به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ روز 13 آبان در تقویم ایران روز مبارزه با استکبار جهانی نام ‌گذاری شده و چنین روزی برای ما یادآور رویدادهای تاریخی مهمی همچون تبعید امام خمینی (ره) به ترکیه در سال 43، به خون غلتیدن تعدادی از دانش آموزان کشورمان در سال 57 و تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در سال 58 است که هرکدام در تداوم راه انقلاب نقشی تاثیرگذار داشته است.

خبرگزاری فرانسه در نخستین روز آبان با تیتر «اوضاع ایران نگران کننده است»، قدرت و کثرت تجمعات و تظاهرات علیه رژیم را چنین گزارش داد: «ناظران در تهران معتقدند از هم‌پاشیدگی فزاینده شرایط اجتماعی و دانشگاهی و فعالیت‌های اقتصادی در ایران به درجه نگران کننده‌ای می‌رسد. در کشوری که حضور ارتش در شهرهای بزرگ، دیگر مانع تجمع عمومی در محوطه داخلی دانشگاه‌ها و تظاهرات سیاسی و مذهبی در شهرستان‌ها نمی‌شو...».

روز دوم و سوم آبان دانش آموزان از مدارس مختلف با تظاهرات به سمت دانشگاه تهران رفتند. این تجمعات تا 5 آبان ادامه داشت تا این که رژیم‌ برای‌ جلوگیری‌ از تجمع‌ دانش‌آموزان‌ اعلام‌ کرد: «دانشگاه‌ تهران‌ در روزهای‌ ششم‌ و هفتم‌ تعطیل‌ است‌.» به‌ دنبال‌ این‌ اعلام‌ تعطیلی‌ گروه کثیری از اعضای‌ هیئت‌ علمی‌ دانشگاه‌ تهران‌ به‌ مدت‌ یک‌ هفته‌ اعلام‌ تحصن‌ کردند.

روز هفتم‌ آبان‌ اوضاع در اطراف دانشگاه غیرعادی و شرایط نظامی بود. نیروهای‌ ارتش‌ در اطراف‌ دانشگاه‌ تهران‌ مستقر شده بودند. با این وجود هنوز خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران شاهد حضور دانشجویان و دانش‌آموزان بود. هشتم‌ آبان‌ نیز تظاهرات دیگری در حوالی دانشگاه برپا شد. در گزارش ساواک از رخدادهای روز 8 آبان آمده است:

روزهای 10، 11 و 12 آبان نیز تظاهرات بدون زد و خورد ادامه یافت. روزها به همین منوال در «دانشگاه تهران» گذشت تا این که در روز سیزده آبان‌ماه 1357 تظاهرات دانش‌آموزان در حوالی دانشگاه تهران با مداخله‌ نیروهای نظامی به خون کشیده شد. نیروهای‌ نظامی رژیم‌ در پی تجمع تعداد کثیری از دانش‌آموزان از ساعت‌ 11 صبح‌ ‌‌ دانشگاه‌ را محاصره کردند. حدود ساعت‌ 12 ظهر نیروهای‌ ارتش‌ جلوی درب جنوبی‌ دانشگاه‌ مستقر شده و شلیک‌ گاز اشک‌آور را به‌ داخل‌ دانشگاه‌ آغاز کردند.

تظاهرکنندگان‌ با برافروختن‌ آتش‌ به‌ خنثی‌سازی‌ گازها پرداختند که‌ ناگهان‌ نیروهای‌ نظامی‌ نوک‌ اسلحه‌های‌ خود را به‌ سوی‌ تجمع‌کنندگان‌ گرفتند و بر روی‌ آن‌ها آتش‌ گشودند. تعداد زیادی‌ از دانش‌آموزان‌ در خاک‌ و خون‌ غلطیدند و صدها نفر مجروح‌ شدند. این‌ تظاهرات‌ خونین‌ 6 ساعت‌ ادامه‌ داشت‌. خبرگزاری‌ها تعداد شهدا را 10 نفر اعلام کردند در حالی که به ادعای انقلابیون، این تعداد بالغ بر 65 نفر بود. کم‌کم‌ تظاهرات‌ به‌ بیرون‌ از دانشگاه‌ کشیده‌ شد و سرتاسر تهران‌ به‌ میدان‌ جنگ‌ تبدیل‌ شد.

