صاحب‌خبر - اثر متوازن‌سازی عرصه دیپلماسی کشور که راهبرد اعلانی و اصولی دولت سیزدهم بوده، خیلی سریع نتایج مثبتش برای کشور عیان شد. پس از رسمی شده عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و اقدامات جدی تهران در هم‌پیمانی راهبردی با چین و روسیه و البته حضور جدی در مذاکرات وین که به درخواست مکرر طرف‌های غربی شکل گرفته، شاهدیم که پکن و مسکو با درک تغییر جدی در نگاه دیپلماسی ایران، مواضع قاطعانه‌ای علیه غربی‌ها و در حمایت از ایران اتخاذ می‌کنند. اجرایی شدن برنامه راهبردی همکاری جامع(25ساله) ایران و چین، آنهم در شرایطی که برخی اجرای این برنامه و عضویت در شانگهای را منوط به اجرایی شدن برجام و عضویت ایران در FATF موکول کرده بودند، نشان داد گره کار در نگاه صرفا به غرب در برخی جریانات سیاسی کشورمان است و اگر ایران رویه، متوازن‌سازی تعاملات خود با شرق و غرب را در پیش بگیرد، منافع بیشتری نصیب ایران خواهد شد که نمونه عینی آن، موضع قاطع دستگاه دیپلماسی چین در حمایت این کشور از ضرورت لغو تحریم‌های ایران بوده است. از سوی دیگر، هشتمین دور مذاکرات رفع تحریم‌های ظالمانه ضدایرانی در وین که از چند هفته پیش آغاز شده بود، با بازگشت روسای تیم مذاکره‌کننده ایران و تروئیکای اروپایی از پایتخت‌های خود همچنان در حال انجام است. در همین راستا، علی باقری مذاکره‌کننده ارشد کشورمان دوشنبه گذشته و بلافاصله پس از حضور در وین، با نمایندگان اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی(آلمان، فرانسه و انگلیس) عضو برجام به گفت‌وگو نشست. این در شرایطی بود که نشست کارگروه رفع تحریم‌ها با حضور کارشناسان ایران و گروه۱+۴، یکشنبه گذشته در هتل کوبورگ وین برگزار شد. علاوه بر این جلسه، کارگروه سوم(ترتیبات اجرایی) هم با حضور کارشناسان ایران و گروه ۱+۴ طی هفته جاری در محل مذاکرات برپا شد. توافقاتی در زمینه رفع تحریم‌ها از سوی دیگر و در شرایطی که غربی‌ها با سم‌پاشی و تهدیدات در رسانه‌های خود علیه فضای مذاکرات و منفی نشان دادن روند مذاکرات در وین، یک روزنامه آمریکایی از حصول پیشرفت در برخی موضوعات در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین خبر داد. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال روز گذشته اذعان کرد: در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین پیشرفت‌هایی در برخی جزئیات مهم، از جمله نحوه رفع تحریم‌ها، نحوه برگشت ایران به تعهدات هسته‌ای و نحوه اجرای توافق، حاصل شده است. این روزنامه آمریکایی به نقل از دیپلمات‌های مرتبط با گفت‌وگوهای جاری در پایتخت اتریش، یکی از بزرگترین موانع در پیشرفت مذاکرات را درخواست ایران برای اخذ ضمانت از آمریکا جهت عدم خروج دوباره از برجام دانست. این روزنامه با وجود این نوشته در حوزه رفع تحریم‌ها، برداشتن گام‌های هسته‌ای و تعیین توالی اجرای توافق نیاز به اتخاذ برخی تصمیم‌های سیاسی است. این در حالی است که مقام‌های آمریکایی و اروپایی پیش از این گفته بودند که پیشرفت‌هایی در مذاکرات صورت گرفته اما اندازه این پیشرفت‌ها به اندازه‌ای نیست که بتوان امیدوار بود توافق در دسترس است. پیش از این نیز دیپلمات‌های اروپایی گفته بودند بخش اعظم گفت‌وگوها در روزهای گذشته بر مطالبات ایران برای اخذ تضمین درخصوص پایداری برجام متمرکز بوده است. دیپلمات‌های مورد استناد وال‌استریت‌ژورنال، همچنین با بیان اینکه این درخواست ایران در واکنش به خروج دونالد ترامپ از برجام در ۲۰۱۸ طراحی شده اذعان کرده‌اند که به نظر نمی‌رسد هدف از این مطالبه کش‌دار کردن مذاکرات باشد. وال‌استریت‌ژورنال نوشت: اختلاف بر سر اخذ تضمین در شرایطی ایجاد شده که مقام‌های آمریکایی و اروپایی از وجود نشانه‌های پیشرفت در مذاکرات وین خبر داده‌اند. دیپلمات‌های غربی به این روزنامه گفته‌اند حصول توافق در مذاکرات وین ممکن است. وال‌استریت‌ژورنال نوشته این موضع غربی‌ها نشان‌دهنده خوش‌بینی بیشتر آنها نسبت به ماه دسامبر است که مذاکرات آغاز شد. دفاع روسیه از شرط ایران در همین راستا، «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، از شرط ایران برای گرفتن تضمینی