کیوسک بین الملل تابناک: رزمایش مشترک ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان، واکنش علی اف به حضور اسرائیل در مناطق مرزی جمهوری آذربایجان با ایران، مخالفت آلمان با آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران، واکنش پنتاگون به تحرکات نظامی چین در نزدیکی تایوان و تقابل کشتی جنگی ترکیه با کشتی یونانی-قبرسی در مدیترانه، از مهم‌ترین خبر‌ها و رویداد‌های بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.

رزمایش مشترک ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان

وزارت دفاع جمهوری آذربایجان روز سه شنبه از برگزاری یک رزمایش دیگر با ترکیه و گرجستان خبر داد.

به نوشته خبرگزاری «نیوز آرمنیا» این رزمایش در «تفلیس»، پایتخت گرجستان با حضور پرسنل نظامی جمهوری آذربایجان، ترکیه و گرجستان آغاز شده است. در طول رزمایش حفاظت از پروژه‌های اقتصادی منطقه و انواع رزم در شرایط سخت تمرین خواهد شد. این رزمایش تا هشتم اکتبر ۲۰۲۱ ادامه خواهد داشت.

جمهوری آذربایجان در حالی این رزمایش را با گرجستان و ترکیه آغاز کرده که روز‌های ۱۳ تا ۱۶ مهرماه در نخجوان با ارتش ترکیه رزمایش نظامی برگزار می‌کند.

بر اساس این گزارش، جمهوری آذربایجان و ترکیه روز‌های ۵ تا ۸ اکتبر (۱۳ تا ۱۶ مهرماه) رزمایش نظامی در نزدیکی مرز‌های ارمنستان برگزار خواهد کرد. منابع آگاه گفتند که بین روز‌های پنجم تا هشتم اکتبر، مرحله جدیدی از رزمایش با نام «برادری استوار ۲۰۲۱» در نخجوان برگزار خواهد شد و هدف از این رزمایش، توسعه همکاری میان نیرو‌های مسلح ترکیه و جمهوری آذربایجان است. وزارت دفاع جمهوری آذربایجان تا کنون هیچ گونه بیانیه‌ای در این زمینه منتشر نکرده است.

از سوی دیگر، وزارت دفاع ترکیه برگزاری رزمایش نظامی مشترک با آذربایجان در نخجوان در دوره زمانی ۵ تا ۸ اکتبر در نزدیکی مرز ایران و ارمنستان را تایید کرده است.

سخنگوی وزارت دفاع ترکیه نیز روز یکشنبه گفت، با هدف کمک به ارتش جمهوری آذربایجان، نیروهای مسلح ترکیه عملیات مین زدایی و آموزش در سرزمین‌های آزاد شده جمهوری آذربایجان را ادامه می‌دهند.

در پاییز سال ۲۰۲۰، وضعیت قره‌باغ با درگیری‌های مسلحانه در این منطقه مورد مناقشه تشدید شد. در تاریخ ۹ نوامبر (۱۹ آبان ۹۹)، «ولادیمیر پوتین» رئیس‌‌جمهور روسیه، «الهام علی‌اف» رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان و «نیکل پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان بیانیه مشترکی درباره آتش‌بس کامل در قره‌باغ امضا کردند.

طبق توافقات اولیه دو کشور ارمنستان و جمهوری آذربایجان، قرار شد ارمنستان اراضی اشغالی جمهوری آذربایجان در «آغ‌دام»، «کلبجر» و «لاچین» را تخلیه و مسیر زمینی از نخجوان به جمهوری آذربایجان ایجاد کند. در مقابل جمهوری آذربایجان نیز متعهد شد ضمن توقف عملیات‌ نظامی، کریدور لاچین را (به عرض پنج کیلومتر) ‌برای اتصال قره‌باغ به خاک ارمنستان تضمین کند. بنابر این توافق، روسیه نیروهای حافظ صلح خود را در مناطق همجوار قره‌باغ کوهستانی و مناطق مرزی جمهوری آذربایجان و ارمنستان مستقر کرده است.

