حسین فاطمی - تحولات و اتفاقات در قدس و مسجد الاقصی طی هفته‌های اخیر، شرایطی را رقم زده است که حساسیت‌ها در خصوص آرمان فلسطین، آن هم در ماه مبارک رمضان پررنگ‌تر از گذشته شود. در این بین در پیش بودن روز جهانی قدس نیز به‌عنوان پارامتری در تصاعد حساسیت‌های جهان اسلام نسبت به این موضوع عمل خواهد کرد. اینها علاوه‌بر آن است که سلسله عملیات‌های شهادت طلبانه در عمق سرزمین‌های اشغالی و احتمال سقوط کابینه نفتالی بنت در صورت عدم رأی اعتماد مجدد کنست بحرانی فراگیر را در کل سرزمین‌های اشغالی ایجاد کرده است. از این‌رو «ایران» در گفت‌و‌گویی با «سید رضا صدرالحسینی»، کارشناس ارشد مسائل خاورمیانه به بررسی و واکاوی دقیق‌تر تحولات چند هفته اخیر در سرزمین‌های اشغالی و نیز حساسیت‌ها پیرامون قدس پرداخته است که در ادامه می‌خوانید؛
*****
همواره شاهد بوده‌ایم، با شروع ماه مبارک رمضان حساسیت‌ها پیرامون مسأله فلسطین بیشتر شده و درگیری در این ماه تشدید می‌شود. به باور شما چرا اساساً مسأله قدس با ماه مبارک قرین شده و شاهد تشدید تنش‌ها در این رابطه هستیم؟
باید بپذیریم که حساسیت جامعه فلسطین از نوار غزه تا کرانه باختری، اردوگاه‌ها و حتی فلسطینیان ساکن در اراضی اشغالی با ورود به ماه مبارک رمضان و با عنایت به آموزه‌های دین مبارک اسلام نظیر احترام برای ایام‌البیض با هدف اعتکاف در مسجدالاقصی افزایش پیدا می‌کند. به‌دنبال این افزایش حساسیت‌ها یک انتظار عمومی، هم برای کل مردم فلسطین و هم برای کل جهان اسلام ایجاد می‌شود که در ایام ماه مبارک رمضان توجه بیشتری به مسأله قدس داشته باشند. به تبع افزایش توجهات و حساسیت‌های مسلمانان طبیعتاً کل جامعه فلسطین تحرکات جدید و جدی را برای آزادی قدس شریف در این ماه در دستور کار قرار می‌دهند. بنابراین انتظار دو طرفه‌ای در ماه مبارک رمضان شکل خواهد گرفت. این مسأله در فراگیر شدن روز جهانی قدس کاملاً مؤثر است. در مجموع نکات یاد شده ما شاهد شکل‌گیری نیروی جدیدی برای تقابل با ظلم، کشتار و تجاوز رژیم غاصب صهیونیستی در جامعه فلسطین هستیم که نیرو و موتور محرکه ایستادگی در برابر صهیونیست‌ها خواهد بود. طبیعتاً این روند به اوج گیری‌ها تنش‌ها در ماه مبارک رمضان منجر می‌شود.
مشخصاً ماه مبارک رمضان امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به تحولات جدیدی که در هفته‌های اخیر و ماه مبارک رمضان در فلسطین اشغالی شکل گرفته، اکنون انتظارات برای توجه بیشتر به آرمان قدس در ماه مبارک رمضان سال‌جاری دو چندان شده است. به همین دلیل ما شاهد هستیم که مقاومت مردم فلسطین و نمازگزاران برای ورود به مسجد الاقصی و حرکت بسیار انسانی و در عین حال آزادی خواهانه جامعه مسیحیت برای حمایت از آرمان فلسطین اقتضائات جدیدی را برای تحولات ماه مبارک رمضان امسال رقم زده است. خصوصاً آنکه مسیحیان همانند مسلمانان مسجد الاقصی را بسیار مبارک می‌دانند و معتقدند برای آزادی آن باید مبارزه کرد. ضمناً باید توجه داشته باشیم در ماه مبارک رمضان امسال که در واپسین روزهای آن به سر می‌بریم شرایط ویژه‌ای برای امنیت رژیم صهیونیستی ایجاد کرده است. چرا که شاهد سلسله عملیات‌های استشهادی توسط فلسطینیان در عمق سرزمین‌های اشغالی هستیم که عملاً کارآمدی ساختار نظامی و امنیتی صهیونیست‌ها را زیر سؤال برده است. در کنار آن شاهد تقابل جهان اسلام هستیم، تا حدی که کار به واکنش سازمان همکاری اسلامی کشیده شده است و در این خصوص بیانیه‌ای مبنی بر احترام به خطوط قرمز مسلمانان با محوریت قدس و مسجدالاقصی صادر شد. مضافاً در این بیانیه حمایت جدی از مردم فلسطین به عمل آمد. این در شرایطی است که بعضی از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس یا کشورهای اسلامی روابط پنهانی خود با رژیم صهیونیستی را آشکار کردند و در جریان عادی‌سازی روابط خود با صهیونیست‌ها آرمان فلسطین را نادیده گرفته بودند. در چنین شرایطی ما شاهد صدور این بیانیه هستیم.
