شناسهٔ خبر: 52664368 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه خراسان | لینک خبر

همزمان با مانور جنگ هسته ای روسیه، اوضاع امنیتی شرق اوکراین بحرانی شده و احتمال وقوع درگیری های گسترده بین جدایی طلبان و ارتش اوکراین افزایش یافته است. هرچند زلنسکی گفت: کی یف خواهان صلح است نه جنگ

تنش میدانی پس از تقابل دیپلماتیک

صاحب‌خبر - نبی شریفی- جنگ روانی در خطوط مرزی اوکراین و روسیه، با شکست گفت و گوهای دیپلماتیک به اوج خود رسیده است. هر یک از دوطرف، طرف دیگر را به گلوله باران شدید خاک خود متهم می‌کند. فرمانده ارتش اوکراین در شرق این کشور گفته که «به دنبال گلوله‌باران‌ها (توسط جدایی طلبان نزدیک به روسیه) یک سرباز به شکل مرگباری بر اثر انفجار خمپاره زخمی شد و جان باخت.» همزمان خبرگزاری روسی تاس نیز گزارش داد که یک خمپاره به منطقه‌ای در عمق یک کیلومتری خاک روسیه اصابت کرده است. در حالی که این دو کشور به دنبال انداختن توپ آغاز جنگ در زمین یکدیگرند، واشنگتن در اقداماتی تحریک آمیز به دنبال تعیین تاریخ جنگ است. جو بایدن رئیس جمهور آمریکا گفت که متقاعد شده و «دلایلی در دست است که ما را به این نتیجه می‌رساند نیروهای روسی در حال برنامه‌ریزی هستند و قصد دارند هفته آینده به اوکراین حمله کنند.» دستگاه های اطلاعاتی آمریکا پیش از این تاریخ آغاز جنگ را بامداد چهارشنبه 16 فوریه تعیین کرده بودند. اطلاعاتی که زلنسکی نیز آن را جلوی دوربین رسانه ها مطرح کرد اما هرگز به وقوع جنگ نینجامید. حالا با افزایش سخنان تحریک آمیز آمریکا، آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان در سخنانی متفاوت از مقامات آمریکایی خواستار پرهیز از گمانه‌زنی درباره تصمیم مقامات روسیه برای حمله به اوکراین شد. او گفت: «در شرایط بحرانی بدترین چیز گمانه‌زنی یا تلاش برای حدس زدن است.» جدایی طلبان، سلاحی پر قدرت اما کم هزینه همزمان با درگیری ارتش اوکراین و جدایی طلبان منطقه دونباس، استاندار روستوف در روسیه با توجه به افزایش ورود پناه جویان اوکراینی به خاک کشورش، در این استان وضعیت اضطراری اعلام کرد. رهبران جدایی‌طلبان در دونتسک و لوهانسک روز جمعه گفته بودند غیرنظامیان از جمله زنان، کودکان و افراد سالمند را به داخل خاک روسیه منتقل خواهند کرد. آن ها دولت مرکزی اوکراین را به تدارک حمله به دونتسک و لوهانسک متهم می‌کنند. به گزارش یورونیوز، حدود ۷۲۰ هزار نفر از ساکنان مناطق شرقی اوکراین که تحت کنترل جدایی‌طلبان مورد حمایت روسیه قرار دارند، از سال ۲۰۱۹ تاکنون گذرنامه‌های روسی دریافت کرده‌اند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه یک روز پس از اعلام رسمی پیروزی ولودیمیر زلنسکی در انتخابات ریاست جمهوری اوکراین در آوریل ۲۰۱۹، با امضای فرمانی، مسیر دریافت تابعیت روسیه را برای ساکنان دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین آسان کرد. به این ترتیب شمار افرادی که در شرق اوکراین ساکن بوده و از سال ۲۰۱۹ تاکنون گذرنامه روسی دریافت کرده‌اند، ۱۸ درصد جمعیت این مناطق را در بر می‌گیرد. روسیه در سال ۲۰۱۴، اندکی پس از ضمیمه کردن شبه جزیره کریمه اوکراین به خاک خود، در واکنش به قیام مردمی در کی‌یف و برکناری رئیس جمهور متمایل به کرملین، از جدایی‌طلبان در شرق اوکراین حمایت کرد. برخی تحلیل گران سیاسی «حفظ فشار بر کی‌یف و بی‌ثبات کردن آن» برای «ممانعت از حرکت اوکراین به سمت ناتو» را اهداف روسیه می‌دانند. البته در میان هشدارها مبنی بر احتمال حمله روسیه به اوکراین، برخی نگران هستند مسکو به بهانه دفاع از صدها هزار شهروند روسیه در دونباس، اقدام نظامی خود را توجیه کند. روسیه در سال ۲۰۰۸ و در جریان جنگ با گرجستان پس از صدور گذرنامه روسی برای ساکنان مناطق جدا شده اوستیای جنوبی و آبخازیا از بهانه مشابهی برای اقدام نظامی استفاده کرد. مانور هسته ای یا بازدارندگی؟ حالا که آمریکا تصمیم گرفته نقش ساعت هشدار جنگ را برای تحریک روسیه در ماجرای اوکراین بازی کند، روسیه با برگزاری یک مانور موشکی سعی کرده از قابلیت های این کشور در نبرد بگوید. رزمایشی که شاید به نگاه بسیاری تحریک آمیز باشد اما حقیقت قدرت نظامی روسیه و تبعات جنگ را پیش چشم سیاست مداران، رسانه ها و جنگ طلبان قرار می دهد. دیروز، پوتین، به همراه الکساندر لوکاشنکو، همتای بلاروس خود، به تماشای رزمایش نیروهای سه گانه هسته ای روسیه نشستند. وزارت دفاع روسیه توضیح داد این رزمایش به منظور آزمایش آمادگی نهادهای فرماندهی و کنترل نظامی، خدمه پرتابگرها و خدمه کشتی های جنگی و ناوهای موشکی راهبردی برای انجام وظایف محوله و همچنین قابلیت اطمینان تسلیحات نیروهای راهبردی هسته ای و غیرهسته ای برگزار می شود. نیروهای هوافضای روسیه موشک‌های بالستیک مافوق صوت کینژال با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای، موشک‌های کروز کالیبر و موشک کروز مافوق صوت «زیرکن» (Zircon )، موشک بالستیک «قاره پیما» یارس (Yars) و موشک بالستیک زیردریایی سوخت مایع سینوا (Sineva) را با موفقیت آزمایش کردند. بنا بر آن چه گفته شد، مسکو ترجیح می دهد همچون گذشته سناریوی فروپاشی از درون دشمن خود را به جای ورود به جنگ بزرگ، پیش ببرد. اما آیا بایدن که بر طبل جنگ می کوبد، به همراه رئیس جمهور غرب گرای اوکراین و هم پیمانان واشنگتن در ناتو، حاضرند تبعات جنگ بزرگ در سایه آشفتگی مالی دوران کرونا رابپذیرند؟ خوش بینانه خواهد بود اگر غرب چشم خود را روی آزمایش اخیر مسکو نبندد. هرچند ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین همزمان با اوج گیری بحران با روسیه، در نشست امنیتی مونیخ گفت کشورش خواستار صلح است نه جنگ.