مخالفت آلمان با آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران

سخنگوی وزارت خارجه آلمان بدون اشاره به تداوم بدعهدی کشورهای غربی در قبال برجام، مخالفت برلین با آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران به عنوان پیش شرط احیای مذاکرات برجامی را اعلام کرد.

بنا بر گزارش رویترز، «وزارت خارجه آلمان روز دوشنبه (امروز) اعلام کرد، آلمان درخواست‌های ایران از آمریکا برای آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران به عنوان پیش شرط جهت احیای مذاکرات هسته‌ای را رد می‌کند.»

یک سخنگوی وزارت خارجه آلمان با اشاره به سخنان اخیر حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران گفت: «ایران نمی‌تواند هیچ شرط دیگری برای ازسرگیری مذاکرات (احیای برجام) تعیین کند.»

حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران شنبه شب در برنامه نگاه یک شبکه اول سیما درباره حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک و تحرکات آمریکایی‌ها توضیحاتی داد.

امیرعبداللهیان در بخشی از این برنامه گفت: «آمریکایی‌ها تلاش کردند، خیلی از کانال‌ها را باز کنند و به یک شکلی تماسی با من بگیرند و پیام‌هایی را منتقل کنند. به یکی از کسانی که حامل پیام بود، گفتم آیا آمریکایی‌ها نیت واقعی دارند؟ گفت تصور می‌کنم نیت واقعی دارند، گفتم اگر نیت واقعی دارند، بخشی از اموال ما مثلا ۱۰ میلیارد دلار از دارایی‌های مربوط به خود ما را در بانک‌های خارج از کشور آزاد کنند یا به کشور برگردانند. یک حرکتی کنند که ما بتوانیم بگوییم بایدن با ترامپ یک تفاوتی دارد.

وزیر خارجه ایران افزود: به همه اروپایی‌ها و دبیرکل سازمان ملل و ... به همه گفتم این نمی‌شود که بایدن صحبت از این کند که روش ترامپ را قبول نداریم، ولی همان گونه عمل کند.» 

سخنگوی وزارت خارجه آلمان در اظهارات امروز دوشنبه خود، بار دیگر بدون اشاره به تداوم نقض عهد این کشور و دیگر طرف‌های غربی توافق برجام، مواضع برلین در قبال ایران و توافق هسته‌ای را تکرار کرد.

این مقام ارشد برلین با بیان اینکه دولت آلمان انتظار تعیین تاریخ دقیق برای آغاز بازگشت ایران به مذاکرات احیای برجام است، تصریح کرد: «ما از ایران می‌خواهیم در اسرع وقت مذاکرات را احیا کند.»

وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره زمان مذاکرات اعلام کرد: ما در حال جمع بندی نهایی هستیم، ولی این‌که یک هفته دیگر می‌شود یا یک ماه دیگر به جهت این‌که باید جمع بندی قطعی را داشته باشیم و متناسب با آمادگی خودمان اعلام کنیم، زمان را به زودی اعلام می‌کنیم.

امیرعبداللهیان با بیان اینکه مذاکرات به زودی انجام می‌شود، افزود: اصل اینکه مذاکرات در وین بوده و فرمت وین را می‌خواهیم ادامه دهیم، روی این اتفاق نظر وجود دارد. ترکیب تیم را داریم نهایی می‌کنیم.

واکنش علی اف به حضور اسرائیل در مناطق مرزی جمهوری آذربایجان با ایران

«الهام علی اف»، رییس جمهوری آذربایجان امروز دوشنبه در اظهاراتی، ضمن رد حضور اسرائیل در مناطق مرزی کشورش با ایران، آن را اتهام بی اساس خواند و خواستار ارائه مدارک در این زمینه شد.

 علی اف در سفر به شهرستان آزاد شده «جبراییل» و دیدار با جمعی از ساکنان آن، افزود: ما نیت خوبی را نشان می دهیم. اما این بدان معنا نیست که ما اتهامات بی اساس علیه خود را می پذیریم. من این را اینجا در جبرائیل در ساحل رودخانه ارس به مردم آذربایجان و تمام جهان می گویم که اتهامات بی اساس علیه ما بی پاسخ نخواهد ماند.

