باشگاه خبرنگاران جوان، در ایامی که کرونا در جامعه جولان میدهد و بازار کنسرتهای خوانندگان موسیقی کساد شده است، پای خوانندگان پاپ در آثار سینمایی و سریالهای نمایش خانگی باز شده و بازار سریالهای نمایش خانگی گرمتر از هر موقع دیگر است. از طرف دیگر فروش در پلتفرمهایی مانند نماوا و فیلیمو امکان جدیدی برای جذب مخاطبان را فراهم آورده و جذب مخاطب در این پلتفرمها به دغدغه سرمایه گذاران تبدیل شده است.
با تعطیلی مدارس و دانشگاه ها، تبلیغات محیطی مانند بیلبوردهای شهری سریالهای نمایش خانگی کمتر شد و به جای آن تهیه کنندگان سریالهای نمایش خانگی به استفاده از خوانندگان پرطرفدار موسیقی پاپ به عنوان بازیگر روی آوردند. حضور خوانندگان پرطرفدار موسیقی پاپ در سینما و سریالهای نمایش خانگی تا آنجا پررنگ شده که نقش اول بسیاری از این گونه محصولات تصویری به خوانندگان پرطرفدار پاپ سپرده شده است.
بازی امیر مقاره در سریال «جزیره» به کارگردانی سیروس مقدم، بازی سیروان خسروی در سریال «حرفه ای» به کارگردانی مصطفی تقی زاده، بازی رضا یزدانی در سریال «میدان سرخ» به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان، بازی بهنام بانی در فیلم سینمایی «گشت ۳» و بازی آرش عدل پرور در فیلم سینمایی «حکم تجدید نظر» بخشی از حضور خوانندگان پاپ در سریالهای نمایش خانگی و فیلمهای سینمایی است. پیش از این هم فرزاد فرزین در سریالهای عاشقانه، مانکن و ملکه گدایان بازیگری خود را در محک داوری تماشاچیان قرار داده بود. در این میان جدال بر سر محتوای مطلوب و کیفیت آثار تصویری جای خود را به رقابت بر سر جذب چهرههای بیشتر سلبریتی داده است.
چرایی حضور خوانندههای پاپ در سریالهای نمایش خانگی
از نگاه برخی از منتقدین سینما، رابطهها جای خود را به توانایی بازیگران داده است. این مسئله باعث شده است کیفیت این گونه آثار به شدت آسیب ببیند.
آرش فهیم منتقد سینما در این باره میگوید: معمولاً حضور سلبریتیها در فیلمهای سینمایی و سریالهای نمایش خانگی نه به دلیل تواناییهای آنان، بلکه به دلیل حضور در بعضی باندهای سینمایی است. البته او معتقد است: سازندههای خوب از خوانندهها به عنوان بازیگر در کارهای خود استفاده نمیکنند. معمولاً این خوانندگان در کارهای درجه ۲ و ۳ به بازیگری میپردازند. البته گاهی استثنا وجود دارد؛ مثلا پژمان جمشیدی با شایستگیهای خود در این حوزه باقی مانده است.
در مقابل برخی منتقدان سینما معتقد هستند، حضور چهرههای شناخته شده هنری در سینما و سریالهای نمایش خانگی به دلیل توانایی این هنرمندان، بدیهی و قابل پیش بینی است.
رضا درستکار منتقد سینما در این باره گفت: ایجاد پلتفرمهای vod، زمینه افزایش تولیدات سریالهای نمایش خانگی را فراهم آورده و طبیعی است که زمینه حضور بیشتر هنرمندان سرشناس رشتههای دیگر فراهم شود.
او در ادامه گفت: نیاز بیشتر به بازیگران، زمینه جذب خوانندگان را فراهم آورده است و این امر باعث شده خوانندگانی که توانایی و استعداد بازیگری را در خود میبینند، در این حوزه ورود پیدا کنند.
توان بازیگری سلبریتیها همیشه محل نزاع منتقدین سینما بوده است؛ اما تهیه کنندگان به بهانه فروش بیشتر تلاش میکنند بین استعداد بازیگری و جذب سلبریتیها توازنی ایجاد کنند.
