«رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر همزمان با جاری بودن مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین مدعی شده محدود شدن دسترسی بازرسان این نهاد بین‌المللی «تصویر مبهمی» از برنامه هسته‌ای این کشور به دست می‌دهد.

گروسی در مصاحبه‌ای تفصیلی با آسوشیتدپرس گفته چنانچه جمهوری اسلامی بخواهد «کشوری مورد احترام در جامعه بین‌المللی باشد» راهی برای «دور زدن» بازرس‌های آژانس وجود ندارد.

در این مصاحبه که در یک هتل مجلل در ابوظبی، پایتخت امارات انجام شد، گروسی گفت: «ما باید با هم کار کنیم.»

مدیر کل آژانس بعد از بازدید از اولین نیروگاه هسته‌ای امارات گفت: «من تضمین خواهم کرد که آنها با همکاری با ما یک شریک خواهند داشت.»

ادعاهای مدیر کل آژانس بین‌المللی همزمان با مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین که طرف‌های غربی در حال تلاش برای مقصر نشان دادن ایران بابت پیشرفت کند گفت‌وگوها هستند انجام شده است.

ساعاتی قبل‌تر، «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سؤالی درباره همکاری‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «روابط ما با آژانس باید براساس قوانین، اساسنامه آژانس، پادمان و ان.پی.تی باشد. در چارچوب قوانین روابط‌مان با آژانس برقرار است و متاثر از همین ضوابط قانونی در تعامل هستیم و آژانس هم طبق قوانین و موازین بر فعالیت‌های هسته‌ای ما نظارت دارد.»

او با اشاره به همکاری ایران و آژانس گفت: «آن چه در رسانه‌ها منتشر می‌شود، مباحث مربوط به عملیات روانی و مسائل سیاسی است. جریان مقابل ما جریانی است که به هیچ وجه توسعه علمی و فناوری در جمهوری اسلامی ایران را بر نمی‌تابد و با این اتهامات و ایجاد اشکال و جوسازی‌ها و عملیات روانی، این‌گونه القا می‌کنند که ما هدف غیر موجه داریم و نسبت به عدم اشاعه متعهد نیستیم که هیچ‌کدام از اینها، هیچگاه وارد نبوده و نیست و اتهاماتی است که به ویژه رژیم صهیونیستی خیلی به آن دامن می‌زند.»

رافائل گروسی در کسوت مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا کنون از محکوم کردن حمله خرابکارانه علیه تأسیسات کرج که گمان می‌رود توسط رژیم صهیونیستی انجام شده خودداری کرده است.

گروسی گفت: «اگر جامعه بین‌المللی نتواند از طریق ما یعنی از طریق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نتواند بفهمد که آنها چه تعداد سانتریفیوژ دارند و یا ظرفیت [غنی‌سازی] آنها چقدر است... چیزی که در دست داریم تصویر بسیار مبهمی است. شما توهم در دست داشتن یک تصویر واقعی را خواهید داشت، در حالی که آن تصویر واقعی نیست. به همین دلیل است که این مسئله اینقدر مهم است.»

محمد اسلامی امروز سه‌شنبه درباره توافق بین ایران و آژانس در خصوص نصب دوربین در مجتمع تسا در کرج گفته بود: «کرج و سایر مواردی که در برجام بوده، خارج از پادمان است. اگر برجام یک معاهده بوده، کشورهای متعاهد تعهداتی داشتند و ایران هم تعهداتی را پذیرفته است. وقتی آنها به تعهداتشان عمل نکرده و تحریم‌های ظالمانه، غیرقانونی شدید را علیه ایران اعمال کردند و هر روز هم آن را گسترش می‌دهند، دلیلی ندارد که تعهدات برجامی را بر ما فشار بیاورند که ما پایبند باشیم. ما در چارچوب پادمان و ان.پی.تی اقدام می‌کنیم و هیچ چیز غیر از آن را قبول نمی‌کنیم.»

گروسی در ادامه در اظهارنظری ناهمخوان با دستورکار آژانس اتمی مدعی شد که پیشرفت‌های هسته‌ای ایران بعد از خروج آمریکا از برجام به معنای آن است که لازم است در توافق اولیه تغییراتی ایجاد شود.