مبنی بر عدم تکرار خروج آمریکا از برجام در صورت بازگشت به آن، دفاع کرد. اولیانوف در واکنش به ادعاهای بی‌اساس «ریچارد گلدبرگ» از اعضای لابی ضد ایرانی «بنیاد دفاع از دموکراسی»(FDD) که از سوی ایران نیز تحریم شده، گفت: بعضی‌ها نمی‌خواهند از شکست سیاست فشار حداکثری درس بگیرند. وی روز گذشته طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، نوشت: ایرانی‌ها کاملا حق دارند که تضمین‌هایی را درخصوص عدم تکرار این ماجراجویی فاجعه‌بار خروج آمریکا از برجام بخواهند. «لوان جاگاریان» سفیر روسیه در تهران نیز ضمن اذعان به نقش مخرب آمریکا در فروپاشی برجام و عدم اجرای تعهداتش، تأکید کرد: درخواست تهران برای اخذ تضمین و راستی‌آزمایی منطقی است. بازی غرب با ضرب‌الاجل‌های ساختگی اما چیزی دیگری که، موید فضای رو به جلوی مذاکرات وین است، تغییرات پی در پی زمان ضرب‌الاجل‌های ساختگی غربی‌هاست. غربی‌ها در دوران مذاکرات وین در دولت جدید ایران، سعی کرده‌اند با ارائه چارچوب‌های زمانی تیم ایران را برای عقب‌نشینی از خواسته‌های خود وادار کنند. با این حال، نمایندگان ایران در مذاکرات وین تصریح کرده‌اند برای تهران نتیجه مهم‌تر از زمان است. تهران در تلاش است برجام را که از نخستین روزهای اجرایی شدن در اثر برخی سیاست‌های آمریکا و کشورهای غربی به توافقی تهی از منافع اقتصادی برای طرف ایرانی تبدیل شد به سمت توافقی دوجانبه و متوازن پیش ببرد. بخش دیگری از گزارش روزنامه آمریکایی وال‌استریت‌ژورنال به همین موضوع اختصاص یافت و این روزنامه مدعی شد: مقام‌های آمریکایی و اروپایی در محافل خصوصی اواسط ماه فوریه را به عنوان موعد تصمیم‌گیری برای بستن پنجره دیپلماسی با ایران تعیین می‌کنند. ضرب‌الاجل ادعایی جدید، چارچوب زمانی قبلی که پیشتر در منابع مشابه رسانه‌ای به آن اشاره شده بود را تا حدود دو هفته به عقب‌تر موکول می‌کند. حدود دو هفته قبل‌تر، پایگاه پولیتیکو به نقل از برخی «مقام‌های نزدیک به مذاکرات» مدعی شده بود که پنجره مذاکرات تا پایان ماه ژانویه یا اوایل ماه فوریه بسته خواهد شد. البته این پایگاه خبری به نقل از منابعی دیگر این را هم نوشته بود که هیچ تاریخ ثابتی درخصوص زمان توافق در نظر گرفته نشده است. خبر پولیتیکو خود این موعد زمانی را به عقب‌تر موکول کرده بود، چرا که در دورهای قبل‌تر، رسانه‌های غربی به نقل از منابع مطلع مدعی شده بودند که ایران تا پایان دسامبر برای تصمیم‌گیری بر سر توافق فرصت دارد. گزارش‌ها حاکی است طرف‌های غربی در برابر ابتکارات مکتوب ارائه‌شده از سوی تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران توسل به جنجال‌‌های رسانه‌ای-روانی را ترجیح داده‌اند، اما در مقابل، در تلاش هستند از طریق تزریق «فوریت‌های ساختگی» به گفت‌وگوها ایران را برای عقب‌نشینی از خواسته‌های خود در گفت‌وگوها تحت فشار قرار دهند. روزنامه آمریکایی وال‌استریت‌ژورنال در ادامه ادعا کرده که درخواست ایران برای اخذ تضمین از آمریکا نشان‌دهنده یکی از ضعف‌های کلیدی برجام است. این توافق، هرگز به معاهده تبدیل نشد. کارشناسان مسائل تحریمی می‌گویند بدون اخذ تضمین درباره ماندگاری برجام رفع تحریم‌ها اقدامی موثر و دربردارنده منافع اقتصادی برای تهران نخواهد بود. وال‌استریت‌ژورنال البته در ادامه به نکته‌ای اشاره کرده که عقب‌نشینی واشنگتن در مقابل تدابیر و ابتکارات تهران را نشان می‌دهد. در بخش دیگری از این گزارش، آمده آمریکا راهکارهایی را برای ارائه ضمانت به ایران درباره ماندگاری برجام بررسی می‌کند. به نوشته این روزنامه، ایده‌هایی که واشنگتن در حال بررسی آنها است مواردی مانند ارائه ضمانت‌نامه از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا به فهرستی از بانک‌ها و شرکت‌های بین‌‌المللی را شامل می‌شود. با این حال، چنین اقداماتی با ارائه ضمانت‌های سخت حقوقی فاصله خواهند داشت. یک منبع مطلع از مذاکرات وین هم به وال‌استریت‌ژورنال گفته، درخصوص اینکه چنانچه یک دولت جدید آمریکا تحریم‌ها علیه ایران را احیا کند چگونه می‌توان در میان فعالان اقتصادی برای مبادله با ایران اطمینان ایجاد کرد، طرح‌هایی بر روی میز قرار دارد.∎​