اولین اقدام زیربنایی بعد از بیش از ۳۰ سال است.

وی در رابطه با دفن بهداشتی زباله در منطقه سراوان و راه اندازی تصفیه خانه برای این کار بیان کرد: با تصویب مصوباتی در شورای اسلامی کلانشهر رشت، گام های مهمی در این رابطه برداشته خواهد. 

گذشته از اینکه شهردار وقت گام های مهم خودرا برای مردم شهر شفاف سازی نکرد، اما موضوع مهم تر در بیانات وی این است که شهردار و متولی اصلی حل معضل زباله سراوان به دنبال تدبیر دیگران است. وی در سخنانش جدا از تکرار سخنان شعاری و تاحدی بلاتاریخ، از اتخاذ تدبیر برای حل معضل سراوان سخن می گوید در حالی که خود شهرداری متولی چنین تدابیری است و نسبت به این مسئله وظیفه ذاتی و قانونی دارد. 

واقعی اما باور نکردنی

گذشته از اینکه مدیران سابق همگی به دنبال تدبیری برای عبور یا حتی دور زدن معضل سراوان بودند، رئیس سابق شورای اسلامی کلانشهر رشت هشتم آبان سال ۹۶ در سیزدهمین جلسه شورای اسلامی کلانشهر رشت طی اظهاری عجیب وضعیت این دفن گاه را مناسب دانست تا به طور کل صورت مسئله پاک شود. وی در آن بازدید که در رسانه ها منتشر شد گفت: در بازدیدهای انجام شده، وضعیت عمومی دفن زباله در سراوان رشت بجز بخش رانش شده طی بارندگی های شدید ماه گذشته، «مناسب» است اما در عین حال ، مردم در مضیقه هستند.

سیدامیرحسین علوی که هم اینک شهردار رشت است در آن جلسه بیان کرد: موضوع مربوط به دفن زباله در سراوان رشت ، اتفاق بزرگی است که نباید از آن بگذریم. این سخنان علوی زمانی در جلسه شورا بیان شد که مردم سروان بار دیگر راه را برای عبور کامیونهای حمل زباله به منطقه سراوان بسته بودند اما رئیس اسبق شورای شهر رشت، وضعیت را مناسب دانسته بود.

جالب است که در آن جلسه رئیس کمیسیون عمران شورای اسلامی کلانشهر رشت وضعیت لندفیل سراوان رشت را نگران کننده توصیف کرد که بایستی خیلی جدی تر و سریع تر به این موضوع رسیدگی شود. رضا رسولی با تاکید بر ضرورت بهسازی وضعیت تاکید کرد که زمان و شمارش معکوس آغاز شده، بایستی هر چه سریع تر پاسخگوی مشکلات در منطقه سراوان باشیم.

وی بیان داشت: رانش جدید در محل دفن زباله در سراوان رشت موجب تصاعد گاز متان شده که این مسئله، فضای جدید را به لحاظ وجود حشرات و بوی بد ایجاد کرده است.وی در ادامه سخنانش بر ضرورت شفاف سازی حساب های مالی شهرداری کلانشهر رشت و اولویت بندی پروژه ها تاکید کرد.

همچنین مدیرعامل سابق سازمان مدیریت پسماند شهرداری کلانشهر رشت درباره اعتراضات مردم سراوان رشت در آن جلسه گفت که مشکل اصلی مردم این منطقه، آن است که نمی خواهند زباله برای دفن به این محل آورده شود حال اینکه تصمیم گیری در این رابطه، جزو حیطه وظایف شهرداری و این سازمان نیست.

علیرضا حاجی پور افزود: طبق ماده ۱۲ قانون مدیریت پسماند، وزارت کشور، سازمان محیط زیست و منابع طبیعی بایستی زمین برای دفن زباله در اختیار شهرداری ها به عنوان بهره بردار قرار دهند و بیش از ۳۰ سال است که منطقه سراوان رشت برای دفن زباله در نظر گرفته شده و از آن زمان تاکنون ، زباله ها در این مکان دفن می شود.