به موازات افزایش حساسیت و توجه مسلمانان به مسجدالاقصی در ماه مبارک رمضان، در آن سوی داستان نیز هر روزه هزاران شهرک‌نشین به مناسبت روزهای عید فصح در مسجدالاقصی حاضر شدند که به دنبالش شاهد اوج‌گیری تنش‌ها بودیم. این پارامتر در تصاعد بحران تا چه اندازه مؤثر بوده است؟
واقعیت امر آن است که سال‌های سال شهرک نشینان صهیونیستی این اقدامات تنش‌زا و حساسیت زا را در مسجدالاقصی، آن هم در ماه مبارک رمضان به نام مناسک دینی یهودی انجام نمی‌دادند و با سربریدن قربانی نجاست را به مسجدالاقصی منتقل نمی‌کردند که مبادا به تنش با مسلمانان و فلسطینیان منجر شود.
به چه دلیل یا دلایلی و با چه هدفی در ماه مبارک رمضان امسال شاهد این رویه عکس از سوی شهرک نشینان هستیم؟
به نظر می‌رسد امسال شهرک‌نشینان صهیونیست با محوریت چهره‌های تندرو دست به انجام برخی اقدامات تحریک‌آمیز در مسجدالاقصی، آن هم در ماه مبارک رمضان زده‌اند تا شرایط به گونه‌ای رقم بخورد که چالش‌ها و مشکلات کنونی صهیونیست‌ها از احتمال فروپاشی دولت بنت تا مهاجرت معکوس، بحران اقتصادی، توانایی در کنترل و مدیریت بیماری کرونا، معضلات امنیتی گسترده، ناتوانی در برابر محور مقاومت و دیگر چالش‌ها و مشکلات در سایه یک فضای تبلیغاتی به حاشیه کشیده شود. به معنای دقیق‌تر کلمه سعی می‌شود تمام این بحران‌های فراگیر در کل سرزمین‌های اشغالی تحت‌الشعاع تقابل یهودی - اسلامی قرار گیرد.
برخی از کارشناسان معتقدند اگر با آغاز به کار کنست بعد از تعطیلات شاهد ساقط شدن دولت نفتالی بنت بواسطه استعفای عیدیت سیلمن باشیم و همچنین به‌دلیل اتحاد کل جامعه فلسطین از نوار غزه تا کرانه باختری و سرزمین‌های 1948 و 1967 عملاً بستر و فضای لازم برای انتفاضه سوم شکل خواهد گرفت. آیا شما معتقد به این گزاره هستید؟
من معتقدم که انتفاضه در حال شکل‌گیری نیست، بلکه انتفاضه شکل گرفته است.بستر و فضا برای آغاز انتفاضه، از سال گذشته بعد از عملیات سیف‌القدس (شمشیر قدس) شکل گرفت. این انتفاضه در مدت مذکور خود را به کل مناطق فلسطین از نوار غزه تا کرانه باختری و حتی فلسطینیان ساکن در مرزهای ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ کشانده است و به‌دنبال این مسأله از سال گذشته تا اکنون حرکت‌های جدی، جامع و در عین حال منسجم مقاومتی مردم فلسطین در کل جغرافیای فلسطین مشاهده می‌شود. پس نه تنها انتفاضه شکل گرفته است که در حال پویایی، گسترش و اوج‌گیری است و روز به روز هم دامنه و شدت عمل آن افزایش پیدا می‌کند. کما اینکه در همین روزها و هفته‌های ماه مبارک رمضان امسال شاهد حملات استشهادی بودیم. اقداماتی که تمام لایه‌های امنیتی رژیم صهیونیستی را در هم می‌شکند. این مسأله بخوبی نشان می‌دهد که انتفاضه جدید در فلسطین تا چه اندازه جدی و پویا است و شدت گستردگی آن حتی جوانان فلسطینی ساکن در سرزمین‌های اشغالی را هم شامل می‌شود. ضمن اینکه این اقدامات باعث غافلگیری مقامات نظامی و امنیتی صهیونیستی شد. چون این رژیم هیچ گاه تصور چنین اقداماتی را، حداقل از سوی این جوانان فلسطینی ساکن در سرزمین‌های اشغالی نداشت.
