به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، حمیدرضا جماعتی گفت: در مطالعه ای که بر روی ۳۸۸ هزار نفر در استان فارس با ضریب اطمینان ۹۵ درصد انجام شده، تاثیرگذاری واکسن های سینوفارم، اسپوتنیک و استرازنکا به صورت جدول از نظر تاثیر در جلوگیری از عفونت، بستری شدن و مرگ و میر مورد مقایسه قرار شده است که در این گونه مطالعات، بهتر است کل مقاله منتشر شود تا از نوع و روش مطالعه آگاهی پیدا و بتوانیم در مورد اطلاعات و نتایج ارائه شده، بهتر قضاوت کنیم.

وی ادامه داد: ابتدا باید بدانیم که مطالعه ای در مورد ایمنی زایی، اثربخشی و کارایی واکسن های مذکور انجام شده یا خیر و تعاریف و معیارهای هر کدام از شاخص ها برای مطالعه چه بوده است.

دبیر کمیته علمی کشوری کرونا تصریح کرد: در مورد افرادی که پس از تزریق واکسن، به کرونا مبتلا شده اند باید بدانیم که مبنای ابتلا، تست پی سی آر مثبت بوده و یا بر اساس علائم بالینی و تصویربرداری(سی تی اسکن)، قضاوت شده است چون در خیلی از موارد بر اساس سویه های کرونا ممکن است شاهد ابتلای افراد با وجود تست منفی پی سی آر باشیم. آیا این افراد هم مورد بررسی قرار گرفته اند یا فقط موارد قطعی پی سی آر مثبت، بررسی شده اند؟

جماعتی تاکید کرد: در متن نامه مذکور، عنوان شده که افراد واکسن زده با افرادی که واکسن تزریق نکرده‌اند، مقایسه شده اند در حالیکه در جدول درج شده، فقط افراد واکسینه شده مورد مقایسه قرار گرفته اند. نکته اینجاست که افرادی که واکسن تزریق نکرده اند، چه وضعیتی داشته اند و با گروه واکسن تزریق کرده، همسان و هم اندازه بوده اند یا خیر؟ چون در جدول مذکور، هیچ اطلاعاتی از افرادی که واکسن تزریق نکرده اند، وجود ندارد.

وی گفت: در نامه عنوان شده که در این مطالعه، افراد دو هفته بعد از تزریق واکسن، ارزیابی شده اند اما واکسن اسپوتنیک و استرازنکا زمانی در کشور مورد استفاده قرار گرفت که ویروس غالب، ووهان یا بود اما واکسن سینوفارم بیشتر در شرایطی در کشور تزریق شد که ویروس غالب، دلتا یا هندی بود. ویروس دلتا هم سرایت پذیری بیشتری دارد هم موارد مثبت آن نسبت به ووهان، کمتر است بنابراین شاید بتوانیم بگوییم در جامعه آماری ۳۸۸ هزار نفری این مطالعه، زمان ها متفاوت بوده و شیوع ویروس ووهان و هندی از نظر شیوع و مثبت شدن تست پی سی آر، متفاوت بوده است و به همین دلیل گروه های مورد مطالعه نمی توانند یکسان باشند و مقایسه صحیحی برای اثرگذاری در عفونت، بستری شدن و مرگ و میر در مورد ویروس های غالب در کشور از نظر زمانی، انجام نشده است.

دبیر کمیته علمی کشوری کرونا خاطرنشان کرد: واکسن اسپوتنیک و استرازنکا بیشتر به گروه های خاص مانند کادر درمان و سالمندان و افراد دارای بیماری های زمینه ای، تزریق شده اما واکسن سینوفارم به کل گروه های سنی تزریق شده که مقایسه از نظر جامعه مورد مطالعه، یکسان نبوده است.

جماعتی افزود: در این مطالعه، گروه سنی، جنسیت و بیماری های افراد مورد مطالعه، که این عوامل در کارایی و اثربخشی واکسن ها می توانند موثر باشند، نامشخص است چون واکنش و کارایی واکسن ها ممکن است از نظر گروه های سنی و جنسیت، متفاوت باشد و بنطر نمی رسد با توجه به جدول درج شده، در این گزارش، این مساله مورد ارزیابی قرار گرفته باشد.

وی گفت: هیچ واکسنی نمی تواند در مقابل بیماری، پیشگیری کامل کند مثلا واکسن فایزر که کارایی بیش از ۹۰ درصد داشته در یکی از کشورهایی که مورد مطالعه قرار گرفته، کارایی کمتر از ۴۰ درصد در جامعه واقعی داشته است. در مورد مطالعاتی که در خصوص واکسن سینوفارم در سایر کشورها انجام شده، نتایج متفاوتی از این مطالعه را نشان می دهد بنابراین نیاز است که تمام اطلاعات و کل مقاله، مورد ارزیابی قرار گیرد و نتایج آن دوباره آنالیز شود تا ببینیم به چه نتایجی می رسیم.

دبیر کمیته علمی کشوری کرونا یادآور شد: توصیه ما این است که اطلاعات این مطالعه در اختیار گروه اپیدمیولوژی و آمار کمیته علمی کرونا قرار گیرد تا آنالیز و بررسی های مجدد بر روی آن انجام شود تا از نتایجی که حاصل می شود در استراتژی های آینده کمیته علمی کرونا استفاده کنیم.