او گفت: «واقعیت این است که ما با ایران بسیار متفاوتی طرفیم. ۲۰۲۲ آنقدر از ۲۰۱۵ متفاوت است که لازم است تغییراتی ایجاد شود تا این واقعیت‌های جدید را به گونه‌ای جدید در نظر بگیرد که بازرسان ما بتوانند از هر آنچه که کشورها در میز سیاسی بر سر آن توافق می‌کنند بازرسی به عمل بیاورند.»

مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران گفت: اگر طرف‌ مقابل اراده جدی و آمادگی عملی برای اجرای همه تعهداتش طبق برجام را داشته باشد، ظرف مدت کوتاهی قادر خواهیم بود که به یک توافق مورد قبول دو طرف برسیم.

 علی باقری کنی در گفت‌وگویی بیان داشت: آن چیزی که ما روی آن در این گفت‌وگوها تاکید داریم و از قبل هم توسط رئیس‌جمهوری جمهوری اسلامی ایران و دیگر مقام‌های ارشد روی آن تاکید شده است، این است که در مذاکرات وین اولویت اصلی ما رفع همه تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه است که علیه ملت ایران طی سال‌های گذشته اعمال شده است.

وی افزود: تحریم‌هایی که علیه ملت ایران اعمال و باز اعمال شده است در مغایرت و تضاد با قوانین بین‌المللی، مقررات بین‌المللی، اصول بین‌المللی و همچنین مغایر با توافق بین‌المللی موسوم به برجام است و با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل هم مغایرت دارد.

باقری کنی در بخشی از این کفت و گو تاکید کرد: آنچه مشخص است از نظر ما این است که هر تحریمی که مغایر با برجام است باید فورا برداشته شود خواه این تحریم‌ها در دوره اوباما اعمال شده باشد یا ترامپ یا بایدن، همه آنها باید برداشته شوند. این موضوع شامل همه تحریم‌هایی می‌شود که مرتبط با برجام می‌شود. آنها هم باید رفع شود. بر همین اساس، همه تحریم‌هایی که در کارزار موسوم به فشار حداکثری اعمال شدند هم باید برداشته شوند چرا که آنها مرتبط با برجام بوده‌اند.

این دیپلمات ایرانی اضافه کرد: علاوه بر جمهوری اسلامی ایران، دیگر کشورهای گروه ۱+۴ و حتی دولت جدید ایالات متحده همه بر سر این موضوع اتفاق نظر دارند و اذعان دارند که دولت قبلی ایالات متحده اقدام غیرقانونی در خروج از برجام انجام داد و به همین دلیل دولت جدید، دولت بایدن می‌خواهد از این اقدام اشتباه برگردد و می‌خواهند به توافق ۲۰۱۵ برگردند.

وی در پاسخ به سووالی درباره پیش‌نویس ارائه شده از سوی ایران در مذاکرات جاری گفت: در جریان شش دور مذاکرات در وین در نهایت دو طرف متونی را ترسیم کردند، چند متن را ترسیم کردند که دو متن آن مربوط به رفع تحریم‌ها بود و همچنین تعهدات هسته‌ای ایران. خوب در ایران انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و یک دولت جدید به قدرت رسید؛ دولتی با رویکرد و اولویتی جدید در حوزه‌های مختلف از جمله حوزه سیاست خارجی بر سر کار آمد. طبیعی بود که دولت جدید ملاحظاتی درباره متون تهیه شده در بیستم ژوئن سال جاری داشته باشد و بخواهد موضع و ملاحظات خودش را در سند مربوط به پیش نویس مربوط به رفع تحریم‌ها و تعهدات هسته‌ای جمعبندی شده در تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۲۱ داشته باشد.

این دیپلمات کشورمان توضیح داد: در یکی از پیش نویس‌های ۲۰ ژوئن که مربوط به تعهدات هسته‌ای ایران بود، اختلافات زیادی بین دو طرف وجود داشت و متن پیش‌نویس مربوط به تعهدات هسته‌ای پر از پرانتز (جای خالی) بود که نشان دهنده تفاوت رویکرد بین دو طرف بود.