رئیس جمهوری آذربایجان در واکنش به گزارش هایی درباره تحرکات اسرائیل در مناطق مرزی جمهوری آذربایجان با ایران گفت: ما این اتهامات را رد می کنیم، نمی پذیریم و خواستار ارایه مدارک در این زمینه هستیم.

وی افزود: متاسفانه مقامات رسمی (ایران) اتهامات علیه ما مطرح کردند که گویی آذربایجان، اسرائیل را به این مناطق آورده است. بگذارید چشم هایشان را باز کنند و ببینند. اینجا اسرائیل را کجا دیدند؟! در این مناطق (مناطق آزاد شده) یک نفر هم سکونت ندارد و یک ساختمان هم در این سرزمین ها وجود ندارد و آیا مدارک در این زمینه وجود دارد ؟ مدارکی در این زمینه وجود ندارد. هر کس باید متوجه مسئولیت سخنان خود باشد. ما اجازه نمی دهیم کسی تهمت بی اساس علیه ما مطرح کند.

علی اف در ادامه سخنان خود گفت: آذربایجان کشوری است که سیاست مستقل را در پیش گرفته است و همه متوجه آن هستند. روابط خود را با همسایگان و همه کشورها بر اساس سیاست مستقل برقرار می کنیم و کسی هم نباید به امور داخلی ما دخالت کند.

وی افزود: برقراری روابط با هر کشوری امری مربوط به ماست. از این گذشته، ما از کشورهایی که روابط دوستانه نزدیکی با ارمنستان دارند شکایت نمی کنیم. ببینید ارمنستان چند هوادار را دارد. جنگ دوم قره باغ این را نشان داد و امروز می توانید ببینید چند کشور از ارمنستان حمایت می کنند؛ بنابراین، ما با این کشورها دشمن هستیم؟ خیر ما حقوق این کشورها را می پذیریم. بله، ما ممکن است در جایی در دنیای داخلی خود نگران این موضوع باشیم، ممکن است رنجیده خاطر باشیم، به ویژه هنگامی که کشورهای همسایه در روابط با ارمنستان فعال هستند. اما ما هرگز این را به زبان نمی آوریم.

رییس جمهوری آذربایجان گفت: ما به حقوق حاکمیتی هر کشور احترام می گذاریم. ما از همه می خواهیم به حقوق حاکمیت ما احترام بگذارند و در امور داخلی ما دخالت نکنند. چنین تلاش هایی قبلاً انجام شده بود و همه آنها شکست خورده است. من می خواهم دوباره بگویم که اتهامات علیه ما رسماً باید ثابت شود. بگذارید بیایند و دریابند، آیا شهروند خارجی در این منطقه ( سرزمینهای آزاد شده ) وجود دارد؟

علی اف افزود: ما ۱۳۰ کیلومتر مرز آذربایجان و ایران را از اشغالگران پاکسازی کرده ایم. این ۱۳۰ کیلومتر تحت اشغال ارمنستان بود. آنها باید بررسی کنند که در آن زمان چه فرایندی در اینجا در جریان بود. در حال حاضر در حال بررسی هستیم.

وی اضافه کرد: طرح اتهامات علیه آذربایجان مبنی بر این که کشوری را به آذربایجان آورده است و این ادعاها که آذربایجان نه از سوی مردم و دولت آذربایجان بلکه توسط نیروهای خارجی اداره می شود؛ همه این اتهامات بی احترامی به ماست. ما هرگز نمی توانیم آن را بپذیریم. همه باید این را بدانند که آذربایجان به برنامه ریزی روابط خارجی و امور داخلی خود به روشی که می داند ادامه خواهد داد. اجازه نمی دهیم کسی در کار ما دخالت کنند.

«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران دیشب در برنامه تلویزیونی «نگاه یک» گفت: هرگز حضور رژیم جعلی صهیونیستی و اقدامات تحریک آمیزش را در نزدیک مرز با جمهوری اسلامی ایران و تغییر ژئوپولتیک منطقه و مرزها را تحمل نمی کنیم و نسبت به آن تحفظ جدی داریم.

