آقای شریعتی نظر شما در ارتباط با حکم عدم نیاز یا اخراج آقای دکتر فاضلی از دانشگاه شهید بهشتی چیست؟
دراینارتباط موضوع مسئله نحوه قرارداد، استخدام و یا پیمانی بودن آقای دکتر فاضلی یک امر فرعی است. مسئلهای که در ساختار بوروکراتیک قابل اهمیت نیست مسئله چگونگی استخدام است. متأسفانه اگر ارادهای وجود داشته باشد میتوان فردی را بدون سابقه وارد وزارت علوم و یا هیات علمی یک دانشگاه کرد. نکته حائز اهمیت نوع برخورد با او است. بنده 20 سال است که دکتر فاضلی را میشناسم. انسان فاضل و متخصص نهفقط در رشته خودش بلکه در هر حوزهای که وی وارد پژوهش شده نتیجه آن پژوهش در سطح اول علمی کشور قرارگرفته است؛ و از این بابت در بین نخبگان مرتبه مرجعیت دارد. او یک دغدغه مند نسبت به سرنوشت کشور و مردم ایران است؛ که به مسائل مذهبی و دینی باور دارد و هم دارای صفت نیکو است... عدم نیاز دانشگاه شهید بهشتی به دکتر فاضلی نشان از ضعف ایشان نیست بلکه نشاندهنده رویکرد سیاستگذاری علمی کشور از شکل دانشافزایی و توسعه علمی آزاد و مستقل به سمتوسوی بازتولید گفتمان رسمی و جذب نیروهای کارگذار اندیش میباشد. سالهاست درباب استقلال و آزادی اکادمیک صحبت میکنیم و آن لازمه توسعه علمی کشور میدانیم. آزادی در فکر و اندیشه به دانشافزایی میانجامد. این ضرورت تا جایی روشن است که رهبری فرمودند دانشگاهها باید محل برگزاری کرسیهای آزاداندیشی باشد. متأسفانه در عمل یک پژوهشگر دانشمند مانند دکتر فاضلی به دلایل نامعلوم بهنوعی اخراج میشود... در دو موضوعی که آقای فاضلی ورود کردند یکی گزارش حادثه پلاسکو و دیگری ماجرای سیل جنوب کشور در سال 98 بود که بدون عدم وابستگی به نهادی در این گزارشات عمل کردند. مسئله دیگر این است که ایشان بهعنوان یک دغدغه مند تحلیلهای شخصی خود را در رسانههای شخصیاش که پادکست و کانال تلگرامی قرار میدهد تا بتواند نکات حائز اهمیت برای اداره کشور را با قشری از جامعه در میان بگذارد. به نظر میرسد مطالب منتشرشده در این رسانه شخصی او به مزاج برخی آقایان و نهادها خوش نیامده است. متأسفانه مشکل با شخص فاضلی نیست، بلکه اینیک رویکرد و رویه است. اگر آقای فاضلی به توجیه وضع موجود بسنده میکرد و از سیاستهای جاری کشور حمایت میکرد شاید مشکلی برای ایشان در دانشگاه پیش نمیآمد. تعجب از دولتمردان فعلی است که چرا باوجود تذکرات رهبری مبنی بر جلوگیری از مهاجرت نخبگان دست به اینگونه اقدامات میزنند. این تعبیر رهبری است که اگر شخصی دیگران را به سمت سوی مهاجرت بکشانند خیانت کرده است. افرادی که فاضلی را از دانشگاه اخراج کردهاند چه پاسخی دارند؟
برخی میگویند اخراج محمد فاضلی با دستور دکتر قیداری رئیس دانشگاه شهید بهشتی که در زمان دولت قبل منصوبشده اتفاق افتاده است، نظر شما دراینباره چیست؟
بسیار خوب مشکلی وجود ندارد، وزیر علوم دستور دهد که آقای دکتر نصیری قیداری اشتباه کرده و محمد فاضلی باید بکار گرفته شود و یا از ایشان در پژوهشگاههای مختلف وزارت علوم استفاده شود. متأسفانه به نظر نمیرسد که در اینگونه موارد روسای دانشگاهها نقش و یا تأثیری داشته باشند دخالت نهادهای نظارتی ممکن است موجب بروز این بدعت شده باشد. نصیری قیداری اگر بخواهد در مقابل چنین رفتاری مقاومت میکند.