باقری گفت: تغییراتی که توسط تیم ایرانی روی متن مربوط به تعهدات هسته‌ای اعمال شد کمتر از تفاوتها و اختلافاتی است که در متن اولیه سند ۲۰ ژوئن وجود داشت. از ابتدای مذاکرات نهم نوامبر (دور جدید مذاکرات در وین در دولت آقای رئیسی) دیدارها و نشست‌های متعددی در سطوح فنی و کارشناسان ارشد سیاسی انجام شد تا درباره هر دو پیش نویس صحبت شود. طی روزهای گذشته نشست‌های زیادی درباره گروه کاری تعهدات هسته‌ای انجام شد تا اختلافات را شناسایی کند ...تا تعداد اختلافات را کاهش داده و کم کند. بر همین اساس، همچنان گفت‌وگوها بین دو طرف در جریان است تا مساله اختلافات را نهایی کنند تا وارد آن مرحله‌ای شویم که بتوانیم این اختلافات را برطرف کنیم و طی روزهای اخیر پیشرفت خیلی خوبی حاصل شده است».

وی درباره ادعای طرف‌های غربی مبنی بر خرید زمان از سوی ایران هم بیان داشت: ما در حال حاضر با دو محیط و فضا مواجه هستیم. یکی از این محیط‌ها محیطی است که در درون اتاق‌های گفت‌وگو اتفاق می‌افتد و دیگری محیطی که در بیرون از اتاق مذاکرات وجود دارد.

باقری اضافه کرد: درون اتاق مذاکرات طرف‌های مشخصی حضور دارند که در حال مذاکره هستند و مشخص است که آنها چه طرفی هستند. اما بیرون از اتاق مذاکرات، مشخص نیست که چه هویت هایی حضور دارند و آنها دارند چه کاری انجام می‌دهند. همان موجود تنش‌زایی که تاسیسات هسته‌ای ایران را در عملیاتی تروریستی و حملات تروریستی هدف قرار داده است، همان موجود در تلاشی جدی برای ایجاد موانع در برابر حصول پیشرفت در مذاکرات است. این موجود علاوه بر تلاش برای مسموم کردن فضای مذاکرات در خارج از اتاق مذاکرات، امیدوار است که بتواند یک فضای غیرسازنده در داخل اتاق مذاکرات ایجاد کند.

این دیپلمات ایرانی درباره طرح جایگزین طرف‌های غربی در صورت کارساز نبودن و موفق نشدن مذاکرات در وین نیز گفت: این موضوع بسیار روشن است صهیونیست‌ها به صورتی جدی در تلاش هستند که تاثیری منفی، غیرسازنده و مخرب روی فضای موجود در داخل اتاق مذاکرات بگذارند. همانطور که قبلا گفتم آنها در بیرون از اتاق مذاکرات در تلاش برای ایجاد جو منفی و مخرب هستند. برای همین هم مقام‌های رژیم صهیونیستی در تلاش برای تسریع این نقش به برخی از بازیگرانی هستند که شاید در درون اتاق مذاکرات اثر بگذارند. برخی از این بازیگران رفتاری متناقض دارند. از یک طرف آنها می‌گویند که ما در حال مذاکره برای احیای توافق (برجام) و بازگشت ایالات متحده به توافق هستیم و از سوی دیگر، آنها یا مقاله‌ یا یادداشت‌های مشترک با آن موجود نامشروع منتشر می‌کنند یا در دیدارهای طولانی مدت با آنها شرکت می‌کنند تا مذاکرات را از بین ببرند یا موانعی جدی بر سر حصول پیشرفت در مذاکرات ایجاد کنند.

باقری در پاسخ به سوالی درباره رفتارها و مواضع متناقض دولت جو بایدن که به رغم ابراز تمایل برای بازگشت به برجام، تحریم‌های جدیدی را در حین مذاکرات اعمال می‌کند گفت: ما هم معتقد هستیم که این یک رفتار متناقض و دوگانه ایالات متحده است و ما اعتقاد داریم که دولت ایالات متحده باید درباره رفتارشان توضیح دهد. هنوز درباره موضوع تحریم‌ها و برداشتن تحریم‌ها، فرایند جدی مذاکرات برای برداشتن تحریم‌ها شروع نشده است.

وی گفت: البته چند پیش نویس بین دو طرف رد و بدل شده است اما آنچه مشخص است از نظر ما این است که هر تحریمی که مغایر با برجام است باید فورا برداشته شود خواه این تحریم‌ها در دوره اوباما اعمال شده باشد یا ترامپ یا بایدن، همه آنها باید برداشته شوند. این موضوع شامل همه تحریم‌هایی می‌شود که مرتبط با برجام می‌شود. آنها هم باید رفع شود. بر همین اساس، همه تحریم‌هایی که در کارزار موسوم به فشار حداکثری اعمال شدند هم باید برداشته شوند چرا که آنها مرتبط با برجام بوده‌اند.