جلالی تهیهکننده سینما و تلویزیون با اشاره به حرفهای نبودن بازیگرهای نقش اول این پلتفرمها گفت: اگر این افراد بازیگری را آموخته باشند ایرادی ندارد، اما متاسفانه تازه میخواهند بازیگری را بیاموزند و پول حرفهای دریافت کنند. این افراد باید ابتدا از نقشهای کوتاه شروع کنند تا حرفهای شوند، اما برخی از تهیه کنندهها، نقش اول یک پروژه را به آنها واگذار میکنند.
از دستمزدها چه خبر؟
حاشیه دیگری که درباره حضور چهرههای هنری و بویژه خوانندگان پاپ مطرح میشود، پرداخت دستمزد بالا نسبت به بازیگران حرفهای است. سعید خانی تهیهکننده سریال «حرفهای» درباره روند انتخاب سیروان خسروی در این سریال گفت: گزینههایی از بازیگران مد نظر ما بود تا نقش سیامک را بازی کنند؛ اما درگیر کارهای دیگری بودند. ما در نهایت به سیروان خسروی رسیدیم. او سه ماه برای نقشش تمرین کرد و بعد ما را برای سپردن نقش مجاب کرد. خوشبختانه سریال با استقبال خوبی هم روبرو شده است.
علیرضا جلالی تهیه کننده سینما و تلویزیون هم میگوید: این روزها همه چیز تغییر کرده و دیگر هیچ چیز مثل سابق در جای خودش قرار ندارد. در قدیم افراد برای حضور در این حوزه خاک صحنه میخوردند. تجربه کسب میکردند تا رشد کند، اما امروز افراد با توجه به ارتباطهایی که دارند یا شهرتی که در حوزه فعالیت شان کسب میکنند، به دنیای تصویر راه پیدا میکنند که این اتفاق خوبی نیست.
او با اشاره به کم کار شدن بازیگران حرفهای سینما و تلویزیون گفت: بسیاری از بازیگران سینما و تلویزیون دچار مشکلات معیشتی شده اند، اما تهیه کنندگان سریالهای خانگی ترجیح میدهند برای فروش بیشتر محصولاتشان به استفاده از سلبریتیها روی بیاورند.
رضا درستکار هم درباره دستمزدهای بالای پرداخت شده به خوانندگان پرطرفدار موسیقی گفت: به نظرم خوانندهها خوب بازی میکنند و حق دارند که دستمزد بالایی دریافت کنند. این منتقد سینما معتقد است: مشکل کار، دستمزد پایین بازیگران است و باید حقوق آنها را افزایش داد. چون در همه جای دنیا سلبریتیها دستمزدهای بالایی میگیرند.
این نظرات در حالی مطرح میشود که بازیگران سینما و تلویزیون نظرات متفاوتی دارند.
امید زندگانی بازیگر سینما و تلویزیون در این باره گفت: این موضوع کاملاً انعکاس دهنده نگاه تجاری سازندگان فیلمها و سریالهای نمایش خانگی نسبت به کیفیت آثارشان است. البته استفاده از سلبریتیها فقط به قشر خواننده محدود نمیشود، بلکه ورزشکاران شناخته شده هم به مقوله بازیگری ورود پیدا کرده اند.
او معتقد است ورود این قبیل چهرهها باعث تنزل سطح بازیگری در تولیدات سینمایی کشور شده است. امید زندگانی در این باره گفت: اگر یک بازیگر بخواهد فضای خوانندگی یا فوتبال را به صورت حرفهای تجربه کند، قطعاً با شکست روبرو میشود. برای مقوله بازیگری هم همین مسئله صدق میکند. تجربه، استعداد و سواد بازیگری در موفقیت یک بازیگر بسیار با اهمیت است.
اما برخی از بازیگران معتقد هستند بازیگری مقولهای نیست که در آن حضور چهرههای مورد علاقه مردم را بتوان محدود کرد. پژمان بازغی بازیگر سینما و تلویزیون با اشاره به اینکه کسی جای دیگری را نمیتواند در حوزه بازیگری تنگ کند، گفت: ما شاهد این هستیم که پژمان جمشیدی از فوتبال وارد حوزه سینما شد و استعداد خودش را در حوزه بازیگری ثابت کرد، خوشبختانه مخاطب هم دارد؛ بنابراین اگر کسی توانایی حضور در این حوزه را داشته باشد هیچ کس نمیتواند مانع ایجاد کند.
