ایران در واکنش به پیشنهاد توافق گام به گام در مذاکرات آتی وین، این پیشنهاد را رد و تأکید کرده که در جریان مذاکرات احیای توافق برجام حاضر به پذیرش چیزی کمتر از برجام و ارائه تعهدی بالاتر از آن نیست و هیچگونه توافق موقتی را هم نخواهد پذیرفت. پیشنهاد توافقات گام به گام حتی در مذاکرات پیشین و طی سالهای گذشته نیز از سوی غربیها تکرار میشد که همواره با مخالفت تهران روبهرو شده بود. این بار نیز غرب با روی کارآمدن تیم جدید مذاکره در تهران همان طرح قدیمی خود را روی میز گذاشت و نشان داد به رغم ادعا ها، در عمل حرف جدیدی برای توافق ندارد.
به گزارش «جوان»، هنوز یک هفته از پایان دور هفتم مذاکرات وین نگذشته زمزمههای توافق موقت یا توافق گام به گام با ایران بار دیگر مطرح شده است. طرح «توافق گام به گام با ایران» در جلسه روز دوشنبه، ۱۵ آذرماه سخنگوی وزارت خارجه با خبرنگاران نیز مورد اشاره قرار گرفت و وقتی از «سعید خطیبزاده»، درباره این طرح پرسش شد، این دیپلمات ارشد ایرانی پاسخ داد: در جریان مذاکرات احیای توافق برجام این کشور حاضر به پذیرش چیزی کمتر از برجام و ارائه تعهدی بالاتر از آن نیست و هیچگونه توافق موقتی را هم نخواهد پذیرفت. خطیبزاده افزود که ما در وین بر اساس پیشنویسهایی که برای رفع تحریمها و چگونگی توقف اقدامات جبرانی ایران ارائه کردیم، چیزی به نام طرح گام به گام یا توافق موقت مطرح نیست. به گفته وی «ما چیزی کمتر از برجام نمیپذیریم و چیزی بیشتر از برجام هم تعهد نمیدهیم.» سخنگوی وزارت خارجه تأکید کرد: «الان وقت آن است که طرفهای دیگر برجامی تصمیم بگیرند چه موضعی درباره رفع تحریمها بگیرند.»
طرح گام به گام یا توافق موقت هفته گذشته و همزمان با برگزاری دور جدید مذاکرات از سوی برخی رسانههای غربی مطرح شده بود. در اولین روز این مذاکرات، خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلماتهای غربی گزارش کرد که سناریویی وجود دارد که بر اساس آن واشنگتن تا زمان حصول توافق دائمی، ایده مذاکره بر سر «توافق موقت» با ایران را مطرح خواهد کرد. البته پیشنهاد توافق موقت را فقط رویترز مطرح نکرد بلکه هفته گذشته «مارکو کارنلوس»، دیپلمات سابق ایتالیایی و تحلیلگر امور خاورمیانه نیز با انتشار یادداشتی در میدلایستآی ضمن بررسی چالشهای پیشروی مذاکرات، گزینه «توافق موقت» را مورد بررسی قرار داده بود.
از فریز مقابل فریز تا گامبهگام
شاید در نگاه اولیه، طرح «توافق گام به گام» جدید به نظر برسد، اما این طرح حتی در چند سال گذشته در چند نوبت از سوی طرفهای غربی مذاکرات هستهای ارائه شده بود که در همه موارد قبلی نیز تهران چنین پیشنهادی را رد کرده بود. از جمله در تیرماه ۱۳۹۸ «امانوئل بون»، مشاور ارشد «امانوئل ماکرون»، رئیسجمهور فرانسه به تهران آمد و طرح فریز مقابل فریز، یا انجماد مقابل انجماد را به ظریف پیشنهاد داد. فریز در برابر فریز شکل دیگری از همین طرح گام به گام امروزی بود و در آن زمان نیز سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره آن اینگونه توضیح داد: «ایران در این مرحله کاهش تعهدات هستهای خود را فریز میکند و در مقابل امریکا هم برخی از معافیتهای نفتی ایران را به صورت موقت دوباره احیا میکند تا مذاکرات با ایران به جریان بیفتد.» این طرح همان زمان از سوی ایران رد شد و وزارت خارجه به صورت رسمی رد طرح فرانسه را اعلام کرد. با این حال تکرار چنین طرحی از سوی طرفهای غربی برجام نشان میدهد که غرب طرح جدیدی را برای توافق با ایران ندارد و پیشنهادات غربیها همان پیشنهادات قبلی است که ایران آنها را رد کرده بود.
«سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت خارجه ایران در جلسه خبری خود روز دو شنبه همچنین این را افزود که دور هشتم مذاکرات وین آخر این هفته از سرگرفته میشود و تاریخ دقیق آن در گفتوگوی باقری و مورا قطعی خواهد شد. به گفته خطیبزاده، «مهم این است که طرف مقابل هم مثل ایران با پیشنهادهای مشخص بیاید». اگرچه هنوز طرح غربیها برای توافق با ایران به صورت رسمی اعلام نشده، اما با توجه به گمانهزنیهای رسانهای، اگر طرح غرب بار دیگر همان طرح رد شده «توافق گام به گام» باشد، نتیجه دور بعدی مذاکرات از هماکنون مثل روز روشن است.