این تناقض در صحبتهای رئیس شورا و رئیس کمیسیون عمران شورای رشت نشان می دهد که مشکلات فعلی سراوان مربوط به دوره کنونی نیست و دود این اختلاف نظرها سالهاست که در چشم مردم سراوان رشت می رود تا محیط زیست گیلان نیز از این اختلاف نظرات و وعده های بی سرانجام، ضربات و لطمات جبران ناپذیری را ببیند.   

سراوان سرگردان جلسات: از شهرداری تا استانداری

مسئله سراوان به جلسات شهرداری و شورای شهر رشت نیز ختم نشد و بررسی در سطح جلسات به اتاقهای استانداری گیلان نیز کشیده شد. اسفند سال ۹۶ نیز استاندار وقت گیلان بحث پسماندهای سراوان رشت را از موضوعات زیست محیطی مهم استان دانست و گفت: مردم بلاتکلیفی دستگاه های متولی برای رفع مشکل پسماند این منطقه را تحمل نمی کنند.

مصطفی سالاری در جلسه کمیته تخصصی پسماند استان در رشت افزود: قول هایی به مردم در مورد رفع مشکلات پسماند سراوان داده ایم که بخشی از آن اجرایی نشده است.

وی با بیان اینکه مشکل تامین منابع مالی نیست، تصریح کرد: شهرداری ها و پیمانکاران بایستی تعهداتشان را انجام بدهند و برای کار مختصری همچون آسفالت و سم پاشی، نباید چندین بار جلسه برگزار شود؛ قرار نیست فقط در جلسات بنشینیم و تصمیم بگیریم بلکه بایستی در این نشست ها تقسیم کار و اجرا شود.

سالاری ادامه داد: هیچ پیشرفتی در این جلسه نسبت به نشست قبلی نمی بینم چرا که اکنون که تمهیدات خرید زباله سوز آماده شده، سخنانی درباره تامین منابع مالی آن گفته می شود و با این نحوه کار کردن چطور مردم ما را قبول داشته باشند!

وی افزود: نه پیمانکار را به درستی متعهد کرده ایم و نه ساز و کار آموزشی، تشویقی و تنبیهی خوبی تعریف شده است؛ روزی مردم سراوان به حق اعتراض کردند چراکه سلامتی شان در خطر است، در حالی که ما هنوز کار اصولی انجام نداده ایم.

معضل سراوان با تغییر مدیران ارشد دولت در استان گیلان در دولت دوازدهم نیز همچنان بی سرنوشت باقی ماند. ارسلان زارع که ۶ شهریور ۹۸ سکاندار استانداری گیلان شد در ۲۳ آذر ۹۸ با تاکید بر اینکه شهرداری ها اولویتی مهم تر از موضوع پسماند ندارند، گفت: اجازه نمی دهیم اعتبارات پسماند جای دیگری هزینه شود. 

وی در جلسه اقتصاد مقاومتی استان اظهار داشت: انتظار داریم سازمان بازرسی اعتبارات گذشته را نیز بررسی و اگر انحرافی داشته احصاء و رسیدگی کند.

وی موضوع پسماند را یکی از تهدیدات مهم استان های شمالی از جمله گیلان عنوان و خاطرنشان کرد: برای حل موضوع پسماند استان نیازمند به حمایت های ملی بوده که این حمایت ها توسط شخص رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور پیوسته در حال انجام و اختصاص اعتبار ملی برای این موضوع موید همین مسئله است .

تصفیه خانه شیرابه سایت زباله سراوان گرفتار ماههای بی انتها

اما دیگر معضل مهم محل دفن زباله در سروان مضوع شیرابه های ناشی از این زباله و راه اندازی تصفیه خانه شیرابه سایت زباله سراوان رشت است که گرچه این تصفیه خانه در گذشته افتتاح شد، اما به گفته استاندار فعلی گیلان، این تصفیه خانه تا پایان ماه جاری افتتاح می شود یعنی دوباره افتتاح خواهد شد.