رقابت آری یا خیر؟
حسینی منتقد سینما درباره علت حضور سلبریتیهای مورد علاقه مردم در سینما و سریالهای مختلف گفت: علت حضور خوانندهها در سریالهای نمایش خانگی، نبود فضای رقابتی در بین فیلمسازان است. از طرف دیگر داستان عمیق در این سریالها وجود ندارد و برای فروش بیشتر از این حربه بهره میبرند. حسینی گفت: متاسفانه سازندههای این سریالها فقط تشنه دیده شدن هستند و دیگر به کیفیت آثار توجه نمیکنند.
سعید خانی تهیهکننده سینما دلایل متفاوتی برای حضور خوانندگان در عرصه بازیگری بیان میکند. او معتقد است: تولیدات سریالهای نمایش خانگی افزایش یافته و همین مسئله باعث شده دایره انتخاب بازیگران برای عوامل ساخت افزایش پیدا کند. این تهیهکننده گفت: دلیل استفاده تهیه کنندگان از خوانندگان این است که خوانندگان در اتمسفر هنر زیست کرده اند و از استعداد بازیگری بهره مند هستند و به اصول بازیگری آگاهی دارند.
سعید خانی البته کتمان نمیکند جذب مخاطب هم یکی از عوامل موثر ورود خوانندگان در این حوزه است. سعید خانی گفت: طرفداران زیاد خوانندگان زمینه دیده شدن بیشتر سریالهای نمایش خانگی و فیلمها را فراهم میکنند.
آیا پای استعداد در میان است یا شهرت؟
زندگانی درباره دلیل اصلی انتخاب سلبریتیها به عنوان بازیگر گفت: اگر یک خواننده یا بازیکن در حوزه کاری خود موفق باشد آن را بازیگر میکنند، اما آیا او با کیفیت بازی میکند؟ طبق تجربههایی که در سالهای گذشته مشاهده کردیم، این قبیل آثار، تجربههای موفقی از کار در نیامده و این مسئله به جایگاه حرفهای آنان در حوزه فعالیتشان هم ضربه وارد کرده است.
پژمان بازغی اما معتقد است: آغوش سینما همیشه برای جوانان، خوانندگان و هر کسی که میخواهد این فضا را تجربه کند، باز است و این استقبال مخاطبان است که همه چیز را مشخص میکند.
خشایار اعتمادی خواننده پاپ هم معتقد است: اگر خوانندهای صرفاً به خاطر شهرت بیشتر به سراغ بازیگری برود این کار را انجام ندهد؛ چرا که هم به خودش و هم به صنعت فیلم و سریال آسیب میزند.
راهکار ورود صحیح سلبریتیها به حوزه بازیگری چیست؟
امید زندگانی برای سامان دادن به بازیگری در سریالهای شبکه نمایش خانگی پیشنهاد داد: ناظرین پخش و ساترا باید قواعدی را تعیین کنند، افرادی که میخواهند نقشی را بازی کنند تحصیلات یا تجربه آن را داشته باشند و از ملاکهای حداقلی بازیگری برخودار باشند. به همین جهت لازم است افراد از نظر سطح بازی درجه بندی شوند.
ورود خوانندهها به عرصه بازیگری مسئلهای است که در همه جای جهان یک امر طبیعی است، اما اینکه چه کسانی در حوزه تصویر باقی میمانند، زمان و استعداد است که آن را ثابت میکند.
اگر بازیگری و خوانندگی را دو سر طیف سرگرمی "Entertainment" بدانیم، علت استقبال مخاطبان از این جا به جایی روشن میشود. در این میان عدهای اعتقاد دارند جا به جایی هنرمندان موسیقی و سینما به ضرر سینما و موسیقی است و عدهای از آن استقبال میکنند. اما آنچه اهمیت دارد استقبال مردم از این اتفاق است. استقبالی که اگر با سلیقه جامعه همخوان باشد شاهد تکرار بیشتر آن خواهیم بود.