∎
*****
همواره شاهد بوده‌ایم، با شروع ماه مبارک رمضان حساسیت‌ها پیرامون مسأله فلسطین بیشتر شده و درگیری در این ماه تشدید می‌شود. به باور شما چرا اساساً مسأله قدس با ماه مبارک قرین شده و شاهد تشدید تنش‌ها در این رابطه هستیم؟
باید بپذیریم که حساسیت جامعه فلسطین از نوار غزه تا کرانه باختری، اردوگاه‌ها و حتی فلسطینیان ساکن در اراضی اشغالی با ورود به ماه مبارک رمضان و با عنایت به آموزه‌های دین مبارک اسلام نظیر احترام برای ایام‌البیض با هدف اعتکاف در مسجدالاقصی افزایش پیدا می‌کند. به‌دنبال این افزایش حساسیت‌ها یک انتظار عمومی، هم برای کل مردم فلسطین و هم برای کل جهان اسلام ایجاد می‌شود که در ایام ماه مبارک رمضان توجه بیشتری به مسأله قدس داشته باشند. به تبع افزایش توجهات و حساسیت‌های مسلمانان طبیعتاً کل جامعه فلسطین تحرکات جدید و جدی را برای آزادی قدس شریف در این ماه در دستور کار قرار می‌دهند. بنابراین انتظار دو طرفه‌ای در ماه مبارک رمضان شکل خواهد گرفت. این مسأله در فراگیر شدن روز جهانی قدس کاملاً مؤثر است. در مجموع نکات یاد شده ما شاهد شکل‌گیری نیروی جدیدی برای تقابل با ظلم، کشتار و تجاوز رژیم غاصب صهیونیستی در جامعه فلسطین هستیم که نیرو و موتور محرکه ایستادگی در برابر صهیونیست‌ها خواهد بود. طبیعتاً این روند به اوج گیری‌ها تنش‌ها در ماه مبارک رمضان منجر می‌شود.
مشخصاً ماه مبارک رمضان امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به تحولات جدیدی که در هفته‌های اخیر و ماه مبارک رمضان در فلسطین اشغالی شکل گرفته، اکنون انتظارات برای توجه بیشتر به آرمان قدس در ماه مبارک رمضان سال‌جاری دو چندان شده است. به همین دلیل ما شاهد هستیم که مقاومت مردم فلسطین و نمازگزاران برای ورود به مسجد الاقصی و حرکت بسیار انسانی و در عین حال آزادی خواهانه جامعه مسیحیت برای حمایت از آرمان فلسطین اقتضائات جدیدی را برای تحولات ماه مبارک رمضان امسال رقم زده است. خصوصاً آنکه مسیحیان همانند مسلمانان مسجد الاقصی را بسیار مبارک می‌دانند و معتقدند برای آزادی آن باید مبارزه کرد. ضمناً باید توجه داشته باشیم در ماه مبارک رمضان امسال که در واپسین روزهای آن به سر می‌بریم شرایط ویژه‌ای برای امنیت رژیم صهیونیستی ایجاد کرده است. چرا که شاهد سلسله عملیات‌های استشهادی توسط فلسطینیان در عمق سرزمین‌های اشغالی هستیم که عملاً کارآمدی ساختار نظامی و امنیتی صهیونیست‌ها را زیر سؤال برده است. در کنار آن شاهد تقابل جهان اسلام هستیم، تا حدی که کار به واکنش سازمان همکاری اسلامی کشیده شده است و در این خصوص بیانیه‌ای مبنی بر احترام به خطوط قرمز مسلمانان با محوریت قدس و مسجدالاقصی صادر شد. مضافاً در این بیانیه حمایت جدی از مردم فلسطین به عمل آمد. این در شرایطی است که بعضی از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس یا کشورهای اسلامی روابط پنهانی خود با رژیم صهیونیستی را آشکار کردند و در جریان عادی‌سازی روابط خود با صهیونیست‌ها آرمان فلسطین را نادیده گرفته بودند. در چنین شرایطی ما شاهد صدور این بیانیه هستیم.