فرماندار سابق شهرستان رشت نیز ۲۰ بهمن ۹۸ با اشاره به اقداماتی در محل تخلیه زباله در سراوان رشت گفت: در زمان حاضر احداث تصفیه خانه شیرابه زباله در سایت سراوان رشت بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

میرشمس مومنی زاده ادامه داد: در محل تخلیه زباله در سراوان رشت اقدامات زیادی انجام شده است چنانکه تا پیش از این آلودگی ها در این منطقه بسیار بود، بوی بد و تعفن ناشی از انبوه زباله ها، تجمع پشه و مگس و آلودگی ها مردم را به شدت آزار می داد اما اکنون با اقدامات دستگاه های ذیربط این موارد تا حد زیادی در منطقه سراوان کاهش یافته است.

این در حالی است که ناصر حاج محمدی شهردار اسبق رشت ۲۰ آذر ۹۸ در جمع اعضای شورای اسلامی رشت با تشریح روند ساخت تصفیه خانه شیرابه در سروان رشت گفت: تصفیه خانه شیرابه در سراوان رشت ظرف ۲ ماه آینده به بهره برداری می رسد و پروژه ساخت این تصفیه خانه با سرعت در حال انجام است.

وی با بیان اینکه عملیات ساخت سوله در محل تصفیه خانه نصب شده، اظهار داشت : هفته آینده تجهیزات نیز در داخل سوله ها نصب می شود.

شهردار رشت با اشاره به مشکلات مربوط به برق در این تصفیه خانه خاطر نشان کرد: تامین اعتبار در این باره انجام گرفته ، تیرگذاری به اتمام رسیده و سیم کشی نیز به زودی انجام می شود.

وعده پشت وعده

اما پس از گذشت پنج ماه و در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۹۹ دوباره شهردار سابق رشت خبر از افتتاح این تصفیه خانه تا یک ماه دیگر خبر داد و گفت: ساخت تصفیه‌خانه شیرابه رشت تاکنون ٩٠ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است که براساس گفته های پیمانکار، امیدواریم تا حدود ٢٥ روز آینده به بهره برداری برسد.

ناصرحاج محمدی با اشاره به اتفاقات در سایت سراوان رشت "محل دفن زباله " قبل از مسئولیتش در شهرداری رشت افزود: برای احداث تصفیه خانه شیرابه سراوان رشت در سال ٩۵ قرارداد منعقد شد،  اما تا سال ۹۸ هیچ کاری نشد.  

وی افزود: زمانی که به عنوان شهردار رشت فعالیت خود را آغاز کردم محدوده تصفیه خانه زمین مسطحی بود اما باپیگیری ها و تلاش های انجام شده در طول این مدت، عملیات اجرایی ساخت تصفیه خانه آغاز شد و پیشرفت آن اکنون به بیش از ٩٠ درصد رسید.

با این حال تصفیه خانه شیرابه سراوان نه تنها خرداد ۹۹ بهره برداری نشد، بلکه تا ششم شهریور سال ۱۴۰۰ طول کشید و بالاخره رنگ افتتاح به خود دید. 

دولت سیزدهم میراث‌دار سه دهه شعار

با توجه به شرایط کنونی و مشکلاتی که طی هفته اخیر در منطقه سراوان رشت ایجاد شده و مردم راه ورود کامیونها را مسدود کردند، نشان می دهد که این مشکل مربوط به امروز نبوده و دیگر مردم تحمل این معضلات و وضعیت کنونی را ندارند و باید چاره ای اندیشید تا این مشکلات در مقطع زمان کوتاهی تا حدی برطرف شود.

