صاحب‌خبر - تاثیر داروهای ضد افسردگی مادر بر رشد مغز نوزاد پژوهشگران فنلاندی در بررسی جدیدی، تاثیر داروهای ضد افسردگی و ضد صرع مادر را بر رشد مغز نوزاد ارزیابی کرده‌اند. به نقل از نوروساینس نیوز، بررسی جدیدی که در «دانشگاه هلسینکی» (University of Helsinki) و «بیمارستان دانشگاه هلسینکی» (HUS) انجام شده است، نشان می‌دهد که قرار گرفتن جنین درون رحم در معرض داروهای ضد صرع یا ضد افسردگی مادر ممکن است بر رشد شبکه‌های مغزی او تاثیر بگذارد. در این پژوهش، روش‌های جدیدی توسعه یافتند تا راه را برای بررسی‌های آینده در مورد اینکه داروهای رایج یا سایر شرایط محیطی چگونه بر مغز نوزاد تأثیر می‌گذارند، هموار کنند. مادران باردار ممکن است برای بیماری‌های خود مانند اختلال خلقی یا صرع، به درمان نیاز داشته باشند. در این پژوهش جدید، اثرات این درمان‌های دارویی بر عملکرد شبکه مغز نوزاد مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش، از نوار مغزی برای بررسی فعالیت الکتریکی مغز هنگام خواب استفاده شد. «آنتون توکاریف» (Anton Tokariev)، از پژوهشگران این پروژه گفت: ما در پژوهش‌های پیشین نشان داده‌ایم که بروز تغییرات در فعالیت قشر مغز هنگام خواب ممکن است اطلاعات مهمی را در مورد وضعیت عصبی نوزادان ارائه دهد. این پژوهش نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض داروهای ضد صرع و داروهای ضد افسردگی طی دوره جنینی، به بروز تغییرات گسترده در شبکه‌های قشر مغز منجر می‌شود و این اثرات ممکن است به نوع قرار گرفتن در معرض دارو بستگی داشته باشند. در مورد داروهای ضدافسردگی، این اثر در شبکه‌های قشر مغز بارزتر بود. در مقابل، قرار گرفتن در معرض داروهای ضد صرع، اثرات دارویی خاصی بر شبکه‌های گسترده مغز داشت. هر دو نوع دارو بر آن دسته از شبکه‌های مغزی تأثیر می‌گذارند که به تغییرات در مراحل خواب واکنش نشان می‌دهند. “ماری ویدمن» (Mari Videman) ، متخصص مغز و اعصاب کودکان در بیمارستان دانشگاه هلسینکی گفت: آنچه از نظر بالینی در یافته‌های ما حائز اهمیت بود، این است که برخی از نتایج نوار مغزی، با رشد عصبی روان‌شناختی کودکان در مراحل بعدی زندگی مرتبط هستند. بروز تغییرات قوی‌تر در شبکه‌های عصبی، انحراف بیشتر رشد را در دو سالگی پیش‌بینی می‌کرد. این گونه پژوهش‌ها، روشی کاملا جدید را برای ارزیابی اثر عوامل دارویی بر رشد عملکرد مغز کودک ارائه می‌دهند. پروفسور «سامپسا وانهاتالو» (Sampsa Vanhatalo)، از پژوهشگران این پروژه گفت: روش توسعه‌یافته بررسی نوار مغزی و ارزیابی ریاضی پیشرفته مرتبط با آن در مورد شبکه‌های عصبی مغز، پیشرفت‌هایی را در بررسی‌های بالینی مربوط به توسعه عصبی ابتدایی ایجاد می‌کنند. وانهاتالو باور دارد که این اقدامات مبتنی بر نوار مغزی، روزنه‌ای را به روی مکانیسم‌هایی می‌گشایند که رابط میان سلول‌های عصبی هستند. این پژوهش، فرصتی را برای مقایسه نتایج مشاهده‌شده در کودکان با نتایج بررسی‌های صورت گرفته روی مدل‌های حیوانی در آزمایشگاه فراهم می‌کند. چنین بررسی‌هایی برای درک