به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، القدس العربی در ارزیابی مذاکرات وین با انتشار مطلبی اعلام کرد: حصول هر توافقی بین ایران و آمریکا مشروط به ارائه پیشنهاد مورد قبول در مورد رفع تحریم ها، پذیرش پیوستن واشنگتن به مذکرات از سوی تهران و توافق بر سر شروط بازگشت کامل آژانس به بازرسی از تاسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای ایران است . در غیر این صورت انتظار دستیابی به توافق ، ساده لوحی دیپلماتیک است.

دور جدید مذاکرات وین برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ به منزله زمینه سازی برای مذاکرات واقعی است که تنها با پیوستن آمریکا به گفت و گو‌های مستقیم حاصل می‌شود و این تصمیم با ایران است. با اینکه وزارت خارجه آمریکا تمایل زیادی برای بازگشت مذاکرات مستقیم دارد و آن را یکی از شروط موفقیت رایزنی ها می‌داند، ایران تنها زمانی مذاکره با هیات آمریکایی را قبول می‌کند که واشنگتن پیشنهاد قابل قبولی ارائه کند. در حقیقت مهمترین شرط ایران، رفع تمام تحریم‌های غیر قانونی ترامپ با ارائه ضمانت‌های مشخص است.

با شروع دور نهم مذاکرات، تحولاتی در مواضع  سیاسی ایران پدیدار شده که شرط توافق دائمی را به توافق تضمین شده تبدیل کرده و بار دیگر روی شرط رفع تحریم‌ها بعنوان خط قرمز تاکید کرده است. این تغییر، ایران را به موضع آمریکا که دست یابی به توافقی طولانی مدت را بعید می‌داند، نزدیک می‌کند و تهران به دنبال توافق انتقالی با ساده‌ترین شروط است که هدف از آن طولانی کردن زمان برای دست یابی به اورانیوم ۹۰ درصد است.

تیم مذاکره کننده آمریکا در این باره قانع شده اند که بازگشت کامل به توافق غیر ممکن است و سعی برای ادغام برنامه‌های موشکی ایران و فعالیت‌های آن در منطقه با توافق هسته ای، موجب از بین رفتن کامل توافق می‌شود.

همین مسئله باعث نگرانی شدید جمهوری خواهان کنگره شده و خشم شدید اسرائیل را برانگیخته است. همچنان که برخی کشور‌های عربی نیز از این موضوع خشمگین هستند و تل آویو تلاش دارد از این فضا برای طرح برنامه امنیتی در راستای تقویت نقش اسراییل در خلیج فارس استفاده کند.

جو بایدن شخصا وارد معرکه شده و سعی دارد ، خشم اسرائیل را کنترل کند. همان طور که اعلام کرده ، شراکت تاریخی گرمی بین آمریکا و اسرائیل وجود دارد.

سادگی دیپلماسی آمریکا

پیش بینی مذاکراتی که هنوز شروع نشده، ساده لوحانه است و با وجود نزدیکی اخیر موضع ایران و آمریکا، انعکاس‌های پیشنهاد واشنگتن در تهران همچنان منفی بوده و اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران علی شمخانی، وزیر خارجه حسین امیرعبداللهیان و رئیس هیات مذاکره کننده علی باقری کنی، حاکی از آن است که پیشنهاد آمریکا غیر متوازن و ناهماهنگ است

این ارزیابی هر چند پیشنهاد را رد نمی‌کند، نکته‌ای مبنی بر پذیرش آن هم در بر ندارد. بلکه تنها به معنای وارد شدن پیشنهاد آمریکا در روند چانه زنی در جهت تصحیح آن است تا با معیار‌های ایرانی متوازن و هماهنگ شود.

نقطه شروع واقعی در مذاکرات جاری رفع تحریم ها است اما در مفهوم جدید آمریکا این نقطه، التزام و پایبندی ایران به کاهش سطح برنامه‌های هسته‌ای  است تا دست یابی به نقطه شکاف تا دیرترین زمان ممکن به تاخیر بیفتد که به عقیده کارشناسان این زمان، ۶ ماه است. نه ۱۲ ماه. آن طور که در توافق  سال ۲۰۱۵ آمده بود.

طولانی کردن زمان رسیدن ایران به این نقطه، مستلزم تعلیق غنی سازی ۶۰ درصدی اورانیوم و توقف تولید آن توقف فعالیت سانتریفیوژ‌های پیشرفته و طراحی دوباره نیروگاه اراک است که در زمینه تولید آب سنگین لازم برای نیروگاه هسته‌ای بوشهر، فعالی دارد. علاوه بر اینکه فعالیت‌های نیروگاه فردو نیز باید متوقف شود و تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران تحت نظارت آژانس درآید.