 به هرحال مردم نیز آگاهند و فرق شعار و عمل را درک می کنند و شعارهای چند سال گذشته که تحقق نیافت باعث شده تا مشکلات منطقه سراوان رشت روز به روز بیشتر شود اما هم اینک استاندار گیلان که پای کار آمده و به گفته وی، مدیران را به خط کرده و گرچه حق را به مردم داده اما از آنان درخواست کرده تا خویشتندار باشند تا با همراهی آنان، بتوانند این معضلات را کاهش دهند.

البته مردم نیز به خوبی می‌دانند که این معضلات و مشکلات یکروزه ایجاد نشده تا بتوان آن را یکروزه برطرف کرد و هم اینک نیز مردم باید به گفته های مسئول ارشد استان (استاندار گیلان) توجه و اعتماد کنند تا عباسی به همراهی مردم بتواند این معضل را کاهش و در نهایت برطرف کند.

سراوان همچنان بر مدار تحمل اهالی

با وجود تمامی بدعهدی ها و وعده های انجام نشده، بار دیگر مردم سراوان نشان دادند که برای حل این معضل حاضر به تحمل هستند.

بار دیگر هفته گذشته پس از حدود ۲۰ روز اعتراض و بسته شدن مسیر دفن گاه زباله توسط اهالی منطقه، پنجشنبه گذشته طی مذاکره مسئولان با مردم، معترضان از اقدام خود دست کشیدند تا بار دیگر به متولیان فرصتی برای برون رفت از این ابر چالش دهند.

البته برخی افراد در این میان به دنبال سوء استفاده از فرصت پیش آمده بودند که البته با ورود به موقع نیروی های انتظامی و درک بالای مردم منطقه برطرف شد. با این حال مسئولان نباید فراموش کنند که رفتار مردم منطقه به نوعی از خود گذشتگی است که طی سالیان متمادی بسیار این از خودگذشتگی را تکرار و ثابت کردند.

تعهدی از جنس عمل

با این حال دولت سیزدهم و نمایندگان عالی آن در استان مصمم هستند مشکل دفن گاه سراوان در کوتاه ترین زمان حل شود که البته این مسئله نیازمند کاری تخصصی و فنی است. جدیت دولت برای عبور سراوان از بحران زبالهع را باید در نگاه رییس جمهور و وزیر کشور که این منطقه را به اولویت سفر خود در سال گذشته تبدیل کردند.

طی پنج ماه اخیر که اسدالله عباسی به عنوان استاندار گیلان انتخاب شد، با دستور و پیگیری استاندار بازیافت زباله در سایت کود عالی از حدود ۱۵۰ تن در روز به حدود ۵۰۰ تن افزایش یافته است تا گامی نخست برای پوشیدن رنگ عمل به تعهد خود برای مردم سراوان باشد. 

اخیراً نیز با پیگیری نماینده عالی دولت معضل سراوان بر روی میز وزیر کشور قرار گرفت تا به عنوان مهم ترین اولویت زیست محیطی کشور مورد توجه قرار گیرد. اما واقعیت این است که چهار دهه سهل‌انگاری و بی تدبیری را نمی توان در کوتاه مدت برطرف کرد و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان رفع دائمی معضل سراوان نیازمند همراهی مردم و حضور میدانی و عمل سمئولان دارد که این در هم تنیدگی نقش لازمه برون رفت سراوان از وضعیت فعلی است. 

طبق آخرین گزارش که بر اساس تعهد به مردم سراوان ارائه شد، شهردار رشت از آغاز عملیات سازماندهی و بهسازی محل دفن زباله سراوان این شهر از روز پنجشنبه هفته گذشته خبر داد. سیدامیرحسین علوی اظهار داشت: پوشاندن مخزن دفن زباله و کنترل شیرابه با مصالح خاکی و آهک و ضدعفونی از جمله برنامه شهرداری رشت برای بهسازی دفن‌گاه زباله در منطقه سراوان است. 

