سحر طاعتی
خبرنگار
جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر امسال 37 ساله شد. جشنواره‌ای که طی دوره‌های برگزاری‌اش
فراز‌و فرودهای بسیاری داشته و هر ساله بخش‌هایی به آن اضافه یا حذف شده است. طی سال‌ها برگزاری، برخی هنرمندان در آن شرکت و برخی دیگر از حضور درآن امتناع کردند اما شاید یکی از مسائل پررنگ طی یک دهه اخیر جشنواره موسیقی فجر، عدم حضور بزرگان و پیشکسوتان موسیقی در این رخداد مهم موسیقایی کشور باشد که این مسأله هم به شیوه برگزاری جشنواره و هم به شرایط هنرمندان برمی‌گردد اما امسال برگزار کنندگان جشنواره برای حضور بزرگان در جشنواره، بخشی را به یاد آنها برگزار کرده‌اند به طوری که از ۲۳ بهمن ماه سالن دهلوی میزبان تکنوازی و دونوازی هنرمندانی است که اجرایشان را به نام این هنرمندان برگزار میکنند. شب یوسف فروتن نوازنده تار و سه تار اولین برنامه از پروژه شب‌های هنرمندان در جشنواره بود که با تکنوازی امیر شریفی برگزار شد. یوسف فروتن که شاگردانی چون حسین علیزاده، داریوش طلایی، پرویز مشکاتیان و داوود گنجه‌ای را تحویل جامعه موسیقی داده همزمان با انقلاب اسلامی یعنی در سال ۱۳۵۷ در سن ۸۷ سالگی درگذشت و امسال بعد از گذشت ۴۳ سال نام او در جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر با اجرای امیر شریفی نوازنده تار دوباره زنده شد.
پل مستحکمی بین نسل گذشته و هنرمندان
دومین شب از شب‌های بزرگان موسیقی به حسن کسایی اختصاص داشت. نوازنده برجسته نی که نی‌نوازی امروز ایران مرهون تلاش‌های او است. زمان خیری نوازنده باسابقه نی که در این دوره از جشنواره با تکنوازی خود شب حسن کسایی را برگزار کرده، معتقد است که برگزاری این شب‌ها برگ زرینی برای موسیقی ایرانی خواهد بود. جایگاه آقای کسایی از دیرباز مشخص بوده و بعد از نسل‌ها هم مشخص خواهد بود.
این نوازنده نی با اشاره به تأثیر استاد کسایی در موسیقی ایرانی میگوید: نقش و جایگاه ایشان در موسیقی به قدری است که آثارشان تنها توسط نی نوازان اجرا نمی‌شود بلکه نوازندگان دیگر سازها نیز از آثار او بهره می‌برند و این نشان از آن دارد که استاد کسایی در موسیقی ایران جریان دارد.
خیری بر این باور است که جایگاه استاد کسایی به صورت مستحکم در موسیقی ایران وجود دارد و برگزاری اجرایی به نام ایشان به نوعی ارج گذاشتن به این مقام است. او میگوید: من سال‌ها با آثار استاد کسایی زندگی کرده‌ام، نواختم و آموزش دادم و حالا می‌‌خواهم برنامه‌ای را برای ایشان اجرا کنم. معتقدم شعاع این برنامه به قدری وسیع است که مخاطبان زیادی را پوشش خواهد داد و این پل مستحکمی خواهد بود بین نسل گذشته و هنرمندان و هنردوستانی که در حال حاضر هستند و در آینده هم خواهند بود.
این نوازنده نی درادامه گفت: در روزهای کنونی که موسیقی پاپ و موسیقی‌های دیگر پررنگ‌تر و موسیقی ایرانی مهجورتر شده، برپایی چنین برنامه‌هایی جان تازه‌ای به موسیقی ایرانی میدهد و می‌‌تواند رابطی بین گذشته و حال و آینده باشد که این خود بسیار ارزشمند است. معتقدم جایگاه آقای کسایی فقط به عنوان یک موسیقیدان ایرانی نیست بلکه به عنوان یک انسان موفق و ایرانی موفق است. او یک نابغه بود که قطعات بزرگی را خلق کرد، با مردمش زیست و موسیقی‌هایی ساخت که ریشه مردمی داشتند و زندگی‌اش درس بزرگی برای همه بود.