اولین پاسخ منفی را آلمان داد
ایران تاکنون دو طرح پیشنهادی را به طرفهای غربی برجام داده است و سخنگوی وزارت خارجه نیز در نشست خبری خود درباره دو سندی که ایران به طرف مقابل ارائه کرده، گفت: دو پیشنویس را براساس متنهای شش دور مذاکره قبلی و متنهای نوشته شده به طرف مقابل ارائه کردیم. الان وقت آن است که آنها تصمیم بگیرند چه موضعی را درباره رفع تحریمها اتخاذ کنند.
پاسخ به طرح ایران در عصر روز دوشنبه، یعنی سه روز پس از پایان مذاکرات اعلام شد و آلمان اولین کشور از میان طرفهای مذاکرات وین بود که به پیشنهاد ایران پاسخ رسمی داد. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان در این ارتباط گفت: «پیشنهادهای ایران در مورد برنامه هستهای این کشور قابل قبول نیست.» این مقام آلمانی همچنین افزود که «برلین مایل است مسیر دیپلماتیک را در این زمینه دنبال کند، اما زمان رو به اتمام است. ما پیشنهادها را با دقت و به طور کامل بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که ایران تقریباً تمام پیشنویس توافقاتی را که قبلاً در ماهها مذاکرات سخت به دست آمده بود، کنار گذاشته است.» آلمان در حالی مذاکرات دورهای قبلی را توافق خوانده که ایران پیشتر با رد چنین توافقاتی، مذاکرات دورهای پیشین را تنها در حد جمعبندی عنوان کرده بود که قابل گفتگو هستند.
روسیه: فضای مذاکره بیشتر وجود دارد
تنها کمتر از چند ساعت پیش از آنکه آلمان پاسخ منفی به پیشنهاد ایران در مذاکرات وین اعلام کند، نماینده روسیه در این مذاکرات گفت: «لحن ایران نشان میدهد که فضا برای مذاکرات بیشتر وجود دارد.» «میخائیل اولیانوف» نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در واکنش به اظهارات یک مقام ارشد وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره خواستههای تهران، گفت که لحن این اظهارات نشان میدهد که هنوز فضا برای مذاکرات بیشتر وجود دارد. نماینده روسیه در مذاکرات وین ادامه داد: «همانطور که به طور مکرر به تمامی شرکای خود در مذاکرات وین گفتهام، با صبر و فقط با صبر میتوانیم به زبان مشترک برسیم. بیایید از نتیجهگیریهای عجولانه بپرهیزیم.»
ابتکار عمل در دست ایران است
مذاکرات وین یا آن گونه که رسانهها آن را ۱+۴ میخوانند، برخی عناصر مزاحم نیز دارد و بسیاری تلآویو را بهدلیل بازندگی در برابر مسیر دیپلماتیک ایران، تخریبچی این مذاکرات میدانند. با این حال حتی صهیونیستها نیز به دست برتر ایران اذعان دارند و «ایهود باراک»، نخستوزیر اسبق اسرائیل با انتقاد از سیاستهای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر سابق این رژیم، تهدیدهای او علیه تهران را سخنانی توخالی توصیف کرد. روزنامه یدیعوت آحارانوت در تارنمای خود به نقل از ایهود باراک که سابقه وزارت جنگ اسرائیل را هم در کارنامه خود دارد، نوشت: «اسرائیل باید همکاری خود را با واشنگتن در رابطه با برنامه هستهای ایران گسترش دهد.» وی با مقصر اعلام کردن بنیامین نتانیاهو در خصوص شکست در مقابل برنامه هستهای ایران، این شکست را حاصل اهمالکاری و توهم نخستوزیر سابق دانست. نخستوزیر اسبق رژیم صهیونیستی در این مقاله با انتقاد از رویکرد کابینه کنونی این رژیم نوشت که لفاظیهای توخالی علیه ایران فقط اسرائیل را ضعیفتر میکند. او گفت: «گستاخی و لفاظیهای تو خالی، راهی برای ادامه نیست و تنها اسرائیل را ضعیفتر میکند و تواناییاش را برای دفاع از خود به حداقل میرساند.»
تأکید سخنگوی وزارت خارجه
ایران چیزی به اسم گام به گام را نمیپذیرد
روزنامه جوان
ایران در واکنش به پیشنهاد توافق گام به گام در مذاکرات آتی وین، این پیشنهاد را رد و تأکید کرده که در جریان مذاکرات احیای توافق برجام حاضر به پذیرش چیزی کمتر از برجام و ارائه تعهدی بالاتر از آن نیست و هیچگونه توافق موقتی را هم نخواهد پذیرفت
صاحبخبر -
∎
نظر شما