وی با اشاره به اهمیت انجام فعالیت‌های مربوط به عملیات بهسازی در محل دفن زباله سراوان رشت افزود: کاهش نفوذ آب باران به دفن‌گاه زباله و تولید شیرابه کمتر از جمله تاثیر عملیات بهسازی در دفن‌گاه زباله در این منطقه است.

علوی با بیان اینکه سمپاشی در محل دفن زباله سراوان رشت از برنامه‌های همیشگی شهرداری بوده و هست اظهار داشت: سمپاشی در پی اعتراضات مردمی ناشی از مشکلات محل دفن زباله تنها چند روزی متوقف شده بود اما طی روزهای گذشته سمپاشی آغاز شده و ادامه دارد.

همچنین پیشتر نیز استاندار گیلان اعلام کرد که تا پایان سال جاری با افزایش سطح هضم کود آلی، برای سال آینده دیگر هیچ زباله جدیدی وارد منطقه سراوان نخواهد شد. عباسی به مسئولان تاکید کرد که مردم این منطقه تاکنون مشکلات زیادی را تحمل و خویشتنداری کردند و حق دارند که ناراحت باشند، اما من به عنوان استاندار قول میدهم که پای کار هستم و به وعده ها نیز عمل می‌کنیم و کاری به گذشته ندارم چون آنها باید پاسخگو باشند.

استاندار گیلان هدف اولیه را کاهش تدریجی و سریع ورود زباله به سراوان عنوان کرد و گفت: تعهداتی از گذشته باقی مانده که اعتماد مردم را سلب کرده است اما ما به وعده اکتفا نخواهیم کرد و مشکل زباله و حمل آن را تا پایان سال برطرف می‌کنیم.

خاطیان سراوان پشت میز محاکمه

البته در این میان پیگیری دستگاه قضا را نباید نادیده گرفت تا متخلفان یک دهه مسئولیت گریزی و رنج مردم سراوان برای خسران خود پشت میز محاکمه قرار گیرند. هفته گذشته دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان گیلان اعلام کرد که حکم محکومیت قطعی برای سه مدیر پیشین شهرداری رشت در خصوص زباله سراوان صادر شد.

مهدی فلاح میری با بیان اینکه با اقدام دستگاه قضا پرونده‌ای برای مدیران پیشین و متخلف تشکیل شده است، بیان کرد: تاکنون برای سه مدیر پیشین شهرداری حکم قطعی قضایی صادر شده است و این پرونده‌ها در مرحله اجرای حکم قرار دارد.

به گفته دادستان مرکز استان هزینه‌های فراوانی برای ساماندهی زباله سراوان شد و در یکی از این قراردادها حتی تا ۹۰ درصد مبلغ هم به پیمانکار داده شد، اما هیچ کاری انجام نشد.

به گفته مسئولان دستگاه قضای گیلان، با بررسی‌های صورت گرفته،  تخلفاتی از سوی مسوولان مدیریت شهری درخصوص ساماندهی زباله سراوان محرز شده که از طریق یکی از شعبه‌های قضای مرکز استان رسیدگی می‌شود.

طبق همین گزارش که مهر ماه سال گذشته اعلام شده بود، با تلاش کارشناسان و بررسی گزارش‌ها و مستندات موجود مشخص شد بودجه اختصاص یافته برای حل مشکل زباله سراوان با سهل انگاری مسئولان مربوط در این محل هزینه نشده است.

با توجه به وعده های داده شده توسط مسئولان طی سالیان گذشته که تحقق نیافت و همچنین نامشخص بودن سرنوشت بودجه هایی که در چند سال اخیر برای دفن زباله و پسماند گیلان درنظر گرفته شده، حاکی از آن است که کوتاهی های زیادی در این بخش انجام شده و خواسته به حق مردم سراوان و همچنین مردم گیلان این است که مسئولان قضایی استان با جدیت این قضایا را پیگیری و با متخلفان برخرود شود.