به موازات افزایش حساسیت و توجه مسلمانان به مسجدالاقصی در ماه مبارک رمضان، در آن سوی داستان نیز هر روزه هزاران شهرک‌نشین به مناسبت روزهای عید فصح در مسجدالاقصی حاضر شدند که به دنبالش شاهد اوج‌گیری تنش‌ها بودیم. این پارامتر در تصاعد بحران تا چه اندازه مؤثر بوده است؟
واقعیت امر آن است که سال‌های سال شهرک نشینان صهیونیستی این اقدامات تنش‌زا و حساسیت زا را در مسجدالاقصی، آن هم در ماه مبارک رمضان به نام مناسک دینی یهودی انجام نمی‌دادند و با سربریدن قربانی نجاست را به مسجدالاقصی منتقل نمی‌کردند که مبادا به تنش با مسلمانان و فلسطینیان منجر شود.
به چه دلیل یا دلایلی و با چه هدفی در ماه مبارک رمضان امسال شاهد این رویه عکس از سوی شهرک نشینان هستیم؟
به نظر می‌رسد امسال شهرک‌نشینان صهیونیست با محوریت چهره‌های تندرو دست به انجام برخی اقدامات تحریک‌آمیز در مسجدالاقصی، آن هم در ماه مبارک رمضان زده‌اند تا شرایط به گونه‌ای رقم بخورد که چالش‌ها و مشکلات کنونی صهیونیست‌ها از احتمال فروپاشی دولت بنت تا مهاجرت معکوس، بحران اقتصادی، توانایی در کنترل و مدیریت بیماری کرونا، معضلات امنیتی گسترده، ناتوانی در برابر محور مقاومت و دیگر چالش‌ها و مشکلات در سایه یک فضای تبلیغاتی به حاشیه کشیده شود. به معنای دقیق‌تر کلمه سعی می‌شود تمام این بحران‌های فراگیر در کل سرزمین‌های اشغالی تحت‌الشعاع تقابل یهودی - اسلامی قرار گیرد.
برخی از کارشناسان معتقدند اگر با آغاز به کار کنست بعد از تعطیلات شاهد ساقط شدن دولت نفتالی بنت بواسطه استعفای عیدیت سیلمن باشیم و همچنین به‌دلیل اتحاد کل جامعه فلسطین از نوار غزه تا کرانه باختری و سرزمین‌های 1948 و 1967 عملاً بستر و فضای لازم برای انتفاضه سوم شکل خواهد گرفت. آیا شما معتقد به این گزاره هستید؟
من معتقدم که انتفاضه در حال شکل‌گیری نیست، بلکه انتفاضه شکل گرفته است.بستر و فضا برای آغاز انتفاضه، از سال گذشته بعد از عملیات سیف‌القدس (شمشیر قدس) شکل گرفت. این انتفاضه در مدت مذکور خود را به کل مناطق فلسطین از نوار غزه تا کرانه باختری و حتی فلسطینیان ساکن در مرزهای ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ کشانده است و به‌دنبال این مسأله از سال گذشته تا اکنون حرکت‌های جدی، جامع و در عین حال منسجم مقاومتی مردم فلسطین در کل جغرافیای فلسطین مشاهده می‌شود. پس نه تنها انتفاضه شکل گرفته است که در حال پویایی، گسترش و اوج‌گیری است و روز به روز هم دامنه و شدت عمل آن افزایش پیدا می‌کند. کما اینکه در همین روزها و هفته‌های ماه مبارک رمضان امسال شاهد حملات استشهادی بودیم. اقداماتی که تمام لایه‌های امنیتی رژیم صهیونیستی را در هم می‌شکند. این مسأله بخوبی نشان می‌دهد که انتفاضه جدید در فلسطین تا چه اندازه جدی و پویا است و شدت گستردگی آن حتی جوانان فلسطینی ساکن در سرزمین‌های اشغالی را هم شامل می‌شود. ضمن اینکه این اقدامات باعث غافلگیری مقامات نظامی و امنیتی صهیونیستی شد. چون این رژیم هیچ گاه تصور چنین اقداماتی را، حداقل از سوی این جوانان فلسطینی ساکن در سرزمین‌های اشغالی نداشت.