شبکه خبری ان.بی.سی در خبری اختصاصی به نقل از چند مقام آمریکایی گزارش داده است که روسیه با اطلاع آمریکا، به ایران پیشنهاد داده که با توافق موقت هستهای، در برابر اعمال برخی محدودیتهای هستهای، از لغو پارهای از تحریمها بهرهمند شود. گزارش شده که ایران و آمریکا از این پیشنهاد استقبال نکردهاند.
این شبکه به نقل از دو مقام دولت جو بایدن، یک مقام در کنگره آمریکا، یک مقام سابق دولت آمریکا و چهار نفر دیگر که از این موضوع اطلاع داشتهاند این خبر را منتشر کرده است.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران اخیرا در سفری دو روزه روسیه با ولادمیر پوتین و مقامات ارشد این کشور دیدار و رایزنی کرده است.
براساس این گزارش، منابع ان.بی.سی به این شبکه گفتهاند آمریکا از پیشنهاد روسیه به ایران مطلع بوده اما یک مقام ارشد دولت جو بایدن گفته است "تدابیر موقتی" موضوع بحثهای جدی نیستند.
این مقام آمریکایی گفته است "ما نمیتوانیم درباره گفتگوهایی که میان روسیه و ایران گذشته صحبت کنیم اما در این مرحله معتقدیم چنین تمهید موقتی موضوع بحثهای جدی نیست."
دولت روسیه هنوز به این خبر واکنشی نشان نداده و هیات نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد روز جمعه گفته است تهران به دنبال توافق موقت نیست و حاضر به اظهار نظر درباره جزئیات پیشنهاد روسیه نشده است.
منابع خبری ان.بی.سی به این شبکه گفتهاند تهران پیشنهاد روسیه را مبنی بر توافق موقت نپذیرفته است اما اگر چنین پیشنهادی پذیرفته شود آمریکا و دولتهای دیگر احتمالا آن را گام اول در راه بازگشت کامل به توافق قلمداد خواهند کرد.
روز جمعه آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا از مسکو خواست با استفاده از نفوذش بر ایران، به سران این کشور فشار بیاورد تا «فوریت مساله» را درک کنند.
آقای بلینکن گفت در گفتگو با همتای روس خود هشدار داده فرصت کوتاهی برای احیای برجام باقی مانده است.
او برجام را نمونهای از همکاری مسکو و واشنگتن در موضوعات امنیتی خواند و افزود هنوز «پنجره کوچکی» برای بازگشت کشورش به برجام وجود دارد، اما هشدار داد که اگر در هفتههای پیشرو توافق جدیدی به دست نیاید، گسترش برنامه هستهای ایران بازگشت به برجام را غیرممکن خواهد کرد.
آقای بلینکن گفت: «مذاکرات با ایران بر سر بازگشت دو طرف به اجرای تعهدات برجام به نقطه سرنوشتسازی رسیده است.»
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران که همراه با ابراهیم رئیسی به روسیه سفر کرده بود، روز جمعه با انتشار توییتی نوشت که با همتای روس خود دیدار کرده است، اما به طرح مساله برجام در این ملاقات اشارهای نکرد اما در عوض نوشت «تسریع در ساخت نیروگاههای جدید اتمی در ایران» مطرح شده است.
سازمان انرژی اتمی همچنین روز جمعه اعلام کرد که ساخت فاز دوم و سوم نیروگاه هستهای بوشهر توسط روسیه ادامه دارد.
روز پنجشنبه، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران هم گفته بود که موضوع همکاری ایران و روسیه در برنامه هستهای، در دیدار روسای جمهوری دو کشور مطرح شده است.
ایران میگوید که برنامه هستهای را با اهداف صلحآمیز پی میگیرد و تولید برق یکی از مهمترین دلایلی است که چنین برنامهای وجود دارد.
اما قدرتهای جهان، به ویژه قدرتهای غربی به توسعه این برنامه بدبین هستند و میگویند که تحت هیچ شرایطی ایران نباید از طریق برنامه هستهای، به سلاح اتمی دست پیدا کند.
از آنجا که ایران حاضر نیست با آمریکا مستقیما مذاکره کند، کشورهای دیگری که در برجام حضور دارند - به ویژه روسیه - نقش میانجی را بازی میکنند.
موضوع محدود بودن فرصت برای احیای برجام، از مسایلی است که در هفتههای اخیر بارها دیپلماتها و سیاستمداران غربی تکرار کردهاند.
مذاکرات احیای برجام که در دوران دولت قبلی جمهوری اسلامی به نتایجی رسیده بود، با پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات متوقف شد.
در دور جدید این مذاکرات که از حدود دو ماه پیش از سرگرفته شده، ایران مواضعش را تغییر داده است.
روز پنجشنبه، خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات فرانسوی، گزارش داد که با وجود برپایی جلسات متعدد، بر سر مسایل اصلی هیچ پیشرفتی حاصل نشده است.