شب‌های بزرگان موسیقی در سالن تازه تأسیس دهلوی برگزار می‌شود.اولین سالنی که در چهار دهه اخیر به مجموعه بنیاد رودکی اضافه شده و به نام استاد حسین دهلوی نامگذاری شده است. زمان خیری با اشاره به برگزاری اجراهایی به نام استادان بزرگ موسیقی در این سالن نیز میگوید: این برنامه در سالن تازه تأسیس دهلوی است که برای من ارزشمند است چرا که من سالیانی شاگرد استاد دهلوی بودم و اجرا در سالنی که به نام این استاد بزرگ نامگذاری شده بسیار خوشایند
است.
سومین شب از شب‌های بزرگان موسیقی به استاد فرامرز پایور اختصاص دارد. نوازنده‌ای که سال‌ها نامش به واسطه اجرای گروه پایور در جشنواره همراه بوده و حالا امسال در قالب تکنوازی رامین صفایی نوازنده سنتور بار دیگر نامش در جدول برنامه‌های جشنواره موسیقی فجر قرار گرفته است.
ادای دینی به استادان
علــــــی اصغر بهاری نـــوازنــــده شــــاخـــص کمانچه نام دیگری است که امسال در جــــــــــدول جشـــــنواره بین‌المللی موسیـــقی فجر به چشم می‌خورد. استاد بی بدیل کمانچه نقـــــــش پــــررنـــگی در موسیقی ایران داشته و شاگردان بسیاری نیز تربیت کرده است. در شب یادمان علی‌اصغر بهاری، حسام اینانلو نوازنده باسابقه کمانچه در دو بخش به تکنوازی می‌پردازد که بخشی را با بهره‌مندی از نواخته‌هـــــای استاد بهاری با لحن و روایت شخصی و بخشی را با نگاهی شخصی تر و با رپرتواری آزادتر اجرا می‌‌کند. این نوازنده معتقد است که این نامگذاری‌ها بیشتر ادای دینی به این استادان است و در ایده اصلی برگزاری، الزامی به نواختن از قطعات استادان نیست اما سعی من بر این است در بخش اول یادآور شیوه نوازندگی استاد بهاری باشم.
وی ادامه میدهد: استاد بهاری در دوره‌ای زیست که ساز کمانچه جایگاه امروز را نداشت، ایشان هم همچون من و یاران هم اندیشم در این دوره تاریخی یک «ایستادگی» برای حفظ و پاسداری از فرهنگ موسیقی دستگاهی و هنری کردند که آمیخته با فکر و اندیشه و دغدغه است. امروز برای این ایستادگی تعظیم می‌کنیم و گرامیداشت می‌گیریم و امیدوارم روزی آیندگان هم بدانند که ما در چه دوره هنری زیسته‌ایم و چه مصایب و مشکلاتی را از سر گذرانده ایم.
حســــام اینانــــــــلو با اشاره به اینکه اساسا در طول تاریخ نام بزرگانی چون بهاری، شهنــــــازی و بیگجــــه خانی جاودانه خواهد بود، میگوید: هر یک از این بزرگان مشعل روشنایی بخش فرهنگ ایران زمین بوده‌اند، گرامیداشت نام هر یک از این استادان در هر دوره تاریخی یادآور استقامت و پایمردی آنهاست و شاید نهیب می‌زند به ما که هنر در آشفته‌ترین روزهای ابتذال، ممکن است کمرنگ شود، ولی نمی‌میرد. در واقع یادآوری نام این استادان نور امیدی است برای تک تک هنرمندان در همه دوران.»
غلامحسین بیگجه خانی نوازنده برجسته تار و از استادان مکتب تبریز، چهره شاخص موسیقی است که آخرین شب جشنواره موسیقی فجر به نام او برگزار
می‌شود.
در این شب قاسم رحیم زاده نوازنده تار و کامبیز گنجه‌ای نوازنده تنبک در قالب دونوازی اجرایشان را با نام این استاد بزرگ موسیقی برگزار میکنند. نام او به نوعی پایانی خوب برای اجراهای سی و هفتمین جشنواره موسیقی فجر است.