وی با بیان اینکه در دولت سیزدهم نگاه ما به توسعه همکاری با کشورهای همسایه است، گفت: شرایط جمهوری آذربایجان را درک می‌کنیم و برخی مداخلات خارجی در این کشور هم کاملا برای ما روشن است؛ از جمله بازی و دست های کثیف صهیونیست‌ها و تروریست ها که به نوعی در منطقه لینک هستند و واقعا نگرانیم در آینده ای نه چندان دور این ها برای حکومت جمهوری آذربایجان دچار مشکل می کنند.

رییس دستگاه دیپلماسی افزود: در روزهای اخیر با برگزاری یک مانور در مقابل اقداماتی که صهیونیست‌ها و تروریست‌ها در منطقه انجام داده‌اند پیامی برای آنان ارسال کرده‌ایم.

امیرعبداللهیان امروز دوشنبه هم در دیدار با همتای ارمنستانی خود در تهران گفت: متأسفانه به دنبال تنش‌ها در منطقه قفقاز جنوبی، شاهد حضور تروریست‌های خارجی و فعالیت‌های مخرب رژیم صهیونیستی در منطقه هستیم. البته تهران اجازه نخواهد داد نیروهای تروریست و رژیم صهیونیستی به روابط خوب ایران با همسایگان خدشه‌ای وارد کنند.

واکنش پنتاگون به تحرکات نظامی چین در نزدیکی تایوان

وزارت دفاع آمریکا در واکنش به نقض حریم هوایی تایوان از سوی چین و تحرکات جنگنده‌های چینی بر فراز تایوان اعلام کرد که فعالیت‌های نظامی فزاینده چین در نزدیکی تایوان، باعث ایجاد بی‌ثباتی در منطقه می‌شود.

به دنبال افزایش تنش‌های چین و تایوان پس از به پرواز درآمدن ده‌ها فروند جنگنده چینی بر فراز تایوان همزمان با سالروز تاسیس جمهوری خلق چین، وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) این اقدام چین را موجب ایجاد بی‌ثباتی در منطقه خواند.

به نوشته رویترز، وزارت دفاع آمریکا در واکنشی مداخله‎جویانه اعلام کرد که تحرکات نظامی فزاینده چین در نزدیکی تایوان به ایجاد ناامنی منجر می‌شود.

پنتاگون در ادامه بر تعهد آمریکا به امنیت تایوان تأکید کرد و افزود: تعهد ما به تایوان بسیار محکم است و به حفظ صلح و ثبات در تنگه تایوان و داخل منطقه کمک می‌کند.

پیش از این، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای، به چین درباره این اقدامات هشدار داد و خاطرنشان کرد که تحرکات چین در نزدیکی مرزهای تایوان، علاوه بر خطری که از منظر اشتباهات محاسباتی دارد، آرامش و ثبات منطقه را تضعیف خواهد کرد.

با پرواز دوباره جنگنده‌های چینی در نزدیکی جزیره خودمختار تایوان، که چین آن را از آن خود می‌داند، آمریکا از آنچه آن را "اقدام نظامی تحریک‌آمیز" چین خواند، ابراز نگرانی کرد.

وی در این بیانیه گفت: ما اکیدا به چین توصیه می‌کنیم که قلدری و فشارهای نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی خود در مقابل تایوان را متوقف کند.

این در حالی است که کشور چین جزیره تایوان با ۲۳ میلیون جمعیت را بخشی از قلمروی خود می‌داند، لذا مقامات چینی می‌گویند که با پرواز جنگنده‌های چینی در نزدیکی جزیره خودمختار تایوان، حریم هوایی کسی نقض نشده است.

چین در روز جمعه ۳۸ جنگنده و در روز شنبه ۳۹ جنگنده‌اش را بر فراز این منطقه به پرواز درآورد، آماری که از سپتامبر ۲۰۲۰ که تایوان برای اولین بار گزارشی مبنی بر این پروازها منتشر کرده، تاکنون، بی‌سابقه بوده است.

