مهرنوش حیدری
تحلیل قدرت خرید مردم سبب شده در حالی که بخش مهمی از هزینه‌های ازدواج نظیر خرید سرویس طلا، برگزاری مجلس و ... از میان رفته است؛ باز هم بسیاری قادر به تامین مناسب هزینه‌های باقیمانده نباشند.
این روزها به دلیل شیوع کرونا، خبری از مجالس عروسی نیست و حتی در شهرهایی که از پیک کرونا خارج شده‌اند مهمانی پرتعداد برای جشن عروسی برگزار نمی‌شود. با این حال رشد عجیب قیمت‌ها سبب شده است تهیه جهیزیه برای خانواده‌ها به امری دشوار تبدیل شود.
برآوردهای صورت گرفته نشان از آن دارد که بخش مهمی از فهرست جهیزیه ایرانی در سال‌های اخیر آب رفته است و جهیزیه به وسایل ضروری یک زندگی محدود شده است.
این نکته از سوی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی نیز تایید شده است.
اکبر پازوکی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره وضعیت خرید لوازم خانگی گفت که این بازار با رکودی سخت و سنگین روبروست.
این فعال صنفی افزود: معدود مشتریان باقیمانده همین کسانی هستند که در شرایط فعلی تشکیل زندگی می‌دهند و حالا هزینه خرید جهیزیه برایشان بسیار بالا رفته از این رو از وسایل غیرضروری دست کشیده‌اند.
وی در توضیح این مطلب افزود: میزان بودجه مورد نیاز برای خرید چهار قلم کالای اصلی جهیزیه شامل یخچال فریزر و نه یخچال سایدبای‌ساید، اجاق گاز، لباسشویی دوقلو و جاروبرقی حداقل بین 30 تا 40 میلیون تومان نیاز است این در حالی است که در سال 1396 حداکثر مبلغ 30 تا 40 میلیون تومان برای خرید کلیه لوازم جهیزیه مورد نیاز بود.
وی ادامه داد: اکنون در بازار یخچال سایدبای‌ساید ایرانی با قیمت‌هایی مانند 30 تا 60 میلیون تومان نیز به فروش می‌رسد و باید دید ذائقه خریداران چیست زیرا هر کس بر اساس توان اقتصادی خود خرید انجام می‌دهد اما به طور میانگین بین 50 تا 100 میلیون تومان برای خرید جهیزیه معمولی و متوسط بودجه نیاز است.
کدام کالاها از لیست جهیزیه حذف شده‌اند؟
وی درباره اقلام حذف شده از لیست جهیزیه گفت: در سال‌های گذشته نیز شاهد بودیم برخی اقلام واقعا برای چشم و هم‌چشمی خریداری می‌شد و اصلا نیازی به خرید آنها نبود مانند غذاساز، چرخ‌گوشت، ساندویچ‌ساز، خرید کن، گوشت‌کوب برقی، سرخ کن، هوا ساز و ... که در این سال‌ها نیز خرید این اقلام کاهش یافته است اما خرید لوازم خانگی اصلی مانند جاروبرقی، یخچال فریزر، لباسشویی و ماشین لباسشویی هنوز از لیست خرید جهیزیه حذف نشده است.
هزینه خرید جهیزیه‌های لاکچری
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی گفت: البته در همین شرایط می‌بینیم اخباری درباره جهیزیه یک میلیارد تومانی و ... منتشر می‌شود که مختص قشری خاص و گروهی بسیار اندک است.
وی در توضیح این مطلب افزود: احتمالا این جهیزیه شامل وسایل خارجی می‌شود، وسایلی که اغلب در دنیای مجازی فروخته و به صورت غیرقانونی وارد ایران می‌شود .
پازوکی گفت:در شرایط فعلی ماشین لباسشویی خارجی بین 25 تا 30 میلیون تومان، ماشین ظرفشویی خارجی 25 تا 30 میلیون تومان، یخچال سایدبای‌ساید 100 میلیون تومان و ... فروخته می‌شود و تامین همه این اقلام هزینه بسیار سنگینی دارد. البته جهیزیه‌های میلیاردی احتمالا مبلمان و سرویس خواب و ... خارجی نیز دارند والا این مبلغ تنها برای خرید لوازم خانگی صرف نمی‌شود.
کاهش تمایل خانواده‌ها به خرید لوازم خانگی نو
پازوکی درباره تغییر ذائقه خانوارها در مورد خرید کالاهای نو و تعویض لوازم خانگی توضیح داد: قدرت خرید مردم کاهش یافته است. در سال 1396 قیمت یخچال سایدبای‌ساید ایرانی را می‌توانستید با 1.5 میلیون تومان،اجاق گاز 300 تا 400 هزار تومان خریداری کنید در حالی که اکنون اجاق گازهای ایرانی بین 5 تا 11-12 میلیون تومان قیمت دارند و برای خرید یخچال ساید بای ساید باید حداقل 30 میلیون تومان بپردازید.