∎
خبرنگار
جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر امسال 37 ساله شد. جشنواره‌ای که طی دوره‌های برگزاری‌اش
فراز‌و فرودهای بسیاری داشته و هر ساله بخش‌هایی به آن اضافه یا حذف شده است. طی سال‌ها برگزاری، برخی هنرمندان در آن شرکت و برخی دیگر از حضور درآن امتناع کردند اما شاید یکی از مسائل پررنگ طی یک دهه اخیر جشنواره موسیقی فجر، عدم حضور بزرگان و پیشکسوتان موسیقی در این رخداد مهم موسیقایی کشور باشد که این مسأله هم به شیوه برگزاری جشنواره و هم به شرایط هنرمندان برمی‌گردد اما امسال برگزار کنندگان جشنواره برای حضور بزرگان در جشنواره، بخشی را به یاد آنها برگزار کرده‌اند به طوری که از ۲۳ بهمن ماه سالن دهلوی میزبان تکنوازی و دونوازی هنرمندانی است که اجرایشان را به نام این هنرمندان برگزار میکنند. شب یوسف فروتن نوازنده تار و سه تار اولین برنامه از پروژه شب‌های هنرمندان در جشنواره بود که با تکنوازی امیر شریفی برگزار شد. یوسف فروتن که شاگردانی چون حسین علیزاده، داریوش طلایی، پرویز مشکاتیان و داوود گنجه‌ای را تحویل جامعه موسیقی داده همزمان با انقلاب اسلامی یعنی در سال ۱۳۵۷ در سن ۸۷ سالگی درگذشت و امسال بعد از گذشت ۴۳ سال نام او در جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر با اجرای امیر شریفی نوازنده تار دوباره زنده شد.
پل مستحکمی بین نسل گذشته و هنرمندان
دومین شب از شب‌های بزرگان موسیقی به حسن کسایی اختصاص داشت. نوازنده برجسته نی که نی‌نوازی امروز ایران مرهون تلاش‌های او است. زمان خیری نوازنده باسابقه نی که در این دوره از جشنواره با تکنوازی خود شب حسن کسایی را برگزار کرده، معتقد است که برگزاری این شب‌ها برگ زرینی برای موسیقی ایرانی خواهد بود. جایگاه آقای کسایی از دیرباز مشخص بوده و بعد از نسل‌ها هم مشخص خواهد بود.
این نوازنده نی با اشاره به تأثیر استاد کسایی در موسیقی ایرانی میگوید: نقش و جایگاه ایشان در موسیقی به قدری است که آثارشان تنها توسط نی نوازان اجرا نمی‌شود بلکه نوازندگان دیگر سازها نیز از آثار او بهره می‌برند و این نشان از آن دارد که استاد کسایی در موسیقی ایران جریان دارد.
خیری بر این باور است که جایگاه استاد کسایی به صورت مستحکم در موسیقی ایران وجود دارد و برگزاری اجرایی به نام ایشان به نوعی ارج گذاشتن به این مقام است. او میگوید: من سال‌ها با آثار استاد کسایی زندگی کرده‌ام، نواختم و آموزش دادم و حالا می‌‌خواهم برنامه‌ای را برای ایشان اجرا کنم. معتقدم شعاع این برنامه به قدری وسیع است که مخاطبان زیادی را پوشش خواهد داد و این پل مستحکمی خواهد بود بین نسل گذشته و هنرمندان و هنردوستانی که در حال حاضر هستند و در آینده هم خواهند بود.
این نوازنده نی درادامه گفت: در روزهای کنونی که موسیقی پاپ و موسیقی‌های دیگر پررنگ‌تر و موسیقی ایرانی مهجورتر شده، برپایی چنین برنامه‌هایی جان تازه‌ای به موسیقی ایرانی میدهد و می‌‌تواند رابطی بین گذشته و حال و آینده باشد که این خود بسیار ارزشمند است. معتقدم جایگاه آقای کسایی فقط به عنوان یک موسیقیدان ایرانی نیست بلکه به عنوان یک انسان موفق و ایرانی موفق است. او یک نابغه بود که قطعات بزرگی را خلق کرد، با مردمش زیست و موسیقی‌هایی ساخت که ریشه مردمی داشتند و زندگی‌اش درس بزرگی برای همه بود.