از سوی دیگر، دولت تایوان روز شنبه گذشته چین را شدیدا به باد انتقاد گرفت و اعلام کرد که نیروی هوایی پکن به مناسبت تاسیس جمهوری خلق چین، بزرگترین نفوذ تا به امروز در منطقه دفاع هوایی این جزیره خودگردان را رقم زد.

تقابل کشتی جنگی ترکیه با کشتی یونانی-قبرسی در مدیترانه

وزارت دفاع ترکیه روز دوشنبه اعلام کرد، نیروی دریایی ترکیه با یک کشتی تحقیقاتی یونانی، قبرسی به دلیل نقض حریم دریایی ترکیه در دریای مدیترانه برخورد و آن را مجبور به خروج از منطقه کرده است.

به نوشته خبرگزاری «هابر ترک» به نقل از وزارت دفاع ترکیه، در 29 سپتامبر دولت یونان و قبرس هشدار ناوبری ناوتکس را برای فعالیت های تحقیقاتی توسط یک فروند کشتی با پرچم مالت در منطقه فلات قاره ترکیه صادر کردند.

با این حال، ترکیه با مالت و ایتالیا، کشور‌هایی که شرکت مالک کشتی در آن قرار دارد از طریق مجاری دیپلماتیک به این دلیل که قبلاً با ترکیه هماهنگ نشده بود، تماس گرفت. ترکیه همچنین هشدارهای ناوتکس را در یک اکتبر صادر کرد تا به دریانوردان اطلاع دهد که فعالیت باید هماهنگ شوند.

با وجود تلاش‌های اخیر ترکیه، کشتی تحقیقاتی قبرس و یونان صبح روز یکشنبه سعی کرد، فلات قاره ترکیه را نقض کند. اما کشتی متعلق به نیروی دریایی ترکیه که در چارچوب عملیات «سپر مدیترانه» فعالیت‌های شناسایی و نظارتی را در منطقه انجام می‌داد، به این کشتی هشدار داد و متعاقب آن این کشتی قبرسی، یونانی از فلات قاره ترکیه خارج شد.

ترکیه که دارای طولانی‌ترین خط ساحلی در شرق مدیترانه است، ادعاهای مرزی دریایی یونان و دولت قبرس را رد کرده است.

سران ترکیه مدعی هستند که آنکارا طرفدار حل همه مشکلات مهم منطقه از جمله اختلافات دریایی از طریق حقوق بین‌الملل، حسن همجواری، گفت‌وگو و مذاکره است.

وزارت امور خارجه ترکیه روز یکشنبه اعلام کرد، یونان و قبرس در حال انجام فعالیت‌های یکجانبه و تحریک آمیز هستند که صلح و ثبات منطقه را تهدید می‌کند.

این وزارتخانه در بیانیه‌ای اعلام کرد که ترکیه با قاطعیت به حمایت از حقوق خود و جمهوری قبرس ترک نشین در شرق مدیترانه ادامه می‌دهد. در این بیانیه آمده است: «علت اصلی تنش در شرق دریای مدیترانه در سال های اخیر، ادعاهای یونان و قبرس در حوزه دریایی، حداکثر گرایی و اقدامات یک جانبه است که حقوق و منافع ترکیه و قبرس ترک نشین را نادیده می‌گیرد.»

این وزارتخانه تلاش‌های اخیر یونان برای نقض فلات قاره و حرکت برنامه ریزی شده آتن و قبرس برای آغاز فعالیت تحقیقاتی در سوم اکتبر با یک کشتی متعلق به ایتالیا و پرچم مالت را محکوم کرد. در این بیانیه آمده است که دولت قبرس همچنین قصد دارد در نوامبر عملیات حفاری جدیدی را در جنوب جزیره آغاز کند. این اقدامات، حقوق قبرس ترک نشین و ترکیه را نقض می‌کند.

وزارت خارجه ترکیه تاکید کرد: «همه اقدامات لازم برابر این اقدامات یکجانبه یونان و دولت قبرس، انجام می‌شود.»