امام‌ خمینی‌ به‌ مناسبت‌ فاجعه‌ی‌ 13 آبان‌ در پیامی‌ خطاب‌ به‌ ملّت‌ ایران‌ نوشتند:

»من‌ نمی‌دانم‌ که‌ از کدام‌ مصیبت‌های‌ ملت‌ و از کدام‌ جنایت‌های‌ شاه‌ بنویسم‌، قلم‌ من‌ عاجز است‌. آیا جنایاتی‌ را که‌ در دانشگاه‌ تهران‌ به‌ دست‌ دژخیمان‌ شاه‌ واقع‌ شد، متذکر شوم‌ یا از کشتارهایی‌ که‌ در سراسر ایران‌ به‌ امر این‌ جنایتکار حرفه‌ای‌ صورت‌ گرفت‌؟»

در ابتدای انقلاب و زمان حکومت دولت موقت در سرتاسر کشور، حرکت‌هایی می‌شد تا جو سیاسی جامعه را ملتهب و پیچیده کند. بعدها معلوم شد که مرکز تمامی این فتنه‌ها و جریانات ضدانقلابی، در سفارت آمریکا در تهران است؛ در حالی که موضع منافقانه آمریکا نسبت به انقلاب اسلامی مانع از روشن شدن چهره واقعی آمریکا در میان مردم گردیده بود.

به همین جهت امام خمینی(ره)، بیانات قاطعی علیه ابرقدرت‌ها و بویژه آمریکا ابراز فرمودند وخصوصا با ورود شاه به آمریکا فرمان مقابله را به تمامی دانش‌آموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی صادر نمودند.

در چنین شرایطی با هدف وادار کردن آمریکا به استرداد شاه و اموال ملت ایران ، دانشجویان تصمیم به اشغال سفارت آمریکا گرفتند. دانشجویان از دانشگاه‌های تهران، پلی‌تکنیک، صنعتی شریف، شهید بهشتی و ... گرد هم آمدند و طی یک راهپیمایی تا سفارت آمریکا از دیوارهای سفارت بالا رفته و علیرغم مقاومت محافظین و آمریکایی‌ها، سفارت را به تصرف کامل درآوردند.

در هنگام تسخیر سفارت، آمریکایی‌ها به سرعت مشغول نابود کردن بسیاری از اسناد دخالت‌ها و تجاوزارت و غارت‌های خود شدند ولی پس از تسخیر سفارت به سرعت از نابودی باقی‌مانده اسناد جلوگیری شد و بعدها اسنادی که از لانه جاسوسی آمریکا به دست آمده بود چاپ شده و در اختیار همگان قرار گرفت. به محض انتشار این خبر، مردم بسیاری با خشم و انزجار مقابل لانه جاسوسی تجمع کرده و از حرکت دانشجویان حمایت کردند.

امام خمینی (ره) نیز در پیامی این حرکت را انقلاب دوم و بزرگتر از انقلاب اول نامیدند. این حرکت دانشجویان معترض، خشم آمریکایی‌ها را برانگیخت و آنها که ناتوان از درک ملتی استقلال طلب و آزادیخواه بودند، دست به اقداماتی بر ضد جمهوری اسلامی ایران زدند؛ از آن جمله فشار آوردن به مجامع بین‌المللی مانند سازمان ملل، سازمان کنفرانس اسلامی، شورای امنیت و ...، ایجاد جو منفی تبلیغاتی علیه دانشجویان مسلمان و برخی اقدامات دیگر از جمله آنهاست.