شب‌های بزرگان موسیقی در سالن تازه تأسیس دهلوی برگزار می‌شود.اولین سالنی که در چهار دهه اخیر به مجموعه بنیاد رودکی اضافه شده و به نام استاد حسین دهلوی نامگذاری شده است. زمان خیری با اشاره به برگزاری اجراهایی به نام استادان بزرگ موسیقی در این سالن نیز میگوید: این برنامه در سالن تازه تأسیس دهلوی است که برای من ارزشمند است چرا که من سالیانی شاگرد استاد دهلوی بودم و اجرا در سالنی که به نام این استاد بزرگ نامگذاری شده بسیار خوشایند
است.
سومین شب از شب‌های بزرگان موسیقی به استاد فرامرز پایور اختصاص دارد. نوازنده‌ای که سال‌ها نامش به واسطه اجرای گروه پایور در جشنواره همراه بوده و حالا امسال در قالب تکنوازی رامین صفایی نوازنده سنتور بار دیگر نامش در جدول برنامه‌های جشنواره موسیقی فجر قرار گرفته است.
ادای دینی به استادان
علــــــی اصغر بهاری نـــوازنــــده شــــاخـــص کمانچه نام دیگری است که امسال در جــــــــــدول جشـــــنواره بین‌المللی موسیـــقی فجر به چشم می‌خورد. استاد بی بدیل کمانچه نقـــــــش پــــررنـــگی در موسیقی ایران داشته و شاگردان بسیاری نیز تربیت کرده است. در شب یادمان علی‌اصغر بهاری، حسام اینانلو نوازنده باسابقه کمانچه در دو بخش به تکنوازی می‌پردازد که بخشی را با بهره‌مندی از نواخته‌هـــــای استاد بهاری با لحن و روایت شخصی و بخشی را با نگاهی شخصی تر و با رپرتواری آزادتر اجرا می‌‌کند. این نوازنده معتقد است که این نامگذاری‌ها بیشتر ادای دینی به این استادان است و در ایده اصلی برگزاری، الزامی به نواختن از قطعات استادان نیست اما سعی من بر این است در بخش اول یادآور شیوه نوازندگی استاد بهاری باشم.
وی ادامه میدهد: استاد بهاری در دوره‌ای زیست که ساز کمانچه جایگاه امروز را نداشت، ایشان هم همچون من و یاران هم اندیشم در این دوره تاریخی یک «ایستادگی» برای حفظ و پاسداری از فرهنگ موسیقی دستگاهی و هنری کردند که آمیخته با فکر و اندیشه و دغدغه است. امروز برای این ایستادگی تعظیم می‌کنیم و گرامیداشت می‌گیریم و امیدوارم روزی آیندگان هم بدانند که ما در چه دوره هنری زیسته‌ایم و چه مصایب و مشکلاتی را از سر گذرانده ایم.
حســــام اینانــــــــلو با اشاره به اینکه اساسا در طول تاریخ نام بزرگانی چون بهاری، شهنــــــازی و بیگجــــه خانی جاودانه خواهد بود، میگوید: هر یک از این بزرگان مشعل روشنایی بخش فرهنگ ایران زمین بوده‌اند، گرامیداشت نام هر یک از این استادان در هر دوره تاریخی یادآور استقامت و پایمردی آنهاست و شاید نهیب می‌زند به ما که هنر در آشفته‌ترین روزهای ابتذال، ممکن است کمرنگ شود، ولی نمی‌میرد. در واقع یادآوری نام این استادان نور امیدی است برای تک تک هنرمندان در همه دوران.»
غلامحسین بیگجه خانی نوازنده برجسته تار و از استادان مکتب تبریز، چهره شاخص موسیقی است که آخرین شب جشنواره موسیقی فجر به نام او برگزار
می‌شود.
در این شب قاسم رحیم زاده نوازنده تار و کامبیز گنجه‌ای نوازنده تنبک در قالب دونوازی اجرایشان را با نام این استاد بزرگ موسیقی برگزار میکنند. نام او به نوعی پایانی خوب برای اجراهای سی و هفتمین جشنواره موسیقی فجر است.
نظر شما