به گزارش شفاف، به نقل از نیویورک تایمز، آمریکا و چین سالیان درازی است که بر سر مسائل اقتصادی و همچنین موارد متعدد دیگری با یکدیگر اختلافات عمیقی دارند.
این دو قدرت برای نفوذ بیشتر در خارج از مرزهای خود در رقابت هستند. آنها دو رقیب اصلی یکدیگر در حوزه فناوری برای ارتقاء سطح تسلیحات نظامی خود در زمین، فضا و سایبری هستند. با این وجود این دو بزرگترین شرکای تجاری هستند، اما جنگ سرد این شراکت را پیچیده کرده است.
این پیچیدگی حتی در زمان نشست مجازی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و شی جین پینگ، همتای چینی او کاملا آشکار و واضح بود.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا مدیریت روابط با چین را بزرگترین آزمون ژئوپلیتیک قرن بیست و یکم آمریکا خواند.
در دهههای گذشته اقتصاد چین رو به افول بود، اما رئیس جمهور چین از سال ۲۰۱۳ تصمیم گرفت چین را به یکی از برترین کشورها در نظام جهانی برگرداند.
شی در این باره گفت که: «شرق در حال رشد است و غرب رو به افول است.»
در اینجا جبهههای اصلی رقابت چین و آمریکا آورده شده است:
تسلط در اطراف اقیانوس آرام
آمریکا پس از جنگ جهانی دوم (به زعم خود) از نیروی دریایی و هواییاش برای برقراری نظم در سراسر منطقه اقیانوس آرام استفاده کرده است اما چین با این وضعیت مخالف است و نمیتواند آن را تحمل کند. از همین رو چین حضور نظامی خود را در همان منطقه تقویت کرده است.
از طرف دیگر نیز دولت بایدن به دنبال ائتلاف با کشورهای استرالیا، هند، ژاپن و سایر کشورها برای مقابله با آنچه تهدیدات چین در منطقه میخواند، است، اما چین این اقدامات را تحریک آمیز دانسته و هدف آن را تسلط آمریکا در منطقه میداند.
بیشترین نقطه مخالفت چین و آمریکا بر سر منطقه تایوان است. جزیرهای خودگردان که چین آن را قلمرو خود میداند. چین با فرستادن جنگندههای خود به حریم هوایی تایوان این هشدار را میدهد که هرگز این جزیره را رها نخواهد کرد. روسای جمهور آمریکا از مدتها قبل از مسئله تایوان حمایت (دخالت) کرده و رزمایشهای مختلفی را در تنگه تایوان انجام داده اند.
قدرت تجاری
جنگ تجاری که بین چین و آمریکا از زمان ریاست جمهوری ترامپ آغاز شد، از نظر فنی در حال متوقف شدن است. اما تیم اقتصادی بایدن همچنان به سیاستهای اقتصادی چین از جمله حمایت گسترده پکن از فولاد، سلولهای خورشیدی، تراشههای کامپیوتری و سایر صنایع داخلی که باعث اعمال تعرفه بر کالاهای چینی در دوران ترامپ شد، معترض هستند.
چرخه تعرفهها و تعرفههای متقابل که در سال ۲۰۱۸ آغاز شد، نشان داد که اقتصاد دو کشور تا چه حد به هم مرتبط هستند و اگر هر یک از طرفین به فکر جدایی باشد، هر دو طرف آسیب خواهند دید.
در راستای مقابله با تعرفههای اعال شده از طرف ترامپ، رئیس جمهور چین وادار شد تا سیاستهای جدیدی را در اقتصاد چین وارد کند. شورای عالی سیاستگذاری چین، الگوی توسعهای «جدید» معرفی کرد که میتواند با تکیه بر بازار داخلی، اقتصاد را به رشد برساند و صادرات در اولویت دوم قرار دارد. پکن این الگو را «استراتژی گردش دوگانه» نامید.
مقامات پکن میگویند این بدان معنا نیست که چین درها را به روی سرمایه گذاری خارجی و کالاهای خارجی میبندد اما جو میهن پرستی بر اقتصاد و سرمایه گذاری بین مردم برانگیخته شده است.
برتری فناوری
تاکنون شرکتهای بزرگی در زمینه فناوری از جمله مایکروسافت، چین را ترک کرده و اجرای سرویس خود در این کشور را متوقف کرده اند. اما هنوز کشورهای فناوری بزرگ دیگری از جمله اپل، تسلا، کوالکام و اینتل در چین تجارت بزرگی دارند و این موضوع باعث نگرانی بین دو طرف است.
این یک چرخه معیوب است. فلج کردن هوآوی، غول ارتباطات از راه دور چین توسط دولت ترامپ نیز چالشی بود که پکن با آن روبرو شد.
رئیس جمهور چین در کنفرانسی در ماه مه گفت: «فناوری به میدان اصلی نبرد در بازی استراتژیک جهانی تبدیل شده است.» او در سالهای اخیر بارها گفته است که چین باید به خوداتکایی دست یابد.
رهبری جهانی
رهبران چین اخیراً نشانههایی از افول آمریکا را در همه جا مشاهده میکنند. آنها از جمله ناتوانی آمریکاییها در مدیریت کرونا، اختلافات نژادپرستی و اخیرا خروج آشفته این کشور از افغانستان را نشان دهنده افول آمریکا میدانند.
انتهای پیام/
∎
نظر شما