تولید ایرانی پاسخگوی مصرف است؟
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در پاسخ به این سئوال که با توجه به ممنوعیت واردات لوازم خانگی، تولید داخل جوابگوی نیاز مصرف هست یا خیر؟ گفت: در 4 سال گذشته صنعت لوازم خانگی در کشور دگرگون شده است به طوری‌که با استفاده از تجهیزات جدید و تکنولوژی روز توانسته‌ایم نسبت به تولید محصولات متنوع و جدید اقدام کنیم.
اکبر پازوکی گفت: البته تولیدات ایران در سطح حداعلای محصولات تولیدی کشورهای اروپایی نرسیده است اما تجربه نشان داده در تنگناها همیشه توانسته‌ایم از فاصله تولیدات خود با سایر کشورها بکاهیم و به حداقل برسانیم.
وی تاکید کرد: امروز دولت باید از تولید داخلی حمایت 100درصدی کند و در مقابل بخش تولید نیز باید با تولید محصولات به روز بتواند بازار داخلی را اشباع کرده و در مرحله بعدی به صادرات محصولات خود بپردازد اگر صادرات نداشته باشیم، تولید معنایی ندارد و در اصل حلقه‌ای است که ما در آن گم شده‌ایم.
میزان بودجه مورد نیاز برای خرید چهار قلم کالای اصلی جهیزیه شامل یخچال فریزر -نه یخچال سایدبای‌ساید-، اجاق گاز، لباسشویی دوقلو و جاروبرقی حداقل بین 30 تا 40 میلیون تومان نیاز است این در حالی است که در سال 1396 حداکثر مبلغ 30 تا 40 میلیون تومان برای خرید کلیه لوازم جهیزیه مورد نیاز بود
وی ادامه داد: بررسی‌ها نشان داده در سال‌های اخیر هیچ‌گاه تولیدکننده توزیع‌کننده را ندیده است. تولیدکننده‌ها باید به خاطر بیاورند قبل از سال 1396 چه کسانی نسبت به توزیع و فروش محصولاتشان اقدام می‌کردند. تولیدکننده‌ها در سال‌های اخیر برای محصولات خود میلیارد‌ها تومان بابت استفاده از آگهی‌های بیلبوردهای خیابانی، تبلیغات تلویزیونی و رسانه‌ای و ... هزینه کرده‌اند در حالی که این دوستان فراموش کرده‌اند صنف فروشندگان لوازم خانگی به صورت مجانی و بدون دریافت وجهی بابت تبلیغ، محصولات و تولیدات داخلی را در مغازه‌ها و فروشگاه‌های خود معرفی و عرضه می‌کردند. وی توضیح داد: متاسفانه اکنون تولیدکننده حتی پای خود را فراتر گذاشته و به سمت توزیع کالا توسط خود اقدام کرده که اقدام اشتباهی محسوب می‌شود در حالی که تولیدکننده واحدهای صنفی را به عنوان توزیع‌کننده حتما باید مد نظر داشته باشد. پازوکی خاطرنشان کرد: زنجیره این حلقه نباید پاره و گسسته شود زیرا در هیچ کشوری و حتی در سایر حوزه‌های تولیدی این روند وجود ندارد. بنابراین دولت باید از تولید حمایت صددرصدی داشته باشد و مواد اولیه مورد نیاز را با قیمت مناسب به این صنعت تحویل دهد تا تولیدات صادرات محور پیگیری شود .
وی با تاکید بر این‌که تولید رقابتی می‌تواند پیشرفت وجهانی شدن یک برند را در پی داشته باشد، عنوان کرد: مردم وقتی می‌خواهند کالا بخرند، در مغازه‌ها کالاها را با یکدیگر مقایسه کرده و سپس خرید خود را انجام می‌دهند. رقابت در بین تولیدکنندگان لوازم خانگی باید به گونه‌ای شدت بگیرد که برای تولید لوازم خانگی در کشور نقشه راه و استراتژی تعریف شود؛ متاسفانه در دهه‌ها و سال‌های اخیر فاقد این استراتژی در صنعت لوازم خانگی بوده‌ایم. در برنامه‌های دولت و وزارت صمت نیز این برنامه مشاهده نمی‌شود. پازوکی گفت: صنعت لوازم خانگی در کشور ترکیه، در عرض 10 سال واقعا دگرگون شده است در حالی‌که زمانی که ما شرکت‌های ارج ، آزمایش و پارس را داشتیم در ترکیه صنعت لوازم خانگی اصلا وجود نداشت اما دولت این کشور از صنعت لوازم خانگی حمایت کرد و سه برند این کشور حالا بازار جهانی دارند اما ما هنوز از نداشتن برند ملی رنج می‌بریم.
ذائقه مردم همچنان به سمت خرید کالاهای خارجی است
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در پاسخ به این سئوال که پس از ممنوعیت واردات کالاهای خارجی آیا تمایل مردم به خرید کالاهای ایرانی در بازار افزایش یافته یا هنوز به دنبال خرید کالاهای خارجی حتی محصولات قاچاق هستند؛ توضیح داد: ذائقه مردم را نمی‌توان عوض کرد مگر کیفیت لوازم خانگی تولیدی برای مردم اثبات شوند.