گروه بین الملل: این منابع گفتهاند که این طرح هنوز در مراحل ابتدایی است و بستهگی به توافق ابتدایی میان طالبان و جبهه مقاومت ملی دارد. به گفته این منابع، ایران با این کار میخواهد از «طریق ارتباطات گسترده خود» با گروه دخیل در منازعه افغانستان، در بین آنان «میانجیگری» کند. به گفته منابع، ملاقات میان احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت و اسماعیل خان، رهبر جهادی با مقامهای طالبان در تهران نیز به همین منظور و به حمایت و حضور شماری از مقامهای جمهوری اسلامی ایران، از جمله وزیر خارجه و نماینده رهبر مذهبی این کشور، در تهران برگزار شده بود.
به گزارش بولتن نیوز، در روزهای اخیر، شماری از رسانههای داخلی و بینالمللی از دیدار روبهروی احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت و اسماعیلخان، رهبر جهادی با امیرخان متقی، وزیر خارجه کابینه سرپرست طالبان در تهران خبر داده بودند. این در حالی است که پیش از این، صبغت احمدی، سخنگوی جبهه مقاومت، ملاقات میان آقای مسعود و مقامهای طالبان را رد کرده بود.
منابعی که با روزنامه ۸صبح صحبت کردهاند، میگویند که اگر گفتوگو میان رهبران جبهه مقاومت و طالبان به نتیجه برسد، جمهوری اسلامی ایران حاضر است زمینه برای برگزاری یک نشست رسمی و مشترک میان گروههای سیاسی و شخصیتهای تاثیرگذار و با نفوذ افغانستان، طالبان و دیگر طیفهای اجتماعی، فرهنگی، جامعه مدنی و رسانههای افغانستان را با حضور شماری از کشورهای منطقه تسهیل کند. به گفته منابع، جمهوری اسلامی آمادهگی خود برای برگزاری چنین نشستی را نهتنها به رهبران جبهه مقاومت و طالبان ابراز داشته، بلکه برخی از کشورهای منطقه از جمله روسیه، چین، پاکستان و ترکیه را نیز در جریان قرار داده است.
منابع از تهران میگویند که جلسات میان احمد مسعود و اسماعیلخان با امیرخان متقی و وزرای اقتصاد و تجارت کابینه سرپرست طالبان در فضای «آرام و جدی» برگزار شده است. به گفته این منابع، آقای متقی به احمد مسعود و اسماعیل خان پیشنهاد داده است که آنان میتوانند به افغانستان سفر کنند و نیز با طالبان در ایجاد یک «حکومت همهشمول» همکاری کنند.
این در حالی است که امیرحسین عبداللهیان، سال گذشته در نخستین سفرش بهعنوان وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران به مسکو، در یک نشست خبری گفته بود که ایران برای ایجاد یک حکومت همهشمول در افغانستان کمک میکند. روز گذشته و پس از دیدارهایی که میان نمایندهگان جبهه مقاومت و طالبان در تهران برگزار شد، سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، در پاسخ به پرسش خبرگزاری ایلنا بهصورت تلویحی ملاقات میان مقامهای طالبان و احمد مسعود را تایید کرد و گفت: «نگاه ایران به وضعیت مردم افغانستان شمولگرا و فارغ از منطقه و قومیت بوده است. در خصوص ملاقات نیز ایران میزبان گروههای مختلف افغانستانی است و گفتوگوهای بینالافغانی همچنان در دستور کار ایران قرار دارد. در این سفر نیز ایران میزبان این گفتوگوها بوده و تا جایی که ما خبر داریم مذاکرات خوبی میان این رهبران انجام شده است».