آقای دکتر خانیکی نگاه شما به این واقعه چیست؟
مسئله قطع همکاری با دکتر محمد فاضلی بهعنوان یکی از برجستهترین و تأثیرگذارترین جامعهشناسان ایرانی پیامدهایی فراتر از اخراج یک عضو هیات علمی دارد. دکتر فاضلی به اعتبار آثار علمی، کتابهایش و هم ازنظر دامنه پژوهشهای ملی و مطالعاتی که پیرامون اصلیترین مسائل جامعه اعم از آب، سیبلاب ها، آسیبهای اجتماعی، مسئله پلاسکو و. پژوهشهای معیاری انجام دادهاند که قابلتوجه است. ایشان در زمینههای مهندسی نیز صاحبنظر است، زیرا از دانشگاه معتبر صنعتی امیرکبیر وارد حوزه جامعهشناسی شده است. او ازجمله نیروهای دانشگاههایی است که حضور فعالی در دستگاههای اجرایی و نهادهای مدنی داشته است. با این کارنامه پرسش اول از دستگاههای مسئول در نظام اجرایی و آموزش عالی این است که از یک عضو هیات علمی مسئول و مسئله شناس چه انتظاراتی پیش از آنچه که دکتر فاضلی انجام میدهد میشود داشت؟
به همین دلیل تصور میکنم با توجه به تلاشهایی که خود دکتر فاضلی هم داشته است و انجمنهای علمی که چندی پیش نامهای را به ریاست جمهوری ارسال کردند و از ایشان درخواست حل این موضوع را کنند اگرچه مسئله صورت اداری به خودش گرفته در حقیقت یک مضمون سیاسی و سلیقهای دارد. محروم شدن دکتر فاضلی از دانشگاه، محروم شدن دانشگاه از یک جامعهشناس برجسته دانشگاه هم از چنین ضایعهای ضرر میکنند.
نظر شما درباره حکم عدم نیاز که در دوره آقای دکتر قیداری خورده چیست؟
اینگونه پاسخهای بوروکراتیک نسبت به یک اخراجی که سلیقهای و سیاسی بوده نمیتواند افکار عمومی و جامعه علمی کشور را قانع کند.
این اخراج با موج گستردهای از واکنشهای اجتماعی و مجازی روبهرو شد تاجایی که عبدالناصر همتی رئیس پیشین بانک مرکزی در توییتر نوشت:"تسویه اساتید از دانشگاهها به دلایل سیاسی میتواند نشانه تصمیم برای برهم ریختن ساختار نیروی انسانی کشور باشد. اخراج دکتر محمد فاضلی از دانشگاه بهشتی تأسفبار است. امیدوارم آقای رئیسی و همسرشان بهعنوان کمیته جذب این دانشگاه جلوی اینگونه اقدامات بایستند". محمد فاضلی روز گذشته در توییتی به انتشار گسترده خبر اخراجش از دانشگاه شهید بهشتی واکنش نشان داد. نوشت: یکی از بدترین لحظات در تاریخ هر ملتی میتواند لحظه یا دورهای باشد که در آن دیگر هیچ کاری، هرقدر هم دور از عقل سلیم و انتظار عامه مردم باشد، تعجببرانگیز نباشد. لحظهای که در مقابل تعجب از هر کار ناشایستی، خلقالله بگویند: تو غیر از این انتظار داشتی؟ انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها ضمن نکوهش این اقدام (اخراج دکتر محمد فاضلی توسط هیات جذب دانشگاه شهید بهشتی) در بیانیهای اعلام کرد هرگونه اقدام تنگنظرانه مشابه را نهتنها شایسته نظام جمهوری اسلامی ایران نمیداند بلکه آن را در تعارض آشکار باارزشهای بنیادین نظام جمهوری اسلامی میشمارد.
نظر شما