به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران؛ نشست «روایت عاشقی»، دیدار صمیمانه شبیهخوانان با مدیران فرهنگی هنری شهر تهران به همراه رونمایی از سایت تخصصی کانون کهربای تعزیه فرهنگسرای اخلاق و محصول تولیدی «آموزش شبیهخوانی» سهشنبه 2 آذرماه در تالار وحدت برگزار شد.
محمود شالویی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست با اعلام آمادگی برای قرار دادن ظرفیت این وزارتخانه در اختیار هنر تعزیه، گفت: در مملکتی که متعلق به امام حسین(ع) است، وظیفه داریم که از این هنر حمایت کنیم. تعزیه نمادی هنرمندانه از ارادت ایرانیان به حضرت سیدالشهداست.
شبیهخوانی در جهان شبیه ندارد
در ادامه حجتالاسلام میثم امرودی رئیس سازمان فرهنگی هنری بیان کرد: در این دو سال که توفیق حضور در این سمت را داشتم، تلاش کردم شهر تهران در محرم و صفر رنگ و بوی عزای سید و سالار شهیدان را بگیرد و خوشبختانه امسال این اتفاق تا حدی رخ داد و با برگزاری برنامههای ویژه، حال و هوای شهر امام حسینی شد.
وی با اشاره به اینکه شبیهخوانی در جهان شبیه ندارد، افزود: شبیهخوانی ارزشهای اخلاقی را بهخوبی به مخاطبانش منتقل میکند و از نظر انتقال عاطفه و مفاهیم معنوی نیز ممتاز است. ارزشهای ذاتی از بین رفتنی نیست و تعزیه یکی از این ارزشهاست که ارزش آن واقعی و عینی و نه مجازی است، چراکه ریشه در یک ماجرای واقعی دارد و زاییده تخیل سازنده نیست.
رئیس سازمان فرهنگی هنری ادامه داد: دامنه مخاطبان تعزیه گسترده و از اقشار گوناگون است که این میزان تنوع مخاطب در میان هنرهای مختلف کمنظیر است. جایگاه علمی تعزیه نیز قابلتوجه است و انبوهی از کتابهای ارزشمند شیعه در شکلگیری آن مؤثر بودهاند.
وی اظهار کرد: چند مشکل اصلی وجود دارد که باید آن را حل کنیم. در همکاری با یکدیگر مشکل داریم و باید این کار را تمرین کنیم. موضوع دیگر، تعیین متولی اصلی هنر تعزیه در کشور است. مدیریت شهری امکانات سختافزاری دارد، اما متولی هنر نیست. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میتواند مسئولیت این کار را بر عهده بگیرد و با یکدیگر همکاری داشته باشیم. تقسیم کار و برنامهریزی دقیق برای ترویج و پاسداشت هنرهای ریشهدار مانند تعزیه لازم است.
حجتالاسلام امرودی افزود: سازمان فرهنگی هنری یک سازمان مکان محور است و مراکز متعددی در سطح شهر تهران دارد. میتوانیم این ظرفیت را در اختیار پیشکسوتان هنر تعزیه قرار دهیم. امکانات سازمان در اختیار تعزیه است و شما هم به تشکل خود انسجام بدهید و با بازدید از مراکز سازمان فرهنگی هنری، برای شکلدهی به نهاد یا بنیاد متولی تعزیه پیشنهاد دهید.
حمایتها از تعزیه کافی نیست
داوود فتحعلی بیگی، از پیشکسوتان تعزیه دیگر سخنران نشست بود که عنوان کرد: هنر تعزیه بیش از ۳۰۰ سال سابقه دارد و افرادی که اینجا نشستهاند، از دوران طفولیت با این هنر مأنوس بودهاند و این فرهنگ را به وجببهوجب خاک ایران منتقل کردهاند. بعد از انقلاب اسلامی انتظار میرفت عنایت ویژهای به تعزیه صورت بگیرد و حمایتهایی هم شد، اما کافی نبود و امروز بنیاد و نهاد ملیای برای تعزیه وجود ندارد.