مذاکره کننده ارشد ایران درباره ادعاهای غربی‌ها و متحدان رژیم صهیونیستی پیرامون ماهیت برنامه هسته‌ای ایران اظهار داشت: همه فعالیت‌های هسته‌ای ایران در چارچوب ان‌پی‌تی و توافقات پادمانی انجام می‍‌شود و تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران به صورت جامع تحت بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد. ایران هیچ فعالیت محرمانه و مخفی هسته‌ای ندارد.

اقدامات هسته‌ای که در حال حاضر ایران در حال انجام دادن است، دقیقا منطبق با برجام است چرا که پاراگراف ۲۶ و ۳۶ برجام به ایران این حق را داده است که در صورت عدم پایبندی طرف مقابل به تعهداتش، ایران فعالیت‌های خود را به صورت کامل یا جزئی به تعلیق دربیاورد.

وی افزود: ما قبلا اعلام کردیم که اقدامات ما اقدامات جبرانی است و ما فعالیت‌هاتی هسته‌ای خودمان را یک سال بعد از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای آغاز کردیم. هر زمان که ایالات متحده تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران را برداشتند، زمینه برای آغاز بازگشت فعالیت‌های جبرانی ایران هموار خواهد شد.

باقری در پاسخ به این سوال که ایران چگونه می‌تواند درباره اینکه آمریکا واقعا تحریم‌ها را برمی‌دارد، راستی آزمایی کند گفت: درباره موضوع ضمانت و راستی آزمایی اختلاف نظرهای وجود دارد، این موضوعات چیزی است که هنوز اختلافات درباره آنها رفع نشده و باید در جریان مذاکرات این اختلافات حل شود.

مذاکره کننده ارشد ایران درباره بزرگترین مانع بر سر اینکه برجام به صورت کامل توسط همگان اجرا شود، بیان داشت: به نظر من اگر طرف‌ مقابل اراده جدی داشته باشد و آمادگی عملی برای اجرای همه تعهداتش طبق برجام بدون هر گونه استثنا را داشته باشد، در آن صورت من واقعا معتقدم که ظرف مدت کوتاهی ما قادر خواهیم بود که به یک توافق مورد قبول دو طرف برسیم.

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، روز دوشنبه در گفت‌وگویی با شبکه روسیه‌۲۴ درباره اظهارات وزرای امور خارجه کشورهای عضو گروه G7 از ایران مبنی بر این که «مذاکرات را جدی بگیرد»، گفت: من هیچ دلیلی نمی‌بینم فکر کنم هر یک از طرفین مذاکرات از جمله آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها بازی در می‌آورند. در واقع، اراده سیاسی برای رسیدن به نتیجه‌ای ملموس وجود دارد.

طبق گفته این دیپلمات روس، برای آمریکایی‌ها مهم است اطمینان بیابند برنامه هسته‌ای ایران به خوبی تحت کنترل است که البته [این کنترل] تا حد زیادی به خاطر سیاست «فشار حداکثری» واشنگتن و اقداماتی که ایران در واکنش به آن انجام داده، از بین رفته است.

اولیانوف در این گفت‌وگو مطرح کرد: روند مذاکرات پیشرفت دارد. اگرچه خیلی سریع نیست اما رو به جلو است.

او همچنین گفت، یکی از موضوعاتی که در وین مورد بحث است، موضوع سانتریفیوژهای ایران است.

شبکه لبنانی المیادین که هیاتی رسانه‌ای به وین اعزام کرده است دراین باره نوشت: مذاکرات وین ادامه دارد و موضع دیروز تروئیکا بر روند مذاکرات تاثیر نخواهد گذاشت.

در این گزارش آمده است که موضع اروپا به منظور فشار بر ایران به دلیل آنچه سرعت حرکت برنامه هسته ای تهران خوانده شده، است.

این شبکه لبنانی همچنین اعلام کرد که آمریکا همزمان با انجام مذاکرات وضع تحریم علیه ایران را متوقف نمی کند که این خود مانعی بر سر مذاکرات به حساب می آید.

در ادامه این گزارش تاکید شده است: تا زمانی که مذاکرات جدی باشد، موضع ایران تداوم مذاکرات در وین است.