اما پس از بی‌ثمر ماندن، آنها به اقدامات جدی‌تری روی آوردند؛ از جمله  قطع کامل روابط سیاسی در 20 مهر 1359، حمله نظامی به ایران و تجاوز به خاک کشورمان که به شکست مفتضحانه آنها در صحرای طبس انجامید و نیز محاصره اقتصادی و بلوکه کردن دارای‌ها و اموال ایران و... که هیچ‌کدام تاکنون درعزم ملت ایران برای مقابله با ظلم و بی‌عدالتی جهانی ومنشا اصلی آن در جهان یعنی استکبار جهانی و آمریکا خللی وارد نکرده است.

با مسدود شدن راه نفوذ مستقیم و صحنه‌گردانی خرابکاری در درون کشور، آمریکا به سیاست‌های جدیدی مثل تحریم و تهدید نظامی و فشار سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران روی آورد. هنوز اما یک اقدام دیگر برای اثرگذار کردن سیاست‌های ضد ایرانی آن‌ها لازم بود؛ این که باید با اعتماد به خاصیت فراموش‌شوندگی تاریخ، توجهات را از اصل واقعه‌ی تسخیر و نقش ابتدایی دولت آمریکا در بروز دشمنی‌ها و مخاصمه‌ی میان ایران و آمریکا منحرف سازند و دولت ایران را ماجراجو و آغازگر مخاصمه و ستمکار معرفی نمایند.

این سیاستِ بزک و مظلوم‌نمایی ابتدا و در برهه‌ای از تاریخ تحولات پس از انقلاب بر بعضی نخبگان سیاسی اثر کرد: «آمریکایی‌ها هنوز دل‌پرىِ خودشان را نسبت به این حرکت پنهان نمی‌کنند. متأسفانه در داخل کشور هم یک عده آدم‌های پشیمان، آدم‌های خسته، آدم‌های هوسی که با هوس حرکتی را انجام می‌دهند، بعد دنبال زندگی راحت خودشان که می‌گردند، هوس‌هایشان عوض می‌شود، از بین همان جوان‌های آن روز، آن کار را تخطئه کردند و تخطئه می‌کنند!» ۱۳۸۷/۸/۸

اما آن‌چه برای آمریکایی‌ها همیشه از اهمیت اصلی برخوردار بوده، فراموشاندن «مردم» ایران و تغییر انگاره‌های آن‌ها نسبت به چند دهه ستمکاری ایالات متحده در حق کشورمان بوده است؛ این که از یاد برود که «[آمریکایی‌ها] در کمال امنیّت این‌جا زندگی می‌کردند؛ راحت می‌رفتند، می‌آمدند و البته بدجنسی می‌کردند. ما شروع نکردیم، آن‌ها شروع کردند. آن‌ها از همان اوّل شروع کردند: با بدگویی، با تحریم، با طلب‌کاری، با پناه‌دادن به دشمن ملّت ایران. شروع‌کننده آن‌ها بودند.» ۱۳۹۵/۳/۲۵

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار خود با هزاران نفر از دانشجویان و دانش‌آموزان فرمودند: اسنادی که از سفارت آمریکا به‌دست آمد نشان داد این سفارت، حقیقتاً لانه‌ی جاسوسی و مرکز توطئه‌های مستمر  بر ضد «ملت ایران و انقلاب نوپای اسلامی» بوده است.

 ایشان فرمودند: جوانهای عزیز! اسناد لانه‌ی جاسوسی را بگیرید بخوانید، درس‌آموز است. دانشجویانی که سفارت را تسخیر کردند و فهمیدند اینجا لانه‌ی جاسوسی است، با زحمت زیاد این اسناد را -که سعی کرده بودند در کاغذخردکن‌ها آنها را خرد کنند، نابود کنند به هم چسباندند، با زحمت زیاد اینها را استحصال کردند و- منتشر کردند؛ هفتاد، هشتاد جلد کتاب منتشر شده است. اینها نشان میدهد که آمریکایی‌ها چه در هنگامِ اوج نهضت، چه در هنگامی که نهضت و انقلاب پیروز شده است و جمهوری اسلامی تشکیل شده است، دائم در حال توطئه علیه نظام اسلامی بوده‌اند؛ آمریکا این است. اینها مسائل مربوط به بعد از انقلاب است.

گزارش از حمزه دستیار