وی ادامه داد: در کشورهای دیگر جهان، مدارسی برای هنرهای اصیل و سنتی خود تأسیس میکنند تا خطر از دست رفتن این هنرها به حداقل برسد. درباره تعزیه هم باید چارهاندیشی شود و هنری را که به نام ایران به ثبت جهانی رسیده، سروسامان بدهیم. تلاشهای فردیای که تابهحال انجامشده ارزشمند است، ولی برای حفظ این هنر ملی کافی نیست. بنیان نمایشهای آیینی و حتی نمایشهای سنتی شاد، اخلاق است و این هنرها ارزشهای دینی و انسانی را ترویج میکنند.
لزوم ساخت تکیهای برای اجرای تعزیه در شهر تهران
اردشیر صالح پور نویسنده، پژوهشگر و مدرس دانشگاه نیز اظهار کرد: استاد فتحعلی بیگی به قدمت هنر تعزیه اشاره کردند که به دوران صفویه میرسد، ولی فراموش نکنیم که هنر نمایش مذهبی در ایران ریشهای پنجهزارساله نیز دارد و نشانههای کارناوالهای نمایش مذهبی در سنگنگارههای تاریخی هویداست.
وی افزود: تعزیه یک هنر ملی، دینی و مذهبی و برآمده از سویدای قلب ایرانیان است. یونسکو این میراث ملی را ثبت جهانی کرده، اما متأسفانه خودمان توجه کافی را به آن نکردهایم و بنیاد و نهادی برای آن وجود ندارد. راه ماندگاری این هنر ملی، پیوند دادن آن به آموزشهای آکادمیک است و باید در دانشگاهها بیشتر به تعزیه پرداخته شود. راهکار دیگر این است که یک تکیه در تهران ساخته شود که در آن تعزیه روی صحنه برود و به اعتقاد من این کار وظیفه شهرداری تهران است.
اجرای بیش از ۲۲۰ مجلس تعزیه در محرم و صفر
مجید خسروآبادی دبیر کانون کهربای تعزیه فرهنگسرای اخلاق عنوان کرد: تاکنون برای احداث خانه یا بنیاد تعزیه پیگیریهای زیادی انجامشده، اما متأسفانه محقق نشده است. شهر تهران به چنین مرکزی نیاز دارد تا پیشکسوتان هنر تعزیه آن را اداره کنند و فعالیتهای مؤثری در زمینه ترویج این هنر سنتی داشته باشند.
وی اضافه کرد: هنرمندان باسابقه تعزیه گنجینههای بسیار ارزشمندی هستند و باید تا فرصت داریم از وجود ارزشمندشان بهره ببریم. از سازمان فرهنگی هنری برای حمایت از تعزیه سپاسگزارم و اجرای بیش از ۲۲۰ مجلس تعزیه در محرم و صفر امسال باوجود شرایط کرونایی، اقدام ویژه و بزرگی بود.
مهدی افضلی مدیرعامل بنیاد رودکی ضمن خیرمقدم به حاضران گفت: من خودم را یک نوکر میدانم و عشق به تعزیه در وجودم به قدری است که هر کاری در توانم باشد کوتاهی نمیکنم. فکر میکنم برای افزایش علاقه نسل تازه به هنر تعزیه، باید از پایه و آموزشوپرورش آغاز کنیم و در ترویج این هنر بکوشیم. امکانات دستگاههای مختلف در کشور باید در اختیار تعزیه قرار گیرد و امیدوارم در بنیاد رودکی با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجموعه مدیریت شهری بتوانیم فعالیت اثرگذاری در این زمینه داشته باشیم.
در این نشست حجتالاسلام میثم امرودی رئیس و معاونان سازمان فرهنگی هنری، مهدی افضلی مدیرعامل بنیاد رودکی و محمود شالویی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از پیشکسوتان هنر تعزیه مانند داوود فتحعلی بیگی، میرزا ابوالفضل منبتکار، سید محسن هاشمی، مجید خسروآبادی، سید حسن گل ختمی، عباس صالحی، مهدی صیادی، احمد عزیز، هادی عسگری، مرتضی صفاریان، سید کاظم جدهخواه و جواد پاکنژاد حضور داشتند.
در پایان این نشست از سایت کانون کهربای تعزیه فرهنگسرای اخلاق به نشانی taezyeh.farhangsara.ir و همچنین محصول تولیدی «آموزش شبیهخوانی» که به همت داوود فتحعلی بیگی گردآوری شده، رونمایی شد.
انتهای پیام