مبانی اثرات دارو مورد نیاز هستند. به عنوان نمونه، آزمایش حیوانی مشابهی مورد نیاز است تا بررسی شود که مقدار یا زمان درمان دارویی مادر چگونه بر عملکرد مغز فرزندان تأثیر می‌گذارد. وانهاتالو اضافه کرد: روش‌های جدید ما، یک چارچوب تحلیلی کلی را برای حمایت از پژوهش‌های گسترده آینده در مورد این پرسش‌ها ارائه می‌دهند که رشد مغز جنین چگونه تحت تأثیر تغییرات محیط داخل رحم قرار می‌گیرد. چنین پژوهش‌هایی ممکن است بسیار فراتر از درمان دارویی مادر باشند و مواردی مانند تغذیه مادر، وضعیت فیزیکی کلی او و همچنین، تعداد بی‌شماری از عوامل محیطی دیگر را شامل شوند. این پژوهش، در مجله Frontiers in Neuroscience به چاپ رسید. توسعه حسگر یاقوت کبود با قابلیت تحمل دما و اشعه محققان دانشگاه آکسفورد یک حسگر نوین ابداع کرده اند که از رشته های بسیار نازک یاقوت کبود ساخته شده و می تواند دمای بالا و اشعه های زیاد را تحمل کند. به نقل از نیواطلس، این دستاورد راه حلی برای یک چالش ۲۰ ساله فراهم می کند و محققان سازنده آن معتقدند حسگر جدید را می توان در شرایط محیطی سخت در راکتورهای همجوشی هسته ای به کار برد و به جریان یافتن بیشتر هوا کمک کرد. ابزاری که در این تحقیق ساخته شده که به نام حسگر FBG مشهور است که می توان از آن برای رصد مواردی مانند دما و فشار در سیستم های ارتباط نوری استفاده کرد. این نوع حسگرها معمولاً به شکل فیبرهای اپتیکی سیلیکایی هستند، اما هنگامیکه در معرض دمای کمتر از هزار درجه سانتیگراد قرار می گیرند، با مشکل روبرو می شوند. FBG های ساخته شده از فیبر یاقوت کبود در دمای بالاتر ثبات بیشتری دارند و در آزمایش ها قادر به تحمل ۱۹۰۰ درجه سانتیگراد بودند. به این ترتیب می توان از این حسگر در محیط های خشن مانند رصد توربین های گاز در موتور جت استفاده کرد. علاوه بر آن یاقوت کبود در مقابل اشعه ها مقاوم است و به همین دلیل برای استفاده در راکتورهای هسته ای و فضا نیز مناسب خواهدبود. اما FBG های یاقوت کبود چالش خاص خود را دارند. این فیبرها بسیار ریز هستند و عرض آنها کمتر از نیم میلی متر است، اما این الیاف هنوز ضخیم تر از طول موج نور است و در نتیجه ممکن است نور تزریقی وارد طول موج های مختلف شود. از آنجایی که حسگر برای خواندن دما به یک طول موج خاص از نور بازتاب شده نیاز دارد، چنین رفتاری سیگنال را سردرگم می کند و در نتیجه حسگر بلااستفاده خواهد شد. محققان برای اجتناب از این امر از لیزرهای فمتوثانیه برای حکاکی کانالی در طول فیبر یاقوت کبود استفاده کردند تا نور در یک مسیر مستقیم و باریک هدایت شود. قطر این کانال در حقیقت شیار به اندازه یک صدم میلی متر است. چنین اقدامی سبب شد حسگر FBG یاقوت کبود عمدتاً یک طول موج نور را منعکس کند. حسگر فیبر یاقوت کبود در شکل فعلی، فقط یک سانتی متر طول دارد، اما محققان معتقدند توسعه نسخه هایی با طول چند متر کاملاً امکان پذیر است. به این ترتیب می توان دما را در سراسر یک موتور جت اندازه گرفت و در نتیجه حین پرواز اصلاحاتی برای بهبود شرایط موتور انجام داد.∎​