ریچارد نفیو نایب رئیس مستعفی هیات مذاکره کننده آمریکایی، معتقد است آمریکا اشتباه کرد که به مجرد راه اندازی سانترفیوژ‌های IR-۶ از مذاکرات خارج نشد. مذاکرات هنوز با واقعیت موضع ایران در مورد کمیت و کیفیت امتیازدهی‌های هسته ای، برخورد نکرده است تا در مقابل، رفع تحریم‌های اقتصادی انجام شود.

از اغاز ماه جاری، دیپلماسی آمریکایی به سرعت به حرکت درآمده و واشنگتن دیدگاه را به متحدان در فرانسه، انگلیس، اسرائیل و دولت‌های عضو شورای همکاری‌های خلیج فارس، مصر و اردن ارائه کرده که براساس آن دست یابی به توافقی برای تعلیق برنامه‌های هسته‌ای ایران، بهترین راه حل ممکن است.

در این صورت واشنگتن و متحدان فرصتی برای خرید وقت لازم در جهت دست یابی به توافقی طولانی مدت خواهند داشت ، بدون اینکه این مسئله با خطر رها کردن ایران و پیشرفت برنامه‌های هسته‌ای ایران همراه باشد. چرا که تهران تنها چند هفته با نقطه شکستن توافق هسته‌ای فاصله دارد. ضمن اینکه توافق سال ۲۰۱۵ در سال ۲۰۳۰ به پایان می‌رسد و همین امر، مستلزم اقداماتی برای اعتمادسازی و زمینه سازی در راستای توافق جدیدی است که جایگزین توافق قبلی شود.

به نظر می‌رسد اطلاعاتی که دستگاه دیپلماسی آمریکا در مورد پیشنهاد جدید به روزنامه وال استریت ژورنال داده با هدف جلب افکار عمومی در برابر مخالفت ایباک و سازمان‌های دیگر حامی سیاست دولت اسرائیل است. سازمان‌هایی که تنها گزینه تعامل با ایران را نابودی کامل برنامه‌های هسته‌ای آن از راه دیپلماسی یا جنگ می‌دانند.

پیشنهاد آمریکا

طبق سند ارسالی وزارت خارجه آمریکا به کنگره در مورد دور جدید مذاکرات این پیشنهاد با هدف تسهیل گفت و گو‌ها و کمک به بازگشت متقابل به توافق هسته‌ای اصلی ارائه شده که دربردارنده تعلیق غنی سازی اورانیوم، تغییر برنامه نیروگاه اراک در زمینه تولید آب سنگین مورد نیاز ایستگاه هسته‌ای بوشهر و تعدیل فعالیت فردو است. در مقابل، شرکت‌های اروپایی، چینی و روسی که در تاسیسات برنامه‌های هسته‌ای صلح آمیز ایران فعالیت دارند به استثنا‌هایی در زمینه تحریم‌ها دست می‌یابند.

موضع ایران

تهران دیپلماسی آرام و هوشمندانه در پیش گرفته که به دور از هیاهو و سر و صدا است. ضمن اینکه رفتار عملی آن موضع مذاکره کننده ایرانی را تقویت می‌کند. در همین رابطه، صحبت‌های رهبر انقلاب بر اهمیت ایجاد روابط منطقه‌ای مفید با دولت‌های همسایه نظیر روسیه، چین و هند با هدف کاهش تاثیر تحریم‌ها بر اوضع اقتصادی، تمرکز کرد. این اظهارات نشان می‌دهد چرا ایران تمایلی ندارد به هر قیمتی به توافق هسته ای دست یابد.

دولت ابراهیم رئیسی تلاش می‌کند اقتصاد را به نحوی اداره کند که گویا قرار نیست به زودی توافقی صورت گرفته و تحریم‌های آمریکا برطرف شود. از دیدگاه ایران، بازگشت به توافق هسته‌ای مستلزم آزاد شدن تمام اموال بلوکه شده ، رفع عملی تحریم ها بویژه در دو حوزه نفت و گاز و آزادی ایران در رسیدن به بازار‌های خارجی است.

استثنا‌هایی که برای تحریم‌ها در پیشنهاد آمریکا ذکر شده، هیچ جذابیتی برای تهران ندارد و حتی کمتر از برخی استثنا‌های مشخص شده توسط ترامپ است که در مورد کره جنوبی، هند، چین، ژاپن، ایتالیا، تایوان و ترکیه، اعمال شده و به تهران اجازه داده شد بود با این کشور‌ها آزادانه تجارت کند.

تلگرام اصلی بورس پرس : t.me/boursepressi

انتهای پیام