منابع در تهران به روزنامه ۸صبح گفتند که آقای مسعود و اسماعیلخان در سه دیدار جداگانه با آقای متقی و هیات طالبان، در رابطه به وضعیت موجود در أفغانستان صحبت کرده و بر کاستیها و نارساییها وضعیت موجود اذعان کردند و نیاز به ایجاد یک «حکومت همهشمول» را به بحث گرفتند. از آن جمله، آقای مسعود و اسماعیلخان به امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان پیشنهاد دادهاند تا با جناحها و گروههای سیاسی افغانستان در یک نشست مشترک در تهران شرکت کنند. به گفته منابع، آقای متقی در این جلسات به احمد مسعود و اسماعیلخان گفته است که آنها میتوانند آزادانه به افغانستان سفر کنند. آقای متقی همچنان در رابطه به برگزاری نشست مشترک و رسمی با حضور نمایندهگان جبهه مقاومت و دیگر گروهها و جناحهای سیاسی فرصت خواسته و گفته است که باید این مسایل را با رهبران طالبان در داخل افغانستان، به مشورت گذاشته و تصمیم بگیرند.
منابع تصریح کردند که در نشستهای برگزار شده میان هیات طالبان و جبهه مقاومت ملی، مباحثی در رابطه به چگونهگی تدوین یک «قانون اساسی اسلامی»، عدالت، مشارکت ملی، آزادیهای اساسی شهروندان و انتخابات گفتوگو شده است.
به گفته این منابع، امیرخان متقی، وزیر خارجه کابینه سرپرست طالبان، ضمن دعوت از رهبران جبهه مقاومت برای بازگشت به افغانستان، برخی «کاستیها و نواقص» در ساختار ایجاد شده در افغانستان توسط طالبان را پذیرفته و نیز در رابطه به مسایل «عمده و اساسی»، از جمله حضور در یک نشست رسمی و مشترک با حضور تمامی طیفها و جریانهای سیاسی دخیل در منازعه افغانستان به میزبانی تهران، خواستار وقت بیشتر جهت مشورت و موافقت رهبران طالبان در داخل افغانستان شده است.
این در حالی است که جبهه مقاومت ملی با نشر اعلامیهای گفته است: «نمایندهگان طالبان مثل همیشه برخلاف آنچه واقعیت جامعه و خواستهای مردم افغانستان است، بر ادامه وضع موجود تاکید کردند و بار دیگر ثابت کردند که به هیچ صورت حاضر به پذیرش اصول و ارزشهای شهروندی، تقسیم عادلانه قدرت میان همه اقوام و اقشار جامعه و تشکیل حکومت فراگیر برامده از آرا و اراده مردم افغانستان نیستند».
اسماعیلخان نیز در صفحه فیسبوکش نوشته است: «من و محترم احمد مسعود با برخی چهرههای دیگر سیاسی و جهادی کشور، بعد از رایزنیهای متداوم به این نتیجه رسیدیم که وضعیت فعلی کشور و زندهگی مردم افغانستان به دلیل نفی مذاکرات بینالافغانی توسط طالبان رقم خورده است».
او از «حصر زنان، نفی آزادی بیان، بیتوجهی به وضع معیشتی مردم، تضاد با نهادهای انتخاباتی، حمایت از گروههای تروریستی، بازداشتهای غیرقانونی و ایجاد فضای وحشت» توسط طالبان سخن گفته و ابراز داشته که دیدار وی و احمد مسعود با هیات طالبان در تهران برای اصلاح این مسایل انجام شده است.
تلاشها برای فراهم کردن زمینه گفتوگو میان طالبان و جبهه مقاومت ملی از سوی ایران در حالی انجام میشود که با نزدیک شدن فصل بهار، امکان مقاومت مسلحانه و گسترش جنگ در شماری از ولایتهای افغانستان علیه طالبان، موجود است. به گفته منابع، احمد مسعود و اسماعیلخان نیز در دیدار خویش به نمایندهگان طالبان این نکته را تذکر دادهاند که آنان قادر به راهاندازی مقاومت مسلحانه علیه رژیم طالبان هستند و اگر گفتوگو روی ایجاد یک «حکومت همهشمول و فراگیر» به نتیجه نرسد، افغانستان در سال جدید خورشیدی شاهد گسترش مقاومت مسلحانه علیه طالبان در شماری از ولایتهای